| |
| |
| |
Op den .ij. sondach in die vasten Matthei .xv.
Ende Jesus ginc van daer, ende is gecomen in die landen Tyri, ende Sydon. Ende siet, een Cananeesche vrouwe quam wt dat selfde lant, ende riep hem na ende sprac: O Heere Dauids sone, ontfermt v mijnre: Mijn dochter heeft eenen boosen duuel. Ende hi antwoorde haer niet een woort. Doen ghinghen tot hem sijn discipulen ende baden hem ende seyden Verlaetse doch, want si roept ons na. Hi antwoorde ende seyde: Ick en ben niet geseynt, dan alleen totten verloren schapen des huys van Israel. Si quam nochtans ende viel voor hem neder ende sprack, Heere, helpt mi. Ende hi antwoorde ende sprac. Ten [(G vij) vo] betaemt niet, datmen den kinderen haer broot neme, ende werpt dat voor den honden. Si antwoorde. Ja Heere, so eten nochtans die hondekens van de cruymen, die van haers heeren tafel vallen. Doen antwoorde Jesus ende sprac tot haer. O vrouwe, dijn gelooue is groot v geschiede als ghi wilt. Ende haer dochter wert gesont inder seluer vren.
Christus ghinc van daer, dat is wt den Joetschen lande, om dat si sijn godlic woort niet aen en namen, Also te
| |
| |
besorgen is, dat ons geschieden sal om dat wi sijn godlike woort so cleyn achten, ya dat wi dat niet en willen hooren, mer voor ketterije versteken, om dattet onser sondiger gewoonten ende onser geueynsder heylicheyt contrarie is. Ende dat Christus tot ons sal seggen, gelijck Paulus Actu .viij. seyt. Want ghi v onweerdich hebt geordeelt des eewigen leuens, welc v doer dat godlike woort gepresenteert wert, siet daerom keeren wi ons totten Heydenen. Welck die meeste onsalicheyt is die den mensche in deser tijt geschieden mach, want als ons God sijn saet, dat is sijn godlike woort niet en laet, so werden wij alle als Sodoma ende Gomorra, dat is verkeerde bystere, ongevreesde menschen, die [(G viij) ro] sonder schaemte doen, het welcke vuyl waer om seggen. In contrarie sijn si zeer salich daer dit woort ingaet, want hoe sondich ende onweerdich die mensche geweest mach hebben, die dit woort met eenen blooten onwanckelbaren gelooue ontfanct, die wert gesont. Also den Souter getuycht, Psal cvi. Hi heeft sijn woort gesonden, ende heeftse ghesont gemaect. Het welc wel blijct aen dit vrouken, welc tot Christum quam, doen Christus dat hooge woort des vaders in haren landen quam, ende haer voor quam, dit woort moet den mensche eerst voor comen, ende den sondigen mensche een genadige beloefte doen, eer de mensche tot God can comen. Als Christus tgodlike woort also daer in coemt, so en comet niet ydel weder totter vaderliker herten daert wt daelt Esaie .lv. Maer siet wat vreemts ende wat wonderlics. Een vrouken, welc een cranc menschken is, ende niet alleen een vrouken, mer van Cananeen, die welck als honden vanden Joden veracht waren. Siet, in sodanigen vrouken heeft dat godlike woort, dat goede geruchte oft die vrolike bootscap die van Christo
| |
| |
onder dat volck verbreyt wert, also wonderliken ghelooue, niet doot mer leuende, ghewracht, dat si den Heere also verwan, dat hi haer al gaf wat si wilde, ya dat hijt in haren wille stelde. O siet hoe crachtighen dinck dat een oprecht christelike leuende ghelooue is, het welcke den onuerwinlijcken verwint. Dit leuende ghelooue heeft dit vrouken ten eer- [(G viij) vo] sten, daer inne bewesen, dat si tot Jesum van verre riep, dat is, dat si haer onweerdich kende, ende dat si nochtans om haerder onwerdicheyt Christo niet te min en betroude noch te min en riepe. Ende hadde si hem niet betrout, dat hijse verhooren soude, al was sijs onweerdich, si en hadde niet geroepen, mer gepeyst so die ongeloouige plagen. Wat wil ic veel roepen, God en sal dus sondigen mensche niet verhooren. Maer een vast gelooue betrout dat God so genadich is, dat hi om geene sonden en laet te verhooren, dan alleen om ongelooue, datmen twijfelt oft God so sondigen mensche verhooren sal. Sulcken mensche, so Jacobus .i. seyt, en derf niet wanen dat hi yet vanden Heere ontfanghen sal, noch gheene onweerdicheyt en belettet die verhooringe, dan dat hem een mensch laet duncken, dat hi weerdich is verhoort te werden, oft dat hi eerst weerdich wil werden verhoort te werden, eer hi vanden Heere wil nemen te bidden. Hierom heeft dat vrouken wijslic gedaen, dat si noch na verdiente noch na weerdicheyt en heeft gesien, noch om haerder onweerdicheyt onuerdienten ende sonden niet en heeft laten te roepen totten Heere.
Ten anderen, so en heeft si niet af gelaten, al en antwoorde hi haer niet een woordeken, mer si riep hem also eenpaerlic na, dat haer die discipulen als menschen schaemden, also dat si seyden: Heere, dit wijf roept ons na, setse af. Nochtans al was si so moeylic, si en maecte
| |
| |
nochtans niet veel woorden, [H ro] noch si en badt noch en las gheen seker gebedekens, mer si badt met aendachtigen corten woorden, wt begeerte des herten, so haer den noot leerde, het welc dalder beste gebet is. Ende nochtans en stelde si den Heere noch tijt noch maniere, mer si gaf hem haren noot te kennen, segghende: Heere ouer siecten ende alle creatueren, hoe wel ghi mer een knecht der knechten sijt geworden, geboren vanden gheslachte Dauid, die so ghenadich ouer sijn vianden was, sijt ghi mi oock genadich ende ontfermt mijns, al ben ic v viant, midts mijn sonden, want het waer onbehoorlic dat ghi v ongenadich ende wreet soudt bewijsen, ghi die een sone Dauids sijt. Mijn dochter wert deerlic van den viant ghequelt. Siet, si beuelet sijnder wijsheyt ende wille, maniere ende tijt der verhooringhe niet mishopende, al ist dat haer God geheelick schijnt te ontseggen, ia hem also viantlic tot haer te hebben, dat hi haer niet en gheweerdicht een woordeken te antwoorden, welck voorwaer een sware stercke proeuinge des gheloofs is. Ja hi schijnt met haer niet te doen willen hebben, haer te kennen geuende, dat hi om haer niet ghesonden en is, maer alleen om die verloren schaepkens van Israel, waer mede hijse onweerdelick schijnt te verstooten van hem, mer so hijse meer verstoot, so si, ten derden, hem naerder gaet, ende so hi haer meer versmaetheyts schijnt te doene, so si hem meer weerdicheyts doet, comende nv tot sijn voeten en hem aenbiddende, ende niet met allen sijn di-[H vo] scipulen moyende. Die te voren eer hi haer onweerdicheyt dede van verre riep, die loopt nv tot hem ende seyt: Heere helpt mi: Recht oft si seggen wilde. Heere ic gelooue v also genadich te wesen, hoe wreedt dat ghi v gelaet, dat v goetheyt haer niet en sal moghen onthouden,
| |
| |
ghi en sult mi helpen. Heere, soudi eewelic gram sijn, oft soudt ooc mogelic sijn, so Dauid vraecht Psal .lxxiiij. dat ghi in v gramschappen, uwer barmherticheyt soudt ophouden? Noch proeft Christus haer gelooue sterckeliker, ia metter alder stercste proeue der voorsienicheyt, recht oft si niet vanden wtuercoren, mer vanden verdoemden ware, seggende: Het en is niet behoorlic datment broot der kinderen neme, ende den honden geue. Mer si en wanhoept niet, ende en is daer niet mede becommert, weder si vercoren oft voorsien is, behouden oft verdoemt te sijn, mer si blijft betrouwende, in sonde, onweerdicheyt ende verdoemenisse, si en ontschuldicht haer niet, noch en loochent ooc niet dat si een hont ende weerdich der verdoemenisse is, ende daer si mede schijnt versteken te sijn, daer wt neemt si een occasie dat si niet versteken en mach worden, ende vanget Christum met sijns selfs woorden, seggende: Ic en loochens niet, dat het Israelitissce volc kinderen sijn, maer ic achtse heeren te wesen ende mi een hont, nochtans en moechdi mi daerom niet geheel versteken, want ick en begheere haer lecker broot niet wt der hant te trecken, welc si eten, sittende aen de tafel haers vaders, mer dat begeer ic alleen, [H ij ro] dat de heeren den honden niet en weygeren, te weten, de brocskens die van haerder tafelen vallen. Alsulcker heeren tafel is rijc, maer mi ist ghenoech dat mi de brocskens gewerden die van haer tafelen vallen. Siet, doen was die onuerwinlike verwonnen, also dat hi seyde. O vrouken ic en can noch en mach niet langer tegen v gebet strijden, ic ben verwonnen, v ghelooue is groot, daer ghi mi mede dwingt, v geschiede so ghi wilt. Ic die almachtige God stelle mijnen wille in uwen. Ende tgelooue en faelgeerde haer ooc niet, want inden seluen tijd genas
| |
| |
haer dochter. Dit is eenen schoonen troost ende leeringe voor alle geloouighe menschen.
Ten eersten, hoe snoode, sondich ende onweerdich wi sijn, dat wi niet ander aduocaten en sullen soecken, ia noch sijn Apostelen, maer terstont sonder middel tot Cristum selue roepen, want hi is barmhertiger dan alle sijn heyligen. Ende al baden si voor dit vrouken, hi verhoorde haer meer, dan alle sijn Apostelen. Ons daer mede leerende, dat wi gheen voorsprakers aen onsen eenigen middelaer en behoeuen, ia al waert dat hi ons ontseyde, so en wil hi nochtans niet dat wi andere aduocaten toe maken, gelijc aen dit vrouken wel blijct, die niet eens totten Apostelen en seyde. Bidt voor mi, want God socht ende proefde haer gelooue. Ende so wie eenen aduocaet tot Christum soect, die en gelooft niet te recht, want geloofde hi dat hem Christus genadiger is, dan alle creaturen ende heyligen, hi en soude de heylighen niet tot Christum seynden, mer hi [H ij vo] souder selue coenlic toe roepen gelijc dit vrouken.
Ten anderen, dat wi niet wt de boecken, maer wter herten met luttel woorden sullen leeren bidden aensiende wat ons oft onsen naesten ter eeren Gods gebreect, ende den Heere dat voorhouden, sijnder wijsheyt ende alderliefsten wille, maniere ende tijt opgeuende, niet twijfelende, hi en salt ons geuen als den tijt coemt, dat hi weet dat ons alder profijtelicste sal sijn.
Ten derden, al en antwoort hi ons niet, noch al en laet hi ons sijns ende sijnder genaden niet geuoelen, mer meer onghenade, dat wi hem dies niet te min en sullen betrouwen noch den Heere te min bidden, mer veel te meer. Want geuoelden wij sijn genade, so en consten wijse niet gheloouen.
| |
| |
Ten vierden, al schijnt hi ons te versteken ende van hem te stooten, dat wi dan niet van hem, maer al naerder tot hem loopen, ende hem meer eeren ende weerdicheyt begeeren te bieden, op dat ons de schrift niet en straffe, seggende Esa .ix. Si en sijn niet weder ghekeert totten ghenen diese sloech.
Ten vijfsten, al wil ons God verdoemen, als degene die niet voorsien en sijn, dat wi hem dies niet te min lief en hebben noch en eeren. Ende als hi ons van binnen scerpelic berispt, dat wi ons seluen niet en ontsculdighen, maer meer ende dieper veroordeelen, ende hem nochtans niet te min om de brocskens sijnder genaden van sijnder eeren wegen biddende, ende hem met sijn godlic woort verwinnende, so sal hi sonder faute onser sielen dat selfde [H iij ro] behulp doen, dat hi deser dochter dede.
Mer ofter eenige ingekeerde menschen waren die sullen hier noch een ander leeringe wt nemen. Te weten dat Tyrus also veel bediet, als een bangicheyt ende een inwendige geperstheyt, de welcke wt eender iacht coemt, bediet bi Sydon, dat is dat God den mensche van binnen met wonderlicke quellingen oft met scherpen berispen van sijn sonden laet iagen, oft ooc somtijden van buyten met alderhande tegenheyt ende onwille. Also dat den mensche also bange wert, dat hem de werelt te enge wert. Ende dan voelt hem de mensche also seer ghenegen om troost, raet ende hulpe aen de menschen oft creatueren te soecken, oft yemanden sinen noot te claghen, welc hem van binnen al verboden wert, ende getuycht dat het al wt geleden moet sijn sonder yemant dat te clagen. Welcke eenige wel een wijle tijts vanden Heere nemen te lijden, oft ooc wel int middel, mer alst so lange duert, ende het gheen eynde en neemt, so loopen si wt dien eynde Tyri
| |
| |
en Sidonis, clagende den creatueren haren noot, ende daer troost ende hulpe aen soeckende, om de bangicheyt af te werpen, waer mede si de godlicke geboorte beletten die in hem geschiet soude hebben, hadden si de bangicheyt ende iachte totten eynde toe wtgeleden, Maer want si dat niet vanden Heere en nemen te doen, so vergrammen si hem also seer dat hi haer niet en antwoort, maer veracht ende verstoot als honden. Nochtans ist dat si dan noch vanden Heere connen gehebben haer misdaet te be- [H iij vo] kennen ende also te doen, als vanden vrouken voorschreuen is, so verlost ende geneest hi haer siele, die om dat wtgaen wt den eynden Tyri ende Sydonis also deerlick vanden duyuel gequelt wort. Also periculoos ist dat hem een inwendich mensche wt dier bangicheyt werpt. Waer voor ons Christus beware. Amen.
|
|