Marijkes kerstvakantie

[p. 43]

9. Op Urk

Intussen wandelden oom Simon en tante Truus met de meisjes door het dorp. De straatjes waren nog veel nauwer dan in het oude stadje, de huisjes nog veel lager. In de oude wijken waren de woningen zo klein dat er geen ruimte voor een keuken binnen was. Het stenen fornuis - ‘fort’ noemden de Urkers het - stond er voor de deur. Vrouwen waren daarbij bezig met de middagpot. De Urkerinnen waren bepaald niet kouwelijk. Een wollen dasje om de hals was het enige dat zij extra droegen. Hun armen waren zoals altijd bloot tot aan de elleboog. Zo bakten zij in de vrieskou vis en pannekoeken.

Marijke snoof de bakgeur met welbehagen op. Ze merkte plotseling dat ze trek had.

Oom Simon zag de jongens komen. ‘Wel, zijn de paarden goed bezorgd?’

‘Ja oom.’

‘Dan zijn wij nu aan bod om te eten, mensen.’

‘Zullen wij de proviandmand halen?’ boden de meisjes aan.

‘Wat denken jullie van een gebakken visje?’

‘Heerlijk!’ riepen ze alle vier. ‘Maar ons brood...’

‘O, jullie krijgen straks wel weer trek. Wie op Urk komt, moet vis eten. Kijk, hier kunnen we terecht.’

Ze waren bij een restaurant. ‘Visschotels’ stond op een kaart voor het raam.

Ze gingen naar binnen. Het was er druk van ijstoeristen. Was er nog plaats?

Een aardig Urkerinnetje kwam op hen toe. ‘Wilt u misschien eten? Ik heb nog net een tafel voor u zessen.’

Zij bracht hen achter in de zaal. Daar was een tafel vrij. En later bracht ze rijst in een dekschaal en een grote platte schaal, waarop zes goudgebakken tongen lagen. De damp sloeg eraf; de geur van boter was eraan.

[p. 44]

Terwijl het meisje hen bediende, heek Marijke naar haar. Het Urkerinnetje droeg een kanten mutsje over een zilveren kap. Gouden spelden drukten kuiltjes in haar rode wangen. Ze droeg een bloedkoralen halssnoer met gouden slot. Haar donkere jak had een kleurig, bloemrijk borststuk. Marijke vond de Urker dracht veel mooier dan haar eigen dikke wollen trui.

‘Eet u smakelijk,’ wenste het meisje, toen zij ieder had bediend. En òf ze smakelijk aten! De vis was heerlijk en de ijstocht had hen hongerig gemaakt...

[p. 45]

Na de maaltijd maakten ze met z'n zessen nog een wandeling. Ze liepen daarbij over de Berg en langs de Staart van Urk en door de nieuwe wijken, waar vroeger zee was en nu de rand van de Noordoostpolder. Vervolgens gingen ze weer door de doolhof van straatjes van het oude dorp naar de haven.

‘Eén ding klopt niet,’ zei Frans. ‘Ze zeggen dat op Urk de baaien broeken en hemden dwars over de straat te drogen hangen. Maar ik heb er niet één gezien.’

‘Domme jongen,’ lachte Marijke hem uit. ‘Dacht jij dat ze hier op tweede Kerstdag wasdag houden?’

Op de thuisrit zagen ze de zon àl dieper naar de kim in het zuidwesten zakken. De schemer groeide op het wijde ijsveld. De kou werd strenger.

Van koude voeten hadden ze geen last. Het vriendelijke Urkerinnetje, dat hen aan tafel had bediend, had ook verse, kokend hete kruiken voor hen klaargemaakt. Maar de felle vrieskou beet nu erg in hun gezichten.

De paarden werden moe. Hun koppen gingen telkens op en neer en zakten daarbij aldoor dieper. Van schemerig werd het donker en de koude werd nog feller. Er kwam een lichte nevel op. Je zag geen sterren. En waar bleef de stad? Marijke zag geen enkel licht. Tot dusver had ze erg genoten van de tocht, maar nu werd ze een beetje bang.

Het was zo eenzaam op de ijszee. De snelle auto's waren al lang aan de wal. De fietsers en de schaatsenrijders hadden het niet zo laat gemaakt. Hun slee gleed heel alleen over de eindeloze vlakte.

Daar hoorde Marijke klokgeklepel. Een helder carillon zong een vrolijk zeemansliedje. Dit was de dikke toren, dicht aan zee, begreep het meisje. Ze waren bijna thuis.

De hoge toren volgde met een kerstlied:

Er is een Kindeke geboren op aard...

[p. 46]

Tante Truus neuriede de melodie mee.

Marijke ademde verlicht. Waarom was ze eigenlijk bang geweest? Oom Simon stuurde immers. Die wist de weg. En zij mocht helemáál niet bang zijn, na Kerstavond niet. Als de Here Jezus in je hart is komen wonen, ben je toch altijd blij en moedig en vertrouw je helemaal op Hem. Of had ze zich maar wat verbeeld die avond, zoals zij zich toen ook verbeeld had dat er engelen zweefden, hoog in de gewelven van de kerk en dat zij later in de wolken boven het stadje zongen?

De paarden draafden langs de zeemuur. Sinds het klokkenspel gezongen had, waren hun koppen weer omhooggegaan en was hun draf versneld. Zij roken nu de stal.

De dijk was een obstakel. De slee liep in een hoge sneeuwbank vast. Ze stapten allen uit en duwden mee. Toen waren ze gauw los en op de kruin. Daarna gleed de arreslee door de stad, waar de straatlantaarns een helder schijnsel wierpen op de vastgereden, glinsterende sneeuw. Hoog in de lucht tinkelde alweer het carillon, nu het korte kwartiersliedje.

Voordat de kinderen naar bed gingen zaten ze nog een poos met z'n zessen rondom het hoog opgestookte haardvuur. De proviand, voor 's middags meegenomen, werd hun avondeten. Tante Truus schonk er hete chocolademelk bij.

‘En hoe is jullie de ijstocht over zee bevallen?’ vroeg oom Simon.

‘Fijn!’ riepen Frans en Henk als uit één mond.

‘En jullie, meisjes?’

Clara had op de terugreis, sinds het donker was geworden, geslapen. Ze was nu weer monter. ‘Leuk,’ zei ze.

‘Marijke houdt haar mond,’ glimlachte oom.

‘O, het was enig,’ antwoordde ze, maar er was een zekere aarzeling in haar toon.

‘Ben je niet een beetje bang geweest?’

Hee, hoe wist oom dat? Ze had het helemaal niet laten merken,

[p. 47]

meende ze. Oom Simon had het ook onmogelijk aan haar gezicht kunnen zien. Behalve dat het donker was, was ze ook zó ingebakerd: de kraag hoog op, de muts over de oren en de dekens opgetrokken tot de kin; alleen haar neus had eruit gestoken.

‘Ja, ik was bang,’ erkende ze.

‘Hoor haar es! Bange wezel!’ spotten Frans en Henk.

Oom Simon nam haar in bescherming. ‘Het was helemaal niet vreemd, hoor, dat je bang was. Ik voelde me ook niet lekker, toen het donker werd en ik de stad niet zag.’

Marijke verbaasde zich. Was oom Simon, de grote, sterke en altijd rustige oom Simon, ook ongerust geweest?

‘Ten slotte waren we op zee,’ ging oom verder, ‘en de tocht duurde langer dan ik had gedacht. Ik zag nergens licht in het donker... Maar Frans en Henk zijn zulke dappere helden, die zijn natuurlijk nooit bang.’

De jongens hielden zich stil.

Tante Truus gaf Marijke een begrijpend en bemoedigend kneepje in de wang.

Marijke was dankbaar dat oom en tante haar begrepen. Voldaan was ze echter niet. Oom en tante wisten niet dat ze eergisteravond zó blij en vol vertrouwen was geweest. Toen had ze gedacht dat de Here Jezus in haar hart was komen wonen. En als Hij in je hart woonde, moest je toch altijd vol vertrouwen zijn?...