'Tell me who your friends are...'

[p. 46]

Vic Vernède

Vic en Margriet Vernède

[p. 47]

Vic Vernède (77) was een klasgenoot op Nijenrode van 1946-1948. We hernieuwden onze vriendschap in 1986 toen ik in Zuid-Afrika ging werken, ook om dichter bij Peter te zijn. Vic was tijdens onze studie eigenlijk bijzonder bevriend met Frank van Lennep, die bij hem op de kamer sliep, zoals Henk Hofland mijn kamergenoot was. We waren beiden zeer gesteld op Franks moeder, mevrouw Cila van Lennep-van Rosmale Nepveu. Zij was tot haar overlijden een vriendin van ons beiden. Vic en zijn onlangs overleden vrouw Margriet de Kock van Leeuwen kenden ook een van mijn broers in Kaapstad, terwijl hij ook mijn vader bezocht, toen hij voor het Honig concern een fabriek in Port Elisabeth (Zuid-Afrika) runde. Jarenlang ben ik in Randburg allerhartelijkst door de Vernèdes ontvangen, waarbij ik een diepe genegenheid opvatte voor Margriet, die voor mij een der liefste en zeer toegewijde gastvrouwen zal blijven, die ik ooit heb gekend. Ik vind het dan ook heerlijk, dat zij beiden deel uit maken van dit gedenkboekje, ook al is Margriet vorig jaar overleden.

Aan Willem Oltmans, jaargenoot N.O.I.B-Nijenrode-'46-'48 en vriend. Een paar schetsjes voor zijn Gedenkboek 50 Jaren Journalistiek.

Tijdens zijn laatste bezoek aan Johannesburg, verzocht Willem mij een klein stukje te schrijven voor zijn Gedenkboek dat hij volgend jaar van plan is uit te geven. Hier wil ik natuurlijk graag aan voldoen en het is ook een grote eer dat ik het mag doen. Op Nijenrode had ik niet zoveel contact met hem. Hij was een nogal flamboyante figuur, altijd goed gekleed met bonte truien en sjaals om zijn hals en een nogal luidruchtige stem. Zelf was ik nog een beetje timide. Na drie jaar in het Jappenkamp, moest ik nog wennen aan het Nederlandse studentenleven.

In Zuid-Afrika, ontmoette ik in de vijftiger jaren zijn jongere broer Theo op feestjes, die gehouden werden in De Bijenkorf, het huis van de familie Honig in Constantia, Kaapstad. Vanwege het Russische gevaar waren verschillende vooraanstaande Nederlandse industriëlen naar Zuid-Afrika uitgeweken, vlak na de Tweede Wereldoorlog. Ook mocht ik Willems vader een bezoek brengen in Port Elizabeth, waar hij bedrijfsleider was van Val Orange, een van de fabrieken van de Honig-familie. Ik herinner mij een rijzi-

[p. 48]

ge statige figuur in een lange witte jas - hij was chemisch ingenieur. Vele jaren gaan voorbij totdat ik Willem weer ontmoette tijdens een reünie van ons jaar dat gehouden werd in de Internationale school, een klein kasteeltje in de buurt van Eerde-Overijsel. Hij klampte me aan om te zeggen dat hij een boekje had geschreven over Prins Claus. Mijn broer had me gewaarschuwd dat Willem niet zo'n goede pers had bij de Buitenlandse dienst. Ik reageerde toen misschien niet zo spontaan als het hoorde (niet aardig, mag niet oordelen!).

Nog meer jaren gaan voorbij totdat ik ineens word opgebeld in Randburg. Willem Oltmans! Hij kwam net terug uit de Kaap waar hij een zoon van onze goede vriend Frank van Lennep had ontmoet en mijn naam werd daar genoemd. Hoe het met me was. Ik wist niet goed wat ik moest doen maar mijn vrouw Margriet zei onmiddellijk: ‘Vraag of hij hier morgen kan komen lunchen’. Zo gebeurde het. Wij zaten buiten in de tuin in de schaduw van een vruchtenboom en dit was het begin van talrijke bijeenkomsten die wij nadien met elkaar mochten hebben. Willem voelde Margriet meteen aan. Zij hadden een ‘rapport’ met elkaar. Margriet kon zo af en toe met een hele goede opmerking voor de dag komen, waar Willem toch wel even over moest denken en daar later heel veel plezier over had. Het belangrijkste was dat hij zichzelf kon zijn en hij voelde zich kennelijk thuis. Toen kwam de tijd dat hij naar Zuid-Afrika verhuisde want hij voelde dat Z.A. door de sancties onrechtvaardig werd bejegend. Verschillende keren hebben wij hem in zijn flat mogen bezoeken waar wij meestal interessante mensen ontmoetten en ook goede vrienden van hem. Bij ons was hij dikwijls te gast en sierde hij onze lunchtafel met zijn verhalen en grappen dat een goede vriendin van ons zei dat ze nog nooit zo gelachen had als die keer, bij de lunch. In 1992 liep zijn verblijfsvergunning af en moest hij het land verlaten op aandringen van de Nederlandse regering. In Nederland zocht ik hem op in zijn minuscuul klein verblijfje in de Jordaan, op de vierde verdieping. Geen lift in dat gebouw. Maar nog altijd dezelfde Willem die bleef doorstrijden voor zijn rechtsverkrijging. In al die jaren werd ik trouw op de hoogte gehouden van belangrijke gebeurtenissen en kreeg ik exemplaren van de boekjes en snelschriften die hij had

[p. 49]

uitgegeven. Ook reisde hij veel naar Amerika vanwaar ik ansichtkaarten ontving, o.a. van Miami waar hij bezig was om te lezen en op te tanken en na te denken. Toch aardig om steeds aan ons te denken!

Na zijn ‘overwinning’ was het goed om hem geïnstalleerd te zien in zijn mooie verblijf aan de Singel 111, weer op de 4e verdieping, maar dit keer wel met een lift. En weer een mooie ‘Vleugel’ waarop hij zijn muzikale hartstochten kon uitleven. Willem heeft genoeg over hem zelf geschreven. Hij staat bekend als een controversiële persoonlijkheid. Maar hij was nooit bang om contact op te nemen met diegenen die door de wereld gezien werden als tegenstanders waar je niet mee zou moeten omgaan. Dat spoorde hem juist aan om het wel te doen.

Drie karaktertrekken treden naar voren: lef, integriteit voor zijn beroep als journalist, en trouw aan diegenen die hij zijn vrienden kan noemen. Gelukgewenst Willem.

Vic (en Margriet) Vernède