|
| |
| |
| |
Opten dinxdach. Mat .xxi.
Ende doen Jesus te Jerusalem in was gecomen, so is de geheele stadt beroert, seggende: Wie is dese? Ende tvolck sprac: Dit is Jesus de Propheet van Nazareth wt Galileen. Ende Jesus ghinck inden tempel Gods, ende dreef wt alle de vercoopers ende coopers inden tempel, ende werp de tafelen der wisselaers om, ende de stoelen der duyuen vercoopers, ende hi sprack tot haer: Daer staet gescreuen: Mijn huys sal een huys des gebets sijn, Maer ghi hebt eenen moortcuyl daer wt ghemaect. Ende het ghinghen tot hem blinde ende lamme inden tempel, ende hi maectese gesont. [(D viij) vo] Als die princen der Pristeren ende scriftgeleerden sagen die wercken die hi dede, ende de kinderen roepende inden Tempel, Hosianna den sone dauid, doen werden si toornich, ende seyden tot hem: Hoort ghi ooc wat dese seggen? Jesus sprac tot haer: Ja. Hebt ghi niet gelesen, wt den monde der iongen ende suygende kinderen hebstu dinen lof volmaect. Ende hi verlietse, ende ghinc ter stadt wt na Bethanien, ende bleef daer dien nacht.
Gelijc Christus opten Palm sondach, ootmoedelic ende saechtmoedelie sittende op eenen ezel, gelijc die Propheten
| |
| |
van hem voorseyt hadden, te Jerusalem lichamelic in quam, also coemt hi noch in al de vergaderinge oft gemeynten, daer hi recht gepredict wert, dat is daer sijn saechtmoedicheyt, genade ende goede bootscap vercondicht wert, dat hi tot onser salicheyt gecomen is, alle onse sonden van ons op hem nemende ende dragende, gelijc een ezel een lastdragende dier is, ende en coemt niet om ons te schatten of te beroouen, maer om hem seluen met al den sinen te geuen, Noch hi en coemt ooc niet houerdelic, mer in die alder ootmoedichste wijse, noch wreedelic, mer alder saechtmoedelicst, om ons in genaden te ontfangen, om onse Coninc [E ro] te sijn, om ons te verlossen van sonde doot ende helle ende vander wet. Door hem moeten wi alleen salich worden, so Petrus Actu .iiij. seyt, ende door geenen anderen naem onder der sonnen, hi heete Maria, Petrus oft Johannes etc. Daer Christus aldus coemt ende gepredict wert, daer werden ten eersten alle de hooueerdige ende gheeerde menschen beroert. Want hi coemt ootmoedelic, ende verworplic, ende alsmen haer dat af wil prediken, ende na dat exempel Christi (na welcken wi Christene heeten) geerne souden setten, seggende, dat gheen Christen menschen en sijn, die so houeerdelic, gierichlic ende heerlic leuen, ende laten haren naesten gebrec lijden, ende souden haer te goet kennen, den armen verworpenen helpen, ende datmense geerne tot ootmoedicheyt soude brenghen, so strijden si daer tegen, ende seggen, si willen ende moeten na haren staet gaen ende leuen, recht oft sonder Christen menschen staet gehouden soude worden van pomperije ende heerlicheyt, so Christus selue seyt: Die de meeste onder v wil worden, die sal uwer alder knecht werden, ende Christus hadde ooc wel eenen staet ende heerlicheyt gehouden, hadde hi ons dat
| |
| |
willen leeren, mer hi heeft ons met woorden ende wercken contrarie geleert. Nochtans is dit dat minste pericule der beroeringe, wantmen dat tasten mach dat niet Christelic en is. Ten anderen so werden beroert die Jerosolomiten, die vrede ende goet betrouwen op haer selfs wercken, verdienten ende heylicheyt hebben, oft op de wercken ende verdienten [E vo] van eenighe santen oft santinnen, meynende daer door salich te werden, welc eenen valschen vrede is die inder doot niet staende en sal mogen blijuen, mer de duyuel sal dien wech blasen als puluer, ende daerom so laet die duyuel den mensche dien vrede wel houden in haren leuen. Van desen seyt God door den Prophete. Den ongodliken, dat is, die niet alleen door Christum geloouen salich te worden, dien en is geenen vrede, ende al segghen si vrede vrede, het en is geenen vrede, want God en wert niet ghepaeyt noch yemant en coemt totten Vader dan door Christum. Tegen dese Jerosolimiten oft schijnende heylighen spreect alle de schriftuere ende verwerptse met al haer wercken. Als Christus desen lieden gepredict wert, dat si door hem alleen salich moeten werden, ende dat alle haer wercken niet en sijn dan sonde, als God scherpelic wilde rekenen, ende datse van God alleen doort gelooue in Christum goet gemaect werden ende dat si dan nochtans niet en sijn dan een bewijsinge des gheloofs, so werden si seer beroert tot sodaniger toecoemst Christi, die haer nochtans gelaten als oft si Christum seer lief hadden, ende sijn toecoemst seer begeerden, want si en mogen niet lijden datmen haer heylicheyt verworpt, ende datmen alle haer betrouwen daer af ende van alle heyligen tot Christum wil brenghen, so roepen si, het is ketterije, want de duyuel wilse in haer afgoderije houden, welc daer in gelegen is, dat si door yemanden inden hemel oft opter
| |
| |
aerden salich willen werden oft door eenighe [E ij ro] wercken oft haer betrouwen yewers op setten, dan op Christum, die alleen ons middelaer is gestelt als Paulus opelic seyt .i. Tim .ij. Ende die gewarige santen en hebben ooc geenen anderen aduocaet gesocht, al wasser veel voor haer ten hemel gecomen. Een middelaer is, die twee partijen eens maect, ende tusschen beyde middelt, also middelt Christus van onsent weghen als mensche, sonder sonde, daer den Vader wel in behaecht, ende so den Griecschen tecxt seyt, daer hi door versoent wert: ende van des Vaders weghen als God diet vermach, ende want niemant God ende mensche en is, dan Christus, daerom en mach ooc niemant een middelaer tusschen God ende ons sijn dan Christus. Nochtans en willen de schijnende heyligen hier niet aen, noch en willen dien salichmakenden Coninck (die haer so vriendelic noodet, seggende: Coemt tot mi alle die belast sijt) niet ontfangen etc. Waerom willen wi dan tot yemant anders loopen, daer hi doch ghenadiger is dan al sijn heyligen: Desen en willen si niet hullen, ende daerom blijuen si oock altoos onder den tyranne der wet, dat si al haer wercken wt vreesen oft om loons wille doen, als knechten, ende en sullen int huys niet eewelic bliuen als kinderen ende rechte erfgenamen. De kinderen en dienen hare vader niet om dat si erfgenamen souden werden, mer om dat sijt al reede sijn: Ende want die schijnende heyligen Christum niet midts den gelooue hullen en willen, so loopen si totten coopers ende vercoopers, ende verdienen hier [E ij vo] dus vele, ende coopen van dien also vele, also dat haer dunct dat si seer rijck sijn ende veel goede wercken vergadert hebben, maer als die bruydegom sal comen, so sullen si beuinden, dat het al lampen sonder olie sijn geweest, dat sijn wtwendige werc- | |
| |
ken sonder geest ende liefde, welcke doort gelooue der voorscreuender goeder bootschap ontfangen wert. Mer als
die voorscreuen heyligen van haerder valscher heylicheyt ende betrouwen haerder wercken, door de predicatie der goeder bootschappen werden ghebracht, also dat si Christum door tgelooue hullen, so gaet Christus in haren tempel, daer Paulus af seyt. Ghi sijt den tempel Gods, welcken tempel bi dien wtwendigen tempel van Salomon beteekent was. Als Christus daer in gecomen is, so begint hi daer te regeren, ende die papistelike marct daer wt te werpen, dat sijn de gene die den anderen haer goede wercken ende verdienten vercoopen willen. Oock die predicanten die de lieden tegen God leeren comenschappen, hem om loon dienende, ende haer scult ende sonden met haer selfs wercken ende voldoeninghe betalen. Waerom Christus also gestoort wert ende also grooten zeloersheyt bethoont, dat hi des ghelijcs noyt ghedaen en heeft, waer in hi de Prophetie Dauids warachtich maecte, seggende Psalm .lxviij. Die zeloersheyt ende toornighe liefde ws huys heeft mi gegeten, makende een geessele van coorden, ende werpse alle wt met alle haer cramen, die sake sijnder verbolgentheyt rechtueerdich te [E iij ro] wesene, bethoonende wt der heyliger scrift, seggende wt den Propheet Esaia int .lvi. cap. Mijn huys sal een huys des gebets heeten, maer ghi lieden hebt een moortcuyl daer af gemaect. Niet dat Christum also seer bewegede, dat dien wtwendigen tempel met wtwendiger comenschappen van ossen, schapen ende duyuen etc. ontwijet wert, Maer om dat hi wilde thoonen dat die giericheyt een deel der schadelicker siecten in sijnder kereken soude sijn, van welcker gheloouiger ghemeynten, dien wtwendigen tempel een figuere was. Ende om dat hi door de voorscreuen comenschap wt den
| |
| |
tempel der gheloouiger wert verdreuen, daert nochtans sijn weelde soude sijn in te woonen Prouer .viij. Want alsmen dien afgod onser eygender wercken ende verdienten oft eeniger heylighen daer oprecht, so en heeft Christus daer gheen plaetse mer wert veriaecht, ia gedoot: Want mochten wi door ons seluen oft door eenige creatuere salich werden, so waer Christus te vergeefs mensche geworden ende sijn bloet gestort, so Paulus Gala .ij. seyt, midts welcke valsche leeringe also menige edel siele ghedoot wert, datse Christus wel te recht mach besculdigen, dat si eenen moortcuyl van sijnder kercken hebben gemaect. Ooc alst gemeyn volc in eenen geesteliken schijn wert berooft vanden geesteliken, daer en mach niet heylich bliuen daer neersticheyt om gelt te vercrigen regneert, welc quaet onlijdelic wert, alst onder tdac des tempels wert gedaen, als de beroouinge onder den schijn [E iij vo] van geestelicheyt bedect wert, den welcken Christus alder wreetste valt, ende ooc alle die sijn eere beminnen. Het en sijn voorwaer geen Christenen die stil swijgen, daer si Christum met so veel sielen hooren dooden, mer die werden tbedoruen sout, daer Christus af seyt, dat niewers toe en dient dan vertreden te werden van de menschen. Maer dese coopers ende vercoopers en can niemant te recht wtworpen dan Christus, daerom moet Christus, dat is waer toe Christus profijtelic is, sterckelic gepredict worden: als dat geschiet so worden de cooplieden wel wtghestooten met al haer valsche leeringhe. Ende als die wtgeworpen sijn, dat is, veracht in de herten der menschen, so beginnen de blinde ende cruepele, dat sijn de sondaers tot dier tijt toe met menschelike leering gequelt, dat si de gerechticheyt Gods niet en hebben moghen sien, noch daer in wandelen,
| |
| |
noch dier onderdanich geweest haer eyghen heylicheyt willende opstellen. Dese beghinnen tot Christum te comen inden tempel de welcke de wet Moysi verboodt inden tempel te comen. Dan comense tot Christum, als si van haer seluen gaende, geheelic despereren van al hare wercken ende heylicheyt, vastelic betrouwende door Christum alleen salich te werden, den welcken hi niet wt sinen tempel en keert, gelijc de wet Moysi, mer hi ontfanctse vriendelic alle die also tot hem comen, ende hi maectse om niet gesont van alle de quale ende onsalicheyt haerder sonden, waer wt een groote blijschap inder con- [E iiij ro] scientien groeyt, also dat si van vrolicheyt moet singen, springen ende ioychen, roepende Christo, Oschianna, dat is, si bieden Christo haren nieuwen Coninc geluc, lof, eere, ionst ende liefte, ia si bersten wt, ende en connen dat niet langer in haer seluen verbergen, mer vercondigen dat Euangelion ende de goede bootschap ooc andere menschen, seggende met Dauid ende Paulus: Ic heb ghelooft, daerom spreke ick, Recht oft si seggen wilden, midts den gelooue der vroliker bootschappen heuet God alsulcken blijschap in mijn hert gegeuen dat icse niet en can verbergen, mer wt liefden ende ionsten, so moet icse voor alle menschen wtspreken, al soudt mi lijf, eere ende goet costen. Mer ghelijc die Scriben ende Pharizeen dit siende ende hoorende, dat die kinderkens Oschianna riepen ende werden verstoort, seggende tot Christum. Hoordy wel wat dese seggen, also veronwaerden de geleerde groote ende heyligen deser werelt ooc, dattet Euangelium die vrolike bootschap vanden cleynen ende ongeleerden deser werelt gepredict wordt, sommige seggen, Dese ongeleerde sotte menschen onderwinden haer die H. scrift ende Euangelie te lesen, Ander seggen, si en verstaens niet,
| |
| |
si sullen der haer schade aen doen, Eenige crijsschen, Ja willen sijt lesen etc. [laetse] swigen stille ende houdent bi hen seluen, hoorden dit roeckelose menschen, si en souden niet willen doen, ende meynen, tis genoech dat Christus voldaen heeft, ende dat si niet en deruen doen, Mer tis verloren, soment hen meer verbiet, so si meer roepen [E iiij vo] moeten. Want so Christus hier den prophete Dauid Psal .viij. allegeert. God wil sijnen lof wt den mont der kinderen ende suygender volmaken. Ja so Christus Lu .xix. seyt. Die steenen souden roepen, waert dat die kinderkens swegen. Want het is onmogelic dat die onbesmette woorden Gods versweghen ende niet volbracht en souden werden, Dewelcke Gode belieft, niet door die monden der grooter geleerder ende wijser ende heyliger lieden te vercondigen, mer den ongheleerden, Waer af Christus sinen Vader Math .xi. danct, Mer die selue die dat te recht sullen vercondigen, die en deruen niet eens dencken, dat si dat sonder veruolginge ende lijden sullen doen, Want Christus is tot eenen teeken geset, daer vele altoos tegen wert geseyt, ende daerder haer vele aen stooten ende vallen, dat sijn al ongeloouige, ende daerder vele door verrijsen, te weten alle geloouige, want dat Euangeli heeft altoos bloetghierich geweest, want so Christus seyt. Hi en is niet ghecomen om metten sweerde sijns Euangelijs vrede te maken, mer die alderbeste vrienden van malcanderen te houden, ia den vader vanden kinde, etc. Mer alsmen dit Euangelium ende tgelooue predict, so moetmen den volcke wel onderwijsen wat een oprecht gelooue is, geuende haer te kennen, Alsmen v ghelooue ende die goede bootschap vercondicht, so wilt ghi lieden luy ende ledich gaen sitten, dat en is dan geen gelooue, want gelijc tvier niet sonder hitte en can sijn, also en can tgelooue
| |
| |
ooc niet ledich gesijn, het bewijset met- [(E v) ro] ten wercken der charitaten van buyten aen vrient ende viant dat inden mensche leeft, ende alsmen v vanden wercken predict so wildi daer door salich worden ende latet gelooue also varen, Men sal die wercken niet doen om salich te werden, maer om dat ons God om niet sonder onse verdienten salich heeft gemaect, so sullen wi salich sijnde, van hem nemen, hem ter eeren wederom te doen om niet, tgene dat hem eerlic is, dat sijn die wercken der charitaten, ende hem te dancken die ons liefde bewesen heeft, onse gelooue ende hope, so .ij. Petri .i. staet, daer mede bezegelende, Want ist dat wi op tberouwen onser eygender wercken willen blijuen oft den genen beletten die ons dat leeren, so sal Christus ons laten, gelijc Matheus hier seyt, dat hi die scriben ende Pharizeen verliet, ende dan sullen onse sielen moeten steruen, want hi is dat leuende broot, sonder welc geen siele leuen en mach, Welc hi selue verhoede tot sijnde[r] eeren eerlicheyt Amen.
|
|
Auteursrecht onbekend