De geschiedenis van de 'Nederlandse' Antillen. Historia di Antia

[p. 54]

de toekomstige onafhankelijkheid / futuro independensha

Nadat Suriname in '75 onafhankelijk werd, waren de Antillen nog de laatste overgebleven kolonie van Nederland. Bij de overwegingen over de toekomstige status van deze eilanden speelt de olie een belangrijke rol. De in Venezuela aangeboorde oliebronnen zullen nl. in het begin van de jaren '80 uitgeput zijn. Men vermoedt dat zich in de zeebodem bij Saba, maar ook tussen Aruba en Venezuela oliereserves bevinden. De vraag is echter, aan wie deze laatste reserves toekomen. Berichten over mogelijke aanspraken van Venezuela op Aruba, duiken bij tijden op in pers. De afbakening van de territoriale wateren was onderwerp van besprekingen tussen de regeringen van de Antillen, Nederland en Venezuela. Al dit overleg gaat echter over de hoofden van de bevolking heen, terwijl haar belang er juist in de eerste plaats mee gemoeid is. De opbrengsten uit de olieindustrie behoren de bevolking ten goede te komen. De winsten zijn echter steeds naar het buitenland verdwenen en alle infrastrukturele voorzieningen uit ontwikkelingshulp en alle belastingvoordelen voor de buitenlandse koncerns hebben de werkgelegenheid niet verbeterd. De werkloosheid is schrikbarend hoog. Zo'n 15.000 Antillianen zijn vanwege gebrek aan bestaansmogelijkheden in hun geboorteland naar Nederland getrokken.

[Papiamentu]

Despues ku Sürnam a bira independiente na 1975, Antia a keda e uniko kolonia di Ulanda. Den e deliberashonnan riba futuro estatal dje islanan, petroli ta hunga un rol importante. E posnan di petroli na Benesuela lo seka pronto. Tin indikashon ku tin reservanan di petroli den lamá banda di Saba, pero tambe entre Aruba I Benesuela. E pregunta kardinal ta, ta ken ta doño di e reservanan aki. Tin biaha sa sali den prensa ku Benesuela tin derechi riba Aruba. E gobiemunan di Antia Hulanda i Benesuela a traha un konbenio tokante delimitashon di awanan teritorial. Esaki a tuma lugá riba kabes di e poblashon, mientras nan ta esnan mas konserni. E ganashinan for di industria petrolero mester ta na benefisio di e poblashon. E ganashinan sinembargo semper bai ta disparsé den eksterior. I apesar di tur e ayudo pa desaroyo i e fasilidatnan pa empresanan stranhero ainda desempleo ta espantoso. Un kantidat di mas o menos 15.000 antiano a baha bai Hulanda pa falta di un moda di biba desente riba nan isla natal.

[p. 55]

Terwijl de bevolking door stakingen en massa-aktie haar recht op werk en betere sociale voorzieningen opeist, probeert de met het bedrijfsleven verbonden overheid de openbare mening te beïnvloeden, via de media en bij de verkiezingen, waarbij door de behoudende partijen plotseling baantjes, kredieten of stukjes grond in erfpacht worden gegeven in ruil voor stemvolmachten. Met een hetzekampagne tegen het Frente Obrero poogde men in '77 de kiezers voor het stemmen op deze arbeiderspartij af te schrikken. In de strijd tegen korruptie was in '71 door jongeren de M.A.N. - Movimiente Antiyas Nobo (beweging voor de nieuwe Antillen) opgericht. Na een aanvankelijk samengaan met het Frente, ging de M.A.N. in '79 afzonderlijk de verkiezingen in en behaalde 7 zetels. De Antillen zitten nu, na bijna 350 jaar Nederlands kolonialisme, met de erfenis van twee groepen eilanden, gescheiden door 1000 km. zee; met een ekonomie die voor het overgrote deel afhankelijk is van de olie; met werkloosheid; sociale wantoestanden; een op Nederland gericht onderwijs; een noodgedwongen naar Nederland geëmigreerd deel van de bevolking. De eeuwenlange strijd tegen buitenlandse overheersing toont aan, dat het Antilliaanse volk zelf vorm zal geven aan een totale onafhankelijkheid, vrij van uitbuiting.

[Papiamentu]

Mientrastantu pueblo ta eksigí su derechí riba trabou i previshonnan sosial dor di welga i akshonnan, gobiernu ku ta intimamente liá ku komersio i industria ta trata na influenshá opinion publiko dor di medionan di komunikashon i durante elekshonnan, kaminda partidonan politiko ta ofresé trabou, kredito i tereno pa gana voto. Den e lucha kontra korupshon algun hoben a lanta e partido MAN na 1971. Despues di a kooperá ku Frente Obero, MAN a partisipá na elekshon di 1979 riba su mes. Na e elekshon pa Staten, MAN a saka 7 asiento.

Despues di 350 aña di kolonialismo ulandes, Antia ta sintá ku e herensia di dos grupo di isla, separá dor di mas ku 1000 km di lamá; ku un ekonomia ku ta kompletamente dependiente di petroli; ku desempleo; abusonan soshal; un enseñansa dirigi riba Hulanda; migrashon obligatorio di un parti di poblashon pa Hulanda. E lucha kontinuo kontra dominashon stranhero ta demostrá, ku pueblo Antiano mes lo duna forma na su independensha total, ku lo ta liber di eksplotashon.