|
| |
| |
| |
Opten maendach Luce .iiij.
Ende si gauen alle van hem ghetuychnisse, ende verwonderden hem ouer die gracie sijnre woorden die wt sinen monde ghinghen ende seyden. Is dat niet Josephs sone? Ende hi seyde tot haer. Ghy sult vrijelick tot mi segghen die bisprake: Medecijn meester, helpt v seluen. Alle dat ghene dat wi ghehoort hebben in Capernaum gheschiet, dat doet hier oock in ws vaders lant. Ende hi sprack: Voorwaer segghe ick v: Gheen Propheet en is aenghenaem in sijns vaders lant. Maer inder waerheyt segge ick v: [N iij vo] Veel weduwen waren in Israel in Elias tijden, doen den hemel ghesloten was drie iaren ende ses maenden, als daer was eenen grooten dieren tijt door al dat lant, ende tot niemant van dien en werdt Elias ghesonden, dan alleen te Sarephta in Sidonien tot eender weduwe. Ende veel melaetschen waren in Israel in Eliseus tijden, ende niemant en wert ghereynighet, dan alleen Naaman van Syrien. Ende si sijn veruult alle die inder schole waren met toorne, als si dat hoorden, ende stonden op ende stieten hem ter stadt wt, en leydden hem tot opt hoochste des berchs,
| |
| |
op welcke haer stadt geboudt was, op dat si hem achter ouer souden stooten, ende hi ghinc midden door haer.
Doen de schare die soete woorden Christi Jesu hoorden, die vol troosts ende ghenaden waren, te weten dat hi de ghene was daer die Propheet Esaias af gesproken hadde, Esaias int .lxi. cap. dat hi vanden Vader ghesonden was, om [N iiij ro] dat hi den armen, die in haer seluen nyet goets en vinden, die goede bootschap soude vercondigen, dat si in hem ende door hem alle rijcheyt ende alle oprecht goet hebben, Want in hem sijn alle schatten des goets ende der wijsheyt verborgen, ende alle grondige duechden, die welcke den gheloouigen gelatenen armen toe behooren, dat sijn oprechte armen des geests. Ende dat hi de gebrokene van herten, dat sijn de ghene die met haren sonden begaen sijn, berispt ende veroordeelt, dat hi die soude ghenesen, Ende na de bediedenisse sijns naems Christi, dat is ghesalft saechtelick metter saluinghe sijns gheests saluen ende ghenesen soude, Welck gheen wercken, gheen creatueren in hemel noch in aerde en mach doen dan Christus alleene. Daerom, die also met haren sonden begaen ende ghebroken hebben gheweest, ende van binnen met inwendighen berispen hebben ghemalen geweest, ende si nv al gesaet, ghepaeyt ende gherust sijn, dat is een teeken datter dese ghenadighe meester ende saluer woont ende haer ghebroken herte ghenesen heeft Als sommige onwijse menschen dat breken ende berispen, niet meer van haren voorledenen sonden en geuoelen, so bedroeuen si haer onwijslijc, om dat si meynen, datse Christus verworpen heeft, mer ten is also niet, het is een seker teeken datter Christus die medecijn gesaluet heeft, ende wil dat
| |
| |
si hem hier af dancken, want so hi door den propheet Isaiam seyt, Isai .lvij. Hi en wil niet ee- [N iiij vo] welic kijuen, Daerom ist een groote ondancbaerheyt ende groote sotheyt, dat de mensche hem daer af bedroeft, ende den Heere des ondanc weet, daer hi den Heere af dancken soude, recht of een mensche die doot siec had geweest inden lichaem hem bedroefde dat hem een meester om niet genesen had, ende wilde de smerte weder gheuoelen, ende niet en wilde ghesont sijn. Christus wil met dier gherustheyt seggen. Sijt vrolic ende mi dancbaer, ic hebbe v gebroken hert gesaluet ende genesen om niet, Voort dat hi den geuangen verlossinge soude prediken, dat is, dat hi de conscientie soude verlossen vander macht der sonden, ende van haren banden ende ooc vanden banden des bedwancs, dat is, dat sijs niet meer wt bedwanc en souden houden, oft laten dat God gheboden heeft, maer wt liefden, dat hi haer met sijnder toecoemst sulcken gheest soude gheuen, diet wt puerder liefden in ende met haer volbrengt dat God aengenaem is, ende laet dat hem mishaecht, Ooc dat hijse vander swaerder geuangenisse der menscheliker geboden ende insettinge soude ontbinden. Het welcke geschiet als hi haer kennisse geeft datmen daer niet aen en misdoet alsmense laet, ende niet en verdient alsmense houdt, welc seer van noode ware der armer geuangender scharen te prediken, die sonde maken vanden breken, ende duechde vanden houden, want dat alle beyde verdoemelic is, mer als hi haer de kennisse geeft, so verlicht hi de blinden. Ende dat hi de ghebrokene van crachten wt soude seynden, dat is, dat hi de gene die op haers [(N v) ro] selfs crachten betrouden, midts welcke si al crancker worden, wt soude seynden door tgelooue ende remissie tot Christum, die haer stercheyt geeft, den ande- | |
| |
ren te dienen, die haer seluen ghedient ende gesocht hebben, Ende dat hi een aengename iaer soude prediken, dat is, den
tijt na de toecoemste Christi, in welcken wi door Christum God aenghename ende bequame werden.
Als de scare dese troostelike woorden van Christum gehoort hadden, so gauen de geloouige hem een ghetuych daer af, dat also inder waerheyt was als hi seyde, Want een geloouich mensche gheuoelt dat selue in sijnder conscientien, ende daerom terstont als hi dat hoort, so seyt of peynst hi, Ghi segt waer, ende al seyden si al contrarie die in hemel ende in aerde sijn, hi en soudts niet geloouen, want hi heuet met eygender experientien in hem seluen beuonden, dat de Heere so soet ende genadich is, daer toe Dauid vermaent, Psal .xxxiij. Smaect ende siet dat de Heere vriendelic is, salich sijnse alle die in hem betrouwen inder noot, als si gebroken, arme geuangen sijn, Want dan in hem betrouwende, smaken sijt selue, gelijc die grooten dorst heeft, smaect hoe wel hem eenen goeden dronc helpt, Ende si verwonderden haer van sijnen graciosen woorden, om dat si sijn verachte arme geslachte aen sagen, ende en sagen niet dat hi yet geleert hadde, dan sijns vaders Josephs, die si voor sijnen vader hielden, ambacht, ende niet ter scholen gelegen, so verwonderden si haer van waer hem de cracht quam, die hi in [(N v) vo] anderen steden midts verscheyden miraculen geopenbaert had, ende van so wonderliker const ende sodanige bequame wtsprake. Si en verstonden noch niet, hoe veel de saluinge des geests beter is, dan de leeringe der doctoren .i. Jo .ij. Hierom, oordeelende hem wt den dingen die si in hem naden vleesche bekenden, seyden si. En is dit niet Josephs sone? Gelijc tvolc noch seyt, als si eenigen verworpenen oft armen ongeleerden mensche die goede
| |
| |
bootscap hooren vercondigen, seggende. Wat soude hi leeren, hi en is niet geleert, tis een schoemakers sone. etc. Ten is geen meester, geen doctoor, Recht of de heylige geest die verachte, ende niet en wilde leeren die de werelt veracht. Neen hi, die leert hi meest, ende die sijnt di hi verkiest, gelijc .i. Cor .i. ende Mat .xi. staet. Ende want Christus veel min miraculen in sijn lant gedaen had, dan in anderen steden, so namen eenige van sijnen magen dat qualic, ende vermaecten hem aen de andere, Recht oft hi ouer al geen macht en had, oft dat hijt haer misgonde, hakende na tijtlike eere, die haer daer af soude hebben mogen comen, so haer de sotten noch beroemen vanden miraculen die haer beelden doen etc. oft van yet heerlics dat haer vrienden doen. Dese murmuratie heeft Christus neder willen leggen, seggende. Want ghi gehoort hebt dat ick bi ander volc alderhande siecten heb genesen, so suldi ghereedt dat gemeyn woort tot mi segghen datmen gemeynlic seyt, Meester gheneset v seluen, Wi hebben wonderlike dingen van v gehoort, die ghi in [(N vj) ro] de stadt van Capernaum ghedaen hebt, daer ghi vreemt waert, daer ghi geen maghen en hebt die v bestaen, het waer behoorliker dat ghi den uwen weldeet, Dat ghi uwen magen ende borghers doet, dat doet ghi v seluen. Daerom dat ghi tot Capernaum ende elders gedaen hebt, den vreemden, dat doet hier in v lant, den genen die v bestaen, ende v medeborgers sijn. Als Christus dese valsche murmuratie geopenbaert had, so antwoorde hi daer op. Het is wel waer dat ic een medecijnmeester ben, bereedt alle siecten alre menschen te genesen, Mer hoe experten ende goedertieren medecijnmeester dat wesen mach, hi en can de crancke niet genesen die de medecijne of de plaester verwerpen, ende die hem niet en betrouwen, wanende dat
| |
| |
hijse dooden sal, De gemeyne man acht meer den meester die onbekent ende wt vreemden landen is, ende daer vint hi aldermeest betrouwens, daermen hem niet en werdeert wt eenighen saken dan alleen wt sijne conste, welcke conste hi altoos ouer al met hem draecht waer hi reyst, mer daer hijder veel vint die hem verachten ende sijn const versmaden, daer en mach hijder niet veel ghenesen, Niet dat hijt daer min vermach oft min wilt, mer om dat sijs niet en willen laten geschieden, die hi begeert te helpen. Mer nochtans so helpt die const der lichameliker meesters somtijden den onwilligen. Mer de Prophete die een medecijn der sielen is, en machse niet genesen, die de salicheyt die hi biet ontseggen ende versmaden. Hi versmaetse die mishoopt of [(N vj) vo] niet en betrout. Ende daerom mistrouwen vele menschen den Propheten, om dat sise niet en estimeren na die cracht Gods die door haer werct, mer na sijns persoons oft ouders, verworpen, cleyne schijnen. Daerom so en is geen Prophete aengenaem in sijns selfs landt, Want de sotheyt der menschen acht cleyn dat niet seltsaem, maer ghemeyn ende dagelicx oueruloedelic gebruyct wert, Ende acht groot, edel ende werdich dat wt verren vreemden landen coemt, ende dat vreemt is, Ende daerom so en is gheen Propheet in sijns selfs lant daer hi bekent is aenghenaem, die nochtans in vreemden landen costelick gheacht wert, also wel blijct, want daer waren so veel weduwen inden lande van Israel, die Heliam nochtans niet en wilden ontfangen, doen hi in pericule van hongher was, waerom haer coren ende olie ooc niet vermenichfuldicht en wert. Maer die arme weduwe vanden vreemden lande van Sarephte (iij. Reg .xvij) ontfinc ende voede hem, waerom haer bloeme ende haer oly niet en minderde. Desgelijcx ter tijt van Helizeo (iiij. reg .v) so
| |
| |
waren veel melaetschen onder tvolc van Israel, die wel gesont hadden willen sijn, nochtans en maecte Helizeus die niet gesont, mer alleen Naaman van Syrien een vreemt man. Niet dat de Propheet dat niet bi de sine en vermochte, dat hi bi dien vreemden vermochte, Noch ooc niet dat hi williger was den vreemden te helpen dan sijnen borgeren, mer om dat sijn volc niet en geloofden dat god dat door hem soude doen, diens geslachte [(N vij) ro] ende afcoemst si kenden na den vleesche: maer want si dat niet en geloofden, daerom bleuen si melaets, ende want Naaman geloofde, so wert hi ghesont. Hier mede verweet Christus den sinen verborgelic haer ongelooue, ende gaf haer te kennen dat dit de sake was dat hi daer niet vele mirakelen onder de sine en mocht doen, niet by sijn schult, mer by de hare, waer in hi ooc te kennen gaf, dat die vrolike boetschap der Euangelischer waerheyt niet alleen van sinen ongeloouigen borgers, maer ooc van allen ongeloouigen soude worden genomen, Ende den armen weduken, dat is den ghelaten gheloouighen verachten, ende den melaetschen, dat is den sondigen soude worden ghegeuen. Also wi nv ooc sien, dat de sondaers doer tghelooue in Christum nv verlicht worden, ende dat de gemaecte heyligen om haer ongelooue verblint worden. Ten anderen so heeft Christus hier in gheleert dat hi elcken lande wel wtwendich ende inwendich verleent dat haer ter eeren Gods van noode is, maer dat wi dat verachten om dat gemeyn is, ende soecken ander seltsame ende vremde diugen, daerom ontrectse ons God ooc, so dat wi dyer gebrec lijden moeten. Desgelijcs geschiet ooc vanden leeraers die ons God seynt, die wi verachten ende verdriuen, ende bliuen in onse verblintheyt, doer welcke God de vremde verlicht diese ontfangen. Desgelijcs so verleent ons God
| |
| |
ooc van binnen dat ons tot sijnder eeren alder orborlicste is, maer als wij daer niet mede te vreden en sijn, ende willens al meer of [(N vij) vo] anders hebben, so neemt ons God dat metten anderen, also hi Agge .i. seyt. Ghi hebt na meer gesien, ende siet het is min geworden. Hier om so souden wi vanden Heere nemen vastelic te geloouen, dat hi ons verleent, so vele alst ons alder orborlicste is tot sijnder eeren, van buyten ende van binnen, ende so Eccle .xxix. staet, metten minsten also wel te vreden te sijn, als metten eersten, den Heere daer af danckende, als vanden alder besten dat hi ons verleenen mochte. Ten derden, mer dese costelike leeringhe des godliken woorts en dede alleen geen profijt in dese ongeloouige menschen, mer si werden daer noch verkeerder wt, ende stonden tegens Christum op, ende leydden hem op eenen hoogen berch, daer haer stadt op getymmert was, willende hem daer af stooten, mer om dat sijn vre noch niet gecomen en was, so ghinc hi midden doer haer lieden, ende en consten hem niet misdoen. Aldus, die het woort Gods alleen wt vleescheliker affectien hooren, oft den persoon aensien, die vercrijgender meer onsalicheyts af, ende worden verkeerder. Ende dat is den rechten aert der geueynsder heyligen, dat si niet en moghen lijden datmense berispt, oft haer heylicheyt veracht. Ende als si sien dat si dus metter scrift verwonnen werden, so gaen si met gewelt te wercke, ende maken heeren ende Coningen toe, om de ontsculdige te veruolgen, die de bloote waerheyt leeren. Hadden si recht si en souden niemant veruolgen, mer veruolginge lijden, daer aen machmen bekennen wie dat de waerheyt leert, ende welcke partije datse niet en leert, [(N viij) ro] Want Christus, die Propheten, Apostelen ende alle leeraers der waerheyt,
| |
| |
en hebben niemanden veruolcht, mer selue veruolginge lijdtsamelic gedoget, het welcke eenen stercken troost is, dat gelijc de veruolgers Christo niet en mochten misdoen, so hier blijct, voor dat sijn vre quam, also en mogen si eenen Christenen mensche, hoe si rasen, niet misdoen, dan als, daer, ende so vele als thooft, dat is onse Heere God wilt ende inder eewicheyt voorsien heeft. Want so hi int H. Euangelie Luc .xxi. belooft, een hayrken van uwen hoofde en sal niet vergaen sonder den wille ws Vaders, si mogen rasen ende woeden, maer si en moghen anders niet doen, al stont een christen gheloouende mensche int midden van haer, dan so vele als de vaderlicheyt Gods sinen kinderen weet orborlick te sijn. Waer af hi geloeft moet sijn inder eewicheyt. Amen.
|
|
Auteursrecht onbekend