Bellezza Feminile. Schoonheyt in een Vrouwe.
Een naeckte Vrouwe met een krans van Ligustrum en Lelien op 't hoofd, hebbende in d'eene hand een Pijl, in d'ander een Spiegel, houdende dienselven nae buyten gekeert, sonder daer in te sien: sittende op een seer wreede Draecke.
De Lely is een oud Hieroglyphisch beeld van de Schoonheyt, gelijck Pierius verhaelt. Want de Lely heeft, onder de andere bloemen, drie eedele aerdigheeden: gelijck een Florentijnsche Eedel Iuffer te verstaen gaf, aen een beeld, dat van een lumpe Beeldhouwer gemaeckt was: Want als haer gevraegt wierde, wat zy daer van oordeelde? antwoorde zy met groote kloeckheyt, voorstellende de Schoonheyt van een volmaeckte Iuffer, en stilswijgende de bottigheyt van 't beeld, berispende seyde: dat een Iuffer most wesen wit, sacht, en vast: En dat oock dese hoedanigheyt van 't Marmor, nootsaecklijck mede most wesen in een schoone Vrouwe; gelijck Vazarius dese drie hoedanigheden, onder alle bloemen, insonderheyt de Lely toeschrijft.
De Pijl geeft een wonde, die men metten eersten weynigh voelt, maer hoe langhs soo dieper indringende, soo is zy daer ten laesten swaerlijck weder uyt te krijgen: 't welck ons te kennen geeft, dat wanneermen een schoone Iuffrou begint te beminnen, datmen dan soo terstont de doodlijcke wonde, niet gewaer wort, maer de Liefde hoe langhs soo meer toenemende, soo voeltmen die op 't laeste seer wel: sulx, of men schoon daer nae den boge wat wilde versoeten, soo wort evenwel de wonde daer door niet genesen.
De Spiegel vertoont, dat de Vroulijcke Schoonheyt, oock te gelijck een Spiegel is, in de welcke een yder sich selve in beter volkomenheyt siende, soo wort de Liefde door de gedaente opgeweckt, om in die saecke Liefde te setten, waer in zy volmaeckt is gesien, om daer nae met verlangen dieselve te genieten.
De Draeck bewijst, dat waer Schoonheyt is, men dieselve niet magh vertrouwen, vermits het een venijn is van quellinge en jalousie.
Naeckt wort zy gemaelt, want zy wil met geen blancketsel overdeckt zijn. Men kan oock seggen dat zy broos en swack is, en daerom steeckt het Ligustrum of keelkruyd in haere krans. Daer van Virgilius singht:
Vertrou o schoone kind, u schoonheyt niet te seer,
't Swart bloemken wort geplukt, maer 't witte valter neer.
Of anders:
Het witte bloemken valter heen,
Maer 't swarte plucktmen in 't gemeen.
En Ovidius singht in zijn Minnekonst:
De Schoonheyt is te broosen goet,
Die met de Iaeren slijten moet:
De Lely-bloem, de Violet,
Het bloeyen schielijck wort belet,
Het Roosken dat in Doorens staet,
Valt eerder als de Doorn vergaet.