De wereld binnen duizend jaer

[p. 106]

Derde Bedryf.
Eerste tafereel.

Het tooneel verbeeldt eene gevangenis.

Eerste tooneel.

fernambok in zyn kostuem van het eerste bedryf, doch in zyne hemdemouwen.

Droom of waek ik?

(rondziende)

neen ik waek. Ik heb toch wezentlyk den nacht in eene gevangenis overgebragt.

(Declamerende:)

O ja, in dezen kuil, hier tusschen deze muren
Mat ik den treurgen nacht aen zyne langzame uren.
Elk ledemaet...

Hasa! wat heb ik nu den duivel in 't lyf om in verzen tegen myn eigen te spreken. My dunkt dat daervoor myn toestand veel te weinig poëtisch is. Veroordeeld tot eeuwigdurenden dwangarbeid omdat ik weigere met een oud wyf te trouwen. Dat zy my beminnen, goed... dat ik haer beminne als ze menschelyk zyn... ook al wel, maer trouwen, trouwen of in 't kot! gelyk: la bourse ou la vie! ho! ho!

Beminnen, ja, 'k kan dat verstaen,

Daer voor zal u de droes niet halen.

Men mint een meid en laet ze gaen

Zelfs zonder schade te betalen.

Maer trouwen en dan nog met dwang!

Wie dorst alzoo ons harte krenken.

Het huwlyk duert alveel te lang

Om daer niet tweemael aen te denken.

[p. 107]

Tweede Tooneel.

De vorige, een cipier, vervolgens MEVROUW PAT-CHOU-LI. (Men hoort de grendels wegschuiven).

fernambok.

Ja, niets ontbreekt er aen, het stuk wordt met al zyne pracht ten tooneele gevoerd... De grendels spelen... Het zoû my niet verwonderen een cipier te zien verschynen.

(Den cipier ziende binnen komen.)

Daer is de gevraegde cipier.

mevrouw pat-chou-li,

tegen den cipier.

Laet ons alleen.

fernambok,

heviglyk.

Krabtowiska!!

(haer by de hand nemende en haer naer voren brengende.)

Hoe! Mevrouw, durft gy nog onder myne oogen verschynen. Antwoord, misdadige kozakkin en schuldige taertenbakster... antwoord, schaekster van myne vryheid en van mynen twien. Maer antwoord dan?

mevrouw pat-chou-li.

Wat zoû ik u zeggen? Ik ben meer ongelukkig dan pligtig. Ik ben gekomen, ik heb u gezien, ik heb u bemind.

fernambok.

Ja, ja, veni, vidi, vixi, gelyk Caesar.

mevrouw pat-chou-li.

Gy hebt aen myne liefde geen gehoor willen geven, als ik met myne armen open tot u kwam om er u als mynen derden echtgenoot in te sluiten.

fernambok.

En my als geenen derden echtgenoot in uwe armen kunnende sluiten, hebt gy my in deze gevangenis gesloten. Foei! 't is schande, eene vrouw die eenen man in de gevangenis sluit omdat hy haer niet wil beminnen. Is het met chineesche taerten in den oven te steken dat uw hert zoo warm geworden is?

[p. 108]

mevrouw pat-chou-li.

Van het eerste oogenblik dat ik u gezien heb, zoû ik alles gedaen hebben om u te bezittten.

fernambok.

En gy hebt het schoon aen 't boord gelegd. Eerst doet gy my door uwen kozak Visikoff in eenen yskegel veranderen, en nu sluit ge my voor de rest myner dagen in eene gevangenis op. Maer weet gy wel dat gy meer te vreezen zyt dan mynheer Blauwenbaerd, zaliger.

mevrouw pat-chou-li.

Ach! zoo gy wildet... zoo myne liefde...

fernambok,

schreeuwende.

Genoeg! Genoeg!

mevrouw pat-chou-li.

Myn teêrbeminde Fernambok!..

fernambok.

Wilt gy zwygen, he! Gy hebt 't regt niet my te beleedigen.

mevrouw pat-chou-li.

Wreedaerd!

fernamrok,

ziende dat zy den twien onder den arm heeft.

God helpe my! en zy heeft mynen twien... Ze durft hier komen met mynen twien... Wilt gy my eens spoedig mynen twien afleggen.

mevrouw pat-chou-li.

Daer, daer is hy, uw twien.

fernambok.

Ha! by voorbeeld!

mevrouw pat-chou-li.

En mogt het u een dag niet berouwen myne liefde verstooten te hebben.

fernambok,

roepende.

Cipier! Cipier! ik sommeer u mevrouw buiten te steken. Ik ben gestraft om in de gevangenis te zitten maer

[p. 109]

niet om dingen te hooren die myne blonde haren te berge doen ryzen.

mevrouw pat-chou-li.

Alvorens u voor eeuwig te verlaten, heb ik nog eene laetste pooging willen doen. Ik alleen beschik over uw lot, ik alleen mag de poorten dezer gevangenis voor u openen of gesloten houden... eén woord, schenk my uwe hand en ik zweer u.

fernambok.

Cipier, wilt gy mevrouw buiten steken, ja of neen?

mevrouw pat-chou-li.

Monster! monster! nu zal ik my wreken, nu zult gy hier blyven tot uwen laetsten dag.

fernambok.

Tot het laetste oordeel, als het zyn moet, hoort gy het, tot het laetste oordeel!

(Mevrouw Pat-Chou-li vertrekt, gevolgd door den cipier.)

Derde tooneel.

fernambok,

alleen.

Eindelyk ben ik er van ontslagen en ik mag gerust aen de middelen denken welke ik in 't werk zal stellen om uit deze menschen-muite te geraken, waerin de vrouwen van de 29^ste eeuw de mannen steken die niet willen dansen gelyk zy schuifelen. O vooruitgang! waer hebt gy ons gebragt!

De man die zóo ver was gekomen
Dat hy zyn wil nooit krenken liet,
Is nu zyn meesterschap ontnomen
En 't is de vrouwe die gebiedt.
't Roept wraek als men zoo 'n misbruik ziet.
Ik schrik van politieke zaken
Waer menig man zyn broek aen scheurt,
Maer kyk, 'k zoû revolutie maken
Was 't over duizend jaer gebeurd.

(Men hoort op nieuw de deur ontgrendelen.)

[p. 110]

fernambok.

Sakkerloot! Is ze daer weêr! Nu gaet zy het zoo gemakkelyk niet meer ontsnappen. - Ha! 't is mynheer Utiel.

Vierde tooneel.

De Vorige, UTIEL.

utiel.

Victorie! vriend, victorie! Ik breng u goed nieuws.

fernambok.

Komt gy my uit de muite halen?

utiel.

Nog beter, ik kom û berigten dat uwe ombermhertige vervolgster naer Pekin vertrekt met eenen jongen Hottentot welken zy aen de poorte uwer gevangenis ontmoet heeft en op wien zy eensklaps verliefd is geworden.

fernambok.

O Hottentot! ik zegen u, gy zyt myne voorzienigheid.

utiel.

Zy heeft my volle magt gegeven om u in vryheid te stellen.

fernambok.

Ha! Sakkerloot! mynheer Utiel, dit nieuws valt my op den kop gelyk de onverwachte manna in de woestyne. De chineesche taertenbakster gaet 't portret van eenen Hottentot op hare confituer potten doen schilderen, 'k heb 't veel liever dan 't myne. Komaen, mynheer, dewyl de poorten der gevangenis voor my open zyn, ik vertrek, maer ik zeg u voorop dat ik in Centralis niet blyf.

utiel.

Waerom?

fernambok.

Men is er veel te ver gevorderd in alles. Vrouwen die

[p. 111]

u in den bak doen steken, als gy er niet met trouwen wilt, niet goed. In mynen tyd vond ik het veel beter.

utiel.

Onze wereld is immers duizend jaer vooruit.

fernambok.

Ik heb liever eene die duizend jaer ten achteren is.

utiel.

Dan blyft er u niets anders over dan naer de maen te gaen.

fernambok.

Zyt gy zeker dat die wereld nog ten achteren is?

utiel.

Zy is net gelyk de onze in uwen tyd.

fernambok.

Dat is myne affaire; morgen met den eersten convoi vertrek ik naer de maen. Ha! sakkerloot! zeg eens, indien Krabtowiska my daer eens kwam vinden, als zy hare bekomste van den Hottentot heeft. Bah! 't is waer, ik heb niets te vreezen, de vrouwen zyn daer niet meester; men is er nog duizend jaer ten achteren, God zy gedankt!

Getuigen van myn' avonturen,
Mynheeren, 'k hope dat ge my,
Na al het leed dat 'k moest verduren,
Niet plagen zult met vittery
'k Ga naer een nieuwe wereldsbane,
Maer 'k smeek u, eer ik derwaerts stap,
Zend 't stuk niet mede naer de mane
Dan na een hevig handgeklap! (bis).

(Hy vertrekt met Utiel.)
Het tooneel verandert en verbeeldt het luchtpaleis van de Fantazy in eene sterre op den weg van de maen naer de zonne.