Memoires 1987-B

[p. 227]

Paramaribo

17 november 1987

Hotel Torarica

Op Schiphol arriveerde Dirk op tijd met zijn Indo-assistent en semi-lijfwacht Ruud, zodat de ambtenaar van het consulaat-generaal hem zijn stempel kon geven. Keijer voelde zich uitstekend behandeld en was in een prima stemming. We hebben gedurende de vlucht veel gesproken.

Op Zanderij werden we opgewacht door Lall Mohamed van het kabinet van Desi.

Bouterse had ter verwelkoming een boeket bloemen op onze kamers laten zetten. Dirk had suite 144 gekregen, waar hij laaiend enthousiast over was.

Over de schaal vruchten die men voor Keijer had klaargezet, merkte hij op: ‘Daar betaal je in Holland duizend gulden voor.’

Igor Bubnov zei gereed te zijn Dirk en mij voor de lunch te ontvangen ‘unless you have more pressing affairs like having lunch with Claudia Cardinale.’

Ik vertelde Dirk over het incident met Ernst van Eeghen, die een plechtig gesloten contract voor twintig miljoen aan chemicaliën met de ussr (waarvoor mijn commissie 200.000 gulden was) opzegde en antwoordde op mijn vraag waarom: ‘Omdat ik jeuk aan mijn neus heb.’

‘Dan zou ik hebben gezegd,’ aldus Keijer, ‘moet je opletten waar ik jeuk heb gekregen. De volgende dag zouden twee van mijn boys voor zijn deur hebben gestaan en hij zou hebben kunnen kiezen of delen.’ Op Schiphol hoorde ik hem tegen zijn lijfwacht Ruud zeggen: ‘Je vliegt naar Zürich, want je moet mijn Porsche ophalen die daar op het vliegveld staat.’

Keijer verscheen vanmorgen vroeg op blote voeten in de koffieshop. Hij zou gaan zwemmen.

Henk Herrenberg belde dat de audiëntie op het paleis om

[p. 228]

11:00 uur zou zijn. We arriveerden om 10:50 uur, maar moesten toch nog wachten tot 11:15 uur. Bouterses manier pour se rendre intéressant.²³² In plaats van rustig te wachten, begon Dirk overal rond te lopen, wat je dus niet kan maken wanneer je te gast bent in het presidentiële paleis in Paramaribo. Hij keek in de gangen en begaf zich op het balkon. Ik ergerde me groen en geel. Hij had een onbetaalbaar dure zonnebril op, maar zag er verder prima uit voor deze gelegenheid.

Bouterse en Herrenberg ontvingen ons vriendelijk. De bevelhebber in camouflagepak en zwarte laarzen met ritssluitingen. Henk had een kostuum aan, ik een blazer. Ik maakte notities. Desi was ontspannen en luisterde geduldig naar de uiteenzetting van Keijer en welke plannen hij voor Suriname had, inbegrepen die voor de stuwdam in West-Suriname. Bouterse antwoordde dat Keijer de onmiddellijke beschikking zou kunnen krijgen over alle voorhanden zijnde haalbaarheidsstudies. Hiervan zei Herrenberg later: ‘Hij is verder gegaan, dan ik verwachtte.’

We zaten in de grote zitkamer bij het balkon aan de voorzijde van het paleis. Desi vroeg Henk om de ventilator aan het plafond aan te zetten. Herrenberg gedroeg zich bij de ontvangst koel en afstandelijk. Hij heeft letterlijk geen woord gezegd tijdens het gesprek tussen Bouterse en Keijer. Het was duidelijk dat Desi uitzonderlijk veel belangstelling had voor het aanbod van Daimler-Puch uit Wenen en hij onderstreepte dat de Surinaamse politie vooral belangstelling had voor bepaalde wapens. Dirk stelde vragen als hoe lang het zou duren voor er na de verkiezing van 25 november een nieuwe regering zou komen. Bouterse schatte het op drie maanden. Dit stelde Keijer kennelijk gerust, want dan zouden onze plannen zeker al in kannen en kruiken zijn. Ook gaf Keijer aan dat indien de brief van minister Maynard aan Daimler uit zou lekken, dit mogelijk vervelende consequenties voor de bevelhebber persoonlijk zou kunnen hebben.

Dirk was tevreden en onder de indruk van Bouterse. Beide heren besloten het aanbod vanuit Oostenrijk er als eerste project met voortvarendheid door te drukken. Nadien zouden andere projecten worden geëntameerd. Keijer noemde het mogelijk opzetten van een papierfabriek in Suriname. Ik moest Herrenberg wel om een auto terug naar Torrarica vragen, want anders had hij ons laten lopen. We kregen zijn eigen auto met chauffeur Henri. Dirk vroeg of het niet mogelijk was om nu meteen

232 Die uitdrukking gebruikte mijn vriendin Inez Röell in de jaren vijftig. Zie ook: Memoires 1925-1959, 1964-1966, 1967-1968.

[p. 229]

te gaan lunchen bij Bubnov. Ik belde. Het was goed. We arriveerden al om 12:25 uur op het terras van de residentie aan de Surinamerivier. Gelukkig had ik Herrenberg weten te overtuigen om de lunch eveneens bij te wonen. Hij sloot zich spoedig bij ons aan.

Na toast en kaviaar op het terras, wat problemen veroorzaakte met Dirks gebit - hij begon hoogst gênant in zijn mond te peuteren - gingen we aan tafel. Kennelijk beviel de ambassadeur de plaatsrangschikking niet en werd de hele zaak overhoop gehaald. Wat doet het er in godsnaam toe? Dirk vroeg zich af waarom Moskou hier hoe dan ook een ambassade heeft zitten met een staf van tien man, een vrij groot ambassadegebouw en dito schitterende villa voor de ambassadeur. ‘Of ze hebben er een bepaalde bedoeling mee, of ze wilden hem kwijt omdat hij teveel wist,’ was Keijers conclusie. Bubnov vertelde zelf dat Suriname om het vestigen van een ambassade had gevraagd. Volgens Dirk is Bubnov een kgb-man. Daar was hij honderd procent zeker van.²³³ Even zeker is hij ervan dat Henk de Mari van De Telegraaf een aan de bvd gelieerde journalist is. Dit herinnerde me aan de waarschuwing van Gerard Croiset vooral nooit iets met De Mari van doen te hebben. ‘De Mari schreef 's avonds over mij in zijn krant naar aanleiding van een besluit dat 's middags om 16:00 uur was genomen. De Mari heeft altijd een arrangement met de bvd gehad en wordt ook door ze betaald,’ aldus Dirk.

We waren om 15:00 uur terug in het hotel om ons gereed te maken voor vertrek naar Amsterdam.

Christopher belde dat hij nu al wel wat van mijn kosten kon betalen, maar de toegezegde cheque voor 23.000 gulden plus achterstallige kosten had hij nog niet. Evenmin heeft Keijer me de beloofde brief ter bevestiging van de vijf procent commissie gegeven, die hij plechtig in Klosters had toegezegd. ‘Je wordt rijk met de zaken van oom Hans (Keijer),’ gaf hij me, met een ondertoon alsof deze bedragen dan toch niet meer belangrijk voor me zouden zijn, te verstaan.

Lall Mohamed begeleidde ons namens Bouterse in een Mercedes naar Zanderij. Keijer bevroeg hem tijdens de rit gericht over Surinaamse import, export, staatsleningen, staatsschuld, alles.

De eerste Nederlandse krant die ik in mijn vingers kreeg, kondigde met karakteristieke Schadenfreude in dikke letters het komende verlies van Bouterse bij de verkiezingen aan.

233 Redactie: zie ook noot 213, pagina 139, Memoires 1984-B.