Ontwerp tot eene algemeene characterkunde (3 delen)

[p. 1]

[Eerste deel]

Voorbericht.

Over de uitgave van dit Ontwerp heb ik reeds etlijke jaren gedacht, en gesproken met mijne vrienden. Eene zekere besluiteloosheid, die door bijkomende omstandigheden niet zelden gevoed wordt, heeft dezelve langen tijd gestremd. Eindelijk echter geve ik mijne denkbeelden nopends de mensch- en Characterkunde in het licht, en misschien doe ik dit nog al te vroeg. Zeker is het althands, dat schriften, die buiten het vak der Geschiedenis en Staatkunde blijven, geen ongunstiger Epoque konnen aantreffen, dan de tegenwoordige in mijn Vaderland. Ik moet mij dit algemeen noodlot getroosten, en kan zeer wel voldaan zijn over mijne onderneming, indien die weinige wezens, die te verheven en te sterk van geest zijn, om zich met den stroom eener Volks- enthousiasme van wezenlijker studien te laten wegvoeren, dezelve hunnen

[p. 2]

aandacht niet geheel onwaerdig keuren. Van hun oordeel zal ik de voordzetting van dezen arbeid in twee Volgende stukken geheel laten afhangen. Ik zal, is het nodig, zeer koeltjes een non plus ultra schrijven aan den voet dezer bladen.

Na dat ik, bladz. 45, 46. onder de hulpmiddelen der Characterkunde de waerneming van zekere veronachtzaamde kleinigheden in den mensch hadt aangeprezen, heb ik mij herinnerd eene anecdote, die verhaald wordt in de Nouvelle Dictionnaire d'Anecdotes Tom. I. p. 70. en die zeer te pas komt, tot staving van het aldaar gezegde. Zij is deze, dat de Engelsche Ridder Lowther eens uit het ontsteken van een strookje papier, zoo ik meen om vuur voor eene pijp tabak te maken, vrij geestig besloot, dat zijn Neef Mijlord Lonsdale in het vervolg een zuinig man zoude worden. Ik verzoek, dat men zich dit geval daar ter plaatse herinnere.

10 Augustus 87.