Thyl Uilenspiegel, of De gefopte bruidegoms

Twaelfde tooneel.

THYL, BAES SNEDE.

baes snede,

de handen wettende.

Zie zoo! alles is afgedaen... hier is myn contrakt, waer by ik Griselde...

(Thyl ziende gooijen.)

Nu! nu! wat is dat? Wat doet ge daer?

thyl.

Ik gooi baes!... ik gooi de mouwen in den rok, gelyk gy my bevolen hebt.

(Hy gooit weêr)

baes snede.

Heilige Bonifacius! is het mogelyk!

thyl.

Neen! baes... Het is niet mogelyk... want daer ben ik reeds eene halve uer bezig met my lam te gooijen zonder dat die duivelsche mouwen willen vasthouden.

(Hy gooit.)

baes snede.

Scheid uit... om 's hemels wil!... heeft men nog ooit zulke dingen gezien... scheid uit, zeg ik u... is het zoo dat ik my op u mag verlaten, als ik een ongelukkigen keer de voeten uit mynen winkel moet zetten.

[p. 33]

thyl.

Maer baes! ik doe immers van 't naeldeken tot den draed al wat gy my geboden hebt.

baes snede.

Drie dubbele driedraed! heb ik u geboden van uwen tyd te verliezen met mouwen om hoog te werpen?

thyl.

Neen baes! maer gy hebt my gezegd: gooi de mouwen in dien rok... en ik doe wat ge my gezegd hebt.

(Hij gooit weêr.)

baes snede.

Ha! ha! ha! de grap is goed... ik moet er eens braef om lachen... ha! ha! ha!... Hoe jongen! hebt ge my dan niet begrepen? Hebt ge niet gevoeld dat ik de mouwen rap in den rok wilde genaeid hebben?

thyl.

En dat noemt ge gooijen?

baes snede.

Wel zeker! dat is eene uitdrukking die wy, snyders, gedurig in den mond hebben. Nu! het kwaed is nog zoo erg niet. 't Is een misverstand en dat is al... Een ander keer zult ge my beter begrypen, niet waer? al doende leert men.

thyl.

Ja baes Snede! al doende leert men. - Men heeft my dat dikwerf gezegd.

baes snede.

En de kraeg?... ik hoop ten minste dat gy ze er handig boven op gezet heb.

thyl.

Zoo hoog mogelyk, baes! zie maer eens, daer... op 't topje van den kapstok.

baes snede.

Barmhartige hemel! en wie heeft u gezegd van de kraeg aen den kapstok te hangen?

thyl.

Niemand, baes!

baes snede.

Welnu! wat hangt ze daer te doen?

[p. 34]

thyl.

Gy hebt my gezegd: gooi de mouwen in den rok en zet er de kraeg rap boven op. Ik heb den rok aen den kapstok gehangen en de kraeg er boven op gezet volgens uwe bevelen.

baes snede.

Langs om beter.... Ha! ha! nog een misverstand, jongen!

thyl.

Bah!

baes snede.

Zekerlyk!

thyl.

Dus een dubbel misverstand, baes!

baes snede.

Ja... doch van geen erger gevolg dan het eerste. - Ik heb u willen zeggen dat gy de kraeg op den rok moest naeijen... ha! ha! ha! dat is grappig... gelukkiglyk dat er geene andere schade is dan het tydverlies... en dat ik nog eene goede uer voor my heb om alles te herstellen. Maer luister, vriend Thyl! in 't vervolg zal ik u duidelyker spreken. Uw kwalyk opvatten mogt my eens duer kosten.

thyl.

Ja baes! ik geloof dat 't noodzakelyk zal zyn...

(Ter zyde.)

Vindt hy den wolf voor aleer ik hier uit ben, dan kryg ik den duivel voor myn nieuwjaer.

baes snede.

Viend Thyl!

thyl.

Baes Snede!

baes snede.

Hoe is het met den wolf?

thyl,

terzyde.

Ei! ei! ei! 't zal er gaen spooken...

(Luid.)

Den wolf, baes! - De wolf is ne wolf, baes!

baes snede.

Goed: maer waer is hy?

[p. 35]

thyl.

Waer hy is, de wolf?

(Ter zyde.)

Ik geloof dat ik wel zou doen, mynen toevlugt tot het deurgat te nemen.

(Luid.)

Geen nieuws in stad, baes?

baes snede.

Niet het minste... zeg eens, waer is de wolf? Hy moet morgen avond ten allerlangste t' huis zyn.

thyl,

ter zyde.

Te vrede zal hy niet zyn vooraleer hy hem ziet.

baes snede,

ongeduldig rond ziende.

De wolf, zeg ik u... de wolf?

thyl,

het deksel afnemende.

Welnu! daer... daer is het beest.

baes snede,

schier in onmagt vallende.

Genadige hemel! een stoel of ik val in onmagt.

(Thyl loopt een stoel halen; slaet in de handen van den baes om hem te doen bekomen en bewaeit hem met zyn hoedje in 't aengezicht.)

thyl,

ter zyde.

Dit dier heeft eene wonderbare uitwerking op hem. - Zyne zenuwen krimpen.

baes snede.

Ik ben dood! ik ben verpletterd... Jumenis! Jumenis! myn schoon stuk kostelyk laken.

thyl.

Vindt gy, baes! dat er iets aen den wolf ontbreekt. - Hy is misschien te klein... ik heb nogthans zeer profytig gesneden.

baes snede.

Ja, vervloekt profytig... geheel myn stuk laken in den pot...! myn schoon stuk laken!

thyl.

Hoe! in den pot?... Is het geen wolf gelyk gy my bevolen hebt?

baes snede.

Ongelukkige jongen die ge zyt... het is geen wolf dien ik hebben moet, maer wel een jas.

[p. 36]

thyl.

Zoo! dan moest ge my een jas doen snyden in plaets van een wolf.

baes snede.

Maer weet gy dan niet dat men thans den naem van wolf aen zekeren winterjas geeft, en dat ik niets anders dan dat, en niet een dier wilde bedoelen.

thyl.

Ach! baes! is het mogelyk! en ik die meende... ja... 't is zoo... 't is zoo... 'k zie al wat het is; nog een misverstand.

baes snede,

met bejammering.

Een ongelukkig misverstand!

thyl,

even.

Een verpletterend misverstand!

baes snede,

even.

Een vernielend misverstand.

thyl,

even.

Een verwoestend misverstand... een misverstand dat... een misverstand 't welk...

baes snede,

even.

't Welk my tien schellingen kost, zonder te rekenen...

thyl.

Ho! stel u gerust... baes!... er is weinig daghuer in gekropen... Ik beb er geen tien minuten aen gesneden.

baes snede.

Ik kan het wel denken... en wat moet ik nu met dat dier doen?

thyl.

Met den wolf?... ik zal u niet raden van hem te bewaren als rariteit, noch hem op te vollen... hy heeft misschien gebreken welke ik noch gy kunnen bemerken... maer er kan een dag komen... gy hebt een hart niet waer? een snyders hart nog wel; er kan een dag komen, dat de snyder een vader zal worden, dat is in de mogelykheid; welnu, dan zal het een vadershart zyn, en gy geeft den wolf voor eerste speelding aen uw kind, aen uwen eersten snyderszoon.

[p. 37]

baes snede.

Ach! Thyl! myn lieve Thyl! wat zoete hoop geeft ge my daer... dit aendenken alleen doet my al myne schade vergeten. Ja, myn vriend! myn beste vriend! het zal zyn eerste speelding zyn.

thyl,

ter zyde.

Roep geen mossels eer ze aen strand zyn.

baes snede.

Zie, hier is myn kontrakt... geef het aen Griselde; zy zal het voor my bewaren tot dat wy in de kerke zyn.

thyl,

ter zyde.

Ja, maek er staet op.

baes snede.

Neem met eenen den wolf voorzichtiglyk onder den arm mede en sluit hem met veel zorg in myne linnenkas, tot dat het tyd zal zyn van hem te doen verschynen.

thyl.

Ja baes....

(Terzyde.)

Het arme dier heeft dan nog tyd om te wachten. - Kom myn beestje... als de motten in uw vel komen zitten dan moet gy maer spoedig om hulp roepen.

(Hy vertrekt met den wolf.)

baes snede,

alleen.

Ha! wat men ook zeggen moge, daer zit goeds in dien jongen... aerdigheid... ho! veel aerdigheid... en slim is hy, slim als de duivel... en nooit had ik de gedachte gekregen van die wolf voor speelding aen myn eerste kind te geven.

thyl,

terug komende.

Hy zit er in, baes, gelyk een heerken.

baes snede.

t' Is zeer wel jongen! kom, doe nu dien ongelukkigen rok van den kapstok, en geef my de mouwen aen, ik zal nu wel genoodzaekt zyn er die zelf in te naeijen, wil ik den rok kunnen aentrekken om naer de kerke te gaen. - Heilige Bonifacius! van kerke gesproken... ik had schier vergeten dat men in de Sacristy nog eens moet verwittigd worden. - Ik was er wel zelf geweest, maer de menig-

[p. 38]

vuldige bezigheden die men op een dag zoo als dezen altyd ontmoet... en nu dat er nog eene uer naeijens aen den rok is.... Thyl! gy zyt ligt te been; gy zult eens naer de kerke vliegen en den pastor of koster, 't is gelyk wien gy er vindt, laten weten als dat ik, Innocentius Bartholomeus Snede, snyder van ambacht, onmiddelyk na 't Lof, met myne bruid, Griselde Aldegonde van Krekelput, my ter Sacristy begeven zal, teneinde er de eerste trouwbelofte te doen.

thyl.

Goed baes!

(Ter zyde.)

Als gy van daeg ter kerke gaet dan verleert ge den duivel zyne kunst.

(Luid.)

Betrouw u op my, baes! in 'nen wip ben ik in de kerke en in niet min hier terug.

(Hy trekt zyne kap op het hoofd en wil heên gaen)

baes snede.

He! Thyl.... Gy hebt wel verstaen, niet waer? Griselde Aldegonde van Krekelput, oud achtien jaren, met Innocentius Bartholomeus Snede.

thyl.

Oud zestig jaren wel gemeten.

baes snede.

Negen-en-vyftig, als 't u belieft, elf maenden en vier-en-twintig dagen.

thyl.

Ziet ge wel... De lastertongen willen hebben dat gy zestig jaren zyt.

baes snede.

Neen! vriend! Ik ben, God lof, nog uit de vyftig niet.

thyl.

't Is 't geen ik haer dagelyks zeg. Een zoo vlug, zoo snedig gryzaerd! wy rekenen negen en vyftig jaren.

baes snede.

Elf maenden en vier-en-twintig dagen.

thyl,

ter zyde.

Wy zullen om 't verschil niet twisten.

(Luid.)

Ik vlieg, en zoo gy dit mael over mynen yver niet voldaen zyt... welnu! dan moogt ge tegen my spreken.

(Ter zyde.)

Ik ga in 't lang en in 't breed de kaei eens afwandelen.

(Af.)