Logo DBNL
De tooneelwerken (3 delen) (1921-1955)

De tooneelwerken (3 delen)

(1921-1955)–Willem Ogier–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende


illustratie

Vierde uytkomst.

Cramer met de Valies, Lyn syn Vrouwe.
Cramer.
 
EN hebde gy dat gedaen? gy sytter heel fraey me, seker
 
Is dat van u bedryf? draeght nu vry uwen silveren Beker
 
Naer de Lombaerdt, die gy nu eerst hebt gekocht,
 
Om daer me pack op te spelen, wat Droes heeft u daer toe gebrocht.aant.
630
Datge dat hebt ghedaen, wat had' u het Meysen bedreven?
Lyn.
 
Och hoe is hy nu in't gadt, om dat ick Valies een sne heb gegeven,aant.
 
K'heb haeren Naem al wegh, al hebde gy't my niet geseet:
 
Valies heetse, hoe moet u dat spyten dat u Valies dat heet:aant.
 
Die schoon Valies! daer gy my me quaemt braveren,Vs. 634.
635
Gy moest peysen datger Goudt uyt sout distileren?
 
Ey siet de Keirel sien, och Armen t'is een groodt verlies,
 
Datmen sulcken onverwachten veegh kryght, in syn liefste Valies.
Cramer.
 
He, he, he,
Lyn.
 
Hoe geweldigh gaet u dat lacchen ter Herten
Cramer.
 
Wel Lyn, wel Lyn, he, he, wat sotter perten
640
Kryght myn Wyf gy Avesaeles, gy simpelteiren Truyaant.
 
Wat cout al, wat raesd' al? wat kryghde voor een Buy!
 
Hout u aen die Sottigheydt, en condet daer me afwassen:
 
t'Sal wel gevochten syn:aant.
Lyn.
 
Ick sal gaen lustig Kis-cassen.
 
Over de Victorie, en hysen voor het eerst een gantsche Snel,aant.
645
Ick hebbet u Valies soo langh ghedreight, meer nu heeftset wel.
 
t'Is een plaester voor myn Hert, dat ick die Karonie
 
De Lievery gaf, van een Hoere Tronie.aant.
 
En sytter soo Droef niet om, ghy cont u wel lyen met my.aant.
Cramer.
 
g'Hebt u dingen wel gedaen, gy mooght wel vrolijck syn, en bly,
650
g'Hebt het heel wel voor, ja t'is wel een geestigh dingen:
 
Maer als ghy daer eens Gratie, gratie, myn Heer, sult singen,
 
Te midden vande Merckt, en cryghen soo wat flick, flack,
 
Met het Waepen van Antwerpen geloeyend' op uwen sack,aant.
 
Wat een Briscolen soude maecken, hoe sulde met u Voetenaant.
655
Krinckele-winckelen: ja Wyf gy sulter aen moeten.
Lyn.
 
Aen moeten? om een Hoer, sou ick daerom geraecken op't Schavot?
 
Ick laccher me.
Cramer.
 
t'Is een degelijcke Dochter,
Lyn.
 
Uyt een Hoere Kot,
Cramer.
 
Wie meynde dat het is?
Lyn.
 
Wie? u Valies u by‘sit
Cramer.
 
Wat Valies?
Lyn.
 
Als gy Jaer en Dagh by een Pry‘sit
660
Weete dan niet hoe sy heet:
Cramer.
 
Valies, wat Naem is dat? daer's niemant inde Hel die sulcken Naem heetaant.
Lyn.
 
Ick weet wel datse Valies heet want t'is my flus gheseet,
 
Al houd' u soo geveyst ick geraeck al aende finaelenaant.
Cramer.
 
Wie meynde Lis de Hoer:
Lyn.
 
Ick meyn die gy ginckt haelen,
 
Lestent Savonts om over de Vest te gaen
Cramer.
 
Wel dat was Lis.
665
En die gy de Sne gegeven hebt meynde dat sy dat is?
Lyn.
 
Met reden.
Cramer.
 
Docht ick het niet, dat, dat u meynen‘was
 
Had' het aen haer ghedaen, dat waer eenen cleynen bras,aant.
 
Maer t'is een ander, t'is een deghelijcke Dochter van hier by,
 
Ick en kense niet, soo waer als't is, dan de Lien seydent my.
Lyn.
670
Och wat Raedt dan?
Cramer.
 
K'en weets niet
Lyn.
 
Ist te verdraegen
 
Heb ick niet quellingh genoegh comender noch al plaegen!
 
O Heer, wat sal ick myn Leven gaen doen, dat, dat een ander is geschiet?
Cramer.
 
Nu Sot-hooft, s'is het al selver, en verslaet u niet,
Lyn.
 
Ey Coragie soo ben ick uyt alle myn lyen.
Cramer.
675
Hadde ghy't niet ghedaen ick haeyt selfs ghedaen men is van die PryenVs. 675.
 
Nooyt ontslaegen, al heeftme van syn Sonden groodt Berou
 
t'Is ytem t'selve alsmer by comt, want de Lockmeesery van een Vrouaant.
 
Heeft groot vermogen om den Man te verleyen:
 
Maer gy hebt Remedie gevonden om ons te scheyen:
680
Want het sal nu een Backhuys syn, met eenen naet
 
Soo fyn, als aen een Bockx maeckers Boere Wambas staet,aant.
 
Maer oftmense elders inden Ommeganck sonde?
 
O sy waer nu gheestigh voor den Knaptant van Dermondeaant.
 
Want sy can nu gaepen, trots den Knaptant, knap, knap:
685
Sy souwense gagieren, want s'is een Meesterschapaant.
 
Op haer eygen Hant, d'ander is Copy, maer sy, sout Leven gelycken.
 
Wyf dan souwen wy alle Jaeren dien Ommeganck gaen kycken.
Lyn.
 
Ghy geckter me maer Godt weet hoe't Hert is ghestelt.
Cramer.
 
Myn Hert is soo spytigh als een Giergaerts Bors, met Geldt,
690
Nu ick sien datter soo dapper om my wort gevochten:
 
Maer oftmer een Liecken af maeckten, en dat wy dat verkochten
 
t'Sou treck hebben?
Lyn.
 
En dan wist al de Weirelt van u Fieltery
Cramer.
 
Dat en is maer een cleyn pitsken schant voor myaant.
Lyn.
 
Dat dringhen de Mans soo deur datse daerom gheen Fielen‘syn
695
Al ist datse gheduerigh in't Bordeel de Hoeren op de hielen‘syn.
 
t'Syn al fyn Mans al Leven sy in Over-spel,
 
Oock meynen sy voor Hun lie en isser geen Hel.
 
Maer de Vrouwen gaen met de minste fout in haer verdoemenis
 
Soo de Mans seggen, om datter geenen waerom en is
700
Dat een Vrou jet doen magh: maer de Mans hebben eenen grooten waerom
 
Dat is, wat brillet u oft ick myn selven verdom:
 
Sy grenigender me als m'hun spreeckt van bekeerenaant.
Cramer.
 
Hoort gy sout my te veel t'seffens leeren
 
Op een ander tydt oock wat: myn Memorie is te swack,
Lyn.
705
K'docht wel dat u haest verdrieten sou als ick van u Saeligheyt sprack.
NEEL BYKOMINGH.
Neel.
 
HIer is de Kramer, sa, sa, scheeter af, gans veltenaant.
 
Geeftse, geeftse gewilligh, langhse hieraant.
Lyn.
 
Haer sinnen gaen op stelten
 
Syde daer weer Raescop? wat isser nu weer'
Neel.
 
Ick segh langht my de Valies oft setse daedelijck daer neer,
Cramer.
710
Wie weygert s'u? spreeckt met beleeftheden
Lyn.
 
Maer dat Wyf is Sot s'en gebruyckt geen reden
 
Dat ist Wyf die my sey dat u Hoer Valies hiet,
 
En s'en droomt niet als van Valies, dan gy siet
 
Wat de Vrou ghebreeckt:
Neel.
 
Langh hier,
Cramer.
 
g'En hoeftse my niet t'ontrucken
715
Ick en begeerse niet,aant.
Besiet de Mael.
Neel.
 
Wel Mal-hoot seghme nu waer isse nu in stucken?
 
Waer heeftse een sne, waer is de Valies geschent?aant.
 
Siet s'en heeft krencksel, noch mencksel, dan ghy hebt flus bekent
 
En ick segh noch, datmen u behoorden een Huysken te bespreken,aant.
 
Inde Rotte-straet inde Poort om u daer in tydts in te steken
Lyn.
720
Och ick moedt mynen Buyck vast houwen oft ick scheur,
 
Van lachen, he, he, he, och Moeder gaet toch deur
 
Oft gy sult my de Doodt aen doen, ick sou van lachen versticken
 
He, he, he, ick meynden u die plaets te beschicken
 
En gundese my, ick danck u dat ghy my die Plaets niet en benyt
725
'tIs een teecken dat gy geen afgunstige Sottin en syt,
Cramer.
 
Wel wat herbeckery is dit? hoe sal ick dit beduyen,aant.
Lyn.
 
Dat hoorde wel och Armen de Vrou kryght haer Buyen:
Neel.
 
Hebde ghy my flus niet geseyt dat die Valies een sne haey,
 
En waer isse gequetst siet daer.
Lyn.
 
He, he, hoe fraey
730
Gelyckt dat, heb ick geseet dat die Mael was gesneén
Neel.
 
Ja, wat wilde seggen hebdet niet selfs beleén
Lyn.
 
Maer hoort eens, hoort eens, hoortaant.
Cramer.
 
Wat bediet dat gefuyck en gestoot
Neel.
 
Wel daer aen siede wel wat dat het is voor een Wyshoot,aant.
Lyn.
 
Hoort als ick dat Meysen haey die Sne in haer Backhuys gedreven
735
Soo quam sy't haer moeyen, sy wou my de Heer overgeven,
 
Sy woume de Quetsuer doen betalen, ba s'haeyt soo breet:aant.
 
En nu spreecktse van de Mael, is dat niet schoon bescheet?aant.
Neel.
 
Van wat Quetsuer, van wat Meysen sprack ick, ick sprack vande
 
Valies die ick had verloren
Lyn.
 
Wel de Valies en is dat t'Meysen niet?
Cramer.
 
Wat Wyf s'heeft u geschoren
740
Men heet geen Meysens Valies, dat heet een Valies
Lyn.
 
Hoe dat?
Neel.
 
Ja en dat heb ick gemeynt,
Lyn.
 
Soo hebben wy dan een misverstant gehadt:
Neel.
 
Gy seyt claerlijck uyt dat gyse had' een Sne gegeven
Lyn.
 
Wel dat's waer, dat heb ick aen een Hoer bedreven
 
Ick gaf een Hoer een sne en hebder niet af gehoort?
Neel.
745
Dede gy dat? wat roerdent my al haddese vermoort
 
Ick sorghden maer voor myn Valies daer was ick in belaeyen,
Lyn.
 
Ick meynde datge van't Meysen spraeckt
Cramer.
 
Waer me sulde my nu paeyen
 
Dat ick u Valies soo treffelijck heb bewaert?
 
Hadse een ander gevonden sy waer al voort, voor myn paert,
750
K'en begheerse ick niet, dan ghy moet myn verlet betaelen,
Neel.
 
Hadtse laeten liggen ick hadtse wel comen haelen
 
Wat hebder me verlet?
Cramer.
 
Dat ick u allesins heb gesocht
 
En sints en heb ick Corant, noch Caneel Koeck, noch niet verkocht,
 
De Valies heeft my meer geschaeyt alsse weert‘is
Neel.
755
Ba jae al gereet:
Lyn.
 
Dat is een Wyf die terstont op haer Peert‘is
Cramer.
 
Wy verstaen malcanderen wel, ist niet waer, seck?
Lyn.
 
Verstaetse dan langh genoegh k'gaen deur
Cramer.
 
Nu ten is maer geck
Lyn.
 
Geck oft geen geck, g'en moet my voor geen Sottin houwen.
Binnen.
Neel.
 
U Wyf is jaloers, gaet Manneken onweert dat klouwen,aant.
760
Oft gy sullet te lyen hebben, gaet siet dat gyse paeyt
 
Want dat Wyf heeft de Broeck aen, en gy hebdet daer seer bekaeyt,aant.
 
O de Roey sal t'uwent dapper inde Pis liggen,aant.
 
Want sy laet haer voorstaen dat ick oock ben een Viggen
 
En dat gy en ick syn wonderlijcke Cameraets,
Cramer.
765
Myn Wyf en ick syn weer terstont goey Maets
 
Dat doetse uyt Spel, sy en ick lyen een vriendelijck Leven,
 
Ja k'en sou myn Wyf voor gheen Koninghin willen gheven,
Neel.
 
Waerom liepte dan by een ander hebde u Vrou soo Lief?
Cramer.
 
Die nooydt tot vallen quam men oock nooyt op en hief,
770
K'bekent ick heb' misdaen: en myn Vrou ghebruyckt daer groot verstant‘in
 
s'Onderwyst my met reén, en wystmer oock de schant‘in
 
t'Is een Vrou soo't behoort, wy passen op een als Harman op syn Fluyt,aant.
 
O t'is een braef Wyf, t'en is geen ydel Tuyt
 
Die het maer en set op Eten en Drincken en by de Man te slaepen,
775
Neen, sy keert, sy veeght, sy wast, sy plast, sy gaet de vuyligheyt raepen
 
Uyt de hoecken, d'eerste Werck datse smorgens doet, soo maecktse haer Bedt
 
En sy set alles op syn Plaets, immers s'is wonderlijck Net:
 
s'En is van die Sorgeloose niet, die daer geduerigh sitten huckenaant.
 
Over hunnen Lolle pot, de Hemmen branden datse met stuckenaant.
780
Van een hangen, en datse riecken naer den Brant, en naer de Pis
 
Dat het niet mogelijck daer by te gedueren is.aant.
Neel.
 
Foey wat dat ghy seght men souwer bycans af spouwen,
Cramer.
 
Het is de waerheydt, t'gaet soo selfs wel onder de Jouffrouwen,
 
Daer syn van die Sleur-beulingen, die Sleyp-lenders soo kiel,aant.
785
Al waert dat haer jets nootsaeckelijckx ontvielaant.
 
Die daerom niet en souwen van hun Stoelen op rysen
Neel.
 
Wat syn dat voor Mans, dat en syn maer Lysenaant.
 
Die dat gedoogen
Cramer.
 
Die met den Droes ghescheept is moeter me aen Landt,
Neel.
 
Hoe maeckent die als sy Kinders krygen?
Cramer.
 
Dat en raeckt geenen kant
790
Dat? dat en waer in gheen seven Boecken Papier te drucken,
 
Als de Kinders vuyl syn scheurense een beste Servet in stucken
 
Liever als de slechtste, oft sy nemense gansch
 
En daer vegen syse me: en dat gedaen synde, flansaant.
 
Inden hoeck, en soo tot seven oft acht Dosynen Servetten,
795
Die liggen en sticken en vrotten, en dat noch hoe vettenaant.
 
Schotel oft Teljoor, die vegense wel af met eenen Armosynen Rock,aant.
Neel.
 
Wat gy lieght
Cramer.
 
t'Is waer ick hebt ghesien daer ick eens dienden voor Kock
 
En datse haeren schoonen Voorschoot voor een opneem Vod' gebruycktenaant.
Neel.
 
Dat was seker een Wyf dat niet veel en stuyckten.
DRIES WORDT UYT DE Herbergh ghestooten.
Weert.
800
GAet uyt myn Huys,aant.
Dries.
 
K'en wil niet
Weert.
 
Wat's hier te Redementen?
 
Voort, voort,aant.
Sluyt de Deure
Neel.
 
Dat's mynen Dries!
Dries.
 
Comt daer uyt Slaberementen
Neel.
 
Och wat ist?aant.
Dries.
 
Laetme gerust, en brilt van hier, comter uyt
 
Gy Schelm, gy Fielt, gy stuck Diefs, gy Guyt
 
Komter uyt segh ick, oft laet my daer binnen,
805
O Bloet wat een Spel wou ick met Ulie beginnen!
 
Ick sou dat Kot op scherven, en doen't al stuyven datter waeraant.
Cramer.
 
K'heb' met geen Rusie te doen
Binnen.
Neel.
 
Komt Dries comt van daer
Dries.
 
Houter dat voor, sulde ghy mynen Kop noch met Ramoer‘stroopenaant.
Slaet haer.
 
Komter begut uyt oft ick sal de Deur inde vloer‘loopen.
Weert spreeckt boven uyt de Venster.
Weert.
810
Doet al, doet al, ick sal gaen claegen over ghewelt
Dries.
 
Laetter my in oft laetter hem uyt: oft ick sal by gans Velt
 
t'Huys in Brandt steecken, en settent in gheloeyende Kolen,
Weert.
 
Beyt wat gy sult haest anders kouten,
Dries.
 
K'en heb in u Huys niet gestolen
 
Waerom laette my niet in?
Weert.
 
Waerom wilde Vechten in myn Huys
815
Hy is een degelijck Gast en gy en deught niet een Luys.
Dries.
 
Wat heete gy degelijck? als Slampampers, die uyt en in u Huys swieren,
 
En verteiren datse van een ander ghestolen hebben met Banqueroetieren.
 
Hoe houde die met de Ooren, wat een Volck is dat naer uwen Tant:
 
Van dien, seghde, dat's een nobel Keirel, dat's een Borst, die is Galant,
820
t'En is geen Keirel die op eenen Pattacon‘siet,aant.
 
Noch een Vaen Wyns, oft twee, noch op een Ton‘niet:aant.
 
En daerom Titteleerde hem myn Heer en Monsieuraant.
 
En geeft hem de bree Vyfthien: van achter, en veur,aant.
 
Behanghde hem met Eertyttels, diege wel weet dat hy niet en verdient:
825
Maer om dat eenen ghevalueerden Fiel is, daerom ist uwen Vrientaant.
 
Soo langh, tot dat gy syn heel Cantoor hebt in uwen sack.
 
En dan sulde bekennen dat het een Schelm is: ick sprack
 
Dees Daegh met een, die my sey, dat hy by een Rekeningh cost bewysen
 
Dat hy in u Huys, had' door de Keil doen rysen
830
Over de vier duysent Guldens, in cost en dranck:
 
En nu hy't al quyt is, heeft hy een Boere Gesp voor synen danck.aant.
 
t'Was van te voren, myn Heer, A la Santé op u gesontheyt
 
Met Promissie myn Heer: my dunckt datter wat inden grondt leytaant.
 
Vanden Roomer: ick gaen hem eens ververschen voor myn Heer:
835
En nu en is uwen Mont de weerde van synen eyghen Naem niet meer.
 
Wat wilde ghy van deghelijck spreken? ginghde veel met degelijck om
 
Heert Weert waer haest kraem op en sonder Ryckdom.aant.
 
Op Deugenieten houde u Huys, maer dat en bekende niet.
 
Voor datse Arm syn: en als g'een degelijck Man in u Huys siet
840
Dan pofte ghelyck eenen Kallekoenschen Haen, en doet hem terstont vertreckenaant.
 
Uyt vrees, dat hy ander tot spaeren sou verwecken.
Weert.
 
Hoe sou hy couten dat hem daer jemandt wat antwoort gaf.
Dries.
 
Dat de Brugh van hier is, ghedydt u meest tot een straf,
 
Nu en sulde de Arm Soldaeten niet connen straeven,aant.
845
Die ghy't Bier ded' acht stuyvers betaelen, daer u de Borgers vier voor gaeven:
 
Dat mocht (seyde) met Conscientie bestaenaant.
 
Want de Soldaeten geraeckender lichtelijck aen;aant.
 
Geraeckender die lichtelijck aen? die hun Leven
 
Hondert-maels voor niet in't Velt ten besten geven?
850
Maer gy, gy Luy, en vaddigen Hondt, en gaet niet van u Sté,aant.
 
Oft gy draeght een hondert Daelders naer u Kist me.
Weert.
 
Dat spyt u al wat, wij hebben genoegh met u viese vaesen,
Dries.
 
Ha daer hout dat voor u.
Smyt met synen Kapper de Gelaesen uyt.
Weert.
 
O gy stuck Diefs! dats door de Gelaesen,
 
Ick sal den Huys heer over u claegen
Dries.
 
Noch eens tot synder Eer,
855
Hoort Weerdt dat ghy't hem seght dat's ter Eeren van den Huys-heer.
Weert.
 
Sy syn naer de gheweldige, ghy stubbelt tegen den Bast‘manaant.
Dries.
 
Dat's ter Eeren vande geweldige, sta vast‘dan.
Schiet door de Venster
WEERDT, SERGIANT, BERTRAM, BYKOMINGH.
Weert.
 
SA Mannen staet by, uyt, uyt, uyt, gewelt Straetschendery
Neel.
 
Helpt, helpt, och Dries och Dries
Sergiant.
 
Slaet Doodt
Dries.
860
Wat wilde hebben van my?
 
Heb ick jet gedaen?
Weert.
 
Vraeghde dat; dat sal m'u wys maecken
Dries.
 
K'en heb niet een sier gedaen, als wat Glaesen doen kraecken,
Bertram.
 
Steeckter op aen,
Dries.
 
Maer wat ist?
 
Heb ick quaedt gedaen? heb ick Ruyten gemist?
Weert.
 
Geckter noch me?
Sergiant.
 
Sa floeckx leght u geweir‘af
865
Gy Straet-schender.aant.
Dries.
 
Monsieur Sergiant ick kender myn selven kleir‘af.
 
K'en hebber niet ghedaen, vraeghet, vraeghet, aen die Lieden,
Sergiant.
 
Ick hebse gesien tout altemael,aant.
Dries.
 
Maer Monsieur Sergiant gy valt my persiael,
Bertram.
 
Comt nu eens voor den Dagh, comt ghy en ick met ons beyen,
Dries.
 
Neen Monsieur Sergiant soume naer de geweldige leyen,
Sergiant.
870
Wat seghse gy? ben kick een Dief ley? ick bens een Sergiant met EerVs. 870.aant.
Dries.
 
Dat's waer Monsieur Sergiant,aant.
Sergiant.
 
Ick Raets en touseer my niet meer
 
Of ick steeck ou met die Helbaerd'aant.
Weert.
 
Slaet Doodt ick sal't u afdraegen,
Dries.
 
Waerom en doede gy's niet?
Weert.
 
Beyt ick gaen daedelijck over u claegen
 
Van ghewelt en Straet schendery, houdt hem hier wat staen.
Binnen.
Sergiant.
875
Gaese ghy deur? ick gaens oock deur, want sen gae my niet aen
Dries.
 
Hey Monsieur Sergiant hout my wat geselschap,
Sergiant.
 
Ick sals met de Weert, t'saem naer de gewel stapaant.
 
Gy suls haest genoegh word' verrast.
Dries.
 
Monsieur Sergiant, ey verbeterse gy wat
Sergiant.
 
Gy syt een groodt Mechiant.aant.
Binnen.
Dries.
880
En gy dan, wat hebde gy te seggen? waerom gaede oock niet druypen,
 
Gelyck de Weert met Monsieur Sergiant is gaen sluypen
Bertram.
 
Dat ghy meynt dat ick sal gaen loopen, neen, Voet by steck,
 
K'hebber al meer onder d'Oogen gesien, met sulcken ghebreck:
 
K'en sou om u van daer, tot daer, van Plaets veranderen niet.
Dries.
885
Hoort, twee quaey Honden en byten malcanderen niet:
 
Dus laet ons Peys maecken, want het waer m'een spyt
 
Dat gy Doodt waert, om dat gy soo braven Vechter syt
Bertram.
 
Wie heeft'et krackeel gemaeckt als gy? met u dweers en dom‘spreken,
 
Ick ginck ter goeder trouwen teghen u, sitten Rom‘steken:aant.
890
En ghy Deepmaeckten, en schreeft, en vreeft, en ghy soeckt:aant.
 
Alle Krackeel,
Neel.
 
Soo is dat weer om dat vervloeckt,
 
En Vermaledydt spelen by ghecomen, ick segh dat de Vrouwen,
 
Gheen meerder Herts verdriet hebben als met eenen Speelder te Trouwen.
Dries.
 
Beginde weer het Backhuys te roeren? ô ghy wordt te stout,
895
Men heeft geen Deught van u, oft gy moet wel syn gelout:aant.
 
Staeget de Vrouwen toe inde Mans reden te vaeren?
 
Soo ben ick met haer ghebrilt geweest, nu den tydt van ses Jaeren,
 
Peyst hoe icker aen ben, met soo eenen Moeyal van een Wyf?
 
Wy hebben nooyt Rusie, oft t'is altydt haer bedryf.
900
Ick ben een goedt Keirel, en dat en wilt dat stuck Vlees niet weten,
 
Den tydt die wy ghehout syn, verdriet haer, al hadtse soo langh met bey de Voeten in't Vier geseten
 
En k'en weet niet waerom,
Bertram.
 
De Vrouwen syn altemets wonderlijck
Dries.
 
Daer hoor ick u, ghy syt een Man van verstant ghy hebt gelyck.
Bertram.
 
Oock en syn de Mans niet vry van gebreken.
Dries.
905
Wat seghde van de Mans? sulde ghy de Mans tegen spreken?
Bertram.
 
K'en spreeck niemant tegen, oft me, noch Vrouwen, noch Mans:
 
Men treft wel allebey quaey, maer even wel nochtans
 
De goey, gaet dat niet aen; de goey, die blyft de goeyen
Dries.
 
Men vint gheen quaey Mans, t'syn altemael Onnoosel bloeyen:
910
Hebde gy de Vrouwen liever? ick set u dees wel by:
 
Ontslaeter my af, en com, en troutse gy,
 
Aenveertse, segh ick.
Bertram.
 
Wat, wat, sou ick u Wyf Trouwen?
Dries.
 
Gy sult het doen oft ick sal u inden Boesem douwen
Bertram.
 
Scheerder me? syn wy Vyant, oft Cameraets? ist geck?
Dries.
915
Ick segh Troutse, oft ick speel u terstonts een Keck.aant.
Bertram.
 
Com, com, com, gy soeck'et, en gy sullet gevonden‘hebben,
Dries.
 
Hoort ick wil myn Handen eerst op mynen Rugh gebonden‘hebben
 
K'en wil myn Handen niet roeren, maer ick trap u strack met voeten Doodt,
Neel.
 
Ick bid' u Cameraet verdraeght syn corsel Hoot.
Bertram.
920
Verdraegen?
Neel.
 
Ey verdraeght toch (ick bits) van dien dullen.
Dries.
 
Dat gaet wel, my dunckt, dat wy't Houwelijck maecken sullen
 
Seght Neel, ist kleir, is hy't van goeden sin? gy sout
 
Hem wel gelycken: maer hoe geraecken wy weer Ontrout?
 
Monsieur Bertram, sou Ulieden daer Raedt toe connen vinden.
Bertram.
925
Jae men sal u eerst laeten de Keil toebinden,
 
Dan sal u Weef veyl syn, voor eenen anderen Man.
Dries.
 
Wel hanghme dan, als het niet anders syn en can.
Neel.
 
Och Dries waerom en gaede niet Scheep? gy sullet soo langh maecken
 
Datghe weer eens, op een nieuw', sult in't Kot gheraecken,
930
En uwen Kerf is soo groodt,aant.
Dries.
 
Begeerde gy dat
 
Ick Scheep gaen? ick en wil niet, k'gaen weer in de Stadt.
Binnen.
Neel.
 
Och hoe ben icker aen? ten mocht niet quader wesen
 
t'Waer goedt dat alle Vrouwen hun Spieghelden aen desen!
 
Die eenen beteren Man als ick, nu heeft Getrout
935
Dat die altydt betracht, dat sy hem beter houdt:
 
Dat sy niet cleyn en acht een goeden man te hebben?
 
Dat sy hem niet misacht als deyn, en slechte Lebben:aant.
 
Dat sy niet noorts, noch dweers, de goedtheydt van haer Man,aant.
 
Beschimt, noch oock bespot, dat sy hem voor geen Jan
940
Aen vremde uyt en maeckt, ghy saeght dan by malcanderen,
 
Wanneer u goeden Man, in quaeden, ginck veranderen,
 
Wat schillingh dat het waer, Godt hoed' u t'ongeval,aant.
 
Ich wensch, alleen dit quaedt te draegen voor u al,
 
Als t'immers soo moet syn.
DRIES BYKOMINGH.
Dries.
 
WAt hebde gyse te Kussen?
945
Wie kent u soo stout als m'jemant de Vinger geeft, ondertussen
 
Nemense de heel Handt, waerom kustese sonder myn verlof?
Bertram.
 
Wel Key wie kustse?aant.
Dries.
 
Wat meynde dat ick stof
 
In d'Oogen heb, ick hebt gesien.
Bertram.
 
Weer al Krackeel? ja, ja, g'hebt al te langh gherust‘geweest
Dries.
 
Wyf syde daer terstont van hem niet gekust‘gheweest?
Neel.
950
Daer's nooyt Hert dat daerom heeft gedochtaant.
Dries.
 
Ha gy sluyp
 
Derfdet loochenen? ick sal u doen vast kuypen, in een Olie-kuyp,
 
En men sal langhs t'Bomgat, besorgen u behoeffenis:aant.
 
Wat geschieter aen een Eerlijck Man meer droeffenis,
 
Als een ongetrou Wyf?
Bertram.
 
Hoe treft een Vrou meer lyen, dan
955
Aen een onbeleefden quaeden jaloersen Man?
Dries.
 
Ghy sultse ghenoegh voor spreken, maer het heeft syn reén:
 
Sa, ick sal u daedelijck in't Tucht-huys gaen besteen
 
Te Waeter, en te Brooy, maeckt vast ganck, voort, voort, voort.
Binnen.
Bertram.
 
K'en heb myn Leven van onbeleefder stuck Schelms gehoort.
KRAMER BY-KOMINGH.
Cramer.
960
Mottigheydt is syn stiel, g'en moet u dat niet stoorenaant.
Bertram.
 
Ick sou hem voor die mottigheydt wel sulcken Knopgadt boorenaant.
 
Dat hy's genoegh hebben sou:
Cramer.
 
Best niet, wat waert dan?
 
Ghy sout het een Guyt doen, en ghy sout een Eerlijck Man:
 
Moeten soenen: hy en sal't even wel niet langh makenaant.
965
Oft hy sal jevers aen een diveers Hout geraecken,aant.
 
En een Steurm Klock syn, daer myn Heer de wint, mé luyt:
 
Als de Peir ryp is, valtse soo Lief inden dreck, als daer uyt.
Bertram.
 
K'en weet niet het Volck gaet hier al met geckx‘Kappen
 
En sy connen soo wel wys, als op syn geckx‘clappen.
970
Ick sagh u aen voor eenen Geck eer ick u sprack,
 
Want wie sou gissen datter Wysheydt, in sulcken Sotten Kleedingh stack?
Cramer.
 
Ho, ho. wilde gy Oordeel naer de Kleeren strycken
 
Soo gaet eens op de Meir de Fatsoenen kycken,aant.
 
Daer stryt de Mode om de Sotste dracht,
975
Daer ist Kleermaeckers vernuft op syn hooghste kraght.
 
Daer swermen de Modisten, met haer Stricken, en faveuren:
 
Dat gy my daer by saeght, gy sout my dan afkeuren
 
Voor een gestaepelt Philosooph van ouden tydt,aant.
 
Want men draeght nu Broecken boven engh, en onder wyt.
980
Met soo veel quisquassen van Linten, en tuyeringenaant.
 
Dat op den Oncost van dien ses Arm Menschen licht de Kost ontfingen
 
Soo't voor hun wert besteet: dan eenen stuyver aen den Armen wort meer beclaeght
 
Dan hondert Guldens diemen voor de Mode aen syn Broeck in sleet draeght
 
De Quintecentie vande Sotten en moetmen nu in gheen Cap soecken,aant.
985
Want s'is nederwaerts gesoncken sy leet nu inde Broecken.
Bertram.
 
Gy connet, gy wetet, gy segget heel pertinentaant.
Cramer.
 
Sou ick niet ick ben onder de groote Hansen wel bekent,aant.
 
Daer sien ick't daghelijckx: daer hoor ick dickwils stercke Argumenten
 
Op't stuck vande Mode: en welck den Pertinentenaant.
990
Kleermaecker is, die langhe Lyven en corte Tesschen maeckt,aant.
 
En wie't schoonste Lint heeft dat verr'monstert, en lustigh blaecktaant.
 
Wat Kramer de Mode van Hoeyen heeft in syn Kassen
 
Wat Schoenmaecker Schoenen maeckt die dry Voeten souwen passen
 
Wat Perueck-maeckster Calotten maeckt met de beste Frisonaant.
995
Wat dat een Galant Keirel is, en welck eenen Poltronaant.
Bertram.
 
Wat syn Poltrons?
Cramer.
 
Wel gy, en ick, en Arm halsen
Bertram.
 
Seggense dat?aant.
Cramer.
 
Wel stoutelijck
Bertram.
 
Ick moet de groote palsen
 
Eens onder d'Ooghen gaen sien, siet dat gaet naer de Meir,
 
En den eersten Modist die my teghen comt gheef ick een Fleiraant.
1000
En vraeg hem waarom dat wy Poltronaen‘syn.
Binnen.
Cramer.
 
Gy sulter meer vinden dan inde groote sou gaen dat ses heydelberghsche Tonnen‘syn,aant.
 
Ey, ey, slaet daer wat, en dat op't stuck van dien
 
Dan ick moet al even wel dat spel eens aen gaen sien
 
Kyck, kyck, den Ommeganck van Aelst het Peert met de blau Saersie, salewekenaant.
1005
Het is Lis, die sal my van Krackeel comen spreken,
GASPER, MET DE HOER. Het Hooft bewonden zynde.
Gasper.
 
ARm Dochter och lacen ghy deirt my tot in myn Ziel!
 
Hier is de Cramer, jae Cramer ghy syt eenen fraeyen Fiel:
Cramer.
 
Waerom?
Gasper.
 
Datge u Wyf toelaet datse dees dochter soo comt snyen.
Cramer.
 
Myn Wyf liet my wat toe, soo liet ick haer oock betyen,
1010
Sy liet my toe dat ick by die, meer was als by heur,
 
En daerom gaf ick myn Vrou oock een lutsken faveuraant.
 
Kanse niet spreken?
Gasper.
 
Wat sou het Schaep, och Armen spreken?
 
Daer is wel een pont Werck tussen de Kaeck ingesteken
 
Om t'Bloet te stelpen: s'is soo gesneen, en soo, ô Cramer gy en sult
1015
Dat u Leven niet verantwoorden.
Cramer.
 
Het is haer eygen schult,
 
Ick heb haer dickwils gheseydt laet ons malcanderen schouwen,
 
Oft myn Wyf, sal u eens, eenen vremden Comcost brouwen:aant.
 
Want sy weter af hoe dat ons saecken staen:
 
Tet, tet, seyd' Lis daerom gelaeten noch gedaen:
1020
En nu heeftset Wegh dat ick haer soo langh ghespelt‘heb?
Gasper.
 
Wacht wat Cramer als ick haer t'Huys bestelt‘heb.
 
Com ick u by, ick sweer ghy sullet becoopen voor u Wyf.
 
Sy heeftme gheseet datghe eenen Fielt syt, en t'is door u bedryf.
Cramer.
 
Heeft sy geseet dat ick eenen Fiel ben? soo heeft sy betrouwen
1025
Dat ick my beteren sal, en met haer niet meer aen houwen:
 
Want dat's den Hoeren Aert: m'is eenen Fiel, eenen Ypocryt
 
Soo haest als men ons betert en van hun, afsnyt:
 
Maer loopter me seven Jaeren, en oft de Ziel voor den droes, duysentmael ginckaant.
 
Dan is men den liefsten Maet, en eenen fynen Paelinck.
LYN BYKOMINGH.
Lyn.
1030
GY sytter weêr by, doede? hebdes niet genoegh ick langh u meer
Gasper.
 
Gy onbeleefde Pry wy gaen soo naer de Heer
 
Wy sullen u soo Schilderen, datg'er af sult grouwen.
Lyn.
 
Grouwen? grouwen? gaet, gaet.
Gasper.
 
Wat valter al te douwen?
Lyn.
 
Gaet segh ick.aant.
Gasper.
 
Hout u gerust
Lyn.
 
Gaet, en dat voor u moet.
1035
Com ghy moet noch wat hebben: die Hoer is wel te voet.
Cramer.
 
Nu Wyf laetse gaen,aant.
Lyn.
 
Neen ick moetse noch eens gaen leuren.
Binnen.
Gasper.
 
U Wyf is een Duyvelin sy sal het Meysen verscheuren:
 
Ick loop om bescheet.
Binnen.
Cramer.
 
Soo doet, want quaem ick daer ontrent
 
Ick sou licht t'onpas doen, en myn Wyf is gewent
1040
Sulcken Scherm-mutsingen, sy sal't wel nettekens uytvueren,
 
En ghevense maer het Back-huys, oft de Billen vol Quetsueren.
 
K'hoor een gerucht van Mans, en gehou, en gekap?
DRIES EN NEEL BYKOMINGH. Dries Bebloedt eenen Kap over het Hooft hebbende.
Dries.
 
SEllementen Neel wie gaf my daer die lapaant.
Neel.
 
Och k'en weets niet, goedt Herteken ick bid' u stellet op een loopen
Dries.
1045
Jemandt van hun sal't moeten met de Doodt becoopen,
 
Laetse comen
Neel.
 
Myn Lief om Godts wil, wilt u versteken gaen
 
Springht in een Boodt en roeyt over, want t'is om u Lyf gedaen:
 
t'Isser al inde weer Dienaers, en Provosten.aant.
Dries.
 
K'en gever niet om ten can my maer mynen Hals costen:
Neel.
1050
Ghy connet ontgaen wilde u willens brenghen inde Doodt.
 
Ick bid' u myn Lief, ick bid' u springht in dien Boodt
 
Laet u geseggen.
Dries.
 
Adieu dan.
Dries springht in eenen Boot.
Neel.
 
Den Heer wil u bewaeren
Cramer.
 
Wat isser?
Neel.
 
Och Kramer en wilt het toch niet openbaeren!
SERGIANT EN WEERT BYKOMINGH.
Sergiant.
 
DAtmen de Werf poort, en het Botgat wel beset,aant.
Weert.
1055
t'Isser wel voorsien daer is wel opgelet,
Sergiant.
 
Ha die Vagebond'
Weert.
 
Waer toch magh hy nu steken
Neel.
 
Och Monsieur Sergiant wilt toch ten besten spreken
Sergiant.
 
Ist ou Man?
Neel.
 
Ja, ick bid' Monsieur Sergiant om genaed'
Sergiant.
 
Hy heeft my geconjoneert den eersten Dagh van myn Paraed'
1060
Ick ben nu opgetrock, ick heb de Wacht beschoncke
 
s'Hebben my wel een Ton sterck Bier afgedroncke
 
En hy stoorse my, en daer de Gelaes uyt gheschoot allemael,
 
Ick sals hem doen Hangh al sou ick self de Strop betael
Weert.
 
Hy heeft op myn Huys sulcken gewelt bedreven
1065
Dat t'gheluck is datter gheen twee, oft dry syn Doodt gebleven,
 
Soume dat toe laeten in een Stadt gelyck als dit?
Cramer.
 
ick meyn dat hy tegenwoordigh al over t'Veir sitaant.
Weert.
 
Wy sullen hem wel vinden, de Heer sal't hier strackx comen ondersoecken
Sergiant.
 
Moeyse gy niet, als met u Caneel-Koecken
1070
Oft ick sal u wel leer tegen ons spreeck, sul Bouffonaant.
Weert.
 
Hoort my dunckt datse hem vast hebben
Sergiant.
 
Ha bravement Bon.
Weert.
 
Laet ons gaen sien.
Sergiant en Weert binnen.
Neel.
 
Soo terwylen sal hy fyntiens doorvaeren
Cramer.
 
Daer's geen gebreck af, hy is al in't bewaerenaant.
 
En uyt het Antwerps Recht, ten halven diep van't Schelt,
1075
Maer dat hy elders weer syn pypen niet en stelt.aant.
LYN BYKOMINGH.
Lyn.
 
DAer heb ick die Caronie weer eens aen Boort ‘geweest,
 
En sy schreeuden als had' sy seffens vermoort‘ghe‘weest:
 
Strackx quaemen, all' de Dienaers, en Provosten om myn Vleesch,
 
En ick was soo in't gadt, en ick kreegh sulcken Vrees,
1080
Hier dacht ick, sal't syn, vanghtse, pootse, pootse‘wel:aant.
 
Maer eyndelijck quaemense om Dries den Boots‘gesel,
 
Ist u Man niet?
Neel.
 
Laes! jae't
Cramer.
 
Hy is al voort.
Lyn.
 
Dat's goedt
 
Ghy syter qualyck med' aen, dan t'is een dinghen daer claegen geen Deught aen doet.
 
Komt wilt met ons gaen, wy sullen u wat verblyen
1085
Naer ons vermogen,
Neel.
 
Ick danck u,
Lyn.
 
Dat gy die Pryen
 
Noch meynt naer te loopen gelyck gy voor desen hept gedaen,
 
Ick segh het recht uyt, ick sal daedelijck van u gaen
Cramer.
 
Neen, ick beloof u Trouw' ghelyck Eerelijcke Mans betaemen,
 
Dus laet ons Peys maecken, en Uyt Jonsten Versaemen.aant.

Liefde Doet Sorgen.

 

G. OGIER.

FINIS.


Vorige Volgende