Brieven uit Miavoye

[p. 51]

Miavoye-Anthée, 28-12-27

Beste du Perron,

Ik heb twee brieven en een postkaart van je ontvangen en een zending boeken met de Blijstra. Voor alles mijn beste dank. Ik kom er eerst nu toe je te antwoorden, omdat mijn briefwisseling wat achteruit is.

Zodoende heb ik op heel wat te antwoorden. Als ik overdenk: de enquête, de katholieke letterkunde, Mr. Lecocq, Nibelungen, Blijstra.

Ik heb zowel je antwoorden als je vragen naar Burssens gestuurd. Hij stuurde me alles weer terug, met zijn antwoorden er bij. Het is wel aardig dat naast preciese en overwogen antwoorden, er zulke komen als deze van hen die de ernst van het geval in twijfel stellen.

Wat nu betreft je aandringen dat ik toch antwoorden zou of dat, anders, de hele enquête je niet interesseert, het is wel vriendelik van je de alternatieve zo te stellen, maar toch je speelt daardoor een beetje de kleine dwingeland. Ik heb mijn goede redenen niet te antwoorden, omdat... als je het dan toch weten wilt, het belang van de enquête met jouw antwoord voor mij voorbij is. (Het antwoord van Burssens valt vanwege het fantaisistiese karakter buiten bespreking). Vooral: denk nu eens alleen aan de psychologiese kant van de enquête en van jouw antwoord. Laat mij recht op de man af gaan: ik lees je antwoordereeks en sta verbaasd bij die twee ant-

[p. 52]

woorden, dat de interessantste dichter Richard Minne, de relatief beste kritikus Houwink is. Anderzijds begrijp je wel dat sedert geruimen tijd zich in mijn geest een concept vormde of altans een veronderstelling van hetgeen jij over mij denkt. Zulke veronderstelling steunt op feiten en gissingen. Feiten zijn b.v. wanneer je me schrijft dat je mijn opstel over die of die zo dit en dat vindt. Ik heb ook een zekere voorstelling van je mening over Houwink. Goed. Nu plots verschijnt je mening over dit alles te zamen klaar geformuleerd: over de kritiek ben je niet erg goed te spreken (ik dacht dat je de mijne zeer op prijs stelde en dit is dus de eerste hamerslag) en ten tweede vin-je b.v. Houwink de beste. In zekere mate begrijp ik je voorkeur voor Minne en anderzijds ook weert niet. Doch dit heeft minder belang. Psychologies krijgen wij nu het volgende: verkeerd of niet, P.v.O. heeft in E. du Perron een supporter gezien die door dik en dun de kleuren van de Ostaijen-club hoog ging houden. Bij de eerste schermutselingen bemerkt hij dat de toejuichingen van zijn gewaanden supporter naar de andere zijde gaan. Van dit ogenblik af interesseert de wedstrijd v.O. minder, omdat de mensen tegenover wie hij meende verplicht te zijn toch op de andere kaart spelen. Maar mischien heb ik me vergist, bedacht ik. Het is toen dat ik de Lecocq-hinderlaag gebruikte en je schreef ‘dat ik als redakteur wel niet goed verkiesbaar was’. Inderdaad, misschien hadt je om deze reden aldus gekozen. Maar je antwoord kwam klaar en duidelik, als een veroordeling: ik was als redakteur wel verkiesbaar. Je antwoorden moest ik dus als zeer reële beschouwen. Wat ik dan ook onverwijld heb gedaan. Maar begrijp je dat ik een beetje beteuterd ben?

[p. 53]

Ik heb hier met een komplete openhartigheid gepoogd dàt op te sporen wat mij feitelijk hinderde of gehinderd heeft. Aan jou nu op te passen en niet te lichtvaardig te roepen: ‘ik wist niet dat v.O. zo'n jaloers en trots bakvisje was’. Daarmee is de zaak niet opgelost. Immers ik ben nu haast 32 en ik heb nog nooit moeite gedaan om met deze of gene grootheid goed te staan of ergens in beroemde en bewaarde tijdschriften mijn kopij onder te krijgen. Ik heb, voor mezelf, nog nooit een stap verzet. Men kan bezwaarlik zeggen dat ik achter het sukses jaag. Maar er zijn zekere voorstellingen, zie-je: zo zou het mij verwonderen indien Burssens mij niet boven de anderen verkoos.

Begrijp-je nu dat het me nog maar vaag interesseert iets op de enquête te antwoorden? Voor zover de zaak ‘Avontuur’ betreft, ben ik objektief genoeg te antwoorden: mij goed. Maar om nu zelf nog naar antwoorden te gaan zoeken, aan elke menselike objektiviteit is een einde gesteld, beste du Perron; d.w.z. ik zeg: het kan mij niet schelen wie de man is en wie niet. Ik heb vandaag een stem verloren, daarop ik rekende en dat is voor mij voorlopig genoeg.

Hiermee is het pleit besloten. Nu ik weer de dingen op afstand begin te beschouwen, zie ik ook in dat de speelse Richard Minne je voorkeur haalt. En éenmaal gedesabuseerd, kan ik weer best over alles en nog wat praten, zonder moeite. En, geloof me, ik sta alweer overeind en zeg: vooruit dan maar, zonder supporters!

Ik heb reeds enkele verhalen in het boek van Blijstra gelezen. Aardig, zeker. Maar ook jong: die man die moordt omdat ie werkelik niets beters weet, dat had

[p. 54]

minder oppervlakkig kunnen zijn. Doch over het geheel vind ik het waarachtig goed en vooral niets vervelend en plezierig en raak geschreven. De vader met de seinpaalhouding vind ik werkelik een vondst. De tekening van Willink vind ik ditmaal, bij uitzondering, minder gelukkig. Die vrouw met haar onnoemelike worstbenen! En als omslag had men de schikking van het tietelblad moeten behouden. Deze typografie van het kaft is afschuwelik. Van boven ‘Y. Vl.’ en dan op een stuk van een regel onderaan ‘R. Blijstra’. Met zulk kaft verkoop je tien boeken minder, omdat eenieder zegt: ‘o weer een jongetje dat voor eigen rekening zijn boekje liet drukken’.

Wat de rest betreft, antwoord ik je later. Inviteer alvast Houwink. Ja, die Houwink is de beste van het door D. genoemde trio. Maar die Noto Soeroto, een lotos-estheet! Schrijf aan D. dat-ie Hondius voor nr 2 inviteert.

Flinke poot van je

Paul v.O.

Gelukkig Nieuwjaar!