Den vaderland getrouwe. Uit het dagboek van een journalist

Djakarta - 25 oktober 1966 (2)

Er was later deze ochtend een plechtigheid op het Istana Merdeka, waarbij Bung Karno aan vice-admiraal Muljadi een vierde ster zou uitreiken. De hele regering met aanhang was naar het paleis gekomen. Ook generaal Suharto. Vele malen en op voorspraak van kolonel Sutikno, had ik Suharto via medewerkers gevraagd of ik voor de nos een interview mocht filmen. De generaal had nog niet eerder voor t.v.-camera's gesproken en hij aarzelde. Die ochtend besloot ik een laatste poging te wagen. Ook Bung Karno had hem blijkbaar gezegd: ‘Doe het maar.’ Ik ging naar hem toe en stelde mijn vraag. Hij keek op zijn horloge en zei in het Indonesisch: ‘Okay, morgenochtend om 9.00 uur bij mij thuis, Djalan Tjendana no. 8.’

Ik zou de eerste buitenlandse journalist zijn die Suharto voor de televisiecamera's zou krijgen.

Op het afgesproken uur waren wij bij Pak Harto's huis. Kolonel Sutik-

[p. 344]

no wees ons de weg. Op de binnenplaats van het mooie ruime, moderne huis, door een Chinese zakenman aan de generaal geschonken, stond een kooi met een orang-oetan. Zoiets zou in Sukarno's omgeving ondenkbaar zijn geweest. Er werden aan de achterzijde enige verdiepingen bijgebouwd.

In de zitkamer was langs de hele lengte van de muur een plantentuin aangelegd. Er stonden twee opgezette tijgers en er lag een tijgerhuid op de grond. Suharto en prins Bernhard zouden veel te bespreken hebben. Er stond een reusachtig aquarium, veel protseriger dan dat op het paleis. Een geschenk van Mercedes Benz. Het embleem was er op bevestigd.

Generaal Suharto was vriendelijk, en wat nerveus misschien. Hij zei niet veel. Hij sprak zacht. De nos-geluidsman was ook zenuwachtig. Later bleek, dat een kraaiende haan - als de haan die kraaide nadat Petrus Christus drie keer had verloochend - op de binnenplaats de woorden van de junta dermate had overstemd, dat helaas een aantal meters film verloren zijn gegaan. Ook sloeg een muurklok op een gegeven moment tien slagen, waardoor nog meer gemompel van Suharto onverstaanbaar werd.

‘Wij zijn te weinig waakzaam geweest in de politiek. Wij geloofden vroeger dat de pki werkelijk streed voor de belangen van het volk, samen met andere sociale groeperingen. Dit bleek echter duidelijk niet het geval te zijn. Wij zijn tweemaal voor een gebeurtenis geplaatst welke door de communistische partij werd veroorzaakt.^1. Wij zullen dit voor een derde keer moeten voorkomen. Wij zullen dan ook alles in het werk stellen,’ aldus Suharto, ‘om te voorkomen dat de pki in Indonesië zal herrijzen. Wij zullen moeten zorgen, dat die krachten, die trouw zijn aan onze Grondwet, kansen zullen krijgen.’ Ook: ‘Hebt u er weleens over nagedacht, wat de communisten met ons zouden hebben gedaan, wanneer niet het leger maar de pki bij de coup zou hebben gewonnen?’ Suharto, draaide de zaak eenvoudig om. De moord op de zes generaals moest bewijzen, dat er een communistisch bloedbad op handen was in 1965. cia logica!

1. Suharto doelde op de opstand in Madioen in 1948 en de zogenaamde pki-opstand van 1965.