|
| |
Opten vijfsten sondach in de vasten. Joan .viij.
Wie van v straft mi van sonde? Als ick v de waerheyt segghe waerom en gelooft ghi mi niet? Die van God is, die hoort de woorden Gods, daerom en hoort ghi niet, want ghi en sijt van God niet. Doen antwoorden de Joden ende seyden tot hem. Segghen wi niet recht dat ghi een Samaritaen sijt ende hebt den duyuel? Jesus antwoorde: Ic en hebbe geenen duyuel, maer ic eere mijnen Vader, ende ghi hebt mi oneere gedaen. [Y ij vo] Ic en soecke niet mijn eere, mer daer isser een diese soect ende ordeelt. Voorwaer voorwaer seg ic v, so wie mijn woorden bewaert, die en sal den doot niet sien inder eewicheyt. Doen seyden de Joden tot hem: Nv bekennen wi dat ghi den duuel hebt. Abraham is gestoruen ende de propheten, ende ghi segt, so wie mijn woorden bewaert, die en sal de doot niet smaken inder eeuwicheyt Sidi meerder dan onse
| |
| |
vader Abraham die gestoruen is, ende de propheten sijn gestoruen, wat maect ghi van v seluen? Jesus antwoorde: Ist dat ic mi seluen glorificere, so en is mijn glorie niet, het is mijn vader die mi glorificeert, dien ghi segt uwen God te sijn, ende ghi en hebt hem niet gekent, mer ic kenne hem, ende waert dat ic seyde dat ic hem niet en kende, so waer ic een logenaer als ghi sijt. Mer ic kenne hem ende onderhoude sijn woorden. Abraham v vader verblijde hem dat hi [Y iij ro] mijnen dach soude sien, ende hi heeft hem gesien, ende heeft hem verblijt. Doen seyden de Joden tot hem: Ghi en hebt noch gheen vijftich iaren, ende hebdi Abraham ghesien? Jesus seyde tot haer: Voorwaer voorwaer segge ic v, eer Abraham wert, ben ick. Doen namen si steenen, op datse op hem worpen souden. Ende Jesus verberchde hem, ende ghinck wt den Tempel.
Christus heeft voor bewesen ende geleert dat sijn ghetuyghenisse niet sijn na der menscheyt mer Gods woorden waren, Welc bouen al van noode is eenen leeraer, want so Deute .xiij. staet geboden. Al waert dat een Propheet mirakelen dede, ist sake dat hi andere leeraers oft goden heet volgen dan alleen God, dies woorden en salmen niet hooren mer dooden, ende alleen den Heere
| |
| |
volgen ende sijn stemme hooren etc. Ende daer staet voort, dat God tvolck met sulcken teekenen proeft. Hierom so sijn alle teekenen ende mirakelen suspect, ende men en machse niet geloouen, daer het woort Gods niet voor en gaet. Mer na twoort, so volgen de mirakelen daert van noode is, midts welcke God sijn woorden confirmeert, gelijc Mar. int laetste cap. staet. Den Heere mede werckende, ende sijn woort confirmerende, met na volgende teekenen. [Y iij vo] Daer na so is dan tleuen des leeraers, dwelc onstraffelick behoort te sijn, so Paulus seyt. Met alle dese hadde Christus bewesen dat sijn leeringe warachtich ende wt God was, hi hadt bewesen wt de scrift, met veel mirakelen, alle manieren van siecten genesende etc. Nv bewijst hi hier in dit Euangelie met haers selfs getuych, dat sijn leuen onstraflic is, ende neemt sijn vianden tot getuygen, die nochtans alle dingen ten quaetsten trocken, seggende: Wie van v lieden, hoe seer ghi daerom wt sijt, sal mi van een sonde straffen? Welck een troostelick woort voor ons allen is, Want so Eccle .vij. seyt. Daer en is gheen mensche so rechtueerdich opter aerden, die goet doet ende niet en sondicht. Rom .iij. Si hebben alle gesondicht, ende God heuet al onder de sonde besloten. Item Gala .iij. Psal .xiij. Si sijn alle afgheuallen, ende sijn alle te samen onnut geworden, daer en is niemant die goet doet, daer en isser niet een .i. Joan .i. Ende ist dat wi segghen, dat wi sonder sonde sijn, so liegen wi, ende de waerheyt en is in ons niet, ende maken wi God logenachtich, want alle de scriftuere is daer vol af, dat niemant sonder sonde en is, ia noch ooc een kint van eenen dage Job .xv. Het welc ooc elcs conscientie wel getuygen soude, waert dat wijse hoorden. Want wi dan alle sondaers sijn, so sijn wi alle verdoemt, ende en mogen
| |
| |
niet tot God oft inden hemel comen, want so in Apoca .xxi. staet. Daer en mach niet beulects in, het moet al suyuer sijn, ende niemant die selue onsuyuer is en mach den onsuy-[Y iiij ro] ueren suyuer maken. Also Job .xiiij. seyt, Hadde Christus van eeniger sonden beulect geweest, so en hadde hi ons niet mogen suyueren, Mer want hi also puer ende suyuer was, dat hem sine dootlike vianden oock niet van eender sonden en consten berispen, so mach hi alleen als een suyuer mensch ende als een eewich God, ons suyuer ende reyn maken, ist dat wi in hem geloouen dat sijn suyuerheyt ende onstraffelic leuen, onse is, ons met hem wt onuerdiender genaden geschenct voor ons eygen, als oft wi also suyuer ende onstraffelic geleeft hadden als hi. Welc sommige wel geloouen also lange alsser geen aenuechtinge noch berispinge en coemt, maer als de conscientie van binnen wroecht, ende God den mensche sijn sondich straffelic leuen van binnen voorhoudt, of van buyten vanden menschen laet straffen oft berispen, dan ist al te swaer te geloouen, dat wi door Christum so onstraffelic sijn voor God, als Christus selue, sonderlinge in de doot, als de duyuel den mensche so seer quellen sal van sijnen sondigen leuen, Ist dat hem den mensche dan niet vanden Heere en neemt, hem vastelick aen dit gelooue te houden, ende siet na sijne goede wercken ende verdienten, so moet hi verloren gaen, want so voelt hi dat alle sijn wercken niet tegen die alderminste sonde en mogen staen daer hi af gewroecht wert. Mer ist dat hi vanden Heere can gehebben alleen op die puerheyt ende op dat onstraffelic heylich volmaect leuen Christi te sien, niet twijfelende dat is sijne, hem genadelic onuerdient vanden Vader ge- [Y iiij vo] schenct met Christo, met al dat hi is, heeft ende vermach, hoe sondich ende straffelic
| |
| |
hi in hem seluen ende in allen sinen leuen is, so is hi puer, suyver ende salich door tgelooue, waer af Petrus Act .xv. getuyget, seggende: Haer herte suyuer makende door tgelooue. Ende Rom .viij. Wie sal wroegen tegen die wtuercorene Gods? Ende door den Propheet Isaie .i. Al waren v sonden als roset root, si sullen wit gemaect werden als sneeu. Item .ij. Cor .v. Tis al wt God, die ons hem seluen door Christum versoent heeft, ende ons den dienst der versoeninge gegeuen, want God was de werelt aen hem seluen versoenende in Christo, hen lieden haer sonden niet rekenende, ende heeft dat woort der versoeninge in ons gesedt etc. Mer wi moeten altoos bekennen, dat wi van ons selfs wegen altoos berispelic sijn, Ende om dat wi dat ymmer niet en souden vergeten, so wroecht ons God somtijden van binnen in onse consciencie, Also hi door Dauid seyt Psal .xlix. Ic sal v berispen ende sal v tegen v selfs aensicht stellen etc. Bi wijlen van buyten door de menschen, die alle quaet van ons seggen, somtijden metten woorden, somtijden straffen si ons met haren duechden oft goede wercken die wi aen haer sien ende selue niet en hebben, waer mede God anders niet seggen en wilt, Siet, hoe verre dat van v is, ende dat noch niet duechdelics in v is. Somtijden straft ons God door de menschen, als si ons contrary doen oft yet doen dat ons niet goet en dunct. Recht oft hi daer mede segghen [(Y v) ro] wilde, hoe cleyn is dat bi tgene dat ghi dagelicx tegen mi misdoet, ende hoe seer moet mi dat mishagen, ende siet hoe vol verkiesens ende eygenwillicheyts ghi noch sijt, datmen v so qualic wat te passe gedoen can etc. Ist dat wi van desen berispen ghestoort werden, dat is een seker teeken dat wij niet en gheloouen dat wi sondich ende quaet sijn, want geloofden wi dat,
| |
| |
hoe souden wi dat qualic genemen, alsmen ons seyde of dede, dat wi selue gheloofden dat also waer? Wi souden peynsen, het is noch duysent werf quader dan eenich mensche geseggen can, Ende als ons yemant contrarie dede, wi souden bekennen dat wi noch veel meer verdient hadden, ia dat wi niet weerdich en waren, dat ons God in deser tijt door sijn creatuerkens castijde. Daerom, alswi so ontureedt werden ende gestoort alst niet na onsen wille en gaet, dat is een seker teeken, dat wi niet en geloouen, dat wi quaet sijn. Ende so lange als wi dat niet en geloouen, so en connen wi ooc niet gheloouen, dat Christus onstraffelic leuen voor ons straffelijcke sondich leuen staet, Want als wi ons seluen niet voor quaet ende straffelic houden, waer toe souden wi dan Christus onstraffelicheyt begheeren, oft waer toe soude ons dat dienen, ende houden wi ons seluen straffelic ende quaet, waerom en mogen wi dan niet liden datmen ons dat seyt ende daer na doet? Mer dit en hebben wi aen ons seluen niet, daerom so moeten wijt aenden Heere in grondiger gelatenheyt versoecken, Ende als wijt van hem vercregen heb-[(Y v) vo] ben, so sullen wi onsen naesten die in eenighe saken straffelic is, daer wi voor de menschen niet straffelic in en sijn, sine straffelicheyt met onse onstraffelicheyt bedecken ende ontschuldigen, also wi gheloouen dat Christus ons doet. Als Christus dan den Joden met redenen ende miraculen ende onstraffelicheyt sijns leuens had bewesen, dat sijn leeringe warachtich was, so dat si daer niet en consten tegen geseggen, vraechde hi haer, waerom dat si hem niet en geloofden? Ende gaf haer daer in genoech te kennen, dat wt passien ende verkeertheyt quam, dat si hem niet en wilden geloouen, om dat hi haer valsche heylicheyt ende dat ghewinne dat si daer af
| |
| |
hadden, om wilde stooten, Ende bewijsde dat si gelogen hadden, dat si Gods kinderen waren, so si hem recht voor dit Euangeli beroemt hadden, seggende: Waerdi kinderen Gods (so ghi segt) so soudi ymmer sijn woorden hooren. want niemant en mach een kint Gods worden, dan door sijn woort, Welck woort ghi moet bekennen dat ic v puerlic vercondige, Welc alle de ghene hoort, die wt God is, Want ghi dat dan niet en hoort, dat is, hoorende en gelooft, want die niet metter herten en gelooft dat hi van buyten hoort, die en hoores niet metter herten, So volghet, dat ghi niet wt God en sijt, Ende dat ghi geen kinderen Gods noch wt God en sijt, dat bewijst of bethoont ghi daer mede, dat ghi Gods woorden door mi vercondicht, niet en gelooft. Dit is dalder sekerste onderscheyt der kinderen Gods ende der kinderen des duuels, Dat [(Y vj) ro] de kinderen dat godlic woort hoorende, geloouen, ende metten wercken des gheloofs of der caritaten bewijsen, dat sijt geloouen, alle haer betrouwen alleen op Christum stellende, aen hem alleen al haer salicheyt halende, soeckende ende verwachtende, sonder alle eygen oft menschelike verdienten, ende haren naesten also om niet wt puerder godliker liefden also voort doende, als si geloouen dat Christus haer gedaen heeft, Mer de kinderen des duyuels hooren de leeringe der menschen, die geloouen si, ende daer na doen si, dat die ghebieden, Welc anders niet en is, dan den duyuel gehoort ende hem onderdanich sijn, want gelijc sijt niet en sijn (so Christus seyt Math .x.) die sijn woort puerlic vercondigen, mer den geest Gods, also en sijn sijt ooc niet die menschelike geboden ende leeringen prediken mer de boose geest door haer. Want so Christus Math .xij. seyt, Die niet met Christo den woorde des Vaders en is, die is tegen hem. Die mensche- | |
| |
like leeringe ende insettinge leeren, die en sijn niet met hem, want sijn woort verbiet dat, also in de voorschreuen sermonen bewesen is, Ende daerom so
sijn si tegen hem, Ende die tegen hem is, dat is de duyuel, waerom hi sodanige Math .xiij. eenen viantliken mensche hiet, die oncruyt der menscheliker leeringe in sinen acker saeyt, Ende Paulus .i. Tim .iiij. hiet dat leeringhe der duyuelen, daerom sijn dat kinderen des duyuels die sodanighe leeringe horen ende volgen, Welc si daer aen bethonen, dat al hooren si dwoort Gods, si en gheloo- [(Y vj) vo] uens niet, ende keeren haer daer af tot menscheliken fabulen, Ende so .ij. Tim .iiij. staet. Si en lijden de gesonde leeringe der woorden Gods niet, mer roepen, Tis een ketter, een verleyder etc. Si sijn verblint, want waer het godlike woort niet en blinct inder herten, daer sijn tastelike duysternissen, also dat si haren naesten niet en sien in sijnder armoeden ende noot, mer hangent aen steen, aen hooge toren ende ander blinde dinghen, daer si haren naesten mede dienen souden, Also Exo .x. wtwijst, dat also donker was so waer dat volc van Egypten was, dat niemant sijnen naesten binnen .iij. daghen en sach, maer daer de kinderen Israel waren, daer wast licht. Ende als si verwonnen sijn, so riepen si, gelijc de Joden hier doen, Tis een beseten ende Samaritaen etc. Christus en verantwoorde niet, dan dat aen sijn leeringe schadelic mocht hebben geweest, daerom seyde hi: Ic en hebbe den Duyuel niet: want hadde hi dat toeghelaten, so had daer wt geuolcht dat sijn leeringe niet godlic, mer duyuelsch had geweest. Allen Christenen leerende, dat si geerne van hem sullen nemen te lijden dat den mensche selue aen gaet, maer dat Gods woort aengaet, dat sijn si schuldich te verantwoorden. Voort seyde Christus, mer ic eere
| |
| |
minen Vader prekende sijn glorie, waer af ic geen glorie en soecke, dan dat cruyce. Ende de schande des cruys, is die glorie van een Christen mensche, daer hi alleen in glorieren sal, so Gala .v. staet. Het si verre dat ick in yet anders glorieren soude, dan int cruyce Christi. [(Y vij) ro] Maer daer is een, te wetene, die Vader die de glorie Christi socht ende ordeelen moet. Also wil Christus geantwoort hebben den genen die den geloouige, scande, scade ende lijden doen. Siet wel wat ghi doet, want al en begeere ic geen wrake, hier bouen is een, die v scherpelic daer af ordeelen sal et c. Voort doet Christus hier een troostelijcke belofte met eenen eedt sweerende. Voorwaer voorwaer seg ick v, so wie mijn woort houdt (niet diet vercrijcht, maer diet vast houdt) die en sal inder eewicheyt niet steruen. Wat mach hi dan misdienen die alle andere woorden ende geboden laet varen ende ouertreedt? Hier om so staet ons alleen op Gods woort ende geboden te sien ende vast te houden, alle andere brekende, en moghen ons inder eewicheyt niet dooden. Dit verstonden die verblinde heyligen vander natuerliker doot. Gelijck die eygenwijse heyligen altoos die godlike woorden verkeerdelic verstaen, ende laten haer nochtans duncken, dat se nyemant also wel en verstaet als si. Ende quamen met Abraham ende die Propheten voort. Waer op Christus antwoort, dat hi hem seluen niet valschelic toe en scrijft noch sijn glorie bi den menschen niet en soect, waert dat hi dat dede, dat sijn glorie ydel ende niet ware, mer sijn Vader eert hem, die si seyden dat haer God was. Si seggent, mer si en kennens niet, also die hypocriten nv ooc doen. Christus seyt, dat Abraham hem doort gelooue gesien ende verblijt heeft, ende daer doer is hi salich geweest. Also Ro .iiij. ende Gen .xv. Ende si- | |
| |
[(Y vij) vo] nen dach dat is die openbaringe Christi die sach hi int gelooue. Als die heylige lieden metten woorden
Christum niet verbulderen en consten, so ghingen si metten steenen te werc, gelijc onse heylige hypocriten nv metten viere ende sweerde doen. Maer het is verloren, voor die geordineerde vre en vermogen si niet. Christus gaet midden doer haer, dat is, hi wert onder haer gepredict, ende en connen hem niet misdoen, voor dat hijt selue wilt. Waer af hi ghelooft moet sijn inder eewicheyt Amen.
|
|
Auteursrecht onbekend