De leeuw van Rorá

[p. 34]

5
Het tweede treffen

Het was paasmorgen. De mensen gingen op naar de kleine kerk van Rorá, inwoners en vluchtelingen. Ook Janavel ging naar de kerk met vrouw en kinderen. Hij had er behoefte aan het paasfeest te vieren in de enige Waldenzenkerk, waar dat deze Pasen mogelijk was. En voor het ogenblik bestond er geen gevaar. Hij had posten uitgezet om te kijken of er geen vijand naderde. Zo pas was hem gemeld dat alles veilig was. ‘Janavel!’

Jozua draaide zich om. ‘Goedemorgen, burgemeester.’

‘Kijk eens!’ zei die. ‘Een brief van graaf Christoffel, onze heer. Antwoord op mijn protest tegen de aanval van gisteren.’

‘Wat schrijft hij?’ vroeg Janavel koel.

‘Dat wij hier vrijheid van godsdienst hebben.’

Janavel grimlachte. ‘En die aanval dan?’

‘Die is gedaan door een bende vrijbuiters. De graaf wist er niet van; het was tegen zijn wil. Hij betuigt zijn spijt en hij schrijft dat hij de schelmen in stukken zal laten hakken.’ Janavel lachte spottend. ‘Jonge, jonge.’

‘De graaf schrijft het heus,’ zei de burgemeester geprikkeld. ‘Lees maar.’

Janavel keek nauwelijks naar de brief. Hij zag de burgemeester recht in de ogen. ‘Gelóóft u dat?’ vroeg hij met nadruk.

De burgemeester kreeg een kleur. ‘De graaf schrijft het...’ ‘Gelooft u dat?’ herhaalde Janavel. ‘Gelooft u dat ze ons

[p. 35]

met vrede zullen laten, terwijl het bloed van de Waldenzen stróómt in de valleien?’

De burgemeester was uit het veld geslagen. ‘Het verdrag,’ stamelde hij. ‘Hier in Rorá...’

‘Oom Jozua!’ Paul Vachero kwam het dorp inrennen; hij had op post gestaan. Zodra hij bij hem was, deed hij zijn melding. ‘Soldaten in aantocht... Ik schat vijfhonderd man... Voor de pas van Cassulé.’

Janavel wendde zich tot de burgemeester: ‘Hoort u dat? Daar komen ze weer aan, de “vrijbuiters”, die graaf Christoffel in stukken zou laten hakken... volgens zijn brief. Ik wens u een gezegende paasdienst, burgemeester. Mijn mannen en ik hebben vanmorgen een andere taak.’

Vijfhonderd man! En ze kwamen over de pas van Cassulé, aan de andere zijde van het dorp. Daar was geen pad zoals langs de Rocca Roussa, waar zeven man driehonderd hadden kunnen keren. Ook verkeerde de vijand nu niet in de waan dat alle Waldenzen lammeren waren, die zich weerloos lieten slachten. Thans zouden de soldaten op hun hoede zijn.

Maar Janavel was ook sterker dan bij het eerste treffen. Gisteravond hadden zich tien man bij hem gemeld, bereid om samen met zijn zevental vrouwen, kinderen en oude mensen te beschermen tegen moordenaars. Zo telde zijn troep nu zeventien koppen. Doch hiervan waren er slechts elf, die met musket of haakbus konden schieten. De anderen waren alleen bewapend met een katapult.

De soldaten rukten zeer voorzichtig op. Zij waren niet van plan opnieuw in een val te lopen. Met de geweren in de hand en de lansen geveld gingen zij voorwaarts, elk ogenblik klaar om te schieten of te stoten. Na de verrassing van gisteren

[p. 36]

rekenden ze erop, dat er achter iedere klip een Waldenzische schutter kon zitten.

Zij naderden een rots, dwars op hun pad. Daarachter kon de vijand zijn. Met de grootste behoedzaamheid gingen zij voorwaarts.

Daar kraakten schoten. Hun veronderstelling was juist geweest: de Waldenzen zaten achter de rots.

Er vielen enkele soldaten. De anderen zochten haastig dekking achter stenen en struiken links van hun pad. Vandaar schoten zij op de klippen, van waarachter zij beschoten waren. En telkens sprongen er nu hier, dan daar een paar op en renden een eindje vooruit naar een volgend rotsblok. Eer de Waldenzen op hen konden mikken, waren ze weer weggedoken. Zo naderden ze langzaam maar onweerstaanbaar heel dicht de rots, waarachter de verdedigers zaten. Die rots was niet erg steil en niet bijzonder hoog, veel minder steil en hoog dan de rotsen, waartussen zij voorwaarts gingen. Vijfhonderd ervaren bergsoldaten konden hem best veroveren op een handvol boeren. In één stormloop zouden ze er kunnen zijn.

Een officier ging staan. ‘Stormen!’ wou hij commanderen. Het bevel smoorde in zijn keel. Hij viel neer, verpletterd door een grote steen. Er vielen veel meer stenen. Het werd een stenenregen. Ze kwamen alle van de zeer steile rots ter linkerzijde, waarlangs de soldaten waren opgerukt. Ze troffen hen achter hun klippen en in de struiken, waarin zij in dekking lagen.

De soldaten sprongen op. Ze moesten uit die stenenregen weg. Ze zochten dekking aan de rechterzijde van het plateau.

Maar nauwelijks waren ze daar weggedoken, of ook van de

[p. 37]

hoge rots, die aan die kant het plateau afsloot, tuimelden er stenen op hen neer.

Het werd een dubbele lawine. Van twee kanten rolden zware rotsblokken naar beneden, honderden ponden zwaar. En gelijktijdig kraakten de schoten uit de haakbussen in het front. Het werd een hel voor de soldaten, veel erger dan de val waarin zij gisteren gelopen waren. Zij vluchtten in paniek.

Janavel riep zijn mannen bij elkaar. Vijf hadden op de heuvel links in hinderlaag gelegen, vijf op de heuvel rechts. Hij zelf met zes man had de vijand in het front gekeerd. Hij telde ze. Alle zeventien waren present. Niet een was er getroffen.

Janavel prees de jongelui, die geen musket of haakbus hadden. ‘Zie je wel dat je kunt vechten, ook al heb je geen geweer!’ zei hij.

Janavel en zijn vrienden hadden de vorige week ander werk gedaan dan wieden. Ze hadden deze stelling voorbereid. Zij hadden rotsblokken en stenen op de randen klaargelegd. Tijdens het gevecht hadden de jongens die stenen naar omlaag gestoten. Zij hadden er de vijand mee verpletterd en meer tot de overwinning bijgedragen dan de schutters.

Die avond zaten de strijders in de kleine kerk. Zij konden toch nog Pasen vieren.

Jacques Ronc, de schoolmeester van Rorá, die tevens voorging als er geen dominee was, liet zingen:

Door 's Hoogsten arm 't geweld onttogen,
Zal ik, genoopt tot dankbaarheid,
Verschijnen voor zijn heilig' ogen...

Daarna hield hij een vreemde paaspreek. Er was zei hij, be-

[p. 38]

richt gekomen hoe het beneden was gesteld. Een bloedig Pasen met tweeduizend doden. Bloed en vuur in de valleien. En ook Rorá verkeerde in groot gevaar. Tot tweemaal toe was de vijand afgeslagen. Maar de kracht van de verdedigers was klein en de vijand was zeer machtig. Het was volstrekt niet zeker of een derde aanval ook gekeerd kon worden. En tòch was het feest in de valleien. Die tweeduizend waren gevallen als martelaren voor hun christelijk geloof. Zij vierden nu reeds het grote feest van de Opstanding bij hun Heer. En die in Rorá vierden het paasfeest ook met blijdschap, onbevreesd. Zonder Gods wil zou geen haar van hun hoofd vallen.