| |
Des maendaechs Johannis .vij.
Ende die Phariseen ende die ouerste priesteren seynden dienaers om hem te vangen. Doen seyde Jesus tot haer. Ic ben noch een cleyne tijt bi v, ende ick ga tot hem die mi gesonden heeft: ghi sult mi soecken, ende ghi en sult mi niet vinden, ende daer ick ben, daer en moecht ghi niet comen. Doen seyden de Joden onder malcander. Waer sal hi gaen, dat wi hem niet en sullen vinden? oft hi ooc sal gaen in die verstroyinge der Heydenen, om haer te leeren? wat is dese reden die hi seyt. Ghi sult mi soecken ende ghi en sult mi [(Y viij) ro] niet vinden, ende daer ick ben en moecht ghi niet comen? inden laetsten dach des hoochtijts die daer die grootste was, stont Jesus ende riep, seggende. Wie daer dorstet
| |
| |
die come tot mi, ende drincke. Wie gelooft in mi (als die schrift seyt) van sinen buycke sullen vloeyen vloeden des leuendighen waters. Ende dat seyde hi vanden gheeste, den welcken si ontfanghen souden die in hem gheloouen.
Doen de Pharizeen ende hoochste priesteren mercten, dat het ghemeyn volc goet gheuoelen van Christo begonsten te crigen, ende in hem begonsten te geloouen, seggende. Als Christus coemt, sal hi ooc meerder teekenen doen dan dese? so sorchden si, dat si die fauore des volcks verliesen souden, ende die gheeert worden als heeren, veracht souden werden, oft niet meer gheacht dan die ghemeyne man. Ende die rijck ende weeldich waren geworden, doer die fame van haerder heylicheyt, dat het volck haer so rijckelick niet meer gheuen en soude. Also dat si bicans een rijck besaten, ende allet goet der werelt tot haer ghetrocken doer den schijn van haerder beueynsder heylicheyt. Welcken staet si wel hadden ghewilt dat [(Y viij) vo] eewelic hadde mogen dueren, so hadden si Christum wel doer willen helpen. Nochtans so en dorsten sijt selue niet bestaen, om datsi duchten, dat het gemeyne volc tegen haer op soude hebben gestaen, maer si seynden haer dienaers, want si gonden dien dat pericule beter dan haer seluen, gelijc sodanige heyligen menschen gemeynlic doen, om dat si Christum vangen souden. Geen volc en heeft Christum altoos also crijgelic veruolcht ende hem tegen gestaen ende noch doen, als die ghene die Christum altoos opter tongen hadden, ende die de boecken hadden, daer Christus in belooft ende gegeuen wert. Mer daer en is
| |
| |
geen scalcheyt die den Heere verscalcken mach Prou .xxi. Sijn vre en was daer noch niet, daerom so was al haren arbeyt verloren. Mer om dat Christus die dienaers die gesonden waren, om hem te vangen, geerne bekeert hadde, ende dorstich ghemaect na sijnen edelen woorde, segghende. Ick ben noch een luttel tijts met v lieden, recht oft hi wilde seggen, Ic weet dat ghi gesonden sijt om mi te vangen, mer tis qualic waerdich, want ten sal niet lange sijn, mijn vre en sal comen dat ic steruen sal, maer voor die vre en moechdy mi, noch die in mi geloouen, niet aentasten, noch eenen vinger daer aen slaen, want al datter geschiet of geschien sal, en staet niet inder creatueren wille, mer inden volmaecten wille des scheppers, ende als sinen wille ende vre coemt dan sal ic van selfs doer de doot tot hem gaen die mi gesonden heeft, ende ghi en sulter mi niet onwillich toe trecken, want Esai .liij. staet van mi: dat ic ghe- [Z ro] offert oft gedoot sal werden, om dat ict selue also wille. Daerom al soect ghi mi te vangen, het en is nv in uwer macht niet. Den tijt sal noch comen dat ghi mi noch sult soecken, niet om te vangen, mer om door mi salich te werden, ende dan en suldi mi niet vinden, want so Dauid seyt Psal .cviij. Die de benedictie (des godliken woorts) niet en wil als si hem ghepresenteert wert. Als hise begheert, so salse hem verre sijn te halen. Ende daer ic altoos ben, daer en moechdi niet comen, want ic ben inden Vader, ende niemant en coemt totten Vader, dan door mi sijn eenich woort, ende die dat veruolcht ende veracht, die en mach nymmermeer totten Vader comen, noch salich werden. Daerom, so ontfangt dat nv, te wyle dat v gewerden mach etc. Dit is troostelic, dat die vianden wel mogen veruolgen, maer niet aen de geloouige eenen vinger slaen voor de gesette
| |
| |
vre Gods. Ende als de vre coemt, so sijn si seker dat het den genadigen wille haers alder ghetrousten Vaders is, dat si door tcruys des lijdens oft der doot geglorificeert werden, na dexempel Christi haers broeders. Om dat de ongeloouige Joden den woorde des Vaders niet en gheloofden so en wert haer ooc niet gegeuen te verstaen, daerom seyden si. Waer sal hi gaen? Sal hi totter verstroeyinghe der Heydenen gaen, om die te leeren. Wat dinck meynt hi met desen woorde: etc. Waer op si niet weerdich waren antwoort te hooren. Mer inden laetsten grooten dach der feesten [Z vo] so stont Jesus ende riep, seggende: So wien dat dorstet, die come tot mi ende drincke. Dat hi niet voorbi en ginc, mer stont, beteekende dat hi bereydt was te doen ende te geuen dat hi beloefde. Ende dat hi dat niet stillic en seyde, mer met claerder stemmen riep, beteekent, de groote gonste ende liefde, daer wt hi dat so herteliken geerne wilde doen ende dat sijn hoochste begheerte was, ende dat hijs voor niemant verbergen en wilde, segghende: So wie dat dorst heeft etc. dat is, so wie in hem seluen verdroocht is, also dat in hem gheen vochticheyt van yet goets noch heels in hem en is, ende die gheen rechtueerdicheyt, duechde, salicheyt noch goet in hem seluen en vint, welc hi wel vander eeren Gods wegen soude begheeren te hebben, maer alderhande quaet, sonden ende ghebreken, daer hi wel ter eeren Gods af verlost soude begeeren te sijn, welcken dorst wt droocheyt coemt, dat is, wt kennisse onser armoeden, oft wt swaren arbeyt moeyeliker quellagien daer wi mede gequelt worden, ende beuinden dat al ons crachten ende vrien wille niet en sijn noch en vermogen, daer wi onvruchtbaerlic mede gearbeyt hebben, want so onsen wille meer arbeyt om tgoet te vercrijgen, ende vanden
| |
| |
quade verlost te sijn (gelijc Ambrosius lib .i. de vo. gentium .ij. ca. seyt) so hi meer der boosheyt genaect. Midts desen werct God den voorscreuen dorst in den mensche. Ende die alsulcken dorst hebben, die en steect hi niet van hem, noch hi en wijst die niet tot desen oft tot dien, mer hi roeptse seer vriendelic, [Z ij ro] seggende: So wie hoe sondich, hoe quaet, hoe onweerdich, hoe vuyl, hoe mismaect, hoe gewont, hoe siec, hoe arm, het si schoenmaker, weuer, brouwer, backer, van wat condicien, state, lant oft nacie hi si, niemanden wtgesteken, die dorst, come tot mi en loopt niet van mi, en veruaert v niet, en staet niet van verre, hoe ghi gestelt sijt. En beydt niet tot dat ghi goet, deuchdelic, rijc, suyuer, sadt, ghelaeft sijt, mer coemt nv inder tegenwoordigher tijt dat v dorstet, so ghi sijt sonder vertoeuen. Niet tot yemant anders, mer tot mi alleen, niet om dat ic v slaen wil, oft mijn leedt oft oneere wreken, niet om v te beroouen, niet om ws te ghenieten, niet om v te belasten met swaren arbeyt, niet om v te verdrucken noch om v te veruaren, maer om van mi om niet gelaeft, getroost, gheholpen, ende salich gemaect te werden, niet van snooden tijtlicken goede, maer met dat alder costelicste ende beste goet dat ic hebbe ende ben, alle mijn duechden, alle mijn verdienten ende alle mijn volmaectheyt etc. dat drinct in v, halet also diep in v, ouermits vasten gelooue dat v also eygen werde ende also gheheelic v alst mijn is. Drinct sonder sparen, ende geniet mijnder genaden ende milder gonste rijckelic. En sorcht ooc voor tgelach niet, maer so Isaias .lv. seyt. Alle die dorstich sijt, coemt totten leuenden water, ende die gheen ghelt en hebt, coopt sonder alle wisselinge, dat is, sonder yet daer voor te geuen den wijn der vrolicheyt, ende dat melck der suyuerder conscientien, het is
| |
| |
altemael betaelt. [Z ij vo] Drinct ende wert droncken in mijnder liefden, die v dit selue so mildelijcken presenteert. O waerom weghet ende metet ghi v broot ende dranck ende niet in sadtheyt. Ghi en hebt gheenen spaerlicken vrecken noch karighen weert, hi gonnet v so herteliken wel. Hi is rijck ghenoech, hi en besiet v niet suerlick, hi is doch so vroliken ende ghetrouwen weerdt, het welcke dat beste gherecht is datter ter tafelen comen mach. Hi soude v gheerne sijn herte deylen, waerom spaert ghi dan, waerom en sidi niet vrolick, ende waerom en maect ghi niet goede chiere etc. O waer dit te rechte vercondicht wert, dat moet ymmer een vrolicke bootschap ende nieuwe mare sijn eender sondigher conscientien, die also seer van allen honden der temtatien gheiaecht ende vermoeyt is, dat si metten Propheet Dauid inden .xli. Psalm roept. Gelijc dat vermoeyde geiaechde hert verlangt na der fonteynen, also dorstet mijn siele tot v mijnen salichmaker. Seker ghi sijt vriendelick ende ouer lieflick, wie en soude v niet lief hebben. Voorwaer ghi sijt een ghenadighe biecht vader, wie soude eenen anderen begheeren? ende niet met Dauid singen. Het is [goet] den [Heere te] biechten, Psalm .xci. Ghi sijt sonder faute een ouerlieflick trooster, wie en soude niet van allen creatuerliken troost walghen, segghende met Job .xvi. Ghi sijt alle moyelike troosters, Ghi sijt een soete hertzenlief, wie en soude niet lusten v te omhelsen. Ghi sijt een ghetrouwe hulper, [Z iij ro] wie soude eenen anderen sinen noot begheeren te clagen? Ghi sijt een sorchuuldich Vader, wie soude noch connen ghesorghen? Ghi sij t een wijs meedsaem meester, wie soude niet geerne voor v ter scholen comen? Ghi sijt een saechte geneser, wie en soude niet geerne sijn wonden van v gehandelt hebben? Ghi sijt een expert medecijn, wie
| |
| |
soude niet gheerne van v ghemeestert sijn? Ghi sijt een ouer vrolick milde ende gonstige weerdt, wie en soude niet geerne met v teeren? Ghi sijt een vermakelic gast, wie en soude v niet gheerne herberghen? Ghi sijt een lustich bruydegom, wie en soude hem niet verblijden in v armen te liggen? Ghi schenct den edelen wijn so mildelic, wie en soude daer niet af droncken werden? Mer Heere, hoe veel is ons gelach, ende hoe veel hebben wi te ghelden? Hi antwoort. Die in mi ghelooft, so de schriftuere seyt, van sinen buyck sullen stroomen des leuenden waters vloeyen. Dat seyde hi vanden geest die si ontfanghen souden, die in hem gheloofden. Siet ende merct dat ghelooue datmen van hem neemt vastelick te gheloouen, dat hi ons aldus sijn wil, dat is het gelach, ende dat is den penninc die hi van ons eyscht, dat is de hant die al dat voorschreuen is, ontfangt. Welcken penninc hi ooc selue gheeft ende werckt, met welcken (so hier blijckt) men den heylighen gheest ontfangt, die de siele als volle stroomen met allen goeden door vloeyt ende willich maect wt liefden tot al datter hem in ende mede belieuet [Z iij vo] te wercken, te laten, te lijden, te steruen ende te deruen. Mer dese stroomen en connen hem binnen inder sielen niet onthouden, mer si vloeyen ende dringen door tot allen die dorsten, also datter de H. geest wel alle menschen door laeft, als door een gewillige gote, diet geerne door haer laet vloeyen. Mer den voorschreuen gheest en was noch niet openbaerlic ghegheuen, om dat die vrolicke bootschap noch niet openbaerlic voor de toecoemst Christi vercondicht en was. Ende principalic, wanter den segel noch niet aen ghehangen en was, dat is, dat Christus noch niet gheglorificeert en was door dat cruys. Hi moste den doot eerst steruen, ende de sonde
| |
| |
ende den doot moeste eerst door sijn doot verwonnen ende gedoot werden. Also moeten wi oock eerst ghecruyst werden, eer wi den heylighen gheest te recht mogen ontfanghen, ia Christus oock selue. Want dat cruys maect ons dorstich, sonder welcken ons dien edelen dranc niet wel en soude becomen, mer so wi dorstiger sijn, so ons dien edelen dranc beter ende soeter smaect. Den welcken ons God schencke tot sijnder eeren. Amen.
|
|