Houen, jongens!

[p. 45]

6. Cootje zwemt

Eindelijk is het dag geworden. Nu kan Cootje door het dakraam uitzien. Samen met haar vader staat ze er voor.

Hoe vreemd is alles. Waar gisteren het grijze bouwland was met hier en daar een stukje weide er tussen, is nu een wilde zee, haast even woest als gisteren de Roompot, en verschrikkelijk door alles wat er uit de grauwe golven opsteekt. Ginds is de grote boerderij van Joosse, precies de ark van Noach op de vloed. Aan de andere kant staan een paar kleine huizen, waarvan enkel het dak boven het water uitsteekt. En hoe vreemd zijn de bomen: de populieren steken als boeketten boven het water uit, van de knotwilgen zijn de korte stammen onder water, de twijgen zwiepen als riet boven de vloed.

Vader kijkt recht naar het Zuiden, naar de Torendijk. De zwarte lijn van die dijk wordt onderbroken door een helderwitte rand. Dat witte is het dikke schuim van het instromend water, want daar is het gat, waardoor de polder onder water loopt. De Torendijk is doorgebroken.

Wie had dat ooit verwacht? In het Noorden was gevaar, misschien. Daar stond de storm recht op de kust en sprongen hoge golven op de dijken. Daar liep de Noordzee storm op het eiland. Hier in het Zuiden was de wind aflandig. Van de Zandkreek, smal en ondiep, scheen geen gevaar te duchten; Noord-Beveland was hier gedekt door Walcheren. En toch is daar de dijk bezweken.

Vader kijkt er met opeengeperste lippen naar. Nu hij weet dat de Torendijk gebroken is, begrijpt hij ook de snelle was van het water, en weet hij tevens dat het water zéér hoog stijgen kan. Cootje ziet wat op het water drijven. De stroom voert het langs

[p. 46]

de boerderij. ‘Wat is dat?’ vraagt zij aan haar vader.

‘Een kippenhok,’ zegt die.

Er drijft meer langs. Een voerkist, een stel planken, waarschijnlijk uit een stal afkomstig. En daar! Een stoel en nog een stoel, en ginds een linnenkast.

‘Vader,’ vraagt Cootje angstig, ‘hoe komen die meubels daar? Die waren toch in de huizen.’

‘Natuurlijk waren die in de huizen.’

En nu drijven ze hier.

‘Ik vrees dat er een huis door het water is vernield,’ zegt vader.

‘Vernield? Kapotgeslagen? Zou ons huis ook....?’ vraagt Cootje angstig.

‘De Eendrachtshoeve is sterk en hecht,’ zegt vader geruststellend. ‘Maar ik moet toch voorzorgen nemen.’

Vader gaat weg. Cootje blijft alleen bij het dakraam. Er drijft meer wrakgoed langs. De stroom voert het dicht langs de boerderij. Ginds drijft een tafel, daar alweer een linnenkast en nog een tafel en verscheidene stoelen. Dit is veel meer huisraad dan er in één huis is geweest. Er moeten verscheidene huizen zijn vernield.

Hoor! Cootje meent dat ze een kind hoort schreeuwen. Het moet verbeelding zijn. Het is het fluiten van de wind geweest.

Maar daar hoort ze het weer: het schreeuwen van een klein kind. Ah, Lineke natuurlijk. Maar Lineke ligt in haar bedje aan het andere einde van de grote zolder, achter de aardappelbakken, in de vannacht gemaakte zolderkamer.

Cootje steekt haar hoofd naar buiten en luistert scherp. Nu kan ze alleen geluiden buiten en niets van binnen horen. Door het fluiten van de wind heen verneemt ze duidelijk geschreeuw van een klein kind.

Zou het mogelijk zijn dat er een kind is in dat wilde water?

Ginds drijft een leunstoel, tamelijk hoog op de golven. De zitting en een stuk van de beklede leuning komen boven water uit. Het schreeuwen komt uit die richting.

Cootje klimt het raam uit. Ze loopt een eindje door de dakgoot. Zo kan ze beter in de leunstoel zien.

[p. 47]

Er ligt wat wits in. Dat moet een bedje zijn. En in dat bedje schreit een kind.

Cootje loopt verder langs de dakgoot. Als de stoel dichtbij komt, zal ze hem grijpen. Daar komt hij aan. Zij buigt zich ver voorover, ze rekt zich zover dat ze bijna valt. Ze kan de stoel niet raken. Snel loopt ze verder langs de smalle goot tot het einde toe. Weer rekt ze zich. Nog kan ze er niet bij. En nu is het afgelopen. De stoel is de boerderij voorbij. Hij drijft de wijde polder in.

‘Vader!’ roept Cootje.

Maar vader hoort haar niet. Hij is naar de schuur gegaan.

‘Moeder!’ roept Cootje.

Moeder kan haar ook niet horen. Zij is bij de kleintjes aan het andere einde van de lange zolder. En Cootje staat hier in de dakgoot, waar het water bruist en de wilde wind joelt. En het kleine kind drijft af.

Als Aart er was! Maar die is weg. Zij, Cootje, is hier alleen, en het enige middel om dat kind te redden is het na te springen. Zij kan zwemmen. In zwemmen is ze de beste van haar klas.

Het water is zo wild. Het is ook vast ijskoud. Besluiteloos staat Cootje in de dakgoot. De stoel met het kindje drijft al verder weg. Zij mag niet langer dralen.

Opeens plonst ze in het water. Hu! wat is het koud. 't Is of een mes in haar voorhoofd snijdt. De kou verlamt haar benen en haar armen. Ze vergeet te zwemmen.

Maar dan slaat ze haar leden uit. Ze duikt op, zwemt, schiet door het water. Ze voelt geen kou meer; het zwemt gemakkelijk. De stoel is al dichtbij. Zij grijpt de leuning. Daar ziet ze het kindje, diep weggestopt onder de dekens; het neusje steekt uit het holletje omhoog. De blauwe oogjes kijken haar aan, eerst verbaasd en dan verschrikt. En daarop begint het kind erbarmelijk te huilen.

Ze heeft de stoel te pakken. Nu omkeren en naar de goot terug. Maar dat valt tegen. Zo licht als het straks zwom, zo zwaar gaat het nu. Ze moet tegen de stroom in. Er is geen kijk op dat ze de zware stoel tegen de sterke stroom induwen kan. Een felle schrik vaart door haar heen. Ze kan het kind niet redden. Ze kan zich-

[p. 48]

zelf niet redden. Ze drijft af mèt de stoel. Ginds is de wijde polder, die nu een wilde zee geworden is.

Of.... Zij is nog boven het erf van de Eendrachtshoeve en rondom dat erf staan hoge populieren. Als zij zo'n boom bereiken kan....

Half met de stroom mee zwemmend kan ze wel wat richting geven aan de leunstoel. Ze stuurt recht op een boom aan. Het lukt! De stoel loopt klem tussen de takken. Zelf klimt ze op een tak. En dan gaat ze roepen: ‘Vader! Moeder! Help!’

Maar er komt niemand, want niemand hoort haar. Vader is in de schuur aan het werk en moeder is met de kinderen bezig op het andere einde van de zolder, en het dakraam, waar zij straks uit geklommen is, is van hier uit niet te zien, want zij is aan de zijkant van het huis beland, terwijl het dakraam aan de voorkant was. Zij kan alleen het puntje van de goot zien, waar zij afgesprongen is.

In haar natte kleren bibbert zij van kou. Haar verkleumde handen kunnen de takken amper meer omklemmen. Zij schreeuwt opnieuw, maar haar stem wordt hees en zwak, en haar keel wordt dichtgesnoerd van angst.

[p. 49]

Het kleintje in de stoel heeft van kou noch water last. Het ligt daar als eenmaal Mozes in het biezen kistje. Het schreeuwt niet meer. Het kraait en lacht. Cootje vergeet er haar ellende door. Zij lacht naar het kindje en zegt lieve woordjes. Het kindje kraait nog harder. Het werkt zijn knuistjes onder de dekens weg en zwaait er mee. Het heeft geen notie van gevaar.

Is dat nu een vertrouwen als van kinderen? En moet zij ook zo zijn: het hart gerust, zelfs nu? Zij wil het wel. Maar zij wordt zo vreselijk koud, haar tanden klapperen. Zij heeft in haar verkleumde armen geen kracht meer om zich vast te klemmen aan de tak. Haar rechterbeen, dat bekneld zit, is gevoelloos geworden. En vlak onder haar is het wilde en ijskoude water. Is dit nu de bescherming van Gods vleugels, waarvan vader gelezen heeft? Het onheil is nog niet voorbij. En God verlost haar niet.... Maar hemelhoog is toch zijn goedertierenheid. En Hij verlost dwars door het water heen. Hij brengt de Zijnen in zijn heerlijkheid. Schijnt daar geen licht boven het grauwe water? Is dat de hemelpoort? Cootje ziet het kindje in de stoel als door een floers; ze hoort zijn kraaien als uit de verte. Het is of ze door dat kraaien heen hoort zingen, heerlijk zingen en of ze een groot licht ziet.... Daar zijn armen, die haar grijpen. Ze zweeft. Het kindje. Ja, het kindje is er ook.... Dan is er niets meer.