Laatste wapenfeiten

[p. 19]

Irak

In juni 1916, toen Irak nog in Britse handen was, leidde Faisal ibn Hussein een revolte. Londen spendeerde miljoenen om de macht te behouden, ging door de knieën, en organiseerde een referendum. Met 96 procent van de stemmen kwam in 1921 Faisal I als eerste koning op de troon. Het land bleef onrustig omdat Shiiten en Koerden, zich wilden afscheiden. In 1925 werd via verkiezingen een eerste Iraakse parlement gekozen. De Turken waren reeds bezig in de omgeving van Mosul met zoeken naar petroleum. Shell kwam Irak binnen in 1931.

Koning Faisal I werd in 1933 opgevolgd door zijn zoon koning Ghazi I. Hij kwam om in 1939 bij een auto-ongeluk en werd opgevolgd door zijn driejarig zoontje Faisal II, voor wie een oom optrad als regent. Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog koos premier Nuri al-Said, vanwege een verdrag met Engeland, de zijde van de geallieerden. In 1940 kwam echter een Arabische nationalist aan de macht, Rasjid Ali al-Gailani. In 1941 zond Engeland de eerste keer troepen naar Basra. Irak capituleerde. Er werd een pro-Britse regering geïnstalleerd. Deze werd op haar beurt gewipt door generaal Nuri al-Said, die toenadering tot Arabische staten zocht. Hij sloot een bondgenootschap met wat toen Transjordanië heette.

In 1945 waren de Koerden in het noorden onrustig. Engeland beweerde dat dit een communistisch gevaar inhield en zond een expeditiemacht, ook om oliebelangen veilig te stellen. Bij het uitroepen van de onafhankelijkheid van Israël trokken Iraakse en Jordaanse troepen onmiddellijk Palestina binnen. In 1949 kwam het tot een staakt-het-vuren met Israël. Op zijn 18e verjaardag in 1953 werd Faisal II gekroond. De eerste Amerikaanse militaire hulp dateert uit 1954. Hierdoor ontstonden scherpe binnenlandse politieke tegenstellingen in Irak. Dit leidde tot nieuwe verkiezingen, welke door de zittende regering met glans werden gewonnen. In 1955 werd het Bagdad Pact met Turkije gesloten. Andere landen werden uitgenodigd toe te treden, een verzoek waaraan Engeland gevolg gaf, gevolgd door het Iran van Shah Mohammed Reza Pahlavi en Pakistan.

[p. 20]

Bij de crisis van 1956, toen Israël, Engeland en Frankrijk een oorlog tegen Gamal Abdel Nasser begonnen, stond de Iraakse koning achter Egypte. In 1958 maakten koning Hussein I van Jordanië en Faisal II van Irak van hun landen een federatie om een tegenwicht te vormen tegen de door Nasser gevormde United Arab Republic (Egypte en Syrië, uar). Premier Nuri al-Said vroeg en kreeg de steun van het parlement. Hij werd premier van deze Arab Union (au), welke in Cairo werd gezien als pro-Westers.

Op 14 juli 1958 vond in Bagdad een beslissende staatsgreep plaats. Koning Faisal II, de voormalige regent, en premier Nuri al-Said werden gedood. Zoals de Italianen indertijd Mussolini omgekeerd aan een benzinepomp ophingen, zo werd de premier Nuri op een punt van het hek van het ministerie van Defensie aan den volke getoond. Irak werd overgenomen door generaal Abdul Karim Qassem. Dat was de ommekeer, waarbij Irak de nationalistische kant op ging. Irak werd een republiek. De regering trok zich terug uit het Bagdad Pact en de pond sterling zone.

Koeweit werd in 1960 een onafhankelijke staat, omdat Londen het Britse protectoraat over het oliestaatje opgaf. Irak maakte onmiddellijk duidelijk dat Koeweit en haar haven altijd tot de Iraakse republiek hadden behoord. Londen bleef manoeuvreren om een vinger in de imperialistische pap te kunnen houden. Als zogenaamde voorzorgsmaatregel vroeg de sjeik van Koeweit om bescherming van Britse troepen tegen Irak, welke prompt werd gegeven.

In 1961 en 1962 was de regering in Bagdad genoodzaakt troepen naar het noorden te zenden om Koerdische opstanden neer te slaan. In 1963 werd president Qassem vermoord. Zijn opvolger, Abdel Salam Arif kwam in 1966 om bij een helikopterongeluk. Zijn broer, generaal Abdel Rahman Arif nam het roer over. In 1968 werd deze mijnheer via een staatsgreep verwijderd en opgevolgd door generaal Ahmad Hassan al-Bakr. De geschiedenis van Irak, meer dan iedere andere Arabische staat, bestaat uit bloedbad na bloedbad, reeds lang voordat Saddam in 1958 in het nieuws kwam en zes maanden naar de gevangenis moest vanwege vermeende deelname aan moord.

[p. 21]

Ook president Qassem had zuiveringen onder leden van de Baath-partij gehouden. Volgens Con Coughlin's biografie Saddam (Spectrum, 2002, pag. 50), nam Saddam reeds deel aan een eerste aanslag op Qassem, (7 oktober 1959) in een drukke straat van Bagdad, die de president door snel ingrijpen van artsen overleefde. Uiteindelijk zou Qassem dus in 1963 bij een gruwelijk wrede coup om zeep worden gebracht. De cia zat toen al achter dit complot tegen een Iraakse leider. Wanneer de geallieerden nu dus jacht maken op deze Saddam, in de verwachting dat na zijn dood een epoque van rozengeur en maneschijn zou aanbreken, gaan zij voorbij aan het feit dat in Irak een heel speciaal soort koppensnellers woont. Zo gaat men daar nu eenmaal met elkaar om.

Waar zij onderling toe in staat zijn, zoals het verraad van een vriend van de familie die Uday en Qusay al twee dagen in huis had, en hen rustig gaat aangeven bij de Amerikanen in ruil voor een cheque van 30 miljoen dollar en de volgende dag naar Californië verhuist onder protectie van Washington, is Irakees standaardgedrag. Men kent daar vormen van gewetenloosheid en bloeddorstigheid, die beter dan waar ook ter wereld tot levenskunst zijn verheven. (Het was niet de Mossad, die de twee zonen opspoorde, zoals ik in een eerder kolom vermoedde. Ook niet de cia. Het was verraad.)

Wanneer zes Britse para's, ook nog met honden, helemaal fout, woonhuizen binnendringen bij Basra, dames en kinderen de schrik op het lijf jagen, en ook nog in lingerieladen van die dames rommelen, dan kunnen ze beter ook meteen naar Californië vertrekken. De volgende dag waren de para's morsdood. Als een Iraakse heer over de rooie gaat, bijvoorbeeld inzake wat men zijn vrouw aandoet, is het leven van de overtreder geen stuiver meer waard. Saddam kwam aan de bak (als zijn voorgangers) in dit klimaat van verraad en contraverraad, van moord en doodslag. Om zijn macht te behouden, zette hij de traditie voort. Pa Bush besefte, dat dit de Iraakse adat was. Het is ook mede om deze reden, dat andere Arabische landen Irak in uren van nood hebben laten stikken. Hoewel ze geen van alle tot de zachtste volkeren op aarde behoren, spant Irak in dit opzicht de kroon.

[p. 22]

Saddam was een voortzetting van een traditie. Hij was alleen nog bloediger bezig dan zijn voorgangers. De oorlog tegen Iran werd een nationale ramp. Er zijn massagraven ontdekt. Tijdens de Golfoorlog van 1991 kwamen veertien van de achttien Iraakse provincies tegen Saddam in opstand. Vader Bush begreep dat hij Saddam moest laten zitten als men Irak bijeen wilde houden. Zijn veiligheidsadviseur, generaal Brent Scowcroft, en vele anderen hebben junior, zelfs in artikelen in de media, gewaarschuwd. Nu is het te laat. Vader Bush wist, dat Saddam met de Republikeinse garde de veertien provincies weer bij de achttien zou trekken. Dit zou de nodige massagraven opleveren. Maar Irak bleef als staat overeind. Als zoon Bush verwacht, dat indien hij de wereld foto's van een dode Saddam zal tonen de oplossing binnen bereik is, staat hem een afschuwelijke verrassing te wachten.

In Irak lopen nog honderdduizenden andere type-Saddam monsters rond, zoals de man, die van een brug een granaat kieperde op een Amerikaans legervoertuig. Dat deed hij niet na een telefoontje van Saddam. Dat deed hij omdat de Jihad tegen de bezetting is begonnen. De escalatie ervan zal meedogenloos zijn, niet omdat Saddam dit was, maar omdat de Iraakse traditie zo in elkaar zit. Therapeuten Bush en Bremer gaan Iraakse mannen democratie leren. Jammer dat deze waanzin eerst vele Iraakse en Yankeelevens gaat kosten voor men de Iraakse puzzel door heeft. Dan vertrekken de geallieerden weer met de staart tussen de benen en zullen er weer nieuwe massagraven bij komen.