| |
Opten maendach. Joan .ij.
Ende der Joden Paesschen was na bi, ende Jesus ginc op te Jerusalem, ende vant in den tempel die daer vercochten ossen ende schapen ende duyuen, ende de wisselaers daer sitten. Ende als hi gemaect hadde een geessele van coordekens, werp hijse al wt den tempel, scapen ende ossen, ende storte dat ghelt der wisselaren wt, ende stiet die tafelen om. Ende den ghenen die daer duyuen vercochten, seyde hi: Neemt dit wech van hier, ende en maect van mijns Vaders huys geen coophuys. Doen ghedachten sijn discipelen datter gheschreuen is. De bernende liefde dijns huys heeft mi ghegheten. [S iiij ro] Doen antwoorden de Joden
| |
| |
ende seyden: Wat teeken thoondi ons, dat ghi dese dinghen doen moget? Jesus antwoorde ende seyde haer: Breect desen Tempel, ende in drie dagen sal ick dien weder oprechten. Doen seyden die Joden: Desen Tempel is ghetimmert in ses ende veertich iaren, ende wilt ghi dien in drie daghen oprechten? Mer hi sprack van den Tempel sijns lichaems. Daerom, doen hi verresen was vander doot, gedachten sijn discipulen dat selue, dat hi haer dat gheseyt hadde, ende si gheloofden die schriftuere ende die reden die Jesus ghesproken hadde. Ende als hi te Jerusalem was in het hoochtijt van Paesschen, geloofden daer vele in sijnen name, siende de teekenen die hi dede. Mer Jesus en betroude haer hem seluen niet, daerom, dat hijse al kende, ende hi en behoefde niet datter [S iiij vo] yemant ghetuychnisse soude gheuen vanden mensche, want hi wist wel wat in den mensche was.
Paesschen is een hebreeusch woort, ende is also veel gheseyt als eenen door ganc, ende het heet der Joden doorganc, om dat de kinderen van Israel te dier tijt wt den lande van Egypten midts den stercken arme Gods werden geleyt, wt Egypten, door de roode zee, na den lande van belooften Exo .xv. Welc een figuere was dat de menschen door het Euangelische gelooue wt der duysternisse alre
| |
| |
dolingen ende menscheliker leeringen, geleyt souden werden tot Christum, ende door sijn passie daer al onse vianden in verdroncken sijn totten vaderlande hier bouen. Doent bi Paesschen was, so is Jesus opghegaen na Jerusalem, om dat in die tijt veel volcs vergaderden tot dien feestdach, om tquaet te beletten, dat daer doen te geschieden plach, te wetene, dat de coopers ende wisselaers onder eenen duechdeliken schijn inden tempel, de vreemde ende arme menschen bedrogen met haren vercoopen ende wisselen om dat si haer schapen, ossen ende duyuen, die si na de wet moesten offeren veel te diere vercochten ende te veel wilden winnen aen dat gelt te wisselen, Ende hadden een compact metten Priesters ende Leuiten gemaect die de offerhande ontfinghen, dat sise weder den vreemden dier mochten vercoopen, Welc Christo also na ghinc oftment hem selue gedaen hadde, want so int H. Euangeli Mat .xxv. staet [(S v) ro] datmen eenen van desen sijnen minsten doet, dat doet men hem, die sijnen naesten bedriecht, die bedriecht Christum. Om dat Christus dit quaet soude beletten, so is hi tot Jerusalem gereyst, ende om te bethonen hoe seer hem dat bedroch ende de giericheyt, sonderlinge onder een decsel van oorlof oft heylicheyt geschiet, mishaecht, in de heylige kercke, so is hi terstont inden Tempel gegaen, ende die genadighe Heere heeft daer also grooten zeloesheyt, dat is, verbolgentheyt die wt liefden coemt, getoont, dat hi noyt om eenige sonde alsulcken indignatie ghethoont had, Want hi maecte een gheessel ende sloech alle de vercoopers met al haerder merct wt den Tempel, seggende: En wilt van mijns vaders huys geen coophuys maken. Wat soude hi dan nv doen, als in al de kercke niet dan een merct en is, ende elc wt is om deen den anderen te bedriegen, met coopen, met vercoopen etc. welc Christus
| |
| |
niet anders en neemt, dan oftmen hem also bedrooch. Daer en is nv gheenen spuer van Christeliker liefden, daerom, elc neme vanden Heere nv voort aen een nieuwe herboren mensche te werden, die de onlijdelike wrake Gods wil ontgaen. Ende ten eersten in alle comenschappen den regule der caritaten ende de wet der liefden te onderhouden, dat is, dat elc in sijnen gront ga, ende lese daer met grooten natuerlijcken letteren gescreuen, hoe hi soude willen datmen hem cochte ende vercochte, ende so hi daer vint dat hi wilde datmen hem dede, dat hi sijnen naesten also ooc doe.
[(S v) vo] Ten anderen, dat hi dat profijt des geens dien hi yet vercoopt of daer hi yet af coopt, also wel soecke als sijns selfs, welc wten eersten volcht, ende daer Christus int Euangelie af seyt, Mat .xxij. Mar .xij. Hebt lief uwen naesten als v seluen, Sullen wi onsen naesten also lief hebben als ons seluen, so moeten wi sijn profijt so wel soecken alst onse.
Ten derden, in renten of chijnsen te coopen, moet ment op een seker onderpant copen, als op een huys acker etc. ende ist dat als de vercooper des chijns sijn neersticheyt ende arbeyt heeft vanden Heere genomen te doen, ende daer en wast dat iaer niet op, so en mach de cooper dat iaer van gheenen chijns manen, doet hi anders hi doet woecker ende verdoemt sijn siele. Desgelijcx een coopman die ghelt om chijns verwerft, ende daer en coemt geen goet te coope, of hi en can daer niet mede gewinnen oft heeft ander ongheluc, dat moet de ander so wel dragen als hi, salt godlic sijn: Want de vercoper oft verweruer en vercoopt hem dat onderpant niet, mer sinen arbeyt ende nersticheyt, ende als daer dan geen profijt af en coemt, so en is hi hem niet schuldich, Ende al ist dat al wel
| |
| |
raect, so en behooret hem niet eer chijns voor sijn gelt, voor dat die vercoper sijn ghesedt goet ende sijns arbeyts vrij gesont ende sonder hindernisse orboren mach, want dat pericule van vier, haghel, donder, water etc. des vercochten dincs, staet bi den cooper, Want de vercooper en is niet schuldich den cooper sijnen ware daer voor te bewaren, noch ten is hem [(S vj) ro] ooc niet mogelic. Daerom die chijns oft renten op alle des mans goet int ghemeyne coopt also datmen niet bethoonen en can, op welc onderpant of stuc dat het staet, so en staet die cooper in geenen pericule, ende is altoos sijnen chijns seker, dat en is niet beter dan woecker. Oock so behoort hier toe, datmen niet te veel opt hondert nemen en sal, te weten .iiij. of .v. vi. ten hoochsten, hoe min hoe beter, mer die .viij. ix. of .x. opt hondert nemen, dat is onredelic ende tegen de liefde. Hierom ist een periculoos dinc met dien chijns coopen, Welc van geenen node en ware, waert dat wi leenden ende gauen na dat Euangelie dies behoefden Lu .vi. Mer dat is al grof, nochtans ist van node te prediken, mer daer is noch een ander comenschap inder kercken te weten, der geender die haer verdienten ende heylicheyt anderen menschen vercoopen, ende bedriegen daer de simpele menschen mede, achtende ghewin voor goddiensticheyt, so .i. Tim .vi. staet, Desghelijcs die Gods penninc verwisselen, dat sijn de ghene die de godlike waerheyt ende kennisse om gewinne verswijgen oft eygen glorie prediken, of om verlies, schade ende schande te ontgaen, verualschen oft veranderen, of die haer eygen droomen, woorden ende insettingen voor Gods woort vercoopen, ende wtgeuen. Dese sal Christus al wt den Tempel sijns Vaders werpen, dat is, wt der vergaderinghe van allen geloouigen, ende haer deel metten hypocriten in dat eewige vier stellen,
| |
| |
Die vergaderinge is de Kercke ende den Tempel Gods, waer af [(S vj) vo] Paulus .i. Cor .iij. seyt, Den Tempel Gods is heylich, welcken ghi lieden sijt, so wie dien schent, die sal God verdoemen, Item .ij. Cor .vi. Ghi lieden sijt den tempel des leuenden Gods, Noch sijnder veel subtijlder vercoopers, dat sijn de gene die al dat si doen, laten, lijden, steruen oft deruen om loon doen, sommige om gerustheyt ende inwendigen vrede, ander om beuoelike soeticheyt, smake, weelde, deuotie, Eenige om de pijn der hellen te ontgaen, of om veel te verdienen, Eenige om duechdelic, ootmoedich, geleert ende wijs geacht te sijn. Also lange als dese inder sielen des menschen woonen, so en is God daer geen plaetse in dier herbergen, Nochtans so en sal hem niemant pijnen dese wt sijnder sielen te slaen, want ten is in menscheliker macht niet, mer vanden Heere te nemen geresigneert daer in te staen, also veel als den menschen aengaet, die om Gods wil wt te lijden, welc een vreemt lijden schijnt, nochtans eenen goetwilligen swaer bouen alle wtwendich lijden, den Heere nochtans van sijnder eeren weghen biddende dat hise wt sla, ende alsulcken geessel daer toe make, alst hem alder eerlicste sijn sal, Want al ist dat hi seyt, Doet dese wech, en wilt geen merct van mijns vaders huys maken, hi moetse nochtans om slaen ende neder stooten, Welc de Joden nochtans niet wel lijden en wilden, sonderlinge om dat hi God sijn Vader hiet, ende seyden, Doet ghi dit wt beuel Gods, so thoont ons een teeken, Christus en gaf hen geen teeken dan dat teeken Jone, seggende. Ontbint desen Tempel [(S vij) ro] (mijns lichaems) ende binnen drien dagen sal ict weder verwecken. Dat is, sijn doot ende verrisenisse sal een seker teeken ende segel sijn van al dat hi geseyt ende gedaen heeft. Daer is opten woensdach
| |
| |
in die quatertemper af gescreuen. Si en verstondens niet recht, ende Christus en wilde sine peerlen voor sulcke vercken niet stroeyen, mer vele andere die sine teekenen ende miraculen sagen die hi dede, geloofden in hem, nochtans so en geloofde hi hem seluen haer lieden niet, om dat hise alle kende et c. Ons leerende, dat wi ons seluen den ordeele oft vonnisse der menschen niet laten en souden, want wi niet en weten wat inden mensche is, mer alleen den godliken woorde, den welcken die Vader alle vonnisse heeft gegeuen. Waer af hi gelooft, bemint ende gheeert si inder eewicheyt Amen.
|
|