Logo DBNL
Memoires 1996-B (2020)

Memoires 1996-B

(2020)–Willem Oltmans–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Amsterdam

8 oktober 1996

Westerkade

Ik heb veel nagedacht over Hendrik, die het op zijn leeftijd moet hebben van zoentjes van kleine jongentjes en ze overlaadt met cadeautjes. Het is zeer triest. Ik leg mijn eieren in één mandje, Peter - en een beetje Eduard. Maar primair heb ik niemand nodig, wat het ideaal lijkt te zijn, behalve de bakker, groenteboer, fax, kopieerwinkel, Struwe, International Herald Tribune, Delprat en consorten en voorlopig nog de armendienst van het koninkrijk.

Ik zag in het Algemeen Dagblad dat Arjan Paans ook had geschreven dat Willem-Alexander zich geen houding had weten te geven op Robbeneiland.112

Ik moet Edwin nog bedanken dat hij een grote bos rozen op tafel had gezet.

Ellen Pasman vertelde dat een brief waartoe zij op kantoor opdracht had gegeven deze te doen uitgaan, door een andere advocaat was tegengehouden als ‘niet nodig’. Het is compleet oorlog bij Doeleman.

Ik had Ellen gisteren nog geschreven dat ik het aan hun interventies blijf wijten dat Ramdharie en Frisart niets schrijven. Zojuist belde ik met Ramdharie van de Volkskrant, die zei dat het geen opzet was dat over Liegen tegen Beatrix niets werd geschreven. De redactie had besloten dat het allemaal oud nieuws was, behalve de link met Beatrix.

‘Jullie publiceren een hele bijlage over macht en journalistiek en laten mijn geval weg,’ zei ik.

‘Ja, dat is waar, maar dat was geen opzet.’

Verbazingwekkend. Ik stuurde Pieter Broertjes er een brief over.

Ronald Frisart heeft nu echter in de gpd-bladen flink uitgepakt over het nieuwe pamflet.113

De Journalist drukte af dat ik verdere steun van de nvj zou hebben geweigerd.114 Ik heb Hans Verploeg gefaxt dat het artikel

onjuist was. Ik heb de nvj-poen geweigerd, maar ik blijf lid en kan iedere steun gebruiken.

Rens Broekhuis schreef dat hij met Ronald Koopmans druk bezig is met de voorbereiding van een documentaire over mijn leven als journalist, en in het bijzonder de vraag waarom de overheid mij zo heeft dwarsgezeten.

9 oktober 1996

Rens Broekhuis en Ronald Koopmans zijn een paar uur komen praten. Ze willen zo snel mogelijk een opzet op papier voor de documentaire. Rens zei dat Welkom thuis, Majesteit! op internet kan worden gelezen.

Er kwam een afpoeierbrief van A.H. 't Hooft, rector van het Baarns Lyceum, die zei weinig tijd te hebben om mij te ontvangen, laat staan om de geschiedenis te bestuderen. Hij noemde wel een week waarin wij elkaar misschien zouden kunnen treffen, maar erg veel interesse in mij of mijn Memoires leek hij niet te hebben.

In De Stem uit Breda heeft een artikel over mij gestaan van Camiel Hamans dat begint met ‘Gek is er in soorten.’115 Je hebt ‘gekken’ en ‘prettig gestoorden’. Ik ben prettig gestoord. En Papieren Tijger is een links uitgevertje, en dat is dus een voor mij ‘contraproductief publicitair effect’. Zijn stuk raakt kant noch wal. Wat een shitgevecht moet ik voeren!

Ik belde Ron Abram. Hij zei naar de andere kant van zijn bureau te moeten lopen. Eduard, die erbij was, zei het opnameapparaat aan te zetten. Ja, ik was nog steeds lid en zij vonden mijn zaak de juiste, maar ze waren mij zat. Ik was zeer onaardig tegen Hans Verploeg geweest. ‘Maar drie advocaten zijn het anders met mij eens,’ zei ik.

‘Ja, maar advocaten hebben het ook niet altijd bij het rechte eind.’

De citaten van Verploeg had ik volgens Abram uit hun verband gerukt.

‘Dat zien we dan wel, uit de laatste brochure heb ik zes pagina's gehaald: in het vervolg komt alles bloot...’

Eduard zei toen ik ophing: ‘Als je nu Abram weer zou draaien, dan zou je ontdekken, dat hij in gesprek is, en wel met Den Haag.’

10 oktober 1996

De rel in het parlement over uitspraken van Beatrix in Zuid-

Afrika duurt voort. Beschermt het paarse kabinet wel voldoende het geheim van paleis Noordeinde? Bij nova was gisteravond een discussie tussen d'66 en cda over het artikel in het Algemeen Dagblad dat de koningin meer lintjes uitgereikt wil zien.

Intussen heeft Max van der Stoel de Wateler-Vredesprijs gekregen voor zijn inzet ten behoeve van de wereldvrede, en is H.A. van Wijnen benoemd tot bijzonder hoogleraar geschiedenis van de pers en de persvrijheid aan de Erasmusuniversiteit! Te belachelijk voor woorden.

Uitstekend gesprek met Peter Nicolaï en Ellen Pasman. Tot mijn grote verbazing schijnen ze te hebben besloten zelf naar Zuid-Afrika te willen reizen om mijn zaak in Pretoria te onderzoeken. Ik ga ook. De voorlopige vertrekdatum is 28 oktober. Ik heb Peter al op de hoogte gebracht. De tickets zijn voor een week wel erg duur: 2.800 gulden. Zij beschouwen Christo Landman mogelijk van het grootste belang. Ze wilden ook generaal Du Toit en minister Buthelezi meepikken, maar Christo had hen al geadviseerd om Gatsha niet te benaderen om politieke problemen voor hem en ons te vermijden. Dat ze beiden Doeleman verlaten en een eigen advocatenkantoor beginnen, is thans geen absoluut geheim meer, maar de trip naar Zuid-Afrika moet nog wel geheim blijven. Ze nemen een gok omdat ze de trip met privégeld betalen.

Ik hoorde Ad Melkert op televisie zeggen: ‘Ik wil dat de werkvloer net zo kleurrijk wordt als het voetbalveld, want op het voetbalveld hebben we er veel succes mee.’ Die man is mesjogge. Wat mankeren socialisten toch?

11 oktober 1966

Ellen heeft Christo vanmorgen gevraagd, in hoeverre er documenten waren, die zijn opzet voor een verklaring ondersteunden. Hij zei nog steeds te beschikken over eigen dossiers van rapporten vanuit Den Haag naar de regering in Pretoria. Dit scheen Peter en Ellen aanzienlijk gerust te stellen. Ze zeiden dat Herman Doeleman razend was geweest over mijn interview in De Groene Amsterdammer.

Verploeg stuurde me een brief dat de nvj geen energie meer in me steekt.116

Piet Engelbrecht van het Holiday Inn in Pretoria antwoordde dat we 50% korting krijgen, wat fantastisch is.

Er was een Indische jongen in leren jack vanavond in Adonis,

met wie ik een intense vrijage begon. Hij wist helaas wie ik was, maar ik sta bij een Indonesiër nog steeds in vuur en vlam. Nu komt Gino.

Om 01:30 uur arriveerde Gino, en het werd een eersteklas kroelnacht, geen seks, tot 10:00 uur in de ochtend. Hij heeft een heerlijk lijf en ik kan eindeloos in zijn bruine ogen kijken. Hij wil bij mij intrekken voor hij naar Peru gaat. Dat vind ik prima, maar niet als ik naar Zuid-Afrika ben.

Ik ben vandaag begonnen aan een nieuw pamflet.

12 oktober 1996

Ik belde, voor het eerst sinds de confrontatie in de rechtszaal, met Pieter Broertjes. Ik wilde erachter komen wat zijn krant in haar schild voert. Jan Tromp had geweigerd over het foto-incident in Pretoria te schrijven. Broertjes zei dat het hem niet was ontgaan dat ik zijn naam nooit meer noemde bij publicaties over de affaire Margriet. Hij wilde weten of het hele verhaal van het Canada-incident in mijn Memoires kwam. Dat kon ik hem ronduit bevestigen. Natuurlijk gebeurt dat.

Ik schreeef Arendo over het telefoongesprek met Broertjes.

13 oktober 1996

Vorige week zondag bracht ik met Hendrik door, nu kom ik langzaam op gang met mijn nieuwe pamflet.

Ik had een prettig telefoongesprek met Erik Jurgens, die nu in Polen is. Hij begrijpt dat de zaak nu in een beslissende fase is gekomen en dat de verklaring van Landman bewijst dat Van den Broek in 1992 onjuiste antwoorden gaf op Kamervragen.

14 oktober 1996

Gino kwam al vroeg. Heerlijke nacht. Hij had voortdurend een lat, waar ik lange tijd mee speelde.

Bezocht vanmorgen mevrouw C.E.J. van Beek op het hoofdkantoor abn/amro, op verzoek van Hendrik. Hij heeft nog steeds vier ton op zijn rekening in Amsterdam staan en wil nauwkeuriger op de hoogte gehouden worden dan voorheen. Ze adviseerde dat Henk een gemachtigde op deze rekening zou moeten aanstellen. Ik heb haar bezworen dat zij Hendrik absoluut duidelijk moet maken dat dit haar idee is en niet het mijne.

Peter en Ellen werden verrast door een verzoek van Christo Landman uit Pretoria. Of zij 20.000 gulden wilden meebrengen als ze naar Zuid-Afrika komen, voor een belangrijke brief van zijn ambassadeur Louw. Ze waren in dubio of ze de Orde

van Advocaten moesten inlichten dat zij naar Pretoria gingen. Zelfs twijfels of ze wel levend terug zouden komen. Ik vroeg ze te kalmeren en verzekerde ze dat het zo'n vaart niet zou lopen.

Ik belde naar Christo en vroeg wat de 20.000 gulden te betekenen had. ‘Dat is Afrika,’ antwoordde hij. Hij wilde een centje bijverdienen. Eigenlijk is nu de aardigheid van de vondst van Landman en zijn getuigenis eraf, maar het mag niet zo maar worden opgegeven. Ook Landman is dus een ordinaire crook, zoals al die anderen.

Willem Nijholt en Hella Haasse logeren bij Rik Felderhof. Nijholt refereert aan Ben Swibben, zijn vriend van de afgelopen zestien jaar. Die ken ik, want hij heeft ook op Amerbos met mij geslapen. Hij is inderdaad een bijzondere jongen.

Henri Nannen (82) is overleden, voormalig hoofdredacteur van Der Stern, met wie ik bijna intensief te maken heb gehad. Maar na een gesprek met hem in Hamburg zag ik af van de samenwerking. You smell a rat when you see one.

15 oktober 1996

Peter belde. Hij had mijn brief ontvangen met de bloem van Robbeneiland. Zijn zuster Trees zei gisteravond dat ik misschien toch gelijk had gehad om streng te zijn over een glaasje teveel bij Peter. Zelf had ze er niets over willen zeggen, om geen heisa te krijgen. Ik vind die benadering funest en in strijd met Peters werkelijke belang, maar ik vrees dat iedereen, ook zijn lieve moeder, altijd de vrede heeft verkozen boven de zaken aanpakken.

Eduard heeft Ellen Pasman gisteren verteld, wat hij sinds de jaren tachtig heeft gezien dat er met me gebeurde, als gevolg van Haagse sabotage.

Trein naar Den Haag

Landman is dus een ordinaire boef, net als alle anderen. Van zogenaamd ‘helpen’ naar 50.000 rand voor één brief. Ik was echter wel hogelijk verbaasd over de paniek bij Peter en Ellen. Ik luisterde naar Rachmaninov. Heerlijk, de enige manier om je gezond te houden in tijden van stress.

Er gaan weer tien dagboekdelen, nu van de jaargang 1982, naar de Koninklijke Bibliotheek. Het voelt steeds alsof ik een stukje van mezelf weggeef, maar het blijft het allerbeste om met mijn dagboeken te doen.

Den Haag

Vandaag dus weer de gebruikelijke zitting bij rechter Punt in Den Haag.

Franz Italianer zei zich niets meer te herinneren van de affaire uit 1982, toen de sovjet-consul-generaal in Antwerpen Vladimir Kouznetsov mij waarschuwde dat zijn Nederlandse collega E. Michiels van Kessenich zich nogal laatdukkend over mij had uitgelaten. Italianer als superieur van Michiels van Kessenich had hem een schrobbering gegeven. Ellen vroeg Italianer vervolgens of hij inhoudelijk met de landsadvocaat over de onderhavige procedure heeft gesproken. Hierdoor ontstond een enorme rel tussen Den Hertog en Ellen Pasman. Den Hertog wilde dat Italianer deze vraag niet zou beantwoorden. Rechter Punt, wonder boven wonder, leek zich eerst achter Ellen op te stellen. Ellen bepleitte dat het ging om de waarheid te achterhalen. Italianer zei vervolgens, onder ede, zich niet te kunnen herinneren of hij met Den Hertog heeft gesproken. Toen bleek dat op 8 oktober Den Hertog stukken aan Italianer had gezonden. Eindelijk kwam de aap uit de mouw, dankzij Ellens strategie. Punt zei vervolgens dat Den Hertog eerder maar een grapje maakte. Toen Ellen dat opgenomen wilde hebben, weigerde Punt dit.

De voormalige consul-generaal in Antwerpen, Michiels van Kessenich, de man die Kouznetsov indertijd probeerde te overtuigen vooral niet met mij (zijnde een gevaarlijk onbetrouwbaar individu) om te gaan, was vastbesloten en kwam vrolijk naar de rechtszaal om alles aan elkaar te liegen. Hij stelde het voor alsof Kouznetsov het onderwerp Oltmans had aangesneden. Natuurlijk had de consul-generaal slechts over ‘de buitengewone capaciteiten van O.’ gesproken en hem ‘een briljante persoon’ genoemd. Ik luisterde ernaar en kende van Kouznetsov de tekst van de roddel van onze consul-generaal en dacht: hoe durft de man onder ede ten overstaan van al deze mensen zoveel onzin te verkopen. Hij verkondigde: ‘Ik kende de reputatie van Oltmans wel. Hij was bijzonder en behoorde niet tot routinejournalisten, dus een buitenbeentje. Ik ben zelf een buitenbeentje.’

Westerkade

Ik ben razend geworden op Punt, omdat die in zijn dictee achteraf niet wilde opnemen dat hij zelf had gezegd dat Den Hertog een grapje maakte, met betrekking tot het beschikbaar stellen van documenten.

‘Ik geloof dat u vindt dat ik het niet zo goed doe.’

‘Ik constateer inderdaad dat de door u gepresenteerde weergaven van getuigenverhoringen vervalsingen zijn,’ riep ik woedend.

‘Dat neemt u terug,’ riep Punt me toe.

‘Nee, dat doe ik zeker niet,’ antwoordde ik. ‘Worden we niet geacht de waarheid in deze rechtszaal te handhaven en liefst te spreken? U stelt een vraag. Ik geef naar waarheid antwoord. Neemt u mij dit kwalijk? Getuigen spreken hier een halfuur, soms een uur, en u produceert op basis van aantekeningen op de achterzijden van afgedankte kaarten een zogenaamd verslag wat in de verste verte niet weergeeft wat er daadwerkelijk is gezegd. Dit heet Haagse rechtspraak, met methoden die teruggaan tot de dagen dat prinses Wilhelmina werd aangehouden bij Goejanverwellesluis. Wilt u dat ik dit allemaal terugneem?’ Punt zweeg en liet het vervolgens gauw zitten.

‘Hij is bang voor je,’ zei Ellen later.

Voor de zoveelste keer kwam ik misselijk van de opgelepelde leugens door lui van Buitenlandse Zaken naar buiten om frisse lucht te happen. Italianer keek me nog aan als hij tegen me sprak. Ook dat deed de creep Michiels van Kessenich niet. Hij schijnt ook nog onze jonge diplomaten op te leiden.117 Het is duidelijk dat het geen enkele zin heeft ambtenaren van de buitenlandse dienst als getuigen te horen. Ze vinden het een fluitje van een cent erop los te lullen en te liegen.

16 oktober 1996

De uitspraak van de Raad voor de Journalistiek van mijn klacht tegen Piet Hagen is binnen.118 De Raad vindt mijn klacht ongegrond. Ik schreef direct een brief aan de leden van de Raad voor de Journalistiek, die er niet om liegt.119

Christo Landman belde. Hij werd afgeluisterd en vroeg om niets meer door de telefoon te zeggen of te faxen. Peter, Ellen en ik hebben er lang over gesproken, veel gelachen, maar intussen besloten dat we spoedig naar Pretoria gaan.

Pieter Lakeman, die als mijn voormalige uitgever en vriend veel belangstelling blijft houden, zegt zeker in een stichting te willen gaan zitten die fondsen gaat werven voor mijn proces. Dat helpt. Nicolaï wilde dat een reclamebureau de tekst zou maken. Jan Willem van Cruysen antwoordt nog steeds niet, ik heb nu twee keer om een afspraak gevraagd, maar heb nog geen enkele reactie van hem ontvangen.

17 oktober 1996

Jan Tromp stuurde me een briefje om me te bedanken voor mijn kritiek die ik hem gaf op zijn artikel over het staatsbezoek.120

Stieven Ramdharie belde en probeerde me maximaal uit te horen. Hij zei zelf mee naar Pretoria te willen voor de Volkskrant. Ellen telefoneerde hem, en hij kwam om 14.00 uur naar haar kantoor. Daar wilde ik natuurlijk bij zijn. Echt vertrouwen doe ik Ramdharie niet, omdat hij een Tromp-man lijkt te zijn. Tromp zit helemaal in de Haagse zakken. Ramdharie zegt niet nu over mijn zaak te schrijven, maar achtergrond te willen verzamelen, en daarom wil hij mee. Nee, dus. Het risico dat die achtergrond dan te vroeg op de verkeerde plaatsen komt is veel groot. De idioot gaat ervan uit dat hij als journalist de gesprekken van Peter en Ellen zou kunnen bijwonen. Ellen en ik legden hem voorzichtig uit dat niemand spreekt in Pretoria als er een journalist bij zou zitten. Daarop stelde hij voor: ‘Jullie zouden toch niet hoeven te zeggen, dat ik journalist ben als ik overal bij zit?’

Gino is niet bij Ellen Pasman verschenen. Hij had me een map documenten gegeven waar Ellen hem mee zou helpen, maar Ellen zegt dat zijn documenten niet in orde zijn. Misschien is hij een boef of een spion. Ik hoorde verder niet meer van hem en begin nu wel een beetje bang van die jongen te worden.

Rens Broekhuis was verbaasd over het optreden van de landsadvocaat in de rechtszaal en wil de volgende twee zittingen filmen, iets waarvan hij overigens zelf al vermoed dat hij daar geen toestemming voor zal krijgen. Verder is hij druk bezig opnamelocaties te bedenken en wil eigenlijk 25 oktober al met mij filmen. Hij wil ook graag mee om te filmen in Zuid-Afrika.121

Jack Spijkerman (vara) wil me zaterdagavond in zijn lolbroekenprogramma hebben. Ik overlegde hierover met Paul de Ridder. Hij raadde het me af. Ik ga dus niet.

18 oktober 1996

Gino kan ik nu niet meer ontmoeten. Ik geef hem zijn map terug en dan is het klaar. Later belde hij op dat hij de Van Eeghenlaan 80 niet had kunnen vinden en pas bij thuiskomst mijn boodschap hoorde dat het Van Eeghenstraat moest zijn. Hij had om 15:00 uur ook het briefje niet zien hangen op mijn deur op de Westerkade. Ik wist niet helemaal of ik hem moest

geloven, maar ik belde wel naar Ellen om te zeggen dat het mijn schuld was.

Klaas Jan Hindriks arriveerde om 14.00 uur, precies op hetzelfde moment als Rens Broekhuis en Ronald Koopmans van idtv. Klaas Jan en Ronald kenden elkaar. Klaas Jan zei zinnige dingen over mijn ‘missie’ dat het meer om het beeld van mijn zaak ging dan om de feiten.

Delprat zegt dat ik lichte artrose heb aan mijn linkerknie.

Ik heb kort met Peter in Hillbrow gebeld. Hij had mijn foto's uit Kaapstad nog steeds niet ontvangen.

19 oktober 1996

Iedere dag gebeurt er weer iets anders. Gisterenavond begon mijn fiets te kraken. De fietsenmaker zegt dat het frame gescheurd is. Ik ben toen maar een oude fiets van mij uit Eduards berghok gaan halen om die op te laten lappen. Het gaat 75 gulden kosten, maar die fiets rijdt aanzienlijk minder soepel dan mijn oude fiets van Amerbos uit de jaren tachtig.

Kennissen van de moeder van Ellen Pasman hadden gezegd: ‘Jouw dochter verdedigt die vreselijke man,’ waarop Ellen Liegen tegen Beatrix voor haar moeder heeft gekocht. Mensen hebben opinies zonder over de meest elementaire ingrediënten van informatie te beschikken.

Vanavond zag ik een stukje van Spijkermans show bij de vara. Mijn hemel wat een ellende, stel je voor dat ik daar tussen zou hebben gezeten!

20 oktober 1996

Tegen 01:00 uur kwam Gino binnen. Hij plofte op mijn bed. Als ik hem in mijn vingers heb, zou ik hem eindeloos willen vasthouden. Hij gaf me zijn leren jack (met aankoopbonnetje, 199 gulden) dat ik van hem overneem. Nadat hij vanmorgen weer vertrokken was, vond ik zijn sleutels, aansteker en dergelijke in het jack. Ik vroeg me af waar hij was geweest.

Kees Fens schreef een zogenaamd portret over Max van der Stoel voor de Volkskrant.122 ‘Van der Stoel is zo opvallend integer dat men hem bijna van het tegenovergestelde gaat verdenken, zoals men in de heilige altijd duivelse krachten vermoedt.’ Hoe krijgt mijnheer Fens deze onzin uit zijn pen? Hij weet dus ook niet waar het over gaat, en kletst alleen maar anderen na of zuigt op zijn duim. Max is een leven lang een ‘stille’ loopjongen voor de Amerikanen geweest en voor de verbreiding van

de Amerikaanse macht in Oost-Europa en Rusland. Het beroerde is dat hij dat veelal deed namens Nederland, dus namens ons. Fens zal het ermee eens zijn geweest. Ik dus niet.

Hans van Mierlo heeft gezegd dat journalisten zich aan hun erecode moeten houden. Vraagt hij zich ook af of dit misschien ook voor diplomaten zou moeten gelden, inbegrepen hij zelf? Op basis van wat ik van hem ondervind, deel ik hem niet alleen in de klasse van slappe lul in, maar ook als volstrekt principeloos.

21 oktober 1996

The New York Times komt met een opzienbarend verhaal.123 Via de Indonesiër, Mochtar Riady van de Lippo Group en zijn zoon James, zouden aanzienlijke giften naar Washington zijn gesluisd voor de herverkiezing van Bill Clinton. Suharto kan dus invloed uitoefenen op de vs. In de Nederlandse pers schrijft alleen Oscar Garschagen erover.

Ik belde naar Story of ze konden opschieten met het betalen van mijn declaratie. Ik schreef er een briefje aan Santegoeds achteraan dat ik desnoods woensdag aanstaande een cheque bij hem op kantoor wilde komen halen. Ik heb aangestuurd op een etentje met Jan Willem erbij, om nog eens goed met elkaar te spreken.

Ik heb Broertjes geschreven over het stupide voorstel van Ramdharie om in Zuid-Afrika bij de gesprekken aanwezig te zijn zonder te melden dat hij journalist is.124

Ik zag Villa Felderhof met Truus Menger en Adelheid Rosen. Die juffrouw Rosen is goed getikt, zoals ik uit de door de programmamakers toegezonden interviews met haar al concludeerde. Oud-verzetstrijdster Menger is in orde. De kille koelbloedigheid waarmee ze over het doodschieten van mensen sprak gaf me koude rillingen.

22 oktober 1996

Rens Broekhuis was hier om verder over de film te praten.

Paul de Ridder zei dat hij vanochtend vrolijk opstond na het lezen van het manuscript van mijn nieuwe pamflet. Ik heb hem 's avonds de definitieve versie gestuurd.

Hoflands oprechtheid na de grote verzoendagen kent geen grenzen. Hij neemt geen contact op, omdat hij nooit moeite heeft gedaan, zoals hij had beloofd, met Hans van Mierlo te spreken en hem op andere gedachten te brengen.

23 oktober 1996

Ellen Pasman meldde dat Peter Nicolaï aarzelde of onze voorgenomen reis naar Pretoria om Christo Landman en anderen te spreken wel zin had. Hij moest straks de vliegtickets halen. Zijn vermaarde intuïtie zei hem dat het niet zeker was dat zij met juridisch dichtgetimmerde bewijzen zouden thuiskomen. Ik weet dit ook niet. Wie niet waagt, die niet wint. Ik begrijp dat voortdurend aarzelen niet nadat je een besluit hebt genomen. Ellen en ik raakten in vervelend gekissebis terecht, waarin de veel herhaalde tirade weer eens volgde dat ik veel aan mezelf had te danken, zoals Erik Jurgens ook opnieuw had benadrukt. Ik zou veel te agressief zijn. Wat willen ze dan, dat ik een diepe knieval maak en wacht tot het de hoge heren behaagt mij een fooi uit te delen? Nooit. Dat was het Verploeg-beleid: zoveel mogelijk zoete broodjes bakken en dan een akkoord sluiten. Blijft een feit dat de meineedzaak tegen Docters van Leeuwen en het hoger beroep in de zaak Margriet al een half jaar stil liggen. Heb ik voor Ellen Liegen tegen Beatrix op het laatste moment gewijzigd, of niet?

Vanmorgen was ik bij Luc Sala, een vreemde jongen die een onroerendgoedcomplex vlakbij beheert, een computertijdschrift uitgeeft, drugs gebruikt, bezig is met Scientology en god mag weten wat nog meer. Voor zijn programma op salto hadden we een discussie van een uur, ik denk als een soort test, waar ik weinig zin in had. We hadden duidelijk niet dezelfde standpunten over sommige mensen. Hij ging ook uitgebreid op Desi Bouterse in, al weet ik niet waarom.

Luc Sala gaf me een exemplaar van Computer-Info, het tijdschrift dat hij uitgeeft. Ik denk niet dat ik nog iets van hem hoor, wat geen groot verlies is, want hij is deel van een netwerk waar ik geen interesse in heb.

Ik ontdekte bij de klm dat ik geen 2.900 maar 2.200 gulden moet betalen voor mijn ticket naar Zuid-Afrika als ik mijn ticket zou ontkoppelen van dat van Ellen en Peter. Als je niet op je qui vive bent word je voortdurend genaaid.

24 oktober 1996

Nicolaï zegt aan een boek te werken en heeft daarom geen tijd om mee naar Zuid-Afrika te gaan. Hij heeft dit gisteren pas aan Ellen meegedeeld. Daar kan zij niets aan doen. Ik heb steeds geadviseerd Landman naar Nederland uit te nodigen in plaats van zelf te gaan. Maar zij wilden zelf naar Pretoria. Wat nu?

Ik schrijf de hele dag aan mijn Memoires en probeer me er maximaal op te concentreren.

25 oktober 1996

Ik zou het liefste doorgaan met schrijven aan mijn Memoires, maar eerst komen Ronald en Rens voor de film en daarna komt Tommy Wieringa over het mij toekennen van de zogenaamde Austerlitzprijs, wat dit ook moge zijn. Van Roland Frisart hoor ik intussen dat Ellen Pasman definitief alleen meegaat naar Pretoria. Ben tot nu toe nooit echt zeker van Peter Nicolaï geweest. Van Ellen wel.

Rens had gezorgd voor een Indische cameraman, Harry, een hetero, maar mij wond hij voldoende op om in opperbeste stemming te zijn. Behoorlijk uitgekookt van Rens juist hem mee te brengen. Rens belde vanavond en zei: ‘Deze ochtend bij jou vergeet hij nooit meer.’ We filmden ongeveer een uur. Ik ben misschien te fel geweest.

Tommy, 29 jaar, met een hoofd als een biljartbal, was buitengewoon aardig en de Austerlitzprijs voor standvastigheid in de journalistiek heeft met uitgeverij In de Knipscheer te maken, die zijn roman had gepubliceerd.125 Misschien was het niet aardig van mij om daar overheen te praten, maar ik lees geen romans. We omhelsden elkaar bij vertrek.

Er kwam een brief van de blonde jongen op de brug, Sander Gulien, de Walt Disney striptekenaar. Wat kan die jongen mooi tekenen.



illustratie

Hij stort over een aantal pagina's zijn hart uit. Ik moet voorzichtig met die jongen omspringen.

Ik fietste naar de vnu in Amstelveen. Er was bij Story weer het nodige gesteggel over geld. Jan Willem van Cruysen was ook gekomen en bood aan te bemiddelen en zaken na te rekenen. De boekhouder lag dwars, want die wil natuurlijk niet dat die afschuwelijk Oltmans uit zijn kas wordt betaald.

26 oktober 1996

Luc Sala heeft gisterenavond ongeveer 45 minuten van ons gesprek uitgezonden. De opname was lelijk en vanuit verkeerde hoeken, maar vooruit met de geit.

Als ik Pieter Broertjes was, zou ik me rot schamen voor het hoofdredactioneel commentaar vandaag over de navo. Het pleit zonder aarzeling voor toetreding van Tsjechië, Polen en Hongarije tot de navo omdat dit niets met een dreiging tegenover Rusland te maken zou hebben.126 Maar ja, zijn vader is een navo-generaal geweest.

Marina belde dat ze Peter, Ellen en mij in de businessclass had gezet. Dat is een grote verrassing.

Bereikte bij het bewerken van mijn dagboeken de dood van Greet, de vrouw van een van mijn beste vrienden John van Haagen, nu veertien jaar geleden. Als meisje van achttien zat ze bij me achterop de fiets, toen ik bij het Lido naast Harry Mulisch woonde. Ze kreeg zes zonen, en stierf al jong aan kanker.

27 oktober 1996

Als het universum oneindig is, zijn wij op deze bol een bedrijfsongeval. Het leven op Aarde is een defect dat ondanks de kansen die het in de miljarden jaren van evolutie kregen, gedoemd is te mislukken. Daarbij komt dat het menselijk brein niet uitgerust is om het begrip oneindigheid te bevatten, wat de verklaring levert voor de ramp die ons onherroepelijk te wachten staat. Dit moet me tijdens het nachtdenken hebben beziggehouden, want hier stond ik mee op.

Frans Peters opende Het Parool met informatie over geheime wapenleveranties van Nederland aan Israël. Toen Israël, Frankrijk en Groot-Brittannië in 1956 Egypte aanvielen, na de nationalisatie van het Suez-kanaal, en de blokkade van de Golf van Akaba voor schepen die naar Israël wilden, kwamen kanonnen, munitie, straaljagers en verbindingsapparatuur uit Nederland. Dat hebben de socialist Drees en zijn kvp-partner Luns dus ook nog uitgevreten, zonder dat iemand dit in Nederland wist. De zaak werd beklonken door Shimon Peres, Drees en de PvdA'er F.J. Kranenburg. Komt ervan als je een stenograaf uit het parlement premier van Nederland maakt. De man begreep niets van wat er in de wereld gebeurde. Drees deed daarom nooit iets zonder Luns, wanneer het Buitenlandse Zaken betrof. Rampzalig, want Luns kon hem wijs maken wat hij wilde en dat is jarenlang doorgegaan. Overigens was dit

handeltje met Israël in strijd met de politiek van president Dwight Eisenhower, dus had de Amerikaanse ambassadeur in Den Haag hiertegen geprotesteerd.127 Eisenhower had lak aan de Joodse lobby in de vs, die na de oorlog van 1956 vanuit Israël flink op gang werd gebracht.

28 oktober 1996

Wat Ellen Pasman gedaan heeft weet ik niet, maar Peter Nicolaï belde zojuist of hij een wit tropenpak moest meenemen. Dus hij gaat toch mee.

Ik heb sokken, potassium, anti-oxidanten, oordopjes, tandpasta en sponsjes gehaald voor Peter. Ik bracht ook zes pakken koffie naar Peter Nicolaï en Ellen Pasman voor in hun koffers.

Ik ben met de trein onderweg, want een taxi delen met drieën vonden ze te duur.


Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

plaatsen


datums