Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants

Ispiratione. Inblaesinge, Instortinge.

Men sal uyt de heldere Hemel vol sterren, een vlammige straele sien, diewelcke nederschietende valt op den borst van een Iongelingh, die in 't geel gekleet is, heb-

[p. 216]

bende harde hoofdhayren, vol Slangen gemenght, 't gesicht ten Hemel keerende, waer in hy met groot opmercken siet, hy hout in den rechter hand een bloot sweerd, mette punt op der aerde, en in de slincker heeft hy een Sonne-bloem.

Door de klaere gesterde Hemel, waer uyt een vlammige straele schiet, vallende op den borst van een Ionghman, als geseyt is, wort verstaen, dat dese klaere Hemel vol sterren, is de goedertierentheyt van den Almachtigen God, diewelcke door sijne oneyndige goedigheyt den sondaer ontsteeckt en verlicht. Christus seyt, Ick ben gekomen om vier op der aerde te senden, en wat wilde ick anders dan dat het brande? En daerom bid de H. Kercke altijd, dat de Heere haere herten wil ontsteecken met het vier sijner Liefde.

Hy wort met geel gekleet, om dat door dese verwe de gewoonte tot quaed doen, wordt uytgedruckt, als niet konnende tot eenige Deughd gepast worden, waer over wy, sonder de hulpe en instortinge Godes, ons lichtlijck werpen in den afgrond van alle ellenden.

De harde hoofdhayren met Slangen, bedieden, dat terwijlen de Sondaer het eerlijcke verlaet en in de sonde versopen leyt, soo kan hy niet anders hebben als quaede en schricklijcke gedachten, gelijck Gregorius seyt, hy kan de quaede gedachten niet ontvlieden, die geen eerbaerheyt by hem heeft.

Het Rapier mette punt ter aerde gekeert, bediet dat dit een werck is van Godlijcke instortinge, want het werck des Menschen, die ten quade genegen is, verdient geen loon by God, ten zy door sijn genaede; van de welcke hy een rijck vergelder is aller goeder wercken, gelijck David seght, Eere en genaede sal hem de Heere geven.

Dat hy 't hoofd ten Hemel keert, alwaer hy met groot opmercken nae toe siet, druckt uyt, datmen sonder de genaede en Godlijcke instortinge, het gemoed en 't verstand niet kan opheffen van dese gevoelijcke en aerdsche dingen: gelijck Augustinus seyt, u genaede doet het dat de sonde in ons niet heersche.

De Sonne-bloem hout hy in de slincker hand, om te betoonen, dat gelijck sich dese bloem gestadigh nae de Sonne keert, alsoo keert en draeyt sich de verlichte Sondaer, en die van de Liefde Godes ontsteecken is, met soodaenige groote genegentheyt, soo veel mogelijck is, nae dien grooten God.