Memoires 1986-A

[p. 89]

Amsterdam

9 maart 1986

Amerbos

Bij thuiskomst lag er veel post, maar nog geen letter van Peter, waar ik me behoorlijk over opwond. Een uurtje later arriveerde echter per expresse een lange brief van hem, een uitstekend epistel. Ook lange brieven van Lex Poslavsky, Harvey Naarendorp en van Hartini Sukarno. Dewi Sukarno schreef dat Karina in Indonesië is.

Eduard belde al om 10:00 uur. Frans Kellendonk stuurde me de tekst van zijn lezing Idolen zoals deze op 28 februari 1.1. in nrc Handelsblad is gepubliceerd. Voor mij is dit stuk onleesbaar, al zitten er een paar aardige vondsten in.

Wim Hazeu had druk op Ronald Gase uitgeoefend om aan oud-ambassadeur H.N. Boon te vragen een voorwoord in zijn boek Beel in Batavia te laten schrijven. Ik had Gase op het hart gedrukt zoiets nooit te doen: goede wijn behoeft geen krans. Bovendien zou oud-ambassadeur De Beus een verstandiger bijdrage hebben kunnen leveren.

Elseviers heeft Gase 5.000 gulden betaald voor het werk aan het pleidooi van generaal Dharsono, waarvan het tweede gedeelte nu ook is verschenen.¹⁰⁵

105 Elseviers, 8 maart 1986, zie bijlage 24.

10 maart 1986

Om 07:15 uur is het heerlijk op de fiets in de polders.

Robert van de Roer van nrc Handelsblad belde dat Slager had gezegd dat er voor Enkelaar, maar ook voor mij geen plaats meer was bij Den Alerdinck. Ik heb hem uitermate voorzichtig te woord gestaan, want ik vertrouw hem niet.

Henk Herrenberg is minister van Buitenlandse Zaken geworden. Ik heb hem in een brief gevraagd hoe het nu staat met de voorgenomen samenwerking, om niet te spreken van de reis naar Moskou die we samen zouden maken.

André Haakmat zei dat de benoeming van Henk Heidweiller als chef de kabinet van Desi Bouterse, het begin van het einde van het tijdperk Bouterse inluidde. Hij gaf Fred Derby gelijk

[p. 90]

dat nu de politici van de oude politieke partijen de macht in Suriname feitelijk hadden overgenomen. Bouterse zou in de fuik van rechts zitten en geen kant meer op kunnen. Straks zouden er praatjes over Herrenberg worden rondgestrooid, en dan zou hij ook weg moeten. Minister Tjon Kie Sim is nu ook uitgeschakeld evenals Alibux, Krolis, Caldeira en Naarendorp.

11 maart 1986

Nico Polak schreef in Het Vrije Volk dat het van een beminnelijke naïviteit was om een parlementaire missie naar Suriname te sturen om zich te vergewissen hoe het democratiseringsproces vorderde.¹⁰⁶ Bram Peper was in 1980 met een PvdA-delegatie naar dat land gezonden om onderzoek te doen en tot een oordeel over de situatie te komen. Ook hij was tot de slotsom gekomen dat Bouterse en zijn trawanten best meevielen.

Er kwam per koerier een brief van Al Eisenstat van Apple. Hij miert over een bedrag van 400 dollar, maar verder is het een aardige bericht.¹⁰⁷

De Volkskrant meldt dat de Sovjet Unie Peter Kooijmans, vn-rapporteur inzake foltering, vervangen wenst te zien omdat hij de gebeurtenissen in Zuid-Afrika en Chili op een lijn stelt met de dissidentenkwestie in de ussr.¹⁰⁸ Er wordt in de Sovjet Unie natuurlijk ook niet geschoten om mensen in toom te houden, zoals dat in de Zuid-Afrikaanse townships wel gebeurt. Ook verdwijnen er in de ussr niet aan de lopende band mensen zoals in Chili, en Indonesië. De foto bij het artikel van Kooijmans toont dan ook een typische Hollandse droogkloot, een van de vele Haagse mannetjes die denken te weten wat er elders in de wereld speelt. Wat is toch de oorsprong van deze Hollandse betweterij? Het is vergelijkbaar met de preek van Ronald Reagan, die Arnold Halfhide, de Surinaamse ambassadeur, kreeg bij het aanbieden van zijn geloofsbrieven op het Witte Huis, namelijk dat Desi Bouterse het volk moet betrekken bij het vervaardigen van een nieuwe grondwet.¹⁰⁹ Reagan krijgt een papiertje voor zijn neus van een of andere idioot, en lepelt braaf op wat van hem wordt verlangd.

Brunhilde Bhagwandin belde me op vanuit West-Duitsland dat er geruchten rondgingen over een nieuwe coup in Suriname. Ook René Vaarnold telefoneerde hierover. ‘Je moet naar hem

106 Het Vrije Volk, 6 maart 1986.

107 Zie bijlage 25.

108 De Volkskrant, 11 maart 1986, Willem Offenberg.

109 Surinaamse Weekkrant, 1 maart 1986.

[p. 91]

[wo: Bouterse] toe,’ zei hij. ‘Er komt een bloedbad, maar hij kan het nu nog terugdraaien.’

12 maart 1986

Volgens De Telegraaf gaat Hans van den Broek - die Desi Bouterse in Brazilië heeft ontmoet en gesproken - verder met het uitbouwen van de dialoog met Suriname. Dat valt me erg mee van de man. Het is het juiste beleid natuurlijk, ondanks het tegensputteren van Kamerleden die niet weten waar het over gaat.

Eduard wandelde binnen, in jeans en een lerenjack en zag er super sexy uit. Het was eigenlijk meteen raak. Ik voelde het op het moment dat hij binnenwandelde. We maakten een compleet nummer.

Carel Enkelaar heeft doorgezet, zoals ik hem vroeg te doen. Vanavond werd een portret van Nel Oosthout op televisie vertoond.

13 maart 1986

Surinam Airways

Onverwachts vertrek naar Suriname.



In de Windsurf Kampioen staan foto's van Ben Wesseling. Hij schreef me een brief maar er stond geen adres op. Ik zal hem via dit blad proberen te bereiken. Trouwens, Onno Tellier en Olaf van Tol mogen er ook zijn als surfers.

Stanley Hoffman gaf een uitstekende analyse over de vrienden van de vs die nooit vrienden hadden mogen zijn. Hij noemt o.a. Jean-Claude Duvalier in Haïti, Anastasio Somoza in Nicaragua, de Sjah van Iran, de pro-Westerse regimes in Saigon, Fulgencio Batista op Cuba en Tsjang Kai-Sjek in China. Hoffmann schrijft het artikel naar aanleiding van de recente val van Ferdinand Marcos, die de Amerikanen maar om een reden in het zadel hielden, namelijk als ‘enig alternatief’ tegen het communisme. Hoffmann slaat Mobutu en Suharto gemakshalve over, die beiden door de cia in het zadel werden geholpen in de Koude Oorlog tegen Moskou en Peking, en die evenmin tot het gezelschap van vrienden van

[p. 92]

Washington zouden moeten horen. Hoffmann noemt wel de corrupte marionettengeneraals van Zuid-Korea, maar aan het Indonesië onder Suharto komt hij in het geheel niet toe. Hoe het mogelijk is dat deze wetenschapper van Harvard Suharto kan overslaan, is me een groot raadsel.¹¹⁰

Ik lees nu in de Trouw van 11 maart dat de vs militaire acties voorbereiden tegen Suriname ‘en andere pro-sovjet landen in de derde wereld’. Ik zou het ter plekke willen uitschreeuwen van verontwaardiging. De Sovjetambassadeur in Paramaribo voelt zich geïsoleerd en eigenlijk vernederd door gebrek aan belangstelling, terwijl deze idioten in Washington denken in termen van militaire acties. Niet te vergeten Trouw: geeft de onzin klakkeloos door.

Kurt Waldheim, 1972 tot 1982 secretaris-generaal van de Verenigde Naties, had zich verkiesbaar voor het presidentschap van Oostenrijk gesteld, maar is nu ontmaskerd als een voormalige nazi. Hij vocht aan Duitse zijde aan het oostfront. Niemand maakt me wijs dat dit niet bij de inlichtingendiensten bekend was toen Waldheim de hoogste post in de volkerenorganisatie ging bekleden. En nu is er plotsklaps veel over zijn naziverleden te doen.¹¹¹

Zeven matrozen van het fregat Jan van Galen zijn tot acht weken militaire gevangenisstraf veroordeeld voor het plegen van ontucht met een matroos bij het ontgroenen. De matroos kreeg niet alleen 21 stokslagen op zijn blote achterwerk, er werd ook een dildo in zijn reet gestopt.

110 Los Angeles Times, 4 maart 1986, AMERICA SHOULD REPUDIATE FALSE FRIENDS.

111 Time, 17 maart 1986.