Rozengeur voor oma Roos

[p. 27]

9. Yandakondre

Op de top van De Hoge Berg aangekomen, hebben Ed en Rik het gevoel alsof ze een sprong hadden gemaakt en opeens weer met hun voeten op de grond terechtgekomen zijn.

‘Ed’, lacht Rik, ‘we zweven niet meer.’

‘Dat klopt Rik, ik voel de grond weer onder mijn voeten.’ En ook Ed moet lachen.

Glimlachend kijkt Yandabitana even om.

Op de top van De Hoge Berg strekt zich een kale vlakte uit. Er zijn geen groene bomen, geen vreemde bloemen, geen kort gras en geen golvend lang gras met fluisterende pluimen. Boven hen schijnen nog steeds de stondoifi-sterren. Met hun duizenden werpen ze een zacht licht op de vlakte, die leeg is, als een toneel waar gewacht wordt op het opkomen van de toneelspelers.

‘Heer Yandabitana’, begint Rik voorzichtig, ‘we hebben De Hoge Berg beklommen. Het ging gemakkelijk omdat u ons liet zweven.’ Rik kan het niet helpen dat hij weer even moet lachen. ‘Maar hoe nu verder?’ vervolgt hij, ‘moeten we deze vlakte oversteken?’ Voor Yandabitana kan antwoorden, vult Ed aan: ‘Of moeten we daar weer iemand toestemming voor vragen?’

Yandabitana keert zich naar de jongens en kijkt hen aan. ‘Nee’, zegt hij, ‘onze tocht zal hier, aan de rand van deze vlakte, eindigen. We steken hem niet over. Weldra zal hier veel te zien zijn. Niemand anders dan ikzelf geeft hier de toestemming. Dit is mijn land. Dit is Yandakondre.’

Yandabitana draait zich na die woorden weer om en strekt zijn arm uit naar de stondoifi-sterren. Het gebaar lijkt een bevel. Alle sterren vliegen koerend naar de ene helft van de hemel, zodat die plotseling dubbel verlicht is. Yandabitana richt zijn arm nu op het donkere deel van de hemel dat, zonder sterren, nog maar nauwelijks zichtbaar is. Op de vlakte verschijnen mannen die doelloos lijken rond te sluipen. Dan zien Ed en Rik in het schemerachtige licht een huis met enkele buitenlichten. De sluipende figuren naderen het huis. Ed kan zich niet langer inhouden: ‘Dieven, inbrekers, boeven’, roept hij luid en hij maakt een beweging alsof hij erheen wil rennen.

Yandabitana kijkt hem waarschuwend aan en Ed weet het meteen: niet buiten zijn licht. Ze moeten toezien hoe de dieven snel en handig het dievenijzer van een raam verwijderen, de shutters weghalen en het huis binnenklimmen. Ze hebben een lege rijstzak bij zich. Al gauw horen ze hondengeblaf, geschreeuw, hulpgeroep. Er gaan lichten aan in het huis. Maar de dieven weten te ontkomen... Het hulpgeroep en het hondengeblaf worden zachter, steeds zachter, de mannen lossen op in de schemering. Ook het huis verdwijnt. De vlakte is weer leeg.

[p. 28]

[p. 29]

Dan zijn er andere huizen, veel huizen nu. Er klinkt een hevig gerommel, de vlakte beweegt en er ontstaan scheuren in de grond. Maar niet aan de rand, waar Yandabitana en de jongens staan. Opnieuw is er gegil, gejammer, hulpgeroep. Een aardbeving. De huizen storten in. Ook dit schreeuwen en roepen om hulp wordt zachter, steeds zachter, tot er tenslotte niets meer te horen is. Yandabitana en de broers hebben alleen maar machteloos kunnen toekijken.

Als het boven het donkere deel van Yandakondre begint te regenen, is ook dat iets waar het drietal buiten staat en waar ze niets aan kunnen veranderen. Opnieuw kijken ze toe, nu hoe het blijft regenen. Langzaam stijgt het water. Felle bliksemschichten schieten langs de hemel, onmiddellijk gevolgd door oorverdovende donderslagen. Het hulpgeroep komt van alle kanten. Er zijn veel mensen in nood. Bootjes dobberen op de vlakte, er drijven dode dieren voorbij, maar er is niets, helemaal niets dat ze kunnen doen.

Het is nog niet afgelopen. Er verschijnt een open plek in een bos waar hutten staan. Het is een dorp. Er heerst bedrijvigheid, de jonge mensen lopen af en aan, de ouderen genieten van hun rust, zittend voor een hut, alleen of met anderen samen.

Er zijn grote kinderen, er zijn kleine kinderen die door hun moeder op de heup of in een doek op de rug worden gedragen. Het is zomaar een dorp in zomaar een bos waar in vrede geleefd en gewerkt wordt. Een smal pad loopt vanuit het bos naar het dorp. Achter elkaar lopen er, in de richting van het dorp, jonge mannen gekleed in militaire uniformen en met helmen op het hoofd. Ze dragen geweren over de schouder. De uniformen en de helmen zijn te groot. Ze lijken niet ouder dan Ed en Rik.

Als ze het dorp binnenvallen is er even paniek onder de mensen, maar niet lang, want het is gauw gebeurd. Vluchtpogingen zijn vergeefs. Blindelings schieten de jonge soldaten er op los. Nog even is er gekerm te horen en dan niets meer. Het bos, het dorp en de jonge soldaten vervagen en er is alleen nog maar duisternis en stilte.

De jongens kunnen hun emotie niet langer bedwingen:

‘Hierover heb ik gelezen, het zijn kindsoldaten in Afrika!’

‘Op de televisie hebben we dezelfde beelden gezien, ze zijn van onze leeftijd en vaak nog jonger en ze schieten zomaar mensen dood!’

De jongens trillen op hun benen. Dit is het ergste dat ze gezien hebben. Yandabitana staat opeens tussen hen in en legt zijn armen om hun schouders. Zijn grote handen zijn warm en troostend.

Als hij de jongens tenslotte weer aankijkt, straalt zijn gezicht droefheid uit. Zijn stem klinkt zacht: ‘Ik kan jullie onmogelijk terug laten gaan met deze verschrikkelijke beelden als laatste herinnering. Jullie krijgen daarom tot slot iets te zien dat alles weer goedmaakt.’