Het leven van Maria Petyt (1623-1677)

Regelnummers proza verbergen

XIV. Capittel

1Het beliefde aen de Goddelijcke ghenaede my wederom seer 2krachtelijck te raecken binnen in mijn herte, door middel van 3eenen Predicant, den welcken seer verhief, ende aen-prees den 4Religieusen staet; sijn woordt door-gonck soo mijn herte, als een⁴ 5sweert: den Beminden begonst dadelijck van binnen, het hert aen

4 door-gonck, doordrong

[p. 44]

6te spreken, niet soetelijck, maer forcelijck, ghelijck berispender,⁶ 7oft dreyghender-wys, segghende, dat ick my soude maecken te^7-8 8resolveren tot den Religieusen staet; ick wederstont dit ingheven⁸ 9ende beweghen met een puer ghewelt, ghelijck jemant, die hem⁹ 10stelt teghen eenen krachtighen windt, ende den doovaert maeckt,¹⁰ 11om niet te hooren, 't ghene datmen hem seyt.¹¹

12Siet, hoe onbeleeft, ende quaedt, dat ick was, al willens ende¹² 13met opset weygherende te ghehoorsaemen aen den roep Godts, 14die my door sijne pure goedtheyt, ende al te grooten liefde, nu 15soo dickwils tot hem ghetrocken ende verweckt hadde, op een 16sekere maniere loochenende de Trouwe, die ick met hem aenghe-17gaen hadde, meer verlieft zijnde op de goederen ende ghenoechten 18des werelts als op den Schepper van alle dat in de werelt is; wat¹⁸ 19een affront was dit, dat ick (om soo te segghen) de deure van mijn 20herte toe-sloot voor desen soeten ende over-minnelijcken Minnaer,²⁰ 21hem weygherende in te laten, hem soo onbeleefdelijck laetende 22staen, ende kloppen aen de deure, die my soo vriendelijck was²² 23noodende tot sijne lieffelijcke ghemeynsaemheyt, sonder hem een²³ 24woordt te willen antwoorden.

25Siet, mijnen Beminden was soo over-goet, ende soo verlieft op 26een soo boose, quaede ende ondanckbaere Creature; hy en houdt²⁶ 27niet op van mijn herte tot dry diversche stonden toe, seer krachte-

6 soetelijck, met zachtheid
forcelijck, krachtig

7-8 dat ick... resolveren, dat ik ervoor moest zorgen een besluit te nemen

8 wederstont, verzette mij tegen

9 puer, hevig

10 ende den doovaert maeckt, en zich van de dove houdt

11 seyt, zegt

12 al willens, opzettelijk

18 alle, alles

20 over-minnelijcken Minnaer, aanduiding voor Christus; term uit de Bruidsmystiek waar de vereniging tussen de ziel en Christus beschreven wordt in termen van aardse liefde. Christus wordt dan beschouwd als een minnaar. Bij deze term wordt de actieve rol die Christus speelt bij deze vereniging, sterker benadrukt dan bij Beminden (vgl. VII. Cap., r. 18)

22 ende kloppen aen de deure, vgl. Luk. 12, 36

23 noodende, uitnodigend
ghemeynsaemheyt, vertrouwelijkheid

26 Creature, schepsel

[p. 45]

28lijck te raecken; soo dat ick den derden keer daer niet teghen en 29kost; want hy ghebruyckte een stercker handt, ende gratie, die my 30scheen te overweldighen; hy thoonde wel, dat hy stercker was, 31als ick; als hy maer en wilt, dat niemant sijne macht en kan weder-^31-3232staen, oversulcx het gonck nu voor goet, want hy hadde het herte³² 33soo gheraeckt, dat de werelt my een walghe wiert.³³

34Ick moet noch wat segghen van mijne hertigheyt des ghemoets,³⁴ 35die ick in een seker occasie ghebruyckt hadde; doen ick den eersten³⁵ 36keer voorschreven, van Godt soo gheroert was, door dat Sermoon, 37om de werelt te verlaeten, soo voorsagh den Beminden, dat eenen 38sekeren Religieus, ghedreven wiert, om my een Boecxken te lesen 39te gheven van Levens van eenighe Heylighe Nonnekens van hun 40Order: ick was soo boos ende verlieft op de werelt, dat ick dit⁴⁰ 41boecxken weygherde te aenveerden uyt vreese dat ick door dat 42lesen soude beweeght worden, om Religieuse te worden; ick vreesde, 43dat dit een nette soude zijn, waer mede ick soude ghevanghen 44worden, ghelijck het waer was; want alsoo dien Religieus my seer^44-45 45praemde, om dat te aenveerden, ende te lesen, soo nam ick't, hoe-46wel teghen mijn herte: Als ick daer in begonst te lesen, soo wiert⁴⁶ 47mijn herte allenskens seer versacht, ende ghemoeyigh, om de be-⁴⁷⁴⁷48weginghen van de Goddelijcke inspraecken beter te vatten; soo dat⁴⁸ 49ick daer in sulckenen smaeck vont, dat ick my niet en kost ver-^49-5050saeden van daer in te lesen, ende hun leven te over-peysen met⁵⁰ 51sulcken affectie, dat ick'er halve nachten in overbrocht.⁵¹

31-32 wederstaen, weerstaan

32 oversulcx... goet, van nu af aan ging het altijd zo

33 dat... wiert, zodat de wereldse zaken iets walgelijks voor mij werden

34 hertigheyt, hardnekkigheid

35 in een seker occasie, bij een bepaalde gelegenheid
ghebruyckt, getoond

40 verlieft op de werelt, gehecht aan wereldse zaken

44-45 want... ick 't, want die geestelijke spoorde mij zozeer aan om dat te aanvaarden en te lezen, dat ik het nam

46 teghen mijn herte, met tegenzin

47 versacht, voor onderworpenheid vatbaar gemaakt

47 ghemoeyigh, gewillig
beweginghen, bedoelingen

48 inspraecken, ingevingen

49-50 dat... versaeden, dat ik er niet genoeg van kreeg

50 hun, nl. van eenighe Heylighe Nonnekens

51 in overbrocht, mee doorbracht