Een nacht in Tunesië

Negende hoofdstuk, waarin de Annie-Loreen het anker licht en weer elders laat vallen, de schrijver hiervan een aanval van romantische beschrijvingszucht zoals gewoonlijk niet kan weerstaan maar niettemin als enige midden in de nacht wakker wordt als het schip plotseling wegvaart en een gesprek voert met de onvergelijkbare kapitein MacKyle over het zeemansinstinct en het gebrek daaraan bij stadsmensen.

Het wordt avond, en de Annie-Loreen, dat brave schip,

[p. 216]

heeft het wrak de plecht toegekeerd en vaart door al die banen van bloedkleurig en koningsgezind licht die in deze streken nu eenmaal bij de zonsondergang horen naar de vage, verre baai waar we voor anker zullen gaan. Het versleten stukje ivoor van de maan wordt aan de andere kant ook al zichtbaar, en enigszins aangedaan zitten we daar, boven op de brug, avondwind over onze stadslichamen, rond de onvervangbare kapitein MacKyle die ons, whisky in de ene en het grote wiel in de andere hand naar het eiland Port Cros vaart en sterke verhalen vertelt die een tijdlang recht overeind op het dek blijven staan, zoveel bloedige doden worden er in gestorven, zoveel gehuurde moordenaars bevolken de zo vreedzame hutten van zijn schip op weg naar het op bevel van staatslieden uitmoorden van geheime agenten, spionnen of collega's en wat zich verder nog meer afspeelt in die duistere landstreken waar over ons lot beslist wordt.

De vlinderachtige persoonlijkheid trekt zich huiverend terug in de armen van de leider van het geheel, iets donkers in haar donkerbruine ogen, de mannen kijken een klein beetje flinker dan hun karakter doorgaans voorschrijft en de beeldschone filmster trekt aan een andere sigaret dan die waarvoor wij zo indringend op pad zijn en kijkt of de maan al groter wordt, wat dus ook gebeurt, het laatste oranje van de zon glijdt van haar teennagels en dan draaien we de baai binnen, een donkere, heuvelige boog met palmen en lichten, waarin her en der een paar witte schepen voor anker liggen, heen en weer geduwd door de zee die we, nu onze motor gestopt is, ook weer horen, dat zachte, sissende gespoel wat volgens zeggen al duizenden jaar zo doorgaat en volgens geleerden op bevel van de maan geschiedt die het, wat

[p. 217]

daar dan ook van zij, voortdurend blijft bijlichten, zodat wij als we nadat de ankerketting omlaag gerateld is in het kleine roeibootje door een van de matrozen naar de houten aanlegsteiger geroeid worden de witte beweging van de golven kunnen volgen en ook verder kunnen zien wat ons te wachten staat: een steenachtig pad dat omhoogvoert naar een restaurant in de open lucht, het enige van het eiland, waar de leider van het geheel ons door in klederdracht gehulde vrouwen een diner laat voorzetten van zeewolf en entrecôte, waarna de vreedzaamste stemming van jaren over ons heendaalt, bijna te erg, ga maar na, met de wijn en wat wind en de maan en wat palmen en haast geen mensen en het water en het geluid van het water, wat zullen ze er thuis wel van zeggen?

En dan laten we ons weer terugroeien naar het schip dat als een witte verschijning in het zwarte water ligt en boven ons is het ook al zwart maar vol lichtgevende dingen hetgeen iemand van ons zich doet afvragen waarom er eigenlijk niet gepraat kan worden over het god in plaats van over de god waar natuurlijk geen antwoord op komt en dan kan ieder van ons daar helemaal alleen zelf over gaan nadenken in zijn houten kooi, met het water tikkend tegen de buitenkant van het schip en het tegelijkertijd ook heen en weer trekkend waardoor, weet u nog wel, zo lang geleden? het in slaap vallen wordt bevorderd.

Het wakker worden gaat minder zachtaardig. Ineens begint het bed waar ik in lig te schudden en trillen, ik sla mijn droom - wanneer eens geen? - van me af en kijk door de patrijspoort naar buiten, maar nog steeds de baai, de sterren en de wereld. De ankerketting ratelt

[p. 218]

en als ik aan dek kom is het koud, en er is niemand behalve de kapitein die met minstens even veel slaap in zijn hoofd als ik in 't mijne op de brug staat in een zwembroek en een trui. Ik vraag hem wat er aan de hand is en hij zegt dat er een storm op komst is en dat hij daarom naar een veiliger baai toe wil want in deze zijn te veel rotsen waar we tegen aan kunnen slaan.

Ik wil hem vragen hoe hij weet dat er een storm op komst is maar zijn onwil om echt wakker te zijn hangt nog aan alle kanten om hem heen dus ik stel me tevreden met als een soort echte zeeman er maar zo'n beetje bij te staan op de brug, naar de bevelen te luisteren en de geschreeuwde antwoorden die daar uit het donker in twee talen (want twee matrozen) op komen, en dan varen we weg, de zee op, waar nu werkelijk niets, geen licht, geen schip te zien is, en ik zit daar maar zo wat, merk niets van een storm en heb het een beetje koud en denk er over wat die man nu denkt die met zijn rug naar me toestaat en dat ouwe houten ding dat me nu al zo dierbaar is als vroeger het lelijkste stuk speelgoed over al dat water maar weer ergens anders heen brengt en denk dan dat hij voorlopig misschien wel aan niets anders denkt dan aan zijn kooi en ga naar beneden naar de mijne.

De volgende dag, als hij even niets te doen heeft, vraag ik hem waar hij nu midden in de nacht van wakker wordt en weet dat hij weg moet, en hij heeft wat moeite met het antwoord, dat er op neer komt dat hij gewoon midden in de nacht wakker wordt en dan iets ‘voelt’ dat, en het volgende komt met een vriendelijk soort minachting ‘jullie stadsmensen natuurlijk niet meer hebben, dat gevoel - ik voel het aan de beweging van het schip,

[p. 219]

of misschien ook wel aan iets anders, noem het (dit bijna verontschuldigend) maar instinct.’ Hoe dan ook, bij het tweede wakker worden lagen we tot verbazing van iedereen behalve de schrijver hiervan in een geheel andere baai, vlak tegenover het befaamde nudisteneiland, waardoor niet alleen de scheepskijker plotseling meer in omloop kwam maar ik u ook een tocht daar naar toe in het vooruitzicht kan stellen die in hoofdstuk X door de schrijver hiervan en de kapitein, volledig in kleding en uitsluitend de proviandering ten doel hebbende, zal worden uitgevoerd.