Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants

Morte. De Dood.

Camillus van Ferrara een verstandig Schilder, maelde den Dood af met het gebeente, zijnde daer de Musculen of spieren en de senuwen, al te saemen waeren door gesneden, hebbende een kostlijcke mantel om 't lijf van goude broccade: Om dat hy den Rijcken en Machtigen van haere Rijckdom, en den ellendigen en armen van haer lijden en smerte verlost. Op 't hoofd maeckte hy dieselve een seer net Momaensicht van schoone gedaente en verwe, om dat de Dood sich aen yder Mensch niet alleens vertoont, maer om dat hy sich met duysenderley gedaenten staedigh veranderde, soo verachtse d'eene, en d'ander isse aengenaem, d'eene verlanghter nae en d'ander loopter voor wegh, en zy is het eynde van een duystere gevangenis aen de aerdige gemoederen, en aen anderen isse een moeylijckheyt, jae men kan seggen, datse soo veel Masken behoort te hebben, alsser sinnen van Menschen zijn.

En om dat ons in 't Burgerlijcke leven, de

[p. 93]

Godsdienst, 't Vaderland, de goede naem en behoudinge van staet, seer ter herten gaet, soo soudemen hier in mogen oordeelen, dat het sterven schoon was: en om die oorsake soude men verlangen om overredet te werden, dat een heerlijcke dood het geheele leven soude mogen vercieren, 't welck men oock op 't kleed soude konnen passen.

Dese Schilder omkranste oock den hoofdscheel met een groene Lauwerkrans, om haere heerschappye en geduerige wet, over alle Menschen, te betoonen. In de slincker hand maelde hy een Mes, dat met een Olijfkrans was omwonden, overmits men totte Vreede en 't gemack des Werrelts niet kan geraecken, ten zy datmen oock den Dood naedert: En de Dood brenght, door haer selve, vreede en rust aen, en haere wonde is een wonde van vreede en niet van oorlogh, want daer is niets dat haer kan tegenstaen.

Hy heeft een Pelgrims staf over sijne schouderen, gelaeden met Kroonen, Mijters, Hoeden, Boecken, Musicale Instrumenten, Ridder-keetens, Trouwringen en Eedelgesteenten, al te saemen dertelheden van de Werreltsche geneuchte, die de natuere en konst voortbrengen; en hy afgonstigh zijnde over dese beyde, soo gaet hy over al onrustigh, rotsen en reysen, om te rooven en al 't geene weder tot sich te nemen, dat hy aen de naerstigheyt en menschlijcke wijsheyt hadde geschoncken.