Memoires 1986-B

[p. 161]

New York

27 september 1986

UN Plaza Hotel

Ik stuurde een artikel uit The New York Times¹⁸⁵ naar ambassadeur Louw van Zuid-Afrika. Ik vroeg of hij me wilde introduceren bij Zuid-Afrikaanse psychologen of gedragskundigen om over racisme te kunnen praten. Ronald Reagan heeft zijn veto uitgesproken over een wet waarin economische sancties tegen Zuid-Afrika zou worden geregeld. Deze nieuwe wet zou investeringen in Zuid-Afrika hebben verboden, leningen en invoer uit dat land aan banden hebben gelegd en landingsrechten voor Zuid-Afrikaanse vliegtuigen hebben beëindigd. De wet zou worden ingetrokken als Zuid-Afrika politieke gevangenen vrijlaat en met verantwoordelijke zwarte leiders zou beginnen te onderhandelen. Het was een gematigde wet. Was het nodig die te vetoën? The New York Times protesteert en noemt Reagan een verdediger van apartheid. Ik las ook een artikel van Samuel Huntington over een nieuw verschenen boek over de toekomst van Zuid-Afrika. Komt er een bloedbad net als in Ierland, of erger, als in Libanon?

Ik ontmoette gisteren na aankomst Henk Herrenberg. Hij was erg koel. Ik vond hem eigenlijk belachelijk. ‘Zijn we weer eens in oorlog,’ vroeg ik hem. Hij had in Torarica gehoord dat ik had rondgebazuind dat hij me rot had behandeld. ‘Dat heb je ook, en dat weet je best,’ zei ik. Anderzijds complimenteerde ik hem voor de moed om met Bouterse naar New York te gaan op een moment dat de bende van Brunswijk de nodige ellende veroorzaakte. ‘Dat is een stuk psychologische oorlogvoering waar ik het koud van krijg. Ik vind het een griezelige gok en het toont meer moed en lef dan ik zou hebben gehad, en dat zal ik ook schrijven,’ vertelde ik hem. Ook probeerde ik de spanningen tussen hem en Harvey Naarendorp te minimaliseren en zei: ‘Harvey wil geen minister worden, hij wil helpen.’ Daarop begon ik de lobby voor het team van de avro. Ik vroeg of ze eventueel mochten meevliegen naar Paramaribo als filmen in New York niet zou kunnen. ‘Kan je je

185 The New York Times, 27 september 1986.

[p. 162]

voorstellen,’ zei ik, ‘wat voor indruk het in Suriname zal maken wanneer Bouta gewoon met een televisieteam van de avro op Zanderij zou landen?’

28 september 1986

Hyatt hotel

Om 03:30 uur belde ik Pieter Varekamp. Hij vertelde dat Frans van Klaveren van nrc Handelsblad bij Brunswijk was geweest en dat de Robin Hood een gebied zo groot als Nederland had bezet. Allemaal onzin dus.

Ik bereikte Henk Herrenberg in het Helmsley hotel. ‘Ja, ik ben tegen een komst van een avro-team. We zijn er toch niet om Nederland te bedienen? Laat ze in Hilversum maar naar amusement kijken.’ Hij bleef lullig doen. Ik vroeg of hij gek was geworden. ‘Als de avro-televisie voor ons naar New York komt, komen ze voor niets,’ verzekerde hij me. Ik legde uit dat Van Klaveren weer had gescoord met veel onzin en dat het gewoon nodig was tegengas te geven om enige balans in de nieuwsgaring te brengen. Herrenberg is emotioneel onstabiel. Ik begrijp zijn patriottisme. Hij is bovendien in Nederland schandelijk behandeld. En toch, Carlo Spier en luitenant Neede waren voor het avro-team. Waarom ligt hij zo dwars? Het wordt een gevecht.

George Shultz en Bernie Kalb en hun hele delegatie verblijven eveneens in het un Plaza Hotel.

29 september 1986

The New York Times meldt dat Schultz en Sjevardnadze urenlang hebben onderhandeld om een einde te maken aan de Nicholas Daniloff-affaire.¹⁸⁶ Ik zit op dezelfde gang als Shultz. Er staat iets verder op een geel bord: ‘Don't enter: Secret Service.’ Er wordt zelfs een hond gebruikt om de gangen te controleren op explosieven. Het wemelt van de ‘bewakers’.

Gisteravond ontmoette ik Bertie Hilverdink. Zijn boek is verschenen en het ziet er absoluut schitterend uit. Alle make-up tekeningen erin heeft hij zelf gemaakt. De prestatie is enorm. Zijn invaliditeit neemt toe. Hij loopt niet meer goed en langzaam. Oneindig zorgelijk.

The Washington Post bericht dat Mangosuthu Buthelezi, de leider van de zes miljoen Zoeloes, zich opnieuw heeft uitgesproken voor ‘a nonviolent black liberation strategy’, wat hem in de ogen van het anc en de communisten tot een collaborateur

186 The New York Times, 29 september 1986, Bernard Gwertzman.

[p. 163]

van de blanke minderheid maakt. Dat is in ieder geval één leider in Zuid-Afrika die ik wil ontmoeten.¹⁸⁷

Newsweek publiceert een verhaal over hoe we onthouden en hoe we vergeten. Neurobiologen zoeken naar de ‘hardware of memory via the network of nerve-cells (neurons) within the brain whose activity and changes constitute the actual physical basis for memory. On a parallel track, psychologists are probing the software of memory, describing what they call the puzzles of everyday memory.’ Het gaat om ‘100 trillion bits of infomation’ die in onze mentale archieven zijn opgeslagen.

Wanneer de vs een beeld geven van de toekomst in de wereld, dan is een kaartje in The Washington Post over het aantal nucleaire installaties en afvalverwerkingsplaatsen anno 1986 één voorloper over hoe deze planeet er over honderd jaar zal uitzien. Ik moet er niet aan denken.

187 The Washington Post, 29 september 1986, door William Claiborne.

30 september 1986

Het Huis van Afgevaardigden heeft het veto van Reagan over sancties jegens Zuid-Afrika verworpen met 313 tegen 83 stemmen.

Pieter Varekamp is gearriveerd en bracht een pagina uit nrc Handelsblad mee van Frans van Klaveren die bij Brunswijk zit. De man wordt erin als een bevrijder en held beschreven. Er is een foto bij van de neergeschoten helikopter. De pagina begint

[p. 164]

met de verklaring van Desi Bouterse: ‘Laat die Brunswijk maar aan de militairen over. Dat is een korte termijn ding. Die jongen heeft geen iq maar een pk.’¹⁸⁸ Van Klaveren zette boven zijn reportage: de dodelijke pk's van commando brunswijk. Over op het verkeerde paard wedden gesproken! De Hollandse makrelen haasten zich allemaal naar Brunswijk, terwijl het duidelijk is dat Bouterse de man is.

188 NRC Handelsblad, 29 september 1986. Wat Bouterse in 1986 voorspelde, is uitgekomen. Van Klaveren staat volkomen in zijn hemd. (W.O.)

1 oktober 1986

Gisteren is dus met veel ophef Nicholas Daniloff in Moskou op een vliegtuig gezet, terwijl Gennadi Sakharov met een toestel van Aeroflot Washington verliet richting Moskou.

De ruil van George Shultz heeft dus een geplande topconferentie volgende week in IJsland opgeleverd.

Pieter Varekamp is uiterst nerveus, want hij heeft ontdekt dat ook een televisieteam van de tros naar New York onderweg is om Desi Bouterse te filmen. Vooral omdat Yvonne Habets de leiding heeft is hij verontrust, want zij had hem in 1980 in Teheran rond de kwestie van de Amerikaanse gijzelaars ook al ‘genaaid’. Pieter vertelde dat Van Klaveren een nieuwe pagina in nrc Handelsblad had geschreven, ditmaal over sergeant Henk van Randwijk, commandant van de Echo Compagnie van Bouterse, die slapend in een bootje door Brunswijk gevangen werd genomen en nu naar de rebellen is overgelopen. Het gesprek met Van Randwijk zou de teneur van een biecht hebben.¹⁸⁹

189 NRC Handelsblad, 30 september 1986.

2 oktober 1986

Om 18:25 uur was ik gisteren in het Hyatt hotel waar Bouterse en zijn medewerkers verblijven. Henk Venoks kwam me halen. De bevelhebber wachtte op me in zijn suite. Eric Hasrat was bij hem, die meteen vroeg hoe de medicijnen tegen mijn strophulusinfectie hadden uitgewerkt. Prima dus. Ook Henk Heidweiller kwam binnen. Ik moet zeggen, hij was zeer mee-

[p. 165]

gaand, in tegenstelling tot Herrenberg die nog steeds in de contramine schijnt te zijn. Naderhand verscheen sergeant Doedel. Hij vertelde dat de tros hem al viermaal had gebeld.

Bouterse gaf een ferme hand. Ik overhandigde hem voor zijn verjaardag op 13 oktober aanstaande twee delen van mijn Memoires en schreef erin: ‘In friendship’. Hij leek verbaasd te zijn over het gevecht tussen onze omroepen om hem in beeld te krijgen. De tros had zelfs een satellietverbinding gereserveerd. Ik zei: ‘Dan is het in uw belang de tros ook te pakken.’ Ik legde uit dat hij twee vliegen in één klap zou kunnen vangen door de tros bijvoorbeeld twee of drie vragen te laten stellen nadat hij van een roltrap in het vn-gebouw komt, terwijl de avro dan gewoon het afgesproken lange televisiegesprek in zijn suite zou kunnen filmen. De redevoering van Bouterse voor de vn is voor Nederland op een ongelukkige tijd, 17:30 uur. Heidweiller vroeg waarom Holland toch zo rot bleef doen tegen Suriname en Bouterse. ‘Ze kunnen niet tegen hun verlies,’ antwoordde ik. ‘Dat was met Indonesië exact hetzelfde. Daarnaast is het een klassenprobleem. Een sergeant sportinstructeur, die regeringsleider wordt. Dat kan immers niet naar Hollandse begrippen.’

‘Ik heb tegen koningin Beatrix gezegd,’ zei Heidweiller, ‘Hoe komt het toch dat een mijnheer Knol uit Drente de goede betrekkingen met Suriname kan tegenhouden?’¹⁹⁰

Er werd afgesproken dat de avro vrijdag om 19:30 uur Bouterse in suite 1633 van het Hyatt uitvoerig zou filmen. Varekamp was opgelucht.

Newsweek wijdde tien pagina's aan de gevaarlijkste gevangenissen in de vs. Het is niet voor te stellen wat daar gebeurt. Er wordt geschreven, dat ‘inmates have more authority than prison guards’. Het schijnt de gewoonste zaak van de wereld te zijn dat sterkere gevangenen de zwakkere tot seksuele handelingen dwingen. ‘Others take full-time lovers known as punks.’ Gevangenisbewakers zijn doodsbang voor de gevangenen. Wanneer een medegevangene die van verraad wordt verdacht met messteken (28, waarvan 9 in zijn borst) wordt gedood, brengen ze zelfs een extra verschoning mee ‘because knife wounds spatter blood’. Bovendien vormen gevangenen volgens raciale kenmerken gangs, zoals de Texas Syndicate voor latino's, Aryan Brotherhood of Texas voor blanken en de Mandingo Warriors voor negers. Er hebben drugsoorlogen plaats binnen de gevangenismuren. Er worden vrijwel dagelijks ge-

190 Hij doelde op de PvdA-er die een soort kruistocht tegen Bouterse voert.

[p. 166]

vangenen vermoord. Onvoorstelbaar dat de overheid hier niet tegen optreedt.

Ik bracht Pieter Varekamp bij ambassadeur Heidweiller om de Surinaamse zijde inzicht te geven in de vragen die de avro zou gaan stellen. ‘Heidje’ maakt uitvoerig aantekeningen. Yvonne Habets belde zelfs mij of ik een goed woordje wilde doen ‘want u hebt zulke goede betrekkingen met mijnheer Bouterse.’ Ze wilde morgen voor 17:30 uur filmen. Ik zei dat ik er geheel buiten stond en zij haar eigen boontjes moest doppen. Ik vroeg me af of ik haar niet moest vertellen dat ik Bouterse er al van overtuigd had zowel aan haar als aan Varenkamp een televisiegesprek te geven.

Ik heb de tekst van de toespraak van Desi Bouterse voor de Algemene Vergadering gelezen. Deze is uitstekend. Ik bracht Herrenberg een briefje om hem ermee te feliciteren want Buitenlandse Zaken heeft het stuk natuurlijk voorbereid.

Paniek. Er zijn nu ook afspraken met nos televisie, kro radio en nrc Handelsblad voor Bouterse gemaakt. Sergeant Doedel zei me: ‘Als het aan ons gelegen had, was het niet gebeurd.’ Herrenberg, nu gesteund door Heidweiller is ertussen gaan zitten.

3 oktober 1986

De Amerikaanse Senaat heeft het veto van Reagan ook weggestemd. De sancties tegen Zuid-Afrika zullen nu dus toch van kracht worden.¹⁹¹

Er is een gigantische rel uitgebroken over hoe de regering Reagan opzettelijke leugens over Libië en kolonel Khadaffi heeft verspreid, waar verschillende van de grootste Amerikaanse kranten ingetrapt zijn. Bob Woodward heeft dit in The Washington Post naar buiten gebracht, en is overgenomen door Leslie Gelb op de voorpagina van The New York Times. Leugenachtig waren de meldingen dat de vs op het punt stonden Libië aan te vallen en dat kolonel Khadaffi via een staatsgreep zou worden afgezet. Er bestaat onduidelijkheid of admiraal John Poindexter, de veiligheidsadviseur van Reagan, met deze smeerlapperij heeft meegedaan. Het komt deze keer uit dat Washington zo opereert, maar de vraag blijft hoe dikwijls dit gebeurt zonder dat het aan de grote klok komt te hangen. En ook: of en hoe dit bij de kleine broers in Den Haag eraan toegaat.¹⁹²

De keurige minister George Shultz van Buitenlandse Zaken

191 The New York Times, 3 oktober 1986.

192 The New York Times, 2 oktober 1986.

[p. 167]

heeft de zaak verdedigd en zei: ‘Frankly, I don't have any problems with a little psychological warfare against Qadaffi.’¹⁹³ De minister zei dat Washington zich ‘vrij voelde’ om iedere actie tegen Libië te nemen die de Amerikanen goeddunkt. shultz justifies scaring qadaffi staat werkelijk op de voorpagina van de The New York Times. Dat is dus het niveau waarop onze grote broer buitenlandse politiek bedrijft. Er zijn geen woorden voor.

En terwijl iedereen weet wat een schurken de Amerikanen eigenlijk zijn, verklaarde het Witte Huis dat het helemaal niet was gebeurd. Ronald Reagan sprak met columnisten en zei verrast te zijn door de berichten. ‘Our position has been one in which we would just as soon have Mr. Qadaffi go to bed every night wondering what we might do. I think that is the best position for anyone like that to be in.’ Over terrorisme gesproken. Dit zijn woorden van een superterrorist.¹⁹⁴

Heb het boek van Gaylin uitgelezen. Ik vind het erg waardevol.

193 The New York Times, 2 oktober 1986, Bernard Gwertzman.

194 The New York Times, 2 oktober 1986, Gerald Boyd.

4 oktober 1986

Ik heb absoluut heerlijke dagen gehad in dit fantastische hotel. Het wordt mooi weer. Jammer dat we vertrekken.

Na de toespraak van Bouterse in de vn¹⁹⁵ heeft de avro heel rustig, vijf kwartier lang Desi Bouterse kunnen interviewen en filmen. Dat valt dus niet te vergelijken met de vier minuten van de tros. Varekamp begon natuurlijk over de Decembermoorden, maar Bouterse zei heel kalm: ‘Wat gebeurde was een incident gericht tegen de staat en straks wanneer wij Brunswijk pakken, dan zal ook wel weer worden gezegd dat we de rechtsstaat hebben geschonden.’ Hij was ontspannen en zeker van zichzelf. Doedel gaf na een uur aan dat het genoeg was geweest, maar Desi zei zelf: ‘Nee, we kunnen best nog even door gaan.’ Herrenberg schitterde door afwezigheid tijdens de opname, wat vroeger ondenkbaar zou zijn geweest. Wat is er in hem gevaren? Na afloop zei Varekamp: ‘De avro is zeer blij met het resultaat en ik zelf ook.’ Ook Atta Mungra kwam tegen het einde van het interview de kamer in om te luisteren. Later zei Heidweiller dat we met Bouta mee konden vliegen in het door de slm gecharterde toestel vanaf hangar 14 bij PanAm op jfk.

Bouterse heeft in de Algemene Vergadering van de vn onder

195 De tekst van deze rede is in mijn dagboek.

[p. 168]

meer gezegd: ‘Terroristische groepen die in het algemeen in Nederland hun basis hebben, ondersteunen op dit moment een groep bandieten, die zich bezig houdt met terroristische activiteiten in het oostelijk deel van ons land.’ Hij voegde eraan toe dat Suriname aan Nederland heeft gevraagd krachtiger tegen deze groepen op te treden. ‘Temeer daar ook de financiering en de rekrutering van manschappen in ons land zou gebeuren,’ aldus schreef Van den Brink op de voorpagina van nrc Handelsblad. Van den Brink had rustig kunnen schrijven dat de financiering en rekrutering in ons land ‘gebeurt’, niet zou gebeuren. Desi Bouterse heeft gewoon de waarheid gesproken en nrc Handelsblad presenteert die waarheid als een ‘felle aanval van Bouterse op Nederland’.

Er is geschoten op premier Rajiv Gandhi van India. Het zat er dik in dat dit zou gebeuren, in wat in de volksmond ‘de grootste democratie ter wereld’ genoemd wordt. Gandhi bezocht het graf van Mahatma Gandhi wiens 118^e verjaardag werd gevierd. De schutter had zich in de bosjes verstopt. De premier bleef ongedeerd.¹⁹⁶

The New York Times schrijft dat op 14 augustus 1986 op het Witte Huis werd besloten desinformatie te verspreiden om te stimuleren dat kolonel Khadaffi omvergeworpen zou worden of van de zenuwen zijn zelfcontrole zou verliezen. The Washington Post had hierover een memorandum in handen gekregen: ‘The idea is to combine real and illusionary events - through a disinformation program - with the basic goal of making Qadaffi think that there is a high degree of internal opposition to him within Libya, that his key trusted aides are disloyal, that the us is about to move against him militarily.’ Dat zijn technieken ‘de kgb waardig’ aldus The New York Times. The Wall Street Journal werd onder andere gebruikt om leugens te verspreiden. Lies wound America, not Libya, staat boven het artikel.¹⁹⁷ Directies en hoofdredacties van de Amerikaanse media zijn diep verontwaardigd over wat bekend is geraakt. The New York Times publiceert een lange lijst van topmensen van kranten en televisie die tegen deze gang van zaken protesteren. Wat helpt het? Ik ben ervan overtuigd dat Washington na deze berichten absoluut niet zal veranderen. De Amerikaanse overheid gaat gewoon op de ingeslagen weg door. Hetzelfde geldt voor ‘de bondgenoten’, zoals die in Den Haag.

Terwijl de televisieploeg opruimde, ontspon zich in de suite van Bouterse een gesprek tussen hem, Heidweiller en mij, met

196 The New York Times, 2 oktober 1986, Steven Weisman.

197 The New York Times, 3 oktober 1986, Robert McFadden.

[p. 169]

sergeant Doedel als toehoorder. Desi zei dat hij over niet te lange tijd met de taak van regeringsleider zou ophouden. Ik zei er geen mieter van te geloven. ‘Dan ken je me slecht Willem,’ zei hij.

‘Alle politici zeggen dat,’ observeerde Heidje. Maar ik merkte dat Bouterse heel serieus was.

‘Er is een grens aan alles,’ zei hij in gedachten verzonken. Ze vroegen me hoe ik dacht dat de opname was verlopen. ‘Het voornaamste effect van dit rustige gesprek,’ zei ik, ‘zal zijn dat men in Nederland nu voor één keer een heel andere man ziet, volkomen ontspannen, recht voor zijn raap en ter zake, serieus in plaats van de geagiteerde dictator zoals hij meestal wordt weggezet, liefst ook nog in verband met de Decembermoorden. Ik denk dat dit een psychologisch effect op de publieke opinie zal hebben.’ De cameraman van de avro was het hiermee eens.

We spraken ook over Chin A Sen en Haakmat. Bouterse zei nog altijd op Chin A Sen gesteld te zijn. Hij had hem goed leren kennen, maar de man was helaas naïef. Hij was het ook geweest die Haakmat in het kabinet had willen hebben en hem drie posten liet bezetten: Buitenlandse Zaken, Justitie en Leger & Politie. ‘Op een dag,’ aldus Bouterse, ‘zat Haakmat ergens een broodje te eten toen er een probleem was over een stemming in het parlement. Hij werd er als de bliksem bijgehaald en zag kans acht uur non-stop het parlement toe te spreken. Hij wist nauwelijks waarover het probleem ging en sprak al die tijd dus eigenlijk over niets. Intussen werd de stemming verdaagd, opdat de politieke krachten konden worden gehergroepeerd. In dat opzicht had ik wel bewondering voor Haakmat, maar als persoon is hij totaal onbetrouwbaar. Daarom kan ik niets met hem beginnen. De stunt van ons leven zou zijn om hem toch naar Suriname te halen en hem overal voor de revolutie te laten spreken, want dat zou hij zeker bereid zijn te doen.’

‘Waarom nodigt u hem dan niet uit,’ vroeg ik. Ik kende Haakmat tenslotte redelijk.

‘Nee Willem,’ antwoordde Bouterse, ‘dan zouden ze echt denken dat ik gek was geworden.’

‘Hoe is Haakmat dan aan zijn eind gekomen in Paramaribo,’ vroeg ik.

‘Het was Chin A Sen die me heeft gevraagd hem te ontslaan,’ zei de bevelhebber. ‘Chin A Sen had het gevoel dat zij elkaar goed kenden. Zij waren ook bevriend met elkaar, maar toch wilde de premier hem kwijt want hij veroorzaakte constant problemen. Ik riep Haakmat bij me en deed wat ik had te

[p. 170]

doen. Ik heb toen Haakmat voor het eerst met zijn mond vol tanden gezien. Vervolgens moesten we dit bericht in de ministerraad bekend maken. Haakmat vroeg na het bekend maken het woord en sprak een uur en vijftig minuten. Hij deed dit zo geweldig, dat iedereen applaudisseerde, evenals Chin A Sen zelf. Ik moest het geklap afhameren, want nog even en Haakmat was blijven zitten en waren we Chin A Sen kwijt geweest.’ Het viel me op dat iedere keer als Heidweiller (met een rode pochet die uit zijn jasje bungelde) iets wilde zeggen, Bouta hem plompverloren in de rede viel en zijn kabinetschef eigenlijk niet serieus leek te nemen. Toch begon Heidweiller een anekdote over een stemming in de vn over de plo, waarbij Haakmat onder druk van Washington de stem van Suriname gewoon had gewijzigd waarop Heidweiller tegen Chin A Sen had gezegd: ‘Get that monkey of my back.’ Bouterse wilde weer ingrijpen, maar ik probeerde hem met mijn ogen duidelijk te maken Heidje te laten praten, want zo hoor je nog eens wat. Ik begreep het ongeduld van de militair Bouterse met deze diplomaat oude stijl, die beter bij de kolonie Suriname dan bij de Republiek Suriname paste wel. Toch, nu ik Heidweiller beter ken, valt hij me erg mee. Ik vroeg Desi: ‘Kunt u een ambassadeur opdracht geven zijn memoires te schrijven?’

‘U moet gaan schrijven ambassadeur,’ zei Bouterse meteen tegen Heidweiller.

Misschien ben ik hierna iets te ver gegaan, want ik zei: ‘Het zal moeilijk zijn om een lijn te trekken tussen geschiedenis en pornografie, want de ambassadeur vertelde me veel liefdesaffaires te hebben gehad.’

‘Maar ik heb niets gezegd over pornografie,’ zei Heidje lichtelijk geïrriteerd.

New York - Miami

Ik kreeg een plaats in de businessclass toegewezen. Pieter Varekamp en het avro-team zitten economyclass. Bart in 't Hout had gezegd dat men uiterst verheugd was in Hilversum, dat het avro-team door mijn toedoen met Bouterse mee naar Suriname mocht vliegen. In Miami werd een lek aan een brandstoftank gerepareerd. We konden pas om 22:30 uur richting Paramaribo doorvliegen.

Bouterse ging later naar het economy-gedeelte om te kaarten met Atta Mungra, een steward en een veiligheidsman. Pieter wilde dit filmen, wat meteen oké was. ‘Speelt u om geld,’ vroeg Varekamp. ‘Nee,’ zei de bevelhebber, ‘want het geld zit bij jullie in Holland.’

[p. 171]

Ik zat met Heidweiller te praten en gooide een hengeltje uit.

‘Soms zou ik tegen Bouta willen zeggen: waarom maakt u de heer Heidweiller geen minister van Buitenlandse Zaken en haalt u Henk Herrenberg niet terug naar het kabinet, want daar is hij nodig om de Brunswijk-zaak voor eens en voor altijd op te lossen.’

‘Als u dat zou zeggen, doet u mij geen plezier,’ antwoordde de ambassadeur. Hij vertelde dat hij minister Herrenberg gisteren, waar iedereen bij was, een groot compliment had gemaakt vanwege het doordrijven van het bezoek van Bouterse aan de vn ‘opdat voor de wereld andermaal duidelijk zou zijn wie het gezag in Suriname vertegenwoordigde. Om die reden was deze reis een succes. En de tweede reden is dat nu dankzij een avro-team de regeringsleider in miljoenen Nederlandse huiskamers zal worden gezien.’ Heidweiller was echter van mening dat Herrenberg ten aanzien van Nederland een complex had en daardoor moeite had met verstandige beslissingen tegenover Den Haag te nemen. Heidweiller is er nog steeds voorstander van om de Nederlandse pers het land binnen te laten.

Hij vertelde over André Haakmat, en hoe hij in Washington persona non grata was geworden. Hij had geinformeerd bij de Amerikaanse regering hoe men zou reageren wanneer Suriname toestemming zou geven aan de Cubanen om een ambassade in Paramaribo te openen. Negatief, dus. Hij zei de Amerikanen dan niet akkoord te zullen gaan, maar eenmaal thuis herzag hij deze toezegging en gaf Havana toestemming om een diplomatieke post te openen. Dit was voor de Amerikanen aanleiding Haakmat af te schrijven. Het is inmiddels al 01:30 uur. Heidweiller begint te gapen. Het wordt een rampzalige reis, want we bereiken op zijn vroegst ons bed om 05:00 uur.

Sergeant Doedel zei nooit eerder zo'n toeloop van Nederlandse media op Bouterse te hebben meegemaakt als de afgelopen dagen in New York. ‘Thanks to Mr. Oltmans,’ zei hij ook nog.

‘Ja,’ antwoordde ik, ‘de concurrentieslag begon toen ik liet uitlekken dat een avro-team naar New York zou gaan.’ Omdat Paramaribo voor Nederlandse journalisten afgesloten is, was dit ‘de’ kans.