Den vaderland getrouwe. Uit het dagboek van een journalist

Washington D.C. - 29 maart 1961

Samen met Van Konijnenburg vloog ik naar de Amerikaanse hoofdstad om een bezoek te brengen aan dr. Zairin Zain. De ambassadeur herhaalde dat hij op paleis Bogor een afscheidsbezoek aan zijn presi-

[p. 128]

dent had gebracht. Sukarno zou tot driemaal toe met nadruk hebben onderstreept, dat hij bij een oplossing van het Nieuw-Guinea-conflict naar Den Haag wilde gaan. ‘Ik heb een afspraak met hem, dat ik hem het Rijksmuseum zal laten zien,’ merkte Konijn op.

Zain noemde een afscheiding van Nieuw-Guinea van Indonesië de balkanisatie van de Indonesische archipel: ‘voor ons een doodgevaarlijke zaak.’ Hij vervolgde: ‘Bovendien staat immers vast dat de Papoea's niet op zichzelf kunnen staan? Een dergelijk losweken van Nieuw-Guinea zou slechts het communisme in de kaart spelen, dat heb ik ook hier in Washington duidelijk naar voren gebracht. De Sowjets dringen momenteel overal door in Azië.^1. Dat is gevaarlijk voor ons. De bewapening van Indonesië is op zijn minst gelijk aan die van Australië. Ik heb de indruk dat deze nieuwe regering van John F. Kennedy beslissingen durft te nemen, vandaar ook dat het Kremlin de internationale politiek momenteel op scherp stelt. Wat kunnen wij in Indonesië doen, wanneer de Sowjet-Unie ons de helpende hand biedt op Nieuw-Guinea.’

Zain verklaarde met nadruk: ‘Bung Karno is de kruisvaarder tegen het kolonialisme en imperialisme die zijn Indonesia Merdeka niet zal hebben voltooid voordat de kwestie Irian is afgewerkt. Allereerst moet nu bij het zoeken van een oplossing de goede trouw worden vastgesteld. Details zouden en petit comité kunnen worden uitgewerkt.’

Van Konijnenburg meende dat het van groot belang was, indien dr. Paul Rijkens naar Washington zou komen. Hij kende Dean Rusk^2. sedert vele jaren, ook door de door prins Bernhard georganiseerde Bilderberg-conferenties.

Ook deelde Konijn mede, dat hij door dr. Kouw Bian Tie vanuit Londen was opgebeld, en dat Indonesië besloten had thans een schuld van 5 miljoen gulden aan de klm over te maken. Zain zei hierover: ‘Het leek toen wij in Düsseldorf overlegden bijna onmogelijk om dit er in Djakarta door te krijgen, maar Kouw en ik hebben het weten te verkopen. Opnieuw hebben wij van onze kant gedaan wat wij konden. Het woord is thans aan u.’

Dr. Zain zou president Sukarno bij diens officiële bezoek aan Washington in mei tot Hawai tegemoet reizen. Er werd afgesproken, dat ik het gezelschap in Los Angeles zou opwachten en dat Zain mij zou influisteren of het raadzaam was een afvaardiging van de groep-Rijkens naar de Amerikaanse hoofdstad te zenden om met president Sukarno overleg te plegen.

1. Premier Nikita Khrushchev had in februari 1960 een staatsbezoek aan Indonesië gebracht. De westerse pers schreeuwde opnieuw moord en brand. Sukarno dreef naar communisme af. Toch publiceerde Time de volgende confrontatie. Sukarno: ‘Indonesisch socialisme is geen streng socialisme. Het richt zich op een goed leven voor iedereen zonder uitbuiting.’ Khrushchev: “Nee, nee, nee! Socialisme moet betekenen, dat iedere minuut wordt uitgedacht - een leven gebouwd op berekening!’ Sukarno: ‘Maar het le- ven is geen robot!’

2. Minister van Buitenlandse Zaken van Kennedy en Johnson.