Laatste wapenfeiten

[p. 69]

Einde apartheid voor de Oranjes

Onzinnige praatjes over de vraag of Bernhard in 1942 een brief aan Hitler zou hebben geschreven, leiden slechts af van andere onordentelijke zaken, die onomstotelijk vast staan. De Führer was al op zijn retour in 1942. De prins was allang zeker wie de oorlog zou verliezen. Hitler was de laatste op wie pb zijn kaarten zette. Wilhelmina wilde hem zelfs opperbevelhebber maken.

Later, in het zakenleven, zou hij wel op verkeerde paarden wedden, zoals in de Lockheed-affaire op zijn amices Hauser, Weisbrod en Meuser. Een kat in (geld)nood maakt ongewone sprongen. Juliana was een ouderwetse dame, die de hand op de knip hield. Zelfs heden ten dage, wanneer prinsessen van burgerlijke huize op Soestdijk kroonjuwelen komen lenen, laat naar verluidt de koningin-moeder de dames voor deze Oranjekostbaarheden tekenen. Bernhard hield van reizen, dames en Ferrari's. Door leugen op leugen te stapelen, wist hij menige klip te omzeilen om zijn aparte status veilig te stellen.

Friso heeft ter wille van het intact houden van het Oranjesprookje sommige geheimen verborgen. ‘Het volk hoeft niet alles van ons te weten’, leerde hij thuis. Nu heeft hij op last van Balkenende afstand gedaan van zijn rechten op de troon. Waarom moet deze jongen hangen en gaan anderen vrijuit? Wat bleef nog meer uit het privéleven van Oranjes verborgen? Friso handelde zoals hij was opgevoed en van kindsafaan om zich heen had gezien. Feiten die het daglicht niet konden verdragen, werden op Soestdijk ook altijd verborgen. Waarom ook niet eerdere amoureuze avontuurtjes van Mabel achtergehouden? Hoeveel geheime vriendinnen heeft opa niet versleten? Ook PB heeft tot over de oren onbehoorlijke zakenrelaties gehad. Maar helaas, dit zijn andere tijden.

In 1972 logeerde ik op Villa à Rajada in Gland aan het meer van Geneve bij mevrouw Dewi Sukarno. Ik ontdekte dat haar dochtertje Karina, in Parijs in de klas zat met een even oud dochtertje van prins Bernhard. Ik besprak de informatie met nos-programmadirecteur Carel Enkelaar. Hij koos voor verzwijgen van dit negatieve nieuws ten aanzien van het Huis van Oranje. Zo

[p. 70]

ging dit 35 jaar geleden. Er was toen geen Peter van der Vorst bij rtl, laat staan een Peter R. de Vries bij sbs6. Die zaten nog in de fröbelklas. Bovendien waren toen maîtresses van zkh minder belangwekkend internationaal politiek nieuws.

Pas in 1976, bij de nasleep van de Lockheed-affaire, bracht De Telegraaf de dochter van prins Bernhard in Parijs, Alexia Le Jeune, in de publiciteit. Zoals met de zogenaamde brief aan Hitler, zijn er intussen drommen Oranje Huis-‘specialisten’, die van ondergeschoven Bernhard kinderen overal en elders gewag maken, zoals over een fameuze tweeling in Londen. Over het bestaan van de jongedame in Parijs, als dochter van pb, waar ik na onderzoek in de jaren 70 zeker van was, wordt van de zijde van het hof nog altijd ijzig gezwegen. Dit is net zo dom als wat Friso en Mabel deden. Alexia is inmiddels een vrouw van 36 jaar. Ik schreef de prins al jaren geleden om ook voor haar een pakje onder de kerstboom op Soestdijk te leggen. Beter voor de draad er mee, vooral omdat zij zeer leed onder het feit dat tout Paris wist dat Bernhard haar vader was, terwijl hier nog altijd geheimzinnig over haar afkomst werd gedaan. Ook voor haar een plaatsje op het bordes van Noordeinde is de snelste oplossing. Maar de koningin, die eerlijkheid in haar vaandel voert, houdt dit soort Oranjeapartheid nog steeds krampachtig in stand.

Waarom Beatrix, als hoofd van het Huis van Oranje, nooit schoon schip heeft gemaakt, is een raadsel. Het is een vorm van zelfverlakkerij en zelfoverschatting. Dit is de electronic age. Onderzoeksjournalisten als Peter R. de Vries zijn overal op pad. rtl reageert niet zoals de nos in 1972. Friso, die nog in de sfeer van ‘wij zijn toch een beetje anders’ opgroeide, is nu het slachtoffer van andere tijden. Hij deed alleen maar wat hij uitdrukkelijk in familieverband zag en leerde, er van uitgaande dat Oranjes nog altijd ongrijpbaar waren en dus nooit de hele waarheid behoefden te vertellen. Wij zijn een kaste apart. It is not done, laat staan dat wij openlijk het volk onze zwakheden opbiechten. Vooral het sprookje niet beschadigen, zo redeneerde men nog in de twintigste eeuw. Men verkoos schone schijn boven heldere openheid. Twee wereldoorlogen hebben mensen ook in dit opzicht realistischer gemaakt. We kunnen gerust zijn dat de kinde-

[p. 71]

ren van drie zonen van kasteel Drakensteijn, die in de 21ste eeuw zullen opgroeien, helemaal niet meer bereid zijn zichzelf als kaste apart in de Nederlandse samenleving te beschouwen.

Opmerkelijk is, dat het Noorse koningshuis de apartheidstatus al een aantal jaren geleden afschafte. Kroonprinses Matte Marit, zelf een gescheiden vrouw met zoontje en een eigen drugsverleden, kreeg desalniettemin toestemming om met kroonprins Haakon te trouwen. Zij verwacht ongeveer tezelfdertijd als Máxima een baby. Er was geen Noorse Balkenende nodig die een spaak in het wiel van het verliefde paar behoefde te steken, omdat er over aspecten uit hun verleden niet werd gelogen. In Oslo koos de koninklijke familie voor volledige openheid. Beatrix zou er veel van kunnen leren.

Ook in Noorwegen was aanvankelijk de nodige oppositie tegen dit huwelijk. Matte Marit had weliswaar geen affaire met een drugscrimineel, maar zij had zeker geen onbevlekt verleden. Nu zij op het punt staat een baby te krijgen, lijkt alles vergeten en vergeven. Het Huis van Oranje is aan modernisering toe. Beatrix zal ook haar gevoel van een Oranje Nassau zijn een facelift moeten geven. Jammer dat prins Claus er niet meer is om, zelf buiten paleishekken geboren, de werkelijke modernisering van het Huis een extra impuls te kunnen geven. De majesteit zou de nodige hulp uitstekend kunnen gebruiken. Máxima, ook elders opgegroeid, lijkt meer en meer haar huidige steun en toeverlaat. Ook de Oranje's zouden een vorm van waarheidscommissie kunnen gebruiken, zoals deze in Zuid-Afrika werd ingezet om de overgang naar een nieuwe werkelijkheid te vergemakkelijken.

24-10-2003