Een nacht in Tunesië

[p. 174]

R.R.R.

[9 maart 1965] Na een buitengewone vergadering van het concern waarvan ik medebestuurder ben, kan ik u meedelen dat genoemd concern, waarover straks meer, besloten heeft te antwoorden op de aantijgingen aan ons adres gericht door de Hoogwelgeboren of zo heer Ridder van Rappard, burgemeester van Gorkum. In een wellicht door een concurrerend concern opgestelde zinsnede had de heer Van Rappard met name de heer Nico Scheepmaker (chroniqueur van Vrij Nederland, columnist van het Algemeen Handelsblad, televisiecriticus van de Grote Provinciale Dagbladpers en medewerker aan Sportwereld) alsmede Wandelganger, de parlementaire redacteur van de Volkskrant, en mij ervan beschuldigd ‘elkaar de bal toe te spelen’. Velen in den lande is dit voorgekomen als weer één van die ondoordachte, wilde uitlatingen van de Ridder, wiens leven, naast het besturen van de gemeente Gorkum, voornamelijk gericht is op het tegengaan van de geestelijke verwording die in ons land niet toevallig hand over hand toeneemt, en waarbij Scheepmaker, Wandelganger en Nooteboom een balspelende rol vervullen.

De beschuldiging is echter niet loos. Wij spelen elkaar wel degelijk de bal toe. Die bal is evenwel van massief goud, en zo zwaar geworden dat wij ons, na jaren achter de schermen gebleven te zijn, wel een feitelijk weerwoord kunnen veroorloven. Gedrieën zijn wij bestuurderen van een concern, waarvan het kapitaal gedeeltelijk geleverd is door enkele grote banken, twee van Nederlands grootste industrieën, en één zeer vooraanstaande familie, waarvan ik de naam om begrijpelijke redenen hier nu niet kan noemen. Het is een buitensporig winstgevend

[p. 175]

concern, en het houdt zich voornamelijk bezig met de zaken waar de heer van Rappard zich zo over opwindt. Wij exploiteren, om een voorbeeld te noemen, Jan Cremer, die bij ons in vaste dienst is, en tegen een maandsalaris werkt. Zijn motor, zijn Mercedes, zijn kleding en zijn gouden boek heeft hij uiteraard slechts in bruikleen. Van de baten die ons toevloeien ontvangt hij bovendien 5 percent, een regeling waarmee hij tot op heden buitengewoon tevreden is.

Hoe moeilijk het is om een dergelijke image te beheren mag wel blijken uit het feit dat wij er zeven maanden over gedaan hebben eer wij minister Luns bereid vonden Cremer in een interview met Bibeb in het blad Vrij Nederland te veroordelen als ‘schadelijk voor het volk’ - de kosten van die zeven maanden zijn er evenwel met de daarna onmiddellijk gestegen verkoop gemakkelijk uitgekomen. Dat de heer Luns uiteindelijk voor onze verlokkelijke aanbiedingen gezwicht is, kan verklaard worden uit het feit dat hij zelf een klant van ons is, en niet voor niets zijn wij er trots op dat wij hem al twaalfeneenhalf jaar op zijn post hebben kunnen handhaven zonder al te veel moeilijkheden.

Hetzelfde geldt voor senator Algra en Gerard Kornelis van het Reve. Elke vijftiende van de maand hebben die twee, al dan niet in bijzijn van één van ons, een bespreking over de te volgen taktiek, wanneer wie wie beledigt in boek of senaat, en zoals u wel heeft kunnen merken marcheert ook deze zaak uitstekend. Van het Reve had er weliswaar bezwaar tegen dat hij zijn huis in Friesland ook nog Huize Algra moest noemen omdat hij meende dat daar het werk inbreuk ging maken op de privé-sector, maar een kleine opslag hielp hem vlug over al zijn bezwaren heen. Beiden ontvangen over de

[p. 176]

werken van Van het Reve de gebruikelijke 5 percent, en ze kunnen het uitstekend met elkaar vinden.

Dat wij er nu toe overgaan om met ons concern rrr (Reclame Reputatie Rendement) in de openbaarheid te treden is te danken aan het feit dat wij binnenkort aandelen op de beurs zullen gaan verhandelen, mede door de bemiddeling van enkele vrienden van de heren Lunshof en Geertsema, ook al klanten van ons, voor wie wij op verzoek van respectievelijk hun directie en partijbestuur een zogenaamde negatieve carrière opbouwen, zoals wij dat al jaren doen voor de heer Jacques Gans, ook al een van onze meest winstgevende objecten, waarvoor die vooruitziende genen die thans rem en tros beheren, ons reeds sinds '59 regelmatig grote bedragen uitkeren.

Dat de jonge Gorcumse schilder die door Ridder van Rappard zo ongenadig is uitgekreten eveneens een klant van ons is, zult u nu zonder meer begrijpen. Het is een vrij redelijk talent, zoals er zovelen zijn vandaag de dag, en alleen door hem een paar jaar in Gorcum te laten wonen hebben wij op een dergelijke manier de aandacht op hem kunnen vestigen, daarbij de factor van Rappard als motor gebruikend. Wij kunnen dan ook gerust zeggen dat onze zaak een miljoenenzaak is. Niet alleen overwegen wij op dit ogenblik een verzoek zowel van de Synode als van het episcopaat voor eveneens zowel een protestantse als een katholieke actie tegen Jan Cremer, beide delicate opdrachten, maar wij hebben ook kleinere opdrachten zoals een herimaginisering van de voorzitter van de PvdA, de heer Suurhoff, een opdracht die wij terug zullen moeten geven omdat hij zelfs ons te machtig is.

Al met al zal het iedereen duidelijk zijn dat de heer Van Rappard zich op glad ijs gewaagd heeft, door zich

[p. 177]

voor de rechtbank te laten dagen, juist nu wij hem als opponent zo hard nodig hadden in verband met enkele komende kunstschandalen in de hoofdstad. Niet voor niets hebben wij dan ook Godfried Bomans 50.000 gulden uitgekeerd om het op uiterst voorzichtige wijze voor de Ridder op te nemen. Van Rappard zelf heeft, dat moeten wij hem nageven, tot nu toe geweigerd op al onze aanbiedingen in te gaan. Maar dat kan ook een kwestie zijn van simpelweg de prijs opdrijven. Je weet het nooit met die Ridders - er zijn er nog maar een stuk of twee, drie, en dat bemoeilijkt de statistiek. Teken daarom veel liever in op de tros enzovoort, daar krijgen wij trouwens ook 11¼ percent van.

Verdere mededelingen volgen op de voorlaatste pagina van het Algemeen Handelsblad van zaterdag aanstaande. Zij zullen worden geparafeerd met een S, de S van Scheepmaker. Ziet u de bal vliegen?