Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants

Otio. Leedigheyt.

Een Vett Iongelingh, sittende in een duystere plaetse, die mette slincker elleboge op een Varcken leunt, dat ter sijden hem op der aerde leyt uytgestreckt, krabbende mette selve hand zijnen kop, wesende seer slaeperigh.

Iong wort hy geschildert, als die gene die 't ongemack des ouderdoms noch niet heeft geproest. Vet is hy, om dat hem noch de bekommering en sorge, door altegroote besigheyt, niet in 't hooft maelt, en dat het verstant door de verspreydinge van 't bloed door de leeden, geen hinder geschiet. Hy sitt in een duystere plaets, om dat een leedigh Mensch niet bequaem is, om eerlijcke en heerlijcke wercken uyt te voeren. Waer door het geschiet dat hy zijn leven veracht, en als in 't duyster, doorbrenght. Hy leunt op een Vercken, om dat een leedigh Mensch, by den ommegangh van andere Menschen, door zijn vadsicheyt en traegheyd, een Vercken gelijckt.

't Is het gevoelen van Aristoteles, dat dit dier, uyt zijn gesicht-kenninge, het alderbotste is van allen. Desgelijx is de Leedige meede, als die gantsch geen treck heeft tot eenige prijslijcke oefningen: En gelijck dit

[p. 283]

beest, oock anders niet denckt als met schocken en swelgen zijn lust en geylheyt te versadigen, alsoo geeft de Mensch, die van de Leedigheyt beseten wort, sich selve aen de wellusten en zijne eygene begeerlijckheeden over, met verlies en schaede van zijn eygen eere.

Hy krabt den kop, als eene die qualijck raed weet, hebbende geen wijsheyd geleert, spillende zijnen meesten tijd in 't peinsen en overleggen, sulx, soo hy iet goeds bedenckt, soo is 't doch onnut en komt niet voor den dagh, maer soo 't iet quaeds is, soo is 't zijn eygen eere en goede naeme schaedelijck.