| |
Des donderdaechs Johannis .viij.
Doen sprac Jesus totten Joden die in hem gheloofden. Ist dat ghi blijft in minen woorden, so sult ghi voorwaer mijn discipulen wesen, ende ghi sult kennen die waerheyt, ende die waerheyt sal v vrij maken. Si antwoorden hem. Vvi sijn Abrahams geslachte, ende wi hebben noyt yemant [F vo] gedient, hoe segdi dan, ghi sult vrij wesen? Jesus antwoorde haer. Voorwaer seg ic v, dat alle die sonde doet die is een knecht der sonden, ende een knecht en blijft niet int huys inder eewicheyt, mer die sone blijft inder eewicheyt. Daerom ist dat v de sone vrij maect, so sijdi warachtich vrij. Ic weet dat ghi Abrahams saet sijt mer ghi soect mi te dooden, want mijn woorden en hebben gheen stede in v. Ic spreke dat ic ghesien heb bi minen Vader ende ghi doet dat ghi gesien hebt bi uwen vader. Si antwoorden ende seyden hem. Ons vader is Abraham.
| |
| |
Jesus seyde haer: Sijt ghi Abrahams kinderen so doet Abrahams wercken. Mer nv soect ghi mi te dooden, eenen alsulcken mensche, die v de waerheyt gheseyt hebbe, die ic van God gehoort heb, dat en heeft Abraham niet gedaen. Ghi doet ws vaders wercken. Doen seyden si tot hem: Wi en sijn niet in ouerspel gebo- [F ij ro] ren, wi hebben eenen vader God. Doen seyde Jesus tot haer. Waert dat God v vader waer, so soudi mi ook liefhebben, want ic ben wtgegaen ende comen van God, want ick en ben van mi seluen niet gecomen, maer hi heeft mi gesonden, waerom en kent ghi dan mijn sprake niet, want ghien moecht mijn reden niet hooren. Ghi sijt vanden vader den duuel, ende ghi wilt na ws vaders lust doen, die selfde is een moorder van aenbeginne, ende hi en heeft niet ghestaen inder waerheyt, want de waerheyt en is niet in hem, als hi die logen spreect, so spreect hi van sijn eygen want hi is logenachtich ende een vader der logenen, mer als ic v de waerheyt segge, so en ghelooft ghi mi niet.
Het salichste dat een mensche in deser tijt vercrijgen mach, is dat hi in tgodlic woort blijft met een vast gelooue, want dier in blijft die blijft in God. Want het woort is God, so S. Jan seyt, ende die in God blijft, die en sondicht
| |
| |
niet, so S. Jan int .i. epistel seyt, ende hi wert een discipel Christi, niet alleen [F ij vo] wtwendich, mer hi wert inwendich ende geestelic in den gront van gode geleert. Moyses discipulen hooren ende leeren alleen van buyten, welc anders niet en is dan letter ende geueynstheyt. Mer de discipelen Christi werden van binnen met een nieu licht verlicht, midts welcke God niet alleen een kennisse der waerheyt in haer en werct, mer ooc een liefde ende willicheyt, den Heere die bekende waerheyt in ende met hem te laten volbrenghen, also dat niet wt vreesen, noch om loon, maer wt liefden, niet onwillichlic, mer willichlic geschiede. Dese waerheyt is dat God warachtich is, dat is, hi gheeft dat hi beloeft heeft, te weten vergiffenisse der sonden ende de eewighe salicheyt door Christum wt puerder genaden ende liefden, sonder alle verdienten des menschen, die in sijn woorden blijft. Ende dese waerheyt en bekent hi niet alleen, mer hi beuintse ooc in hem seluen, niet altoos terstont, mer alsse beproeft is in alle manieren, ende de mensche nochtans in de woorden Gods blijft ende volhert. Christus en seyt niet, die in mijn woort coemt, want men vinter wel somige die den woorde Gods geloouen ende dat haer die wel aenstaen, als si die eerst hooren oft lesen, mer als den strijt sterckelic coemt, het si van buyten oft van binnen, so vallen si daer wt. Ende dat en sijn gheen rechte Christenen, dat is, si en sijn vanden heyligen geest niet te recht van binnen geleert, noch si en hebben sijn stemme niet metten gehoore des herten gehoort, welcke alleen warachtige discipelen Gods maect. Daerom en seyt [F iij ro] Christus niet alleen, ghi sult mijn discipelen sijn, maer ghi sult warachtelic, ongeueynsdelic mijn discipelen sijn, ist dat ghi v van gheen bestorminge wt mijn woorden en laet trecken, maer daer vastelick in
| |
| |
blijft. Maer die met alle winden van leeringen waeyen, die waert onmogelic dat si de waerheyt des Euangelijs souden bekennen. Nochtans so en ist geenen mensche mogelic volherdelick in dien woorde Gods te blijuen, want de duyuelen doen alle haer cracht door haer seluen ende door alle de gene die haer onderdanich sijn, om den mensche wt dwoort Gods te trecken: Want als hi hem daer wt heeft, so heeft hi hem verwonnen ende vast in sijn clauwen: Gelijc doen hi Euam also verre bracht, dat si aen dwoort Gods twijfelde, seggende. Wi souden ghereedt oft licht steruen. God en hadde niet geseyt, Ghi sult bi auentueren steruen, maer, so wat dage ghi daer af eedt, so sult ghi steruen. Siet, om dat si also verre wt den godlijcken woorde tradt, dat si de woorden Gods in een woordeken veranderde, daerom was si vanden duyuel verwonnen. Waer wt oock blijct, hoe periculoos dattet is yet totten woorde Gods te doen oft daer van. Want also haest alsmen daer af oft toe doet, so valtmen in des duyuels macht, ende men is verwonnen. Hier leyt de duyuel so seer op toe, want hi weet wel dat alle des menschen salicheyt daer in gheleghen is, dat hi inden godliken woorde blijft, ende dat hi daer dan gheen macht aen en heeft, welc- [F iij vo] ke salicheyt hi verloren heeft, ende benijtse den menschen bouen maten, Daerom, so S. Peeter seyt, gaet hi soeckende wien hi verslinden mocht, midts twifelen int gelooue, so .i. Petri .v. staet, den welckken wederstaet sterckelic int gelooue. Ende Jac. iiij. Wederstaet hem metten gelooue, ende hi sal van v vlien. God verhenget dat dit gelooue ende volherden in sinen woorde also sterckelick bestormt wort, om dat hi den geest des menschen met hem soude vereenigen, welc also dicwils gheschiet als die reden des menschen ghedoot wert. Dan
| |
| |
wort de reden gedoot, wanneer si also sterckelic bestormt wort, dat haer dunckt dat also niet te sijn, als de woorden Gods luyden, ende hi vanden Heere nochtans neemt vastelic te geloouen dat also is, als de woorden Gods inhouden, al ist dat sijnder reden dat niet en dunct, noch dat si dat niet verstaen en can. Gelijc Eua, haer dochte na haer reden, wat soude een mensche om so cleynen sake steruen, dat hi van die vruchten ate etc. hadde si doen tegen de reden aen Gods woort blijuen hangen tegen haren duncken, so hadde de duyuel verwonnen geweest, ende si hadden edelic met God vereenicht gheworden etc. Maer en conste si niet in de woorden Gods geblijuen, noch inden staet der onnooselheyt staende, hoe veel te min souden der wi nv in connen geblijuen, nv die natuere bedoruen is, het en waer datter ons God in hielt. Salder God den mensche in houden, so moet die mensche eerst also lange daer wt vallen, dat [F iiij ro] hi by experientien leere, dat hem niet moghelic en is, daer staende in te blijuen, Anders soude hi op hem seluen staen, gelijc Petrus, ende en soude niet weten dat hi so onmachtich ware. Daerom wast S. Peeter van noode, dat hi dat godlick woort, het welc Christus self is, loochende, hi soude anders hebben gewaent dat hi so sterc had geweest inden gelooue, datter hem geen creature wt en had connen gesteken, ende de houerdicheyt soude in hem verborgen hebben gebleuen, ende daer toe so en soude hi niet geweten hebben dat hi houerdich hadde gheweest, ende verdoemt geweest, dat hi anders gedaen oft gelaten hadde, Want God wederstaet de houerdige ende hi vernedertse inder hellen, so hi int Euangelie [seyt]. Aldus soudt met ons ooc sijn. Hierom so ist van noode, dat ons God also dicwil wt sijnen woorden laet wanckelen, dat hi ons tot
| |
| |
deser grondiger kennissen ons niet vermogens heeft gebracht. Waer af God grootelick te dancken is, want hi daer seer wonderlijcke goetheyt, liefde ende ghenade in thoont, dat hi die cleynheyt ende oneere van ons snoode creatuerkens wil lijden, dat wij altemet wt sijnen woorde vallen, welck hem gheloochent is, ende hem niet voor warachtich ghehouden in sine woorden, welcke hem gheen cleyne oneere en is, nochtans wil hi dat van ons lijden, om die voorschreuen hoouerdicheyt ende onsalicheyt te weeren. O die de vaderlijcke trouwe aenmerct, hoe soude hi sonder liefde gheblijuen?
[F iiij vo] Ten anderen, so moet hi vanden Heere nemen te bekennen, dat hijs niet weerdich en is dat hem God in sijn godlike woort soude houden, dat alleen wt onuerdiender ghenaden sijnder onweerdicheyt van Gode moste werden gegont, soudet hem ghegeuen worden.
Ten derden, dat hijt van sijns selfs wegen, dat is also veel als sijn eygen profijt oft salicheyt aengaet, geerne om Gods wille deruen wilde, getroost wesende, watter hem in tijt oft in eewicheyt af comen mocht, midts welcken eygen liefde ende eygen soeckelicheyt, die alle Gods gauen beulecken, wert gedoot, welck van noode is, eermen eenigen strijt mach verwinnen. Waer af de dochter Jepte die figuere was, die ons in allen dingen eerst ontmoedt, daerom moetse den Heere geoffert werden. Judicum .xi.
Ten vierden, als de mensche aldus van sinent wegen daer in gelaten staet, dat hi dan vanden Heere neme hem van Gods weghen daerom te bidden, dat is om dat God eerlic is dat sijn creatuerkens in sijn woorden bliuen ende sijn woorden warachtich houden.
Ten vijfsten, dat hi dan niet en twifele God en salt door sinen eenigen sone doen, om dat hijt beloeft heeft, wat wi
| |
| |
bidden in sinen naem, dat sullen wi vercrijgen, mer den tijt, de maniere sinen alderliefsten wille ende sijnder godliker wijsheyt beuelende ende lancmoedelic verwachtende. Alst den Heere dan goet ende tijt dunct, so houdt God den mensche so vast in sijn godlick woort, datter hem [(F v) ro] geen creatuere wt getrecken en can, Ende dan bekent hi de bloote waerheyt, ende die waerheyt verlost hem, niet van wtwendiger dienstbaerheyt ende verdruckinge, daert die Joden af verstonden, seggende, Wij sijn Abrahams saet, ende hebben noyt yemanden gedient, So hem dat vleesch altoos van vleeschelijcker edelheyt ende vrijheyt beroemt, Waer af de geest niet en weet, ghelijc Paulus seyt, datter noch Jode noch Heyden, noch knecht, noch vrye en is etc. Mer Christus sprac van de vrijheyt der Euangelischer waerheyt, die den lichaem niet en verlost noch wt en trect wt den dienst des Heeren, mer die de conscientie verlost vanden rechte der sonden, also dat die sonde geen recht ouer die conscientie en heeft noch verdoemen en mach, oock verlost si van alder valscheyt ende logenen, welc is dat de natuere God niet kennende noch geloouende, haer totten creatueren buyget, ende betrout in de wercken haerder wijsheyt ende gherechticheyt etc. recht of die oprecht waren ende den mensche salich mochten maken, welc lueghen is voor God. Dit meynde Christus doen hi seyde, Die de sonde doet, die is een knecht der sonden, dat is hij is onder die sonde, dat is, hi wert vander sonden beschuldicht, verdoemt ende gedoot, mer van sodaniger knechtschap verlost die waerheyt, Waer af .i. Corin .xv. staet. Die doot is verslonden in victorien, ende want die doot verslonden is, so moet dat eewich leuen volgen. Ende dat is oprechte vrijheyt, Ende die vrijheyt des gheests en mach nyet [(F v) vo] sijn
| |
| |
dan door de waerheyt, dat is dat Euangelium Christi, hierom, die noch sondicht, die en is niet vrij, Ende al doet hi sommige dingen inden huyse, hi doetse wt vreese oft om loon, ende daerom is hi een huerlinc, die welc niet eewelic int huys en blijft, want hi geen erfgenaem en is, noch en heeft geen eewich recht, Mer want de sone erfgenaem ende heere is, so heeft hi eewich recht in huys, ende hi en is niet alleen vry van alle slauernie, Mer hi mach den anderen ooc vrijheyt gheuen. Die dese vrijheyt begeert, die en salse niet van Moses, van den Patriarchen, noch van eenige creatuere verwachten, mer alleen vanden sone, diese ons ghecocht heeft, Ende die de sone vrij maect, die sijn warachtelic vrij, Abraham en mach niet vrij maken, ende al beroemen si sijn saet te sijn, dat veronurijtse meer, want si en volgen haren vader Abraham niet, want Abraham geloofde den woorde Gods Genesis .xv. Mer twoort Christi en vint geen plaetse in dusdanige, Abraham en begeerde Christum niet te dooden, gelijc die Joden, ende al de ghene die door haer selfs wercken salich willen werden, oft door eenigen creatuere, Mer Abraham begeerde ende verblijde sijnen dach te siene. Noch si en doen Abrahams wercken niet, welcke waren, tgelooue door die liefde werckende al dat hem God beual, ia ooc sijnen eenighen sone Isaac te offeren, Welc het rechte werc Gods is, gelijc Christus Joan .vi. seyt. Dat is Gods werc, dat ghi in dien gelooft, die de Vader gesonden heeft, Dat hiet [(F vj) ro] Gods werc, want Gode alleen betaemt, ende men in niemanden geloouen en mach dan in God, ooc want God tgelooue inder sielen werct, ooc want het gelooue alleen voor God rechtuerdich maect. In contrarie. Die wercken des Duyuels is ongelooue Midts welc hi alleen die menschen tot sonden ende verdoeme- | |
| |
nisse brengt. Hi gelooft datter een God is, ende dat laet hi den sinen ooc wel geloouen, mer hi en can noch en laet niet geloouen, dat een mensche door Christum
rechtuerdich wert, sonder alle voorgaende wercken, Ende drijft die sine al tot heylichschijnende wercken, die God niet gheboden en heeft, waer voor ons God behoede tot sijnder eeren Amen.
|
|