| |
Saterdaechs voor Palmsondach Joannis .xvij.
Vader, die vre coemt, verclaert uwen sone, op dat v sone v ooc verclare. Gelijc als ghi hem gegeuen hebt macht ouer alle vleesch, op dat hi dat eewige leuen soude geuen, alle den genen, die ghi hem gegheuen hebt. Ende dit is dat eewige leuen, dat si v alleen bekennen een warachtich God te sijn, ende dien ghi gesonden hebt Jesum Christum. Ick heb v verclaert opter aerden, ende dat werc volbracht, dat ghi mi gegeuen hebt dat ic doen soude. Ende nv o Vader, verclaert mi bi v selue, met dier claerheyt die ick bi v hadde, eer die werelt was. Ick heb uwen name geopenbaert den men- [(Bb vij) vo] schen, die ghi mi ghegeuen hebt van die werelt. Si waren dijn ende ghi hebtse mi ghegheuen, ende si hebben v woort behouden. En si bekennen dattet van v is alle dat ghi mi gegeuen hebt. Want ick hebbe haer gegeuen al dat ghi mi ghegheuen
| |
| |
hebt, ende si hebben dat aengenomen, ende warachtelick bekent dat ic van v wt gegaen ben, ende si hebben gelooft dat ghi mi gesonden hebt. Ic bidde voor haer, ende en bidde niet voor die werelt, mer voor den genen die ghi mi gegeuen hebt, want si sijn dijn, ende al wat mijn is, dat is dijn, ende wat dijn is dat is mijn, ende ic ben in haer verclaert. Ende ick en ben niet meer inder werelt ende si sijn inder werelt, ende ic come tot v.
Voor dit Euangelie hadde Christus sijn discipulen sijn lijden ende haer schandalizatie voor seyt. Mer op dat si haer daer niet te seer af verslaen en souden, so heeft hi met sinen Vader gesproken, ende hem Vader geheeten, Recht oft hi daer mede seggen wilde. Al ist dat ic van v genomen sal wor- ([Bb viij) ro] den, ende dat ghi mi in swaren lijden sult sien, vliet in [al]le uwer noot tot mijnen Vader, ghi sult eenen vaderliken Vader aen hem vinden, want hi en is niet alleen mijn Vader, mer alder geloouiger, want dat sijn mijn broeders. Ende want ghi mijn broeders sijt, so is mijn Vader, uwe Vader, daerom houdt hem voor uwen alder genadichsten Vader. Geen vader en is sorchfuldiger voor sijn eenich kint, als hi voor v allen is in al uwer noot, daerom, als hi v castijt, so en loopt niet van hem, mer tot hem. Ende hi bidt voor haer, op dat si niet en souden bliuen liggen, als si geuallen sijn, mer dat hise weder opheffe gelijc een getrouwe vader sinen lieuen kinderkens. Ende al ist dat Christus in den spiegel der hooger godheyt bekent dat onmenschelic lijden, ende
| |
| |
die ongehoorde gelatenheyt, daer hem sijn Vader in laten soude, so en heeft hi nochtans niet gemurmureert, noch bitterlic met sinen Vader gesproken, mer opt alder vriendelicste, segghende: Vader. Recht oft hi seggen wilde. Al ist dat ghi v vyantlic tegen mi sult hebben ende ghelaten, om uwer vyanden wille, op dat ghi die doer mijn lijden, v vrienden, ya uwe kinderen soudt maken, ick weet nochtans wel, dat al vaderlike trouwe tot mi waerts is ende al vaderlic, hoe vyantlick dat schijnen sal, dat ghi mi door v creatuerkens sult doen. Daer om so en begeere ick dat ooc niet te vertrecken, mer nv ter stont in liefden den harden slach te ontfanghen. Die vre is hier, dat mi die werelt verdoemen ende dalder schandelicste ver-[(Bb viij) vo] smaetheyt aen doen sal voor die ongeloouige. Ende dat ic doer die doot geglorificeert sal worden, ende dat menschelike gheslachte doer dat cruyce sal verlossen, alle die ghi mi gegeuen hebt. Welcke ic voor geen scande en aenveerde, mer als de alder edelste glorie, want uwen wille is mijn glorie, ende mijn schande is uwe glorie, om dat ghi doer mijn schande mijn broeders tot alder eeren sult brenghen, doer mijn armoede, tot alder rijcheyt, doer mijn doot totten leuene. Tot noch toe hebdy mi midts wonderlijcke miraculen gheglorificeert, op dat het oordeel der werelt gestraft soude worden. Mer nv, want ic verlaten van v sal schijnen te wesen, ende sal gecruyst worden, so bid ick v, verclaert mi weder, niet om mijnder menscheyt wille, maer op dat ick v sone v weder verclare, dat is, op dat v glorie geopenbaert worde, want de Vader en mach niet geglorificeert worden dan in dat woort sijns soons. Verclaert uwen sone doer die verrijssenisse, dat is, verwect uwen sone die nv steruen sal, op dat uwe sone v verclare, dat is dat ic v dat rijcke in
| |
| |
neme, op dat v glorie daer doer blijcke, ende op dat icse alle leuende make doer dat woort dat ic selue ben, betuycht doer mijn doot ende verrysenisse, die ghi mi gegeuen hebt. Gelijc ghi hem macht hebt gegeuen ouer alle vleesch. Gelijc ooc Dauid Psalm .viij. seyt. Ghi hebt alle dingen onder sijn voeten geworpen. Dat is troostelick voor ons, dat wi altoos, als ons eenich creature yet wil misdoen, mogen seg-[Cc ro] gen oft peynsen, ghi ligt onder de voeten Christi mijns broeders, ende en moecht v niet roeren dan als hi wil, ende dat hi wil dat wil ic ooc. Den welcken de Vader niet alleene macht en heeft ghegheuen ouer alle vleesch, maer oock allen de gene die hi hem gegheuen heeft, dat sijn al die de vader leert ende trect, ende duer sijn godlijcke inwercken totter kennisse ende ghelooue sijns soons brengt, dat eewighe leuen soude gheuen, dat is, haren inwendighen grondt leuende ende liefhebbende make. Welcke eewige leuen is God door Christum bekennen. Dat bekennen is geloouen, waer af Isaias seyt int .liij. ca. Kennisse sijns, salder vele salich maken. Daerom ist dat het eewige leuen, datmen leuendelic gelooft, dat God onser ontfermt door Christum, ende om Christum, ende Gode betrouwe: Want daer leeft God inder zielen, welc selue dat eewighe leuen is. Als den gront dat godlic woort ontfanghen heeft mits welcke die sonden vergeuen worden, ende geuoelt in den woorde Christi, doort gelooue der barmherticheyt Gods, daer bekent hi God, hi verwacht alle goet van hem, hi betrout hem alleen, hi verblijt hem in allen den wercken Gods, ende laet hem den Godliken wille gheheelic in allen saken. Alsulcken kennisse is dat gelooue selue, ende den gewarighen oprechten dienste Gods, datmen hem alleen bekent warachtich God te sijn, hem, dat is, den Vader, den
| |
| |
soone, ende den heyligen geest. Ende op dat si Jesum Christum bekennen, dat is, dat si bekennen, want hi gecomen [Cc vo] is, waer toe hi gecomen is, ende waerom hi gepassijt is, ende verresen. Also wert Christus bekent, ende also bekent sijnde, so beuoeltmen die barmherticheyt Gods. Wat behoeftmen dan ander kennisse. Die dese kennisse hebben, die hebben dat eewighe leuen, die dese niet en hebben, die hebben de eewige doot, ende geuoelen dat ordeel Gods, ende houden God voor eenen wreeden rechter, ende arbeyden om God met wercken te paeyen, waer mede si de conscientie nemmermeer te vreden en connen gestellen, si haten ende vluchten altoos voor God, si en betrouwen hem niet, noch si en verwachten van hem ooc niet. Maer si betrouwen op haer wercken ende op haer wijsheyt, ende aen dien soecken si vrede, want si en kennen God niet noch sijn barmherticheyt. Voort seyt Christus: Ick heb v verclaert, dat is ic hebbe v glorie openbaer gemaect predikende dat Euangelie, midts welcke de glorie Gods werd vercondicht, waer af Isaie .xl. staet. De glorie Gods sal geopenbaert werden. Want midts den Euangelie wert menschelicke rechtuaerdicheyt ende wijsheyt verdoemt, ende midts den Euangelie wort openbaer dat gerechticheyt des vleeschs, dat is, menschelike gherechticheyt, gheueynstheyt is, ende den menscheliken Godsdienst, enckel logen is, ende dat menschelike wijsheyt, onwetenheyt Gods is. Ende midts den Euangelie wert dat woort ghegeuen, in welcken de warachticheyt ende de gerechticheyt Gods warachtelic bekent wert, midts welcke wi warachtelic [Cc ij ro] gherechtuaerdicht worden. Ooc so glorificeert de Sone den Vader, hem alle glorie gheuende, hem der wijsheyt oft der stercheyt niet aennemende, midts welcke hi hem seluen mocht wreken,
| |
| |
mer hi heeft hem seluen simpelic gheresigneert oft ouergegeuen in alle dingen, verwachtende die glorificeringe, niet van sijn gauen, mer vanden wille sijns Vaders. Ic heb dat werc volbracht dat ghi mi hebt gegeuen dat ick doen soude, dat is, dat Euangelium vercondicht, ende al dat daer toe behoort. Dat is dat rechte werck dat eenen predicant vanden Heere behoort te nemen te doen, ende tcruyce te dragen, dat daer af comen sal. Ende nv Vader clarificeert oft verclaert mi, dat is, verwect mi, bi oft voor v seluen, met die glorie die voor v van waerdicheyt is, dat is, godlike wijsheyt, gherechticheyt ende dat eewige leuen. Voor die werelt wert Christus ghecruyst ende verdoemt, maer voor den Vader wert hi gheeert, op dat die gheloouighe souden betrouwen al werden si vander weerelt versmaet, gedoot etc. om der waerheyt des hooghen woorts wille, dat si voor God daer mede gheeert werden. Mer na der godheyt so begheert de Sone gheglorificeert te sijn met sijnder natuerlijcker glorien, die hi hadde eer dese weerelt geschapen wert. Ic heb uwen naem den menschen geopenbaert door dat vercondigen der goeder bootscappen, die ghi mi ghegheuen hebt, dat is, die ghi vercoren hebbende, kennisse van mi ghegheuen [Cc ij vo] hebt, afgescheyden vanden wercheylighen deser werelt. Ende hebben v reden, dat is, v woort des Euangelijs ghehouden. Ende nv bekennen si, dat al dat ghi my gegheuen hebt, van v ghecomen is, dat het al v woort is dat ick ghepredickt hebbe. Ende si hebbent ontfangen ende warachtich bekent, dat is, si hebben den woorde ghelooft, dat Christus ghesonden was, om vergiffenisse der sonden te prediken. Ic en bidde voor de werelt niet, mer voor de gene die ghi mi gegeuen hebt. Dat is een veruaerlijc woort voor de werckheyligen die op haer selfs
| |
| |
wercken betrouwen, ende willen daer door salich werden, dat Christus daer niet voor en bidt, want si en begeerens ooc van hem niet mer si loopen totten santen ende santinnen, biddende, dat si voor haer souden bidden, ende hebben meer betrouwens, dat die meer voor haer bidden, dan Christus, ende vraechde men haer dat, si souden belijden dat warachtich waer. Wat souder Christus dan voor bidden? Hi bidt voor de vercorene, die betrouwen alleen doer hem salich te werden. Die mogen haer vrij op dat gebet Christi verlaten, want voor die heeft hi ghebeden. Niet alleen voor die ghene die ymmermeer in v geloouen, so hi na noch seyt. Ick en bidde voor haer niet alleen maer voor alle die ghene die door haer woort geloouen sullen. Want si sijn uwe, ende allet mijne is uwe, daeromme werden si behouden. Ende die uwe sijn mijn, daeromme vercrijge ic dat ic bidde. Ende ic ben in haer verclaert, dat is, bekent, si ge-[Cc iij ro] loouen mi. Ende nv en ben ic niet meer inde werelt dat ickse met mijner lichamelijcker presencien vertroosten mochte ende stercken. Ende si sijn in de werelt, dat is, alleen, ende ic come tot v door de doot ende verrijsenisse, daer doer ic geeert sal werden voor v, ende want ic geeert werde voor v, so sullen mijne discipelen ooc van v behouden werden, die nv in de werelt sijn. Maer si noch die geloouighen en sijn in de werelt niet, dat is, si sijn ooc in pericule, daerom behoeuen wij wel eenen voorbidder, ende eenen Bisscop, die voor ons den vader bidde, seggende: Vader, bewaertse in uwen name, dat is, midts die cracht ws naems, so ooc Dauid .liij. Psalm bidt, seggende: God maect mi in uwen naem salich. Ende inden name Christi dat is, in de cracht des naems Christi werden die duuelen wtgeworpen. Alsoo bidt Christus hier: bewaertse in uwen
| |
| |
name, dat is, doet dat uwen naem dien si geloouen, crachtich in haer si, dat is, dat si uwen name betrouwen. Op dat si een sijn, dat is, van eenen geest, die welcke eenicheyt des gheloofs baert, ende die eenicheyt des gheloofs baert liefde. Alsoo bidt Christus dat al eenen geest soude sijn haerder allen, om dat die verscheydenheyt des natuerlics begrijps niet ouer een en soude muegen comen oft eens werden sonder den heylighen geest in die saken des geloofs. Want daer geen godlic licht en is, daer baren die duysternissen menschelics oft natuerlics begrijps diuersche opinien, midts welcke die liefde verualt. [Cc iij vo] Doen ic bi haer was midts lichamelike presencie, doen verwaerde icse door dat Euangelie dat si geloofden, het wele de cracht of den name Gods is. Nv come ic tot v ende spreke dit in die werelt, op dat haer gelooue midts dien openbaren woorde gesterct werde. Op dat si mijn blijscap volcomen in haer hebben, dat is daer icse mede verblijde. Ic heb haer v woort gegeuen. Ic bid voor haer, om dat si dijn openbaer woort souden hebben. Si en sijn vander werelt niet, want si en leeren noch en volgen gheen menschelijcke rechtueerdicheyt, gelijc ic ooc vander weerelt niet en ben. Ic en bidde niet dat ghijse vander werelt neemt, want ginghen si in cloosters oft in cluysen, wie soudese oeffenen, oft wie soude der werelt v woorden vercondigen, maer ic bidde v dat ghijse vanden quade wacht, dat si niet om veruolginge vanden gelooue op menschelike leeringe ende heylicheyt en vallen, so en mach haer niemant scaden. Sij sullen sterckelic veruolcht werden vander werelt, om dat si der werelt heylicheyt verachten. Heylichtse inder waerheyt, dat is, scheytse af tot uwen gebruycke, niet van buyten, gelijc Aaron geheylicht was, maer inder waerheyt, dat is van binnen, op dat
| |
| |
si warachtelic godlike instrumenten werden, ende gewarige offerhande, die Gode bequaem sijn. Want die wtwendighe Ceremonien en sijn Gode niet aengenaem. Gelijc Dauidt seyt: Ick en sal v in v offerhande niet straffen. Ende Jere .vij. Ic en hebbe met uwen [Cc iiij ro] vaders niet gesproken, noch en hebbe haer vanden woorde der offerhande niet gheboden, dat is, ick en begeere dien wtwendighen dienst niet, want het waren gedenckenissen ende teekenen. Hoe dat dese heyliginge toegaet, dat leert hi int ghene datter na volcht, seggende: V woort is die warachticheyt. Dat is, ghi heylichtse warachtelic, als ghi haer v woort gheeft, en daer met uwen geest oft inwercken salft, gelijc si met olye in die wet gesalft werden. Mits dat woort geheylicht te werden, is leuendelic geloouen. Daer omme, die midts dien godliken woorde also geheylicht sijn, dat sijn die gewarighe offerhanden. Jerem .vij. Hoort mijn stemme, ende ick sal v God sijn. V woort is die warachticheyt, dat is, het leert hoe het in die heylighen werct, ende hoe si gewarighe instrumenten werden. Also ghi mi gesonden hebt in die werelt, also seynde icse ooc, waeromme si behoeuen gheheylicht te werden, want si sullen die vrolike bootscap prediken. Ic heylige mi seluen voor haer, dat is, dat mi[jn] volmaecte heyliginge haer heyliginghe si doort ghelooue in mi, op dat si inder waerheyt geheylicht sijn. Siet, dit is ooc troostelic dat die heylichmakinge Christi ons eyghen wert duer tgelooue, ende dat wij warachtelic instrumenten Gods werden. Ic en bidde niet alleene etc. Christus bidt voor alle geloouighe, dat si een int gelooue met Gode sijn, ende onder hen door die charitate. Op dat si alle een sijn ghelijc ick in v ende ghi in mi, dat is, ghelijc wij [Cc iiij vo] mits eenen geest een sijn. Op dat si in ons een sijn, dat is,
| |
| |
dat si eendrachtelijc Christum lief hebben, gelijc die Vader sijn woort lief heeft. Die claerheyt die ghi mi gegeuen hebt, heb ic haer gegheuen. Dat is, ic heb haer die claerheyt ws woorts ghegheuen, midts welcke si verlicht, dat licht Gods hebben ontfanghen, dat is, die godlijcke wijsheyt ende gerechticheyt die God geeft van binnen, niet de geueynsde heylicheyt etc. Waer af Paulus .ij. Corin .iij. seyt. Wi met ontdecten aensichte die glorie Gods scouwende, als vanden geeste Gods, dat is, dat wij gheest werden ghelijc hi gheest is. Ooc so gheeft God een wonderlijcke claerheyt bouen menschelycke gescapenheyt die niemant en kent dan diese aenghescout heeft, etc. Die sake dat wij een werden is dat licht, daer mede wy van Christo verlicht werden. Den eersten graet der eenicheyt is, Ic in haer, ende ghi in mi, welcke eenicheyt is Christus in die geloouighe, ist dat die ghelouighe Christo betrouwen, Ende dat die vader in Christo is, dat die ghelouige bekennen, dat Christus die cracht des vaders is. Dese eenicheyt des geloofs ende dese kennisse bidt Christus dat die gheloouige souden hebben. Ende in mi, dat is, dat ick regnere, ende gheglorificeert werde. Op dat si volcomen sijn in een, dat is onghedeelt, dat is, niet half Gode betrouwen ende niet half den creatueren oft menscheliken wercken ende verdienten, mer Christo alleen. Ende die werelt moet door dat woort door die aposto- [(Cc v) ro] len gesproken, bekennen dat ghi mi ghesonden hebt. Ende dat ghijse lief hebt die door dat woort geloouen, also ghi mi lief ghehadt hebt. Dat is een wonderlijc woort, welc billics alle herten soude doen gloeyen van liefde, dat de Vader alle gheloouighe also hertelijcken lief heeft als sinen enighen soone, welc de grootste ende die stercste liefde is, die ymmermeer wesen
| |
| |
mach. Waerom wil een geloouich mensche dan begaen sijn, ya hoe soudt mogelije ghesijn dat hi droeue soude sijn in eeniger tijt, als hi siet dat hem die hoge God metter seluer liefden also lief heeft als sinen eenigen geboren sone Waer af hi gelooft moet sijn inder eewicheyt.
|
|