Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants

Capriccio. Fantasyen, vreemde Invallen.

Een Iongelingh met verscheyden verwen bekleet, met een Bonet op 't hoofd, van dieselve verwe als 't kleed is, waer op verscheyden Veederbossen staen, hebbende in de rechter hand een Blaesbalck, en in de slincker een Spoore.

Capricciosen of Fantastike worden die geene genaemt, die door de Ideen of gemeene voorbeeldingen van andere Menschen, verscheyden eygen vindingen en wercken bedencken en aennemen: Maer door de wispeltuyrigheyt van 't een op 't ander, van dieselve slagh, soo worden, door

[p. 130]

maniere van gelijckheyt, de Ideen, Capriccien, Fantasyen of Invallen van 't ontwerp genaemt, die sich soo wel in de Musijck, Schilderkonst als in andere konsten openbaeren, verre afgescheyden van de gemeene maniere: De onbestandigheyt wort door de Ionckheyt afgebeelt, en de veranderlijckheydt, door de verscheydentheydt van de verwen.

Het Bonnet met verscheyden veeren, vertoont, dat dese verscheydentheyt van ongemeene handelingen, voornaemlijck uyt de fantasyen heerkomt.

De Spoore en de Blaesbalck betoonen, dat de Fantastike vaerdigh is, om 's anderen Deughd, te vleyen en te streelen, of diesselven gebreecken met Spooren te pyckeeren en steken.