Bellerophon of Lust tot wiisheit, Gesangh der zeeden, Urania of Hemel-sangh

[fol.  B8v]

Vryheyd, blyheyd.

Libertas inestimabilis res est

WAt de Vryheydt voor een treffelijcke saecke is, machmen in 't tegendeel by de slavernye vergelijcken. De Vryheyt word niet ongevoeglijck vergeleken by een Paerd, dat los en vry lopende, aen niemants toom of sporen gebonden is. Hierom wierde dit Beeld eerstmael voor een devys of loose ghebruyckt by de Geunieerde Landen, met het op-schrift Libertas: om te kennen te geven, dat de Vryheydt een treffelijcke en onwaerdeerlijcke saecke was, en dat sy die selve sochten voor yder een te verkrygen: die van d'andere zyde hier uyt oorsake nemende, dat dit veels te breed ging weyden, maeckten daer een ander devys tegen, en seyden dat dese Vryheyd een ongebondenheyd was, stellende daer tegen een paerd dat los en vry zijnde, van eenen bergh af-springht, en den hals breeckt, met dese omschryvinge Libertas libertate perit. Dat is, Vryheydt wort door Vryheyt t'ondergebracht. Hier tegens wordt wederom een ander devys gestelt, te weten: een Paerd dat met een toom gebreydelt was, met dese omschryvinge Libertas cujus ratio moderatur habenis: daer by de Vereenigde Landen te kennen gaven, als datse soo geene Vryheydt sochten tot haren onder-

[fol.  C1r]

gang, noch geen sulcke vryheyt, die tot slavernie en verderf der goede zeden streckte, maer alleen sulcke, die met den teugel van redelijckheyt gematicht zijnde, altijt het beste be-oogde. Andersins so was dit spreeck-woord waerachtigh, Libertas tyrannide perniciosior: Dat de vryheyt schadelijcker was als tyranny. Want de rechte vryheyt moet niet tot ongebondenheyt getrocken worden, anders waer het slaverny. Daerom seyt August: in sijne Stad Gods niet qualijck, Al is 't dat een goed mensch dient, so is hy vry, en al is't dat een quaet mensch heerscht, so is't een slave.

De Oude schilderden de vryheyt oock af met een Scepter, en een hoedt, hebbende ter aerden een Katte: de Scepter was het ontsagh, dat de vryheyt over haer selven hadde. De Hoedt was een teycken dat de Slaven als nu vry waren, wanneerse den Hoedt opstelden. en de Oude stelden de Katt tot een wapen voor de vryheyt, overmits dat Dier niet kan lyden dat het op gesloten is, alsoo konden sy oock niet verdragen dat zy onder eens anders slavernye souden leven.

De Vryheyd op geen mensche past,

Alleen de reden houd haer vast.
Haer leven is oprecht en vry:
Haer vyandin is slaverny.

WIe is ten rechten vry, dan die de vrye sinnen
Laet loopen vry en vranck nae wijsheyts rechte spoor:
Die siet nae niemandt om, hy kan het al verwinnen,
Hy gaet op bergh en dal, en vyer en water door.

Noch Croesi machtigh geld, noch Alexandri schatten,

Noch al des werrelds pronck die worter niet geacht:
Des vrydoms ware deughd die kanmen niet omvatten,
De vrydom is veel meer dan al der Grooten macht.

Sy staet aen niemants macht, sy leeft haer eygen Wetten,

Sy staet aen niemandts wil, maer aen haer eygen lust:
Sy mach al wat sy wil, wie wil haer tegen setten?
Haer Vrydom is haer bandt, haer loopen is haer rust.

‘Die mensch heeft los en vry, die mette soeten banden,

‘Van Reden en van Deughd getoomt word en geleyt:
‘Want die toetst sijne lust, en volght de goe verstanden,
‘In 't leyden vande deughd met reden en bescheyt.