Bellerophon of Lust tot wiisheit, Gesangh der zeeden, Urania of Hemel-sangh
(1648)–Dirck Pietersz. Pers– AuteursrechtvrijStemme: Jonge Dochters vol van jeughden.
WIlt ghy deughd en rust beminnen?
Doet uw naerstigheyt en vlijt,
In de soete jonge tijdt.
En bestiert daer toe u sinnen,
Dat ghy wacker zijt en fris,
Eer u Son aen 't dalen is.
2. Wilt dan van de Bykens leeren,
Hoe sy uyt het bittre kruyd,
Trecken Seem en Honigh uyt:
Waerom sy altijdt verkeeren,
In de bosschen en het groen,
Daer sy haer met voorraet vo'en.
3. Wilt oock uyt het bitter suygen,
Vwen Honigh, door u sweet,
| |
[pagina 105]
| |
Anders naeckt u herten-leet:
Leert by tijdts u necken buygen,
Wied' u Tuyn en Hof terstont,
‘Goed kruyd eyscht een goede grond.’
4. Wilt op u beroep doch letten,
Als het Mierken in sijn werck,
Met een vlijtigh ooghemerck:
Want wie niet sijn vlijt wil setten,
Tot sijn eerlijck onderhout,
Siet seer haest dat hem berout.
5. Doch hier toe dient sorgh en vreese,
Want ghy moet die niet ontsien,
Maer voor al de traegheyt vlien,
En in 't u gestadigh wesen;
Even als de Hane doet,
Als hy schrafelt mette voet.
6. Om voor sijn gesin te sorgen,
Is hy dapper in de weer:
En dit dient ons tot een Leer,
Op dat wy oock schier of morgen,
Sullen wercken als de spin,
Naerstigh voor het huysgesin.
7. Wieder traeghlijck leyt te sluymen,
Als een ander waeckt en braeckt,
Strax hy in 't benauwtheyt raeckt.
Wilt voor al geen tijdt versuymen.
Want wie vlijt en moeyt ontsiet,
Krijght van al de vruchten niet.
't SAl ons lusten van de Mieren een vveynigh op te halen; 't vvelck ick uyten Latijne hebbe gevolght. Dat de Mieren by nae een staet-bestieringe hebben, als de Byen, daer van hebben vvy, seydt seecker Schryver, eene vaste proeve. Doch sy hebben geen Koningh noch bovensitter, maer sy hebben eene gelijckmatige bestieringe. Want sy arbeyden te samen tot gemeen voordeel. Ick kan niet nae-laten, seydt hy, te beschryven 't geene ick in 't Bosch Spandou in 't Marckgraefschap Brandenburgh, met sekeren Vogelvanger, onder een vermolsemde balcke hebbe gesien, te vveeten, een Stadt af-gedeelt, gelijck die de Bis- | |
[pagina 106]
| |
schop van Vulturien beschrijft oock in Apulia gesien te hebben. Ick gingh, seyt hy des morgens vroegh om my te vermaken in Iulio, buyten de Stadt Bartholome in Apulia, en aldaer vondt ick een vierkante balck, ontrent acht voeten langh, en vermerckte dat de Mieren aldaer hare woonplaets hadden. Ick had lust om die te sien. Ick liet dien sachtjes af-halen, sonder ontsteltenisse. Bevondt daer onder een vierkante Stadt ontrent vier voeten langh en ruym een voete breed, en verscheyden vvegen tot hare handlinge noodigh. 't Was te verwonderen hoe sy die in hare hoecken, soo lijn-recht hadden getrocken, en met eene gelijcke mate over al af-gedeelt, dat geen passer die kost nauwer afmeeren. Daer liep recht midden een diepe wegh door, een vinger breet, daer in 't midden, drie wegen seer konstigh waren af-gesneden, van die voorige groote, sulx dat daer drie pleynen, als merckten wierden gesien. In de uyterste hoeck der wegen, was een plaetse daerse broeyden; de andere Voostadt, hadden sy met kooren en voorraet so op-gehoopt, dat het overvloeyde. Men bevondt een sonderlinge suyverheyt in hare wegen jae noch steentjes, struyckjes noch vuylnis. Want dese Stadt was van hare Burgerye seer net geciert en met voorraet voorsien tot vervvonderinge. Sulx dat dese Dierkens ons leerden, de gemeene Vreede en Eendracht, dieder in eene Staets-bestieringe behoort te zijn. Want yder deede sijne arbeyt soo wel dieder uyt-trocken als die te huys bleven, vvant sy letteden op de vvelvaert. In 't midden van dese lange vvegh vvas maer een eenige poorte, die tegen 't Zuyden vvas op-gevvorpen, maer aen d'ander zyde vvas sy vry, 't vvelck haer de natuyre alsoo moet hebben geleert. Wy sagen alle dese dingen, scherpsinnigh nae, en vvy vervvonderen ons boven maten, dat dese Dierkens, in 't duyster, soodanigen Stadt hebben konnen bouvven. Wy teyckenden alles op. En vervvonderden ons soo seer niet over de Stadt Napels, die een Man met reeden begaeft, hadde gebout, als vvy deden over dese Stadt, die de onvernuftige Dierkens hadden toe-gestelt. Dese Dierkens gaen meest al op eene uyre uyt, doch d'eene nae d'ander, maer houden al | |
[pagina 107]
| |
een pad, daer sy oock haer kooren in dragen, voor den Winter. En op dat het kooren niet soude uytschieten, soo byten sy de kruyne boven af. Dat vocht is droogense in de Sonne. Iae eenige hebben vvaer-genomen, dat als sy dit doen, men geen slagh-regen heeft te vervvachten. Sy doorsnuften alle hoecken, en zijn daer in seer naerstigh, jae men heeft bemerckt, dat oock de steentjes in hare paden, door den gestadigen gangh vvaren gesleeten. 't Schijnt ofse in 't bejegenen, met malkanderen gespreck houden. Sy hebben haerer kooren-plaetsen, vvooningen en begraefnissen hunder dooden. 't Is aenmercklijck, dat onder alle Dieren, dese Mierkens alleene hare dooden begraven. Cleantes verhaelt gesien te hebben, dat de Mierkens, een doode Miere uyt-droegen, daer veele met een groote sleep na-volghden, en dat sy daer over by een quamen, als ofse daer over spraeck hielden, en dat tot driemalen toe. Is dit onder dese Dierkens, uyter natuyre aldus, soo mogen sich dese vvel schamen, die den af-gestorvenen, de aerde misgunnen. En als men deser Mierkens naerstigheyt aensiet, soo magh men wel bedencken, vvat Salomon daer van seyt in sijne spreucken, Prov. 6: 6. en 30: 24.
Cicero seyt in sijnen Redenaer. Naerstigheyt vermagh in alle dingen seer veele: dese behooren vvy altijdt te eeren en aen te hangen, vvant daer is niet of het vvordt door haer verkregen, om dat in eene deughd alle andere deughden werden begrepen. Virgilius seyt niet onbequam: Indien ghy niet altijdt het goede kruyt uyt het onkruyt wied, noch de Vogelen daer uyt-jaeght door u geroep, en druckt de schaduwe des velts met uwen ploegh, en bid God om regen, ghy sult te vergeefts sien, dat een ander met groote hoopen sal in-samlen, en ghy sult, door den grooten honger, moeten Eyckels eeten.
Siet de Musijck-nooten in Bellerophon, Fol. 49. |
|