Het leven van Maria Petyt (1623-1677)

Regelnummers proza verbergen

[p. 52]

XIX. Capittel

1Myne Moeder door haere Godtvruchtigheyt ende Godt-vreesent-2heyt en dorst my niet wederstaen; al was 't haer pynelijck, door 3een teere ende Moederlijcke liefde, my soo verre van haer absent³ 4te sien; soo resigneerde sy haer evenwel in den wille Godts, geerne⁴ 5dervende haer eyghen contentement, op dat ick den wille Godts⁵ 6soude volghen; oversulcx sy verkreegh het consent van mijnen⁶ 7Vader, dat ick my soude moghen gaen presenteren, om ontfangen 8te worden in een Clooster tot Ghendt, datmen noemt groenen Briel,⁸ 9van de Canonikerssen Regulier van St. Augustyn: ick droegh eenen^99-10 10brief mede van recommandatie van mijnen Biechtvader, den 11welcken aldaer een Suster hadde in dat Clooster; hoe wel dat hy 12te vooren selfs in persoon de plaetse voor my ghevraeght hadde,¹² 13ende ick op sijn woordt ontfanghen wiert, met conditie, dat ick¹³ 14my moest komen presenteren.

15Het Clooster ende de Nonnekens stonden my seer wel aen, ende 16ick stont hun oock wel aen, te meer om dat ick een goede stemme 17hadde, om wel te singhen in den Choor: dit trock hun seer, ghe-¹⁷18loove ick wel, meer als eenighe andere gratien, die luttel in my¹⁸ 19waeren: oversulcx ick wiert ontfanghen met contentement van 20heel de Ghemeynte; alsoo sy my daer naer gheseyt hebben, dat²⁰ 21heele de Ghemeynte t'saemen gonghen bidden aen de Abdisse, op 22datse my terstont soude willen ontfanghen: het was hunne goedt-23heyt, ende Godt, die hun daer toe beweeghde; ghelijck het daer

3 teere, innige
absent, verwijderd

4 soo resigneerde sy haer, zo berustte zij

5 dervende, afstand doende van

6 oversulcx, om die reden

8 in een Clooster... groenen Briel, dit klooster werd gesticht in 1370. Voorheen was het gebouw eigendom van Simon de Mirabello en heette ‘Hof ter Wallen’. In 1368 werd het geheel omgebouwd tot het kasteel ‘Prinsenhof’. De abdij werd in 1796 vernietigd

9 van de Canonikerssen Regulier van St. Augustyn, de reguliere Kanunnikessen van de orde van St.-Augustinus

9-10 eenen brief van recommandatie, een aanbevelingsbrief

12 in persoon, persoonlijk

13 wiert, zou worden
met conditie, op voorwaarde

17 Choor, koorgebed
dit trock hun seer, dit trok hen zeer aan

18 gratien, gaven
luttel, in geringe mate

20 Ghemeynte, kloostergemeenschap

[p. 53]

24naer klaerlijck ghebleken heeft; want Godt daer in voorsien had-25de, dat ick eerst in dit Clooster moest komen, om my te brenghen 26tot den staet ende maniere van leven, daer den Beminden my nu 27in-ghestelt heeft, ende door middel van een Novitie my te bren-²⁷28ghen onder ons H. Orden; want andersins en hadde ick'er noyt²⁸ 29konnen toe-komen, om dat ick soo gheaffectioneert was tot de²⁹ 30Augustynen, te meer, om dat ick gheene kennisse en hadde in 31eenighe andere Ordens.

32Soo haest, als ick wederom t'huys ghekeert was, begonsten de^3232-33 33Francoysen in Vlaenderen te komen, om St. Omaers te Belegeren, 34soo dat wy al moesten vluchten metter haesten in eenen Bosch,³⁴ 35want de Francoysen ons Dorp plunderden, &c. ende alle de Men-36schen bedierven; soo dat mijnen Vader my niet en wilde laten gaen³⁶ 37naer het Clooster, om het over-groot verlies dat hy onderstaen 38hadde van die plunderinghe, ende om dat het Landt soo troubel^38-39 39stondt, soo moest ick wel een heel jaer wachten, te meer, om datter 40een groote dote versocht wiert; die mijnen Vader in dese conjunc-^4040-4141ture van tydt soo ter handt niet en hadde.

42Mijne Ouders deden ons allegader tot Meenen, ten huyse van⁴² 43mijne Moeye, totter tydt toe, dat den troubel wat soude ghestilt 44zijn; hier quam ick in occasie van conversatie met onghelijcke per-45soonen, die my pretendeerden ten Houwelijck, ende om dat ick⁴⁵ 46beschaemt was te segghen, dat ick Religieuse wilde worden, om 47niet begheckt te zijn, dede ick al mede, ghelijck een ander, ende⁴⁷ 48gheliet my, al oft hunne conversatie ende aensprake my aenghe-⁴⁸49naem gheweest hadde, ghelijck sy my oock allenskens aenghe-

27 Novitie, noviciaat

28 ons H. Orden, onze Heilige Orden, nl. de orde der Carmelieten

29 soo gheaffectioneert was tot, zo'n voorliefde had voor

32 Soo haest, als, van zodra

32-33 Soo haest... Belegeren, Petyt bedoelt hier waarschijnlijk de grote Franse inval in Vlaanderen in de jaren 1643-1644. (cf. Debl., p. 28)

34 al, allen

36 bedierven, ruïneerden

38-39 troubel stondt, woelig was

40 dote, schenking (aan het klooster bij de intrede), bruidschat

40-41 conjuncture van tydt, tijdsomstandigheid

42 Meenen, Menen, stad in West-Vlaanderen. In 1645 werd de stad door de Fransen ingenomen

45 die... Houwelijck, die mij een huwelijksaanzoek deden

47 begheckt, bespot

48 gheliet my, deed ik mij voor

[p. 54]

50naem wiert, want mijne affectie viel wat op eenen, ende ten hadde^5050-51 51gheweest, dat mijnen Beminden voorsien hadde, dat mijne Ouders 52my op eenen bodt t'huys hadden ontboden, ick leedt hier groot⁵² 53peryckel, om inde werelt te verdrincken, ende het Gheestelijck^53-54 54zijn te laeten vaeren; want de liefde was groot van beyde syden; 55maer als ick t'huys was, ende gheene aenspraecke met hem meer⁵⁵ 56en hadde, soo was't al ghedaen, alle de affectie verdween; al quam 57hy noch over, dat en trock my niet meer; al schreef hy Brieven, 58ick en las die noyt, noch en schreef gheen antwoordt, daer Godt^58-59 59moet af ghedanckt zijn, die my met de handt vast hiel. t'Huys 60wesende, quam ick in een ander veel grooter peryckel; want den^60-61 61boosen vyandt leyde den eenen strick op den anderen, om mijne⁶¹ 62arme Ziele te vanghen; maer den Beminden heeft den strick ghe-63broken, ende ick ben daer uyt verlost gheweest.

50 affectie, voorkeur
wat, enigszins

50-51 ende ten hadde gheweest, dat, en ware het niet geweest dat

52 op eenen bodt... ontboden, plots bevolen hadden naar huis te komen

53-54 het Gheestelijck zijn, de opgang tot God

55 aenspraecke, verkering

58-59 daer... af, daarvoor

60-61 den boosen vyandt, de duivel

61 leyde, legde