Het leven van Maria Petyt (1623-1677)

Regelnummers proza verbergen

[p. 93]

XLIV. Capittel

1Het was een schickinghe van de voorsienigheyt Godts, dat hy my 2liet in sulcken sobere ende dorre ghesteltenisse, niet teghenstaende² 3alle mijne vierighe begheerten, ende neerstigh trachten; want hy 4dat over my ghehenghde, om my grondelijck te versterven, om my⁴ 5daer door te brenghen tot grondighe kennisse, ende mistrouwen⁵ 6van mijn eyghen selven; want ick al te seer steunde op mijne eyghen 7krachten, vernuftheyt, ende neerstigheyt in 't verkryghen der⁷ 8deughden, ende inwendighe gratien, al oft ick 't al kost bekomen 9door mijne neerstigheyt, ende werckelijcken aerbeydt.⁹

10Oversulcx contrarie bevindende, dede my seer mistrouwen van¹⁰ 11mijn eyghen selven, gheerne belydende mijne machteloosheyt tot 12alle goedt, ten zy dat den Beminden de handt aensteeckt; ick be-¹²13vondt nu wel, dat noch die plant, noch die besproeyt, jet en is, 14maer Godt alleen, die den wasdom gheeft, ende dat het te vergheefs¹⁴ 15is voor het licht op te staen, sonder dat de gratie voorlicht, mede-¹⁵16werckt, ende achtervolght.¹⁶

17Dese ontreckinghe van de mede-werckende handt des Bemin-18den was my seer nut, om te versterven onse te driftighe begheer-¹⁸19ten tot de volmaecktheyt, &c. want sy waeren te seer ghemen-20ghelt met eyghen-soeckelijckheyt, eyghen liefde, ongheduer, on-^2020-2121vrede, ende anxt der nature; de voorschreven goede begheerten²¹ 22en waeren niet wel ghereghelt, ghetempert, noch ghevoeght met²² 23behoorlijcke ghelaetentheyt inden wille Godts, my selven eer²³

2 dorre, geestelijk onmachtige

4 ghehenghde, liet neerkomen

5 mistrouwen, wantrouwen

7 vernuftheyt, verstand

9 werckelijcken, door eigen werk voortgebrachte (Debl., p. 406)

10 contrarie, verkeerd
dede my, lees: dede hy (nl. God) my

12 de handt aensteeckt, enige hulp verleent

14 wasdom, bloei

15 voorlicht, raad geeft

16 achtervolght, begeleidt

18 nut, nuttig
versterven, doen afnemen.

20 eyghen-soeckelijckheyt, zelfzucht
ongheduer, ongedurigheid

20-21 onvrede, onrust

21 nature, gemoed

22 ghevoeght, geschikt

23 ghelaetentheyt inden wille Gods, berusting in Gods beschikking

[p. 94]

24soeckende in te trachten naer Godt, naer de deughden ende naer 25de volmaecktheydt, als puerlijck alleen om Godt te behaghen, 26ende sijnen wille te volbringhen; het welcke een oorsaeck was, 27dat ick altemet eenighen weedom, persinghe, anxt, ende inwendigh²⁷ 28lyden ghevoelde in dese ontreckinghe der ghewaer-wordelijcke²⁸ 29gratien, &c. want het ghene men met onghereghelde affectie, oft^29-30 30eyghendom besit, oft begheert, en kan men sonder weedom, droef-31heyt, ende pijne niet derven.

27 weedom, pijn
persinghe, benauwdheid

28 ghewaer-wordelijcke, waarneembare

29-30 oft eyghendom besit, oft begheert, lees: oft als eyghendom besit of (als eyghendom) begheert