KU-336 (datum onbekend)
Opende (Gr.) en Oyten (Dld)
uileborden
Deze tekening toont twee sterk verschillende uileborden, die door Uilkema waren aangetroffen bij boerderijen uit wel zeer ver van elkaar verwijderde gebieden. Het bovenste voorbeeld was afkomstig uit Opende in zuidwest-Groningen, het onderste uit Oyten, een plaats ten zuidoosten van Bremen, in Duitsland. Waarom Uilkema juist deze twee voorbeelden met elkaar vergeleek is niet bekend. Afgezien van het basisprincipe van het driehoekige uilebord als nokafsluiting voor een schilddak lijken beide voorbeelden weinig méér gemeen te hebben dan de halfronde vorm van het daarin aanwezige raampje. Bij het bovenaan afgebeelde Groninger uilebord waren de randen geschulpt en aan de bovenzijde verbonden door middel van een rechte makelaar met aan weerszijden een decoratie in de vorm van een zwaan. De randen van het Duitse uilebord bestonden uit ongedecoreerde rechte planken, die tot boven de nok waren doorgetrokken en daar de vorm hadden gekregen van gestileerde paardekoppen. De decoratie maakte hier onderdeel uit van het constructieve gedeelte van het uilebord en was dus nog niet, zoals bij het Groninger voorbeeld, louter een toegevoegd ornament geworden.
Het voorbeeld uit Oyten werd door Uilkema ontdekt tijdens een lange vakantiereis door Duitsland in het voorjaar van 1924. De bij die gelegenheid vervaardigde foto's laten zien dat het afgebeelde uilebord zich bevond op een grote boerderij met vakwerkgevels en met de deeldeuren in het midden van de achtergevel. Uilkema noteerde bij de betreffende foto: ‘..Achtergevel van een Saksisch huis met paardekoppen op achtergevel..’. In dezelfde plaats kwam deze vorm blijkbaar meer voor. Uilkema maakte hier nog verscheidene andere foto's en een tweetal schetsjes van uileborden met een vergelijkbare opzet. Daarbij waren overigens wel kleine verschillen te constateren. In één geval was sprake van een kleine, driehoekige, met glas gevulde opening op de plaats van het halfronde raampje. Bij een ander voorbeeld bevond zich tussen de paardekoppen ook nog een kruis, waarmee Christelijke en voor-Christelijke symboliek broederlijk waren verenigd.
Auteursrechtelijk beschermd