De 'Poeticsche werken'

[p. 181]

Individuele bundels

Thans komt de samenstelling en ordening van drieënveertig bundels PW, berustend in openbare bibliotheken, ter sprake. De behandeling hiervan is nu pas mogelijk, na het voorafgaand onderzoek der aparte PW, en na de kennismaking met verwant drukwerk. Inderdaad, enkel na identificatie en datering van de individuele vellen kan men overgaan tot een ontleding en rangschikking van de bewaarde bundels. Op hun beurt echter vormen deze laatste een overtuigend materieel bewijs ten gunste van de volgorde waarin de vellen PW zouden ontstaan zijn. Vooral in de reeks-Van den Rade is men getuige van een merkwaardige congruentie: de bewaarde bundels groeien aan naarmate meer en meer individuele vellen gedrukt worden. De top, d.i. de volledigheid, wordt bereikt in een of in een paar exemplaren, waarna een dalende lijn inzet: de vellen die in het voorgaande analytisch onderzoek als oudste geïdentificeerd werden, verdwijnen geleidelijk in de eveneens dunner wordende bundels, waarvan de laatste exemplaren enkel vellen omvatten die hetzij in relatief grote oplage gedrukt werden, ofwel als Van den Rades jongste produktie onderkend zijn. Deze rekening klopt weliswaar niet altijd mathematisch, in deze zin dat een willekeurige bundel niet steeds de totaliteit der resterende vellen omvat, maar dit is dan eerder aan de bemoeiingen van Jan van der Noot zelf te wijten. Onverklaarbare uitzonderingen ontbreken: het plots opduiken van een bepaald vel na een lange periode van non-activiteit blijft ons bespaard; het tegengestelde geval, een vel uit latere tijd (sterckheyt, 1595), ingebonden in een bundel die volgens alle overige gegevens enkele jaren vroeger samengesteld is, komt slechts eenmaal voor (LUB 1500 A48) en blijft niet onopgelost.

De volgorde waarin de onderscheiden bundels behandeld worden, is die van hun ontstaan. Achtereenvolgens wordt voor elk exemplaar opgesteld:

Beschrijving: de uiterlijke elementen van elk boek als een geheel.

Inhoud: deze wordt aangegeven aan de hand van de naam der voorhanden vellen. Tussen () staat hierna telkens de nummering der twee folio's van dit vel in het geheel van de bundel. De wijze van inbinden wordt aanschouwelijk voorgesteld aan de hand van twee diacritische tekens: < ingeschoten in het voorgaande vel , hierna begint een nieuwe katern

Aantekeningen: de juiste standplaats van de bundel wordt hierin vastgelegd aan de hand van winst en verlies der aparte bladen.

[p. 182]

Bundels PW 1580-1585 (22 stuks)

ASB C92022

Beschrijving

Samenstelling: PW (7 folio's) + LvB + CB/Abr.

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden, 266 bij 184 mm.

Band: perkament; twee schutbladen vooraan.

Herkomst: bibliotheek G. van Havre (zijn ex-libris op de binnenzijde van het voorplat met notering: ‘N^o 1960’). Aangekocht door het Antwerps dotatiefonds op de veiling bij Frederik Muller (notering in potlood op f 1^r van het Titelvel der PW, waar ook het aanwinstnummer 91112 vermeld staat; zie Bibliothèque chev. Gust. van Havre d'Anvers. Première partie, Amsterdam, 1905, 18, nr. 122 en ‘Mengelingen’ in Tijdschrift voor boek- en bibliotheekwezen 4 (1906), 43-45).

Inhoud

titelvel 1580-1581 f 1 (1), voorwerk 1580-1581 (2,3), matthias [1] (4,7) < matthias [2] (5,6)

Aantekeningen

Een der vroegst bewaarde bundels: naast de reeds voorhanden vellen matthias blijken van de volgende reeks enkel titelvel en voorwerk voorhanden.

BM 11555.g.25(3)

Beschrijving

Samenstelling: CB/Abr + LvB + PW (16 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden.

Band: 17de- of 18de-eeuwse perkamentband, versierd met stempels.

Herkomst: verworven door BM op 6 mei 1850 uit de collectie Richard Heber⁴⁶.

46 Schriftelijke mededeling van Mr Howard M. Nixon.

Inhoud

titelvel 1580-1581 (1,4) < voorwerk 1580-1581 (2,3), matthias [1] (5,8) < matthias [2] (6,7), liefvelt [1] (9,12) < liefvelt [2] (10,11), slotvel [1] (13,16) < slotvel [2] (14,15)

Aantekeningen

Zie onder GRUB EEe40³.

GRUB EEe40³

Beschrijving

Samenstelling: CB/Abr + LvB + PW (16 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 278 bij 190 mm.

Band: in halfperkament; voor- en achteraan één schutblad.

Herkomst: verworven vóór 1833⁴⁷.

Literatuur: J. van der Elst, ‘Een onuitgegeven gedichtje van Jan van der Noot’, in Het Boek 8 (1919), 52-53; zie ook blz. 177.

47 Meegedeeld door mej. drs. B.R. Ubink.

Inhoud

titelvel 1580-1581 (1,4) < voorwerk 1580-1581 (2,3), liefvelt [1] (5,6), liefvelt [2] (7,8),

[p. 183]

matthias [1] (9,10), matthias [2] (11,12), slotvel [1] (13,16) < slotvel [2] (14,15)

Aantekeningen

BM 11555.g.25(3) en GRUB EEe40³ bevatten naast matthias [1] en [2] de eerste groep der als zodanig opgevatte PW, evenals slotvel [1] en [2].

BM 11555.g.26(3)

Beschrijving

Samenstelling: LvB + CB/Abr + PW (11 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden.

Band: gespikkeld kalfsleer, verguld (17de-18de eeuw).

Herkomst: verworven door BM op 13 maart 1847 van de Londense boekhandelaar Thomas Thorpe⁴⁸.

48 Zie blz. 182 noot 46.

Inhoud

titelvel 1580-1581 f 1 (1), voorwerk 1580-1581 (2,3), liefvelt [1] (4,7) < liefvelt [2] (5,6), slotvel [1] (8,11) < slotvel [2] (9,10)

Aantekeningen

Voor de mogelijke bestemmeling, zie onder GUB G11736^2-3.

WNB *35.0.61

Beschrijving

Samenstelling: PW (12 folio's) + LvB + CB/Abr.

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden.

Band: slap perkamenten omslag, verguld, deerlijk gehavend; voor- en achteraan één schutblad.

Herkomst: bezit van Daniël Dannwitz (?); zie Aantekeningen. Door WNB verworven vóór 1860⁴⁹.

49 Mededeling van Frau Dr. M. Strebl.

Inhoud

titelvel 1580-1581 (1,4) < voorwerk 1580-1581 (2,3), liefvelt [1] (5,8) < liefvelt [2] (6,7), slotvel [1] (9,12) < slotvel [2] (10,11)

Aantekeningen

Zie onder GUB G11736^2-3. Dit exemplaar is hoogstwaarschijnlijk bestemd geweest voor Daniël Dannwitz (liefvelt [1] f 2^r); de staat Bi(b) met het gedicht te zijner ere is nergens elders aangetroffen.

KKB 18-177

Beschrijving

Samenstelling: PW (12 folio's) + Lvb + CB/Abr.

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden.

Band: het lederen omhulsel zelf is weg; de bladen ter versteviging van het plat zijn losgekomen.

Het zijn fragmenten uit een koopmansboek. Voor- en achteraan is één schutblad aangebracht.

Herkomst: achtereenvolgens bezit van Arnold Sasbout en diens dochter Liduina, echtgenote van

[p. 184]

Jacob van Scherpenzeel; zie Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek, 1912, II, 1265 (Van Kuyk).

Inhoud

titelvel 1580-1581 f 1 (1), LvB, F*4(2), voorwerk 1580-1581 (3,4), liefvelt [1] (6,5), liefvelt [2] (7,8), slotvel [1] (9,12) < slotvel [2] (10,11)

Aantekeningen

Op de titelpagina prijkt in de bovenmarge ‘Ex dono Auctoris.'’, onder r. 10 ‘A Sasbaut. ❘ Sola nobilitas Virtus.’, en onder r. 13 ‘Liedewÿ Sasboút.’. Een van deze vroege eigenaars is ook wel verantwoordelijk voor de correctie in liefvelt 213, waar ‘Arnault Sasbaut’ met de pen verbeterd wordt tot ‘Arnoult Sasbout’. Voor de plaatsverwisseling der portretten van de dichter, zie de Aantekeningen bij de beschrijving van titelvel 1580-1581.

GUB G11736^2-3

Beschrijving

Samenstelling: CB/Abr + LvB + PW (13 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 271 bij 176 mm.

Band: in kalfsleer; de rug is versierd met losse stempels tussen de ribben, telkens binnen een kader van filets; stempels en filets verguld. In het tweede kader staat als titel gestempeld: ‘NOOT ❘ OVERD ❘ OLYMP.’; vooraan twee schutbladen, achteraan één.

Herkomst: blijkens nota's op de rectozijde van het eerste schutblad in het bezit geweest van J.B. van de Mortel (1802), D.F. van Alphen en J.T. Bodel Nijenhuis; door deze laatste aangekocht op de veiling van Van Alphens bibliotheek in april 1842. Verworven door GUB op de veiling Della Faille in april 1878; zie Catalogue des livres & manuscrits composant la collection de M. René della Faille..., Antwerpen, 1878, 158, nr. 966.

Inhoud

titelvel 1580-1581 f 1(1), voorwerk 1580-1581 (2,3), titelvel 1580-1581 f 2(4), ‘I. VANDER Noot,...op een Lucrece...’(5), liefvelt [1] (6,9) < liefvelt [2] (7,8), slotvel [1] (10,13) < slotvel [2] (11,12)

Aantekeningen

De bundels vanaf BM 11555.g.26(3) tot GUB G11736^2-3 bevatten alle dezelfde vellen PW. Het ontbreken van matthias [1] en [2] is geen mankement, want deze beide vellen zijn telkens elders in deze convoluten ingebonden. De verregaande overeenstemming in de samenstelling van deze verzamelingen veroorlooft ons, op basis van het bewijsmateriaal in KKB 18-177, de bestemmeling van elk recueil te situeren onder de leden van de overheidsinstanties, vermeld in liefvelt.

GUB G11736^2-3 f 4 is weliswaar titelvel 1580-1581 f 2, maar het behoorde aanvankelijk tot een ander exemplaar dan het hier aanwezige f 1; beide bladen zijn als aparte eenheden ingebonden en zij worden dan ook niet als één vel beschouwd.

GUB G11736^2-3 f 5 is een diploma, dat volkomen los van de PW verschenen is. Het bevat een Nederlands en Frans epigram ‘op een Lucrece van Roomen’, gesneden door Jan Wiericx; zie verder Leonard Forster, ‘Iets over Nederlandse renaissancelyriek vóór Heinsius en Hooft’, in Tijdschrift voor Nederlandse taal- en letterkunde 82 (1967), 299-300 en Marie Mauquoy - Hendrickx, ‘A propos de la ‘Lucrèce’ et du ‘Jugement dernier 'de Jean Wierix’, in Le livre et l'estampe 19 (1973), 52-59.

[p. 185]

GUB G8274¹

Beschrijving

Samenstelling: PW (12 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn miniem afgesneden, en meten 286 (288) bij 189 mm.

Band: gekartonneerd; voor- en achteraan drie schutbladen.

Herkomst: aangekocht door GUB bij het antiquariaat C. Vyt in juni 1893; identiek met het exemplaar in Bulletin des livres en vente Chez Fr.-J. Olivier, Bruxelles, 1876 (mei), 36, nr. 348/7⁵⁰.

50 Ik dank de bekendheid met deze laatste catalogus aan de h.J. Machiels.

Inhoud

titelvel 1580-1581 (1,4) < voorwerk 1580-1581 (2,3), liefvelt [1] (5,8) < liefvelt [2] (6,7), slotvel [1] (9,12) < slotvel [2] (10,11)

Aantekeningen

Typisch voorbeeld van een bundel PW in plaquette-vorm, d.i. met als kern het dichtstuk voor een mecenas, omgeven door titel, voorwerk en slotvel; zie blz. 180.

OBL Douce N296(1)

Beschrijving

Samenstelling: PW (22 folio's) + LvB + CB/Abr.

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 272 bij 175 mm.

Band: laat 17de-eeuwse band in gemarmerd kalfsleer, verguld; voor- en achteraan één schutblad.

Herkomst: aan OBL gelegateerd door Francis Douce in 1834⁵¹.

51 Mededeling van Mr David Rogers.

Inhoud

titelvel 1580-1581 (1,4) < voorwerk 1580-1581 (2,3), matthias [1] (5,8) < matthias [2] (6,7), liefvelt [1] (9,12) < liefvelt [2] (10,11), hofmans (13,14), craenmeester (15,18) < castro (16,17), slotvel [1] (19,22) < slotvel [2](20,21)

Aantekeningen

craenmeester, castro en hofmans komen voor het eerst voor. Geen der overige reeds verschenen vellen PW ontbreekt.

De bundel is wel samengesteld in 1583, want de datum op het titelblad werd aldus met de pen gecorrigeerd. Opvallend - en uniek - is de correcte plaatsing der binderssignaturen in dit exemplaar. Na de katern titelvel-voorwerk die de gedrukte signatuur A voert, krijgen de groepjes matthias [1] en [2] en liefvelt [1] en [2] de respectieve signaturen B en c; telkens worden enkel de eerste twee bladen van elke katern gemerkt, wat zeer normaal is bij deze folio's in vieren: verdere nummering is immers overbodig. hofmans voert op f 1^r signatuur d en op f 2^r signatuur d2; dit is belangrijk omdat de samensteller van de bundel daardoor te kennen geeft dat geen ander vel in hofmans mag gevouwen worden, maar dat integendeel dit vel als één geheel moet gehandhaafd blijven. De twee volgende katernen, craenmeester-castro en slotvel [1] en [2], vormen alweer groepjes folio's in vieren en krijgen, parallel met de eerste katernen van deze bundel, de respectieve signaturen e,e2 en F,F2. Al deze signaturen waren enkel voor de binder bestemd, want zij stonden op de bladrand in de rechter benedenhoek genoteerd, en zijn dan ook ten dele weggesneden.

Hoogstwaarschijnlijk was deze bundel bestemd voor een lid der familie Hofmans: het vel hofmans, dat het meest recente is, werd ingebonden vlak na de verzen voor de prominentste gezagsdragers, en dus op de eervolste plaats, die een particulier mocht verhopen. Daarbij is dit vel het enige,

[p. 186]

dat niet opgenomen is in een groep folio's in vieren, maar integendeel intentioneel - blijkens de signaturen! - als afzonderlijke eenheid moest gerespecteerd worden - wel om het familieverband, dat van f 1^v doorloopt op f 2^r, niet te schenden. Ook de aangepaste datum 1583 wijst in de richting van de familie Hofmans: het gelijknamig vel is gedrukt in 1582, en de bundel zal kort nadien samengesteld zijn. Aangezien een aantal leden der familie Hofmans naar Engeland uitgeweken zijn, is het goed mogelijk dat deze bundel reeds sinds de 16de eeuw onafgebroken aldaar berust heeft.

GUB G11737

Beschrijving

Samenstelling: PW (18 folio's).

Nummering: correcte foliëring in potlood.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 263 bij 170 mm.

Band: in halfleer; voor- en achteraan één schutblad.

Herkomst: aangekocht door GUB bij C. Vyt in oktober 1894.

Inhoud

titelvel 1580-1581 (1,2), matthias [1] (3,6) < matthias [2] (4,5), croy (7,8), craenmeester (9,10), hofmans (11,14) < castro (12,13), slotvel [1](15,18) < slotvel [2] (16,17)

Aantekeningen

croy komt hier voor het eerst als onderdeel der PW voor. Daartegenover ontbreken: voorwerk 1580-1581, liefvelt [1] en [2].

BKB VH24267¹

Beschrijving

Samenstelling: LvB + PW (22 folio's).

Nummering: correcte foliëring in potlood.

Staat: alle bladen zijn gelijkmatig afgesneden, en meten 269 (271) bij 183 mm.

Band: 17de-eeuwse perkamenten band met op voor- en achterplat twee splitten voor linten, die echter verdwenen zijn; voor- en achteraan drie schutbladen.

Herkomst: op de binnenkant van het voorplat het ex-libris van Charles van Hulthem: een vruchtenkrans, d.i. type 5; zie Biographie nationale, Bruxelles, 1886-1887, IX, 704 (Victor Jacques).

Op de binnenkant van het achterplat staat een eigenaardige aanduiding,

B :	O :
D :	C :

Inhoud

titelvel 1580-1581 (1,4) < voorwerk 1580-1581 (2,3), roelandts (5,6), liefvelt [1] (7,10) < liefvelt [2] (8,9), hofmans (11,14) < castro (12,13), croy (15,16), craenmeester (17,18), slotvel [1] (19,22) < slotvel [2] (20,21)

Aantekeningen

matthias [1] en [2] ontbreken, terwijl roelandts voor het eerst opduikt. Deze bundel kan voor Gabriël Roelandts bestemd geweest zijn, want niet enkel is roelandts - het meest recente vel - onmiddellijk na de preliminaire blz. ingebonden, maar tevens is het zò gevouwen, dat het gedicht ter ere van Roelandts vooraan terecht komt. Het tweede dergelijke geval komt voor in een bundel die zeker een jaar na het verschijnen van roelandts samengesteld is (UUB 211B22³).

[p. 187]

BKB II61838¹

Beschrijving

Samenstelling: PW (32 folio's) + LvB + CB/Abr.

Nummering: moderne foliëring in potlood tot 31; f 1 (titelvel 1580-1581 f 2) is niet meegeteld.

Staat: alle bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 250 bij 155 mm.

Band: in halfleer; voor- en achteraan een gekleurd schutblad, waarna vooraan nog een wit schutblad volgt. De huidige verzameling herbergt twee zeer onderscheiden onderdelen, nl. het hier vermelde convoluut en II61838^4-7 dat later ter sprake komt.

Herkomst: blijkens een nota op het tweede schutblad vooraan behoorde dit convoluut II61838^1-3 in 1839 toe aan Arthur Dinaux te Valenciennes. Nadien was het in het bezit van Henri Helbig, wiens bibliotheek door BKB aangekocht werd in 1892⁵².

52 Mededeling van mevr. E. Cockx-Indestege.

Inhoud

titelvel 1580-1581-(2,1), voorwerk 1580-1581 (3,4), matthias [1] (5,8) < matthias [2] (6,7), croy (9,10), discovrs (11,12), castro (13,14), roelandts (20,15) < liefvelt [1] (16,19) < liefvelt [2] (17,18), hofmans (21,22), grammay (24,23), stevart (25,28) < craenmeester (26,27), slotvel [1] (29,32) < slotvel [2] (30,31)

Aantekeningen

Aanwinsten: stevart, discovrs, grammay; geen enkel vel PW ontbreekt. Voor het doorscheuren van grammay, zie de Aantekeningen bij de beschrijving van dit vel.

Deze bundel kan bestemd geweest zijn voor een lid van de raad van financiën, opgesomd op discovrs f 1^r: dit vel, een der meest recente, is ingebonden vlak na de verzen ter ere van hoogadellijke figuren die men nu eenmaal de voorrang moest laten, maar het gaat toch alle andere vellen vooraf, en zeker de twee overige aanwinsten.

AUB 2842B28

Beschrijving

Samenstelling: PW (31 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 274 bij 187 mm. Deze bundel draagt het stempel van een zorgvuldig bijgewerkt luxeartikel, dank zij de volgende eigenaardigheden:

1)	Als toegift is vóór de eigenlijke PW een plaat ingelast, die geen verband houdt met de volgende bladen, maar wel zeer decoratief werkt.
2)	Deze plaat, evenals het portret van de dichter (titelvel 1580-1581 f 2^v ) en de raadselobelisk (slotvel [1] f 2^v) zijn zorgvuldig bijgekleurd.
3)	Alle tekstpagina's zijn rood gelinieerd.

Band: gekartonneerd.

Herkomst: aangekocht op 17 februari 1959 te Utrecht bij het antiquariaat J.L. Beijers; zie Het Boek 34 (1959-1960), 39.

Inhoud

Vreemde plaat (1), titelvel 1580-1581 (2,5) < voorwerk 1580-1581 (3,4), matthias [1] (6,9) < matthias [2] (7,8), castro (10,15) < stevart (11,14) < grammay f 1 (12) en maes f 1 (13), craenmeester (16,19) < croy (17,18), roelandts (23,20) < discovrs (21,22), liefvelt [1] (24,27) < liefvelt [2] (25,26), slotvel [1] (28,31) < slotvel [2] (29,30)

Aantekeningen

Aanwinst: maes; hofmans ontbreekt.

[p. 188]

Voor het samennemen van grammay en maes, zie de Aantekeningen bij de beschrijving van grammay.

Voor bijkleuren en liniëren als bibliofiele karaktertrekken, zie Leon Voet, The golden compasses, Amsterdam, (1969-1972), II, 242 en 251.

UUB 211B22³

Beschrijving

Samenstelling: PW (43 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 262 bij 177 mm.

Band: 18de-eeuwse band in gemarmerd kalfsleer; rug en kanten verguld; voor- en achteraan twee schutbladen.

Herkomst: aangekocht bij Martinus Nijhoff⁵³.

53 Mededeling van de h.G. Brouwers.

Inhoud

titelvel 1580-1581 (1,4) < voorwerk 1580-1581 (2,3), matthias [1] (5,8) < matthias [2] (6,7), discovrs (9,10), grammay f 1 (11), roelandts (12,13), liefvelt [1] (14,17) < liefvelt [2] (15,16), maes (21,18) < stevart (19,20), hofmans (22,25) < castro (23,24), croy (26,27), gambrinus (28,29), poetov [H] (30,33) < poetov [H2] (31,32), dennetieres (34,35), scholiers (36,39) < craenmeester (37,38), slotvel [1] (40,43) < slotvel [2] (41-42)

Aantekeningen

Aanwinsten: scholiers, gambrinus, dennetieres, poetov [H] en [H2]. Geen enkel vel PW tot nu toe ontbreekt.

BN Rés.Yi.4

Beschrijving

Samenstelling: CB/Abr + LvB + PW (54 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden.

De nota op de ondermarge van matthias [1] f 1^r (f 13^r) is ten dele weggesneden, wat - gezien de inhoud - bewijst dat de huidige volgorde der vellen reeds vastgelegd was vóór de laatste binding. Band: 18de-eeuwse halfleren band.

Herkomst: behoorde reeds tot de vroegere Bibliothèque Royale (nr. Y.6431); zie Catalogue des livres imprimés de la bibliothèque du roy. Belles Lettres, Paris, 1750, I, 590, nr. 6431⁵⁴.

54 Mededeling van Mme J. Veyrin-Forrer.

Inhoud

titelvel 1580-1581 (1,4) < voorwerk 1580-1581 (2,3), apologie [A] (5,8) < apologie [A2-A3] (6,7), matthias [1] (9,12) < matthias [2] (10,11), matthias [1] (13,16) < matthias [2] (14,15), roelandts (20,17) < discovrs (18,19), liefvelt [1] f 2 (21), maes (24,22) < liefvelt [2] f 2 (23), croy (25,26), grammay f 1 (27), stevart (28,31) < gambrinus (29,30), hofmans (32,35) < castro (33,34), scholiers (36,39) < craenmeester (37,38), dennetieres (40,45) < goossenius [I] (41,44) < goossenius [I2] (42,43), poetov [H] (46,49) < poetov [H2] (47,48), slotvel [1] (50,53) < slotvel [2] (51,52), aanvullend blad (54)

Aantekeningen

Aanwinsten: goossenius [I] en [I2], apologie [A] en [A2-A3]. Geen enkel vel PW ontbreekt, zij

[p. 189]

het dan ook in gehavende toestand als liefvelt [1] en [2], of dubbel vertegenwoordigd als matthias [1] en [2].

Het aanvullend blad (f 54) is geïnspireerd door LvB f E2^r, doch het bevat niet dezelfde tekst.

AKAW G322

Beschrijving

Samenstelling: PW (52 folio's) + LvB + CB/Abr.

Nummering: moderne foliëring in potlood van 1 (apologie A f 1^r) tot 50 (slotvel [1] f 2); titelvel 1584-1585 f 2 is niet meegerekend.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 264 (266) bij 180 mm.

Band: 17de-eeuwse perkamenten band, versierd met blinde stempels; voor- en achteraan twee schutbladen.

Herkomst: Van der Noots eigen exemplaar; aan AKAW geschonken door Cornelis Loots in 1819; zie Proces-verbaal van de twaalfde algemeene vergadering van het koninklijk-Nederlandsche instituut van wetenschappen, letterkunde en schoone kunsten, Amsterdam, 1819, 64⁵⁵.

55 Mededeling van de h. F.H.J. Buijs.

Inhoud

titelvel 1584-1585 (1,6) < apologie [A] (2,5) < apologie [A2-A3] (3,4), voorwerk 1580-1581 (7,8), matthias [1] (9,12) < matthias [2] (10,11), roelandts (16,13) < croy (14,15), hofmans (17,20) < craenmeester (18,19), castro (21,22), discovrs (23,24), grammay f 1 (25), maes f 1 (26), liefvelt [1] (27,30) < liefvelt [2] (28,29), pruenen (31,34) < gambrinus (32,33), stevart (35,36), poetov [H] (37,40) < poetov [H2] (38,39), goossenius [I] (41,44) < goossenius [I2] (42,43), dennetieres (45,48) < scholiers (46,47), slotvel [1] (49,52) < slotvel [2] (50,51)

Aantekenïngen

Aanwinsten: titelvel 1584-1585, pruenen. Door de aanwezigheid van eerstgenoemd vel ontbreekt van nu af automatisch titelvel 1580-1581; de rest der PW is voltallig.

ASB C91675

Beschrijving

Samenstelling: PW (48 folio's).

Nummering: moderne paginering in potlood, lopende van p. 1 (titelvel 1584-1585 f 1^r) tot p. 95 (matthias [1] f 2^v). De ontbrekende eenheid is de enige blanco bladzijde (titelvel 1584-1585 f 2^r). Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden, en meten 290 bij 182 mm.

Band: in halfperkament; twee schutbladen voor- en achteraan.

Herkomst: Bulletin...Olivier, Bruxelles, 1876 (mei), 37, nr. 348/9; bibliotheek Fernand Donnet (zijn stempel op het tweede schutblad vooraan). Aangekocht op de veiling van deze bibliotheek, 29 oktober 1928; zie Catalogue d'une très importante collection de livres anciens et modernes provenant de la bibliothèque de feu Mons. F. Donnet. Deuxième et troisième partie, Anvers, 1928, 58, nr. 3023.

Inhoud

titelvel 1584-1585 (1,4) < voorwerk 1580-1581 (2,3), apologie [A] (5,8) < apologie [A2-A3] (6,7), slotvel [1] (9,12) < slotvel [2] (10,11), dennetieres (13,16) < gambrinus (14,15), scholiers (17,20) < discovrs (18,19), craenmeester (21,24) < croy (22,23), stevart (25,28) < grammay f 1 (26) en maes f 1 (27), pruenen (29,32) < roelandts (31,30), poetov [H] (33,36) < poetov [H2] (34,35), goossenius [I] (37,40) < goossenius [I2] (38,39), liefvelt [1] (41,44) < liefvelt [2] (42,43), matthias [1] (45,48) < matthias [2] (46,47)

[p. 190]

Aantekeningen

Van nu af zijn castro en hofmans niet meer voorhanden.

AUB 976A2

Beschrijving

Samenstelling: PW (41 folio's) + LvB + CB/Abr.

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 272 bij 180 (183) mm.

Band: perkament (modern).

Herkomst: bibliotheek Gerard Meerman; zie Bibliotheca Meermanniana; sive catalogus librorum impressorum et codicum manuscriptorum, quos maximam partem collegerunt viri nobilissimi Gerardus et Joannes Meerman; morte dereliquit Joannes Meerman,..., Hagae Comitum, 1824, II, 169, nr. 211 en de nota van Bodel Nijenhuis in GUB G11736; naderhand in het bezit van de Amsterdamse kunsthandelaar Vincent van Gogh (zijn ex-libris op het binnenste schutblad); zie DBE, 104 noot 4.

Inhoud

titelvel 1584-1585 (1,4) < voorwerk 1580-1581 (2,3), 5 vreemde platen (5-9), apologie [A] (10,13) < apologie [A2-A3] (11,12), roelandts (17,14) < grammay (15,16), matthias [1] (18,21) < matthias [2] (19,20), stevart (22,25) < gambrinus (23,24), poetov [H] (26,29) < poetov [H2] (27,28), goossenius [I] (30,33) < goossenius [I2] (31,32), dennetieres (34,37) < scholiers (35,36), slotvel [1] (38,41) < slotvel [2] (39,40)

Aantekeningen

liefvelt [1] en [2] en pruenen zijn voorgoed verdwenen.

croy, craenmeester en maes, die thans ontbreken, komen toch nog hierna voor.

Voor de vijf vreemde platen, die kunnen behoren tot de voortgezette Olympias, zie DBE, 244-246 en LvB, XXVI-XXIX. Voor de kaders eromheen, zie blz. 64 en noot 4 aldaar.

MPM R46.3

Beschrijving

Samenstelling: PW (35 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 274 bij 188 mm.

Band: gekartonneerd; vooraan één, en achteraan twee schutbladen.

Herkomst: Bulletin...Olivier, Bruxelles, 1876 (mei), 36-37, nr. 348/8.

Inhoud

titelvel (1584-1585 f 1 (1), apologie [A] (2,7) < apologie [A2-A3] (3,6) < voorwerk 1580-1581 (5,4), grammay (8,11) < roelandts (10,9), croy (12,13), gambrinus (14,17) < stevart (15,16), poetov [H] (18,21) < poetov [H2] (19,20), goossenius [I] (22,25) < goossenius [I2] (23,24), maes (26,31) < craenmeester (27,30) < slotvel [2] (28,29)

Aantekeningen

matthias [1] en [2], slotvel [1] en discovrs zijn verdwenen. Het verkeerdelijk inbinden van voorwerk 1580-1581 te midden van apologie [A2-A3] is te wijten aan de identieke signaturen; zie de Aantekeningen bij de beschrijving van voorwerk 1580-1581.

[p. 191]

BKB II61838^4-6

Beschrijving

Samenstelling: PW (18 folio's); voor de eerste stukken van dit recueil, zie blz. 187.

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 282 bij 190 mm.

Band: in halfleer.

Herkomst: deze bladen maakten nog geen deel uit van het huidig convoluut in 1839, want dan schrijft Dinaux in zijn reeds boven vermelde nota: ‘Nous sommes fort étonnés de ne trouver dans les trois ouvrages suivans de Vandernoot [II61838^1-3] aucune mention de Guillaume de Poetou...’, daar waar poetov [H] en [H2] in de huidige bundel wèl voorkomen.

Inhoud

gambrinus (1,2), apologie [A] (3,6) < apologie [A2-A3] (4,5), poetov [H] (7,10) < poetov [H2] (8,9), goossenius [I] (11,14) < goossenius [I2] (12,13), dennetieres (15,18) < maes (17,16)

Aantekeningen

Slechts maes dateert uit een vroegere periode; de rest der PW behoort tot de laatst gedrukte reeks.

WHAB 23.1 Poet.2^o (1)

Beschrijving

Samenstelling: PW (4 folio's) + LvB.

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden.

Band: slap perkamenten omslag.

Herkomst: verworven door hertog August van Braunschweig-Wolfenbüttel (1579-1666)⁵⁶.

56 Mededeling van Dr. P. Raabe.

Inhoud

titelvel 1584-1585 (1,4) < voorwerk 1580-1581 (2,3), LvB vanaf f A1.

Aantekeningen

Deze twee nog voorhanden vellen PW fungeren als voorwerk bij een exemplaar van LvB, bij gebrek aan diens eerste katern met signatuur*.

AMVC N431 (15562M)

Beschrijving

Samenstelling: PW (4 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 265 bij 167 mm.

Band: in halfperkament (modern); één schutblad voor- en achteraan.

Herkomst: niet achterhaald.

Inhoud

poetov [1] (1,4) < poetov [2] (2,3)

Aantekeningen

Deze plaquette werd achteraan gerangschikt; zij stamt alleszins uit de periode 1584-1585, maar bij gebrek aan een precieze datering is zij veiligheidshalve hier geplaatst.

[p. 192]

Bundels PW 1588-1595 (21 stuks)

ASB C91677

Beschrijving

Samenstelling: PW (6 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 310 (313) bij 200 mm.

Band: gekartonneerd; drie schutbladen voor- en achteraan.

Herkomst: Bulletin...Olivier, Bruxelles, 1876 (mei), 37, nr. 348/11; bibliotheek Fernand Donnet (stempel op tweede schutblad vooraan). Aangekocht op veiling Donnet, 29 oktober 1928 (nota op titelpagina); zelfde lot als ASB C91675.

Inhoud

titelvel 1588 (1,2), roy (4,3), vveerdt 1588 (5,6)

Aantekeningen

De drie aanwezige vellen zijn de vroegst gedrukte van deze nieuwe reeks. Dit exemplaar in plaquettevorm (zie blz. 180) was hoogstwaarschijnlijk bestemd voor een persoon, vermeld op roy f 2^r, want een andere reden om dit vel, dat voorzien is van een signatuur, het binnenste buiten te keren, komt bezwaarlijk in aanmerking; zie trouwens voor een parallelle handelwijze KKB 18-177.

BKB II61838⁷

Beschrijving

Samenstelling: PW (6 folio's); voor de rest van dit convoluut, zie II61838^1-3 en II61838^4-6.

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig met II61838^4-6 afgesneden, en meten dus 282 bij 180 mm.

Band: in halfleer; zie II61838^1-3.

Herkomst: zie II61838^4-6.

Inhoud

amodeo (1,6) < grammey (2,5) < aelmoesseniers (3,4)

Aantekeningen

Deze drie vellen vormen niet enkel het resterende deel der PW 1588, maar zijn ook de enige sectie uit dat jaar, waarvan meer dan één exemplaar overblijft (zie ASB C31382).

GKB 1703A9 (olim 765A21)

Beschrijving

Samenstelling: PW (16 folio's)

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 307 bij 189 mm.

Band: kalfsleer (18de eeuw); rug en platten versierd met vergulde stempels.

Herkomst: sinds meer dan een eeuw in het bezit van GKB⁵⁷.

57 Mededeling van de h. J.A. Gruys.

Inhoud

titelvel 1589-1590 (1,4) < voorwerk 1589-1590 (2,3), tassis (8,5) < leiua (7,6), perrenot f 2 (9), catanio (10,11), gallo (12,13), daems (15,14), raadselobelisk (16)

[p. 193]

Aantekeningen

Vervliets produktie uit 1589 is volledig aanwezig; uit s'Conincx' aandeel tot nu toe ontbreekt vrouwen.

Aangezien vveerdt 1588 uitgeput, en weerdt 1590 nog niet voorhanden is, wordt als slotvel (f 16) een noodoplossing ingelast: de raadselobelisk uit 1579 met de omlijsting der PW sinds 1588.

Deze compositie stamt uit de drukkerij van s'Conincx, want de afzonderlijke elementen van dit lijstwerk wijzen in zijn richting. De identificatie is als volgt:

Raamwerk:	FIN DES OEVVRES POETIQVES DV S^r. IEAN VANDER NOOT.
	in ↑ 1 ↓ 4 ← 12 → 10 =7

Deze bundel kan voor Florent de Berlaymont bestemd geweest zijn, want:

1)	tassis bekleedt de ereplaats, onmiddellijk na titelvel en voorwerk.
2)	Enkel hier is dit vel het binnenste buiten gevouwen.

AMVC N431 (1574)

Beschrijving

Samenstelling: PW (2 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: onafgesneden vel; het meet 330 bij 420 mm; elk blad meet 330 bij 207 (213) mm. Het geheel is erg groezelig.

Band: niet meer ingebonden.

Inhoud

daems (2,1)

Aantekeningen

Het vel vertoont sporen van vroegere inbinding (2 gaten).

TKL 48E2

Beschrijving

Samenstelling: PW (23 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen bezitten nog de originele afmetingen; zij meten 321 (318) bij 201 mm.

Band: origineel slap perkamenten omslag: vooraan resten nog twee groene zijden linten; twee schutbladen vooraan, één achteraan.

Herkomst: bibliotheek J.F. Willems; zie Bibliotheca Willemsiana ou Catalogue de la riche collection de livres délaissés par M.J.F. Willems, Gand, 1847, II, 74, nr. 3512. In een exemplaar van deze veilingcatalogus (GUB G10614) staat als koper vermeld: V.d.Weyer.

Inhoud

titelvel 1589-1590 (1,4) < voorwerk 1589-1590 (2,3), noot (8,5) < tassis (6,7), perrenot (9,12) < vrouwen (10,11), balbi (13,16) < leiua (15,14), catanio (17,20) < gallo (18,19), Daems (21,22), plaat ‘Clio’ (23)

Aantekeningen

Aanwinsten:	Vervliet: noot
	s'Conincx: vrouwen, balbi.

Beider produktie sinds 1589 is volledig aanwezig.

Voor het slotvel geldt nog steeds hetzelfde probleem als in de net hiervoor ontstane bundel: vveerdt 1588 heeft nog steeds geen opvolger. De oplossing verloopt grotendeels parallel met het zojuist vermelde geval: een bestaande illustratie - ditmaal de muze Clio - wordt ingelijst om als slotvel

[p. 194]

te fungeren. Blijkens de onderdelen van het lijstwerk wordt thans Vervliet met deze aanpassing belast. De identificatie:

Raamwerk:	FIN DES OEVVRES POETIQVES DV S. IAN VANDER NOOT.
	in ↑ 5 ↓ 6 ← 8 → 6 =6

Het eerste vel na titelvel en voorwerk, noot, is het binnenste buiten gevouwen. Ditmaal garandeert deze behandeling ons niet de mogelijke identiteit van de bestemmeling, aangezien dit zelfde vel driemaal een dergelijk proces ondergaat (zie Appendix, tabel IV).

BKB VH23887

Beschrijving

Samenstelling: PW (32 folio's).

Nummering: moderne foliëring in potlood vanaf 2 (voorwerk 1589-1590 f 1^r) tot 32 (weerdt 1590 f 2^r); eveneens onpare paginering in potlood onderaan van 3 tot 63; beide tellingen zijn correct.

Staat: de bladen meten 322 bij 199 mm.

Band: oorspronkelijk slap perkamenten omslag; één schutblad voor- en achteraan.

Herkomst: op de rectozijde van het eerste schutblad staat de naam van een vroege bezitter: ‘D[omin]i Cons[ilia]rii Lombaerts’. Later in het bezit van Charles van Hulthem.

Inhoud

titelvel 1589-1590 (1,4) < voorwerk 1589-1590 (2,3), re (5,8) < noot (7,6), claerhout (9,12) < scholier (10,11), carro (13,16) < tassis (14,15), perrenot (17,20) < vrouwen (18,19), balbi (21,22), catanio (23,26) < gallo (24,25), daems (27,30) < wonsel (28,29), weerdt 1590 (31,32)

Aantekeningen

Aanwinsten:	Vervliet: carro, scholier
	s'Conincx: weerdt 1590, wonsel, re, claerhout.

Ontbreekt: leiua (definitief).

re komt niet enkel in deze bundel, maar ook in de hierna volgende verzameling onmiddellijk na titelvel en voorwerk, zodat in geen van beide gevallen de bestemmeling met zekerheid achterhaald kan worden.

GUB R570(1)

Beschrijving

Samenstelling: PW (39 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 280 (283) bij 186 mm.

Band: in halfperkament; voor- en achteraan één gekleurd schutblad.

Herkomst: aan GUB geschonken door Alphonse Willems in juni 1876.

Inhoud

titelvel 1591 (1,4) < voorwerk 1589-1590 (2,3), re (5,8) < noot (7,6), claerhout (9,12) < scholier (10,11), carro (13,15) < tassis f 2 (14), vrouwen (16,17), perrenot (18,19), balbi (20,21), catanio (22,25) < gallo (23,24), daems (26,29) < wonsel (27,28), sueiro (31,30), helmans (32,33), pardo (34,35), weerdt 1590 (36,39) < feytens (37,38)

Aantekeningen

Aanwinsten:	Vervliet: sueiro, pardo, feytens
	s'Conincx: titelvel 1591, helmans.

Ontbreekt: titelvel 1589-1590.

BKB VH23887 en GUB R570(1) bezitten een merkwaardig parallelle samenstelling en opbouw: tot en met wonsel is de samenstelling en opeenvolging der katernen volkomen gelijk. Daarna zijn in

[p. 195]

R570(1) de aanwinsten tegenover de vorige bundel ingelast. Voor de onmogelijkheid een precieze bestemmeling te bepalen, zie BKB VH23887. De geschreven signaturen vindt men behandeld op blz. 179.

WHAB Lp 4^o

Beschrijving

Samenstelling: PW (37 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden.

Band: origineel slap perkamenten omslag; voor- en achteraan één schutblad.

Herkomst: exemplaar van Jan te Westen (feytens 92-93); op de versozijde van het omslag vooraan staat genoteerd: ‘Le. 28. Marzo: 1592: Anuersa. [...] Joannes Tho Westen.’.

Inhoud

titelvel 1589-1590 (1,4) < voorwerk 1589-1590 (2,3), feytens $^r (5), farneze (6,7), noot (8,9), scholier (10,11), claerhout (12,13), vrouwen (14,15), sueiro (16,19) < re (17,18), helmans (20,21), carro (22,25) < pardo (23,24), daems (26,29) < gallo (27,28), balbi (33,30) < catanio (31,32), wonsel (34,35), weerdt 1590 (36,37)

Aantekeningen

Aanwinst: Vervliet: farneze.

Ontbreken: perrenot (definitief), tassis, titelvel 1591 (definitief).

Voor de aanpassing van feytens aan de bestemmeling, zie blz. 178. titelvel 1591 is hoogstwaarschijnlijk in een al te geringe oplage afgetrokken, want tot nu toe is slechts één exemplaar bekend. WHAB Lp4^o en de volgende bundel LUB 1500A48 bevestigen onrechtstreeks deze schaarste: beide verzamelingen zijn aangelegd na GUB R570(1), maar op dat ogenblik bezat Van der Noot klaarblijkelijk reeds geen exemplaren van titelvel 1591 meer, zodat hij noodgedwongen beide bundels moest voorzien van titelvel 1589-1590, dat blijkbaar nog wel in voldoende mate voorhanden was.

LUB 1500A48

Beschrijving

Samenstelling: PW (15 folio's).

Nummering: moderne paginering in potlood van 1 (voorwerk 1589-1590 f 2^r) tot 25 (sterckheyt f 1^r).

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 289 bij 182 mm; t'shertogen f 1^r is groezelig (egaal grijs).

Band: gekartonneerd; één schutblad voor- en achteraan.

Herkomst: Bulletin...Olivier, Bruxelles, 1876 (mei), 38, nr. 348/12; verworven door de Maatschappij der Nederlandse letterkunde uit de bibliotheek van J.C. Bloem⁵⁸.

58 Mededeling van drs. R. Breugelmans.

Inhoud

titelvel 1589-1590 (1,4) < voorwerk 1589-1590 (2,3), t'shertogen (5,8) < vrouwen (6,7), b. de smidt (9,12) < j. de smidt (10,11), feytens (13,14), sterckheyt f 1 (15)

Aantekeningen

Typische bundel in plaquette-vorm: van de vorige produktie zijn enkel de onontbeerlijke titel- en voorwerkvellen aanwezig, evenals feytens, dat als slotvel moet fungeren, en vrouwen. Daarnaast zijn drie nieuwe vellen opgenomen; in het eerste ervan, t'shertogen, mogen we de bestemmeling van deze bundel vermoeden onder de aldaar opgesomde leden en ambtenaren van de Antwerpse

[p. 196]

magistraat. Deze veronderstelling wordt kracht bijgezet door de latere inlassing van sterckheyt f 1, dat aan hetzelfde overheidscollege is opgedragen in 1595, en dan ook grotendeels dezelfde namen bevat. De eigenaar van de bundel sinds 1591 heeft vier jaar nadien deze nieuwe verering als toegift in zijn reeds bestaand exemplaar bijgevoegd. De latere aanpassing blijkt nog uit een materieel feit: de eerste zes vellen vormen drie regelmatige groepen folio's in vieren, wat niet meer het geval is met de laatste twee. Nochtans zou het hier zeker geboden zijn, het resterende folio van sterckheyt in feytens in te lassen.

Aanwinsten: Vervliet: j. de smidt, b. de smidt, t'shertogen.

ASB C21338

Beschrijving

Samenstelling: PW (37 folio's).

Nummering: de moderne foliëring in potlood is foutief; het titelvel is niet meegeteld, zodat de nummering inzet op voorwerk 1589-1590 f 1. Onmiddellijk na 17 (re f 2) volgt 19 (j. de smidt f 2), en de telling wordt niet meer voortgezet na 35 (feytens f 1).

Staat: de bladen hebben nog de originele afmetingen, 319 bij 198 mm, tenzij het titelvel, waarvan elke blz. 292 bij 198 mm meet.

Band: gekartonneerd; één schutblad voor- en achteraan.

Herkomst: verworven op de veiling Moons-Lerius, 15 november 1884 (nota op de titelpagina).

Inhoud

titelvel 1592-1593 (1,4) < voorwerk 1589-1590 (2,3), angoni (8,5) < farneze (6,7), halmale (9,12) < t'shertogen (10,11), noot (13,16) < claerhout (14,15), j. de smidt (17,20) < re (18,19), scholier (21,22), sueiro (23,26) < helmans (24,25), carro (27,30) < b. de smidt (28,29), pardo (31,34) < wonsel (32,33), weerdt 1590 (35,38) < feytens (36,37)

Aantekeningen

Aanwinsten:	Vervliet: angoni s'Conincx: titelvel 1592-1593, halmale.
Ontbreken:	titelvel 1589-1590 (definitief), daems (definitief), catanio (definitief), vrouwen (definitief), gallo, balbi.

De bestemmeling is mogelijk Michiel Eems. angoni is immers het binnenste buiten gevouwen, zodat f 2^r nu de plaats van de oorspronkelijke f 1^r inneemt, d.w.z. de ode voor Eems prijkt vlak na het titelvel en voorwerk.

BKB II46446

Beschrijving

Samenstelling: PW (46 folio's).

Nummering: correcte foliëring in potlood vanaf 2 (voorwerk 1589-1590 f 1) tot 46 (weerdt 1590 f 2).

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 313 bij 187 (190) mm.

Band: in halfleer; voor- en achteraan één schutblad.

Herkomst: op 5 oktober 1885 aangekocht bij de Brusselse boekhandelaar Van Trigt⁵⁹.

59 Zie blz. 187 noot 52.

Inhoud

titelvel 1592-1593 (1,4) < voorwerk 1589-1590 (2,3), peeters (6,5), halmale (7,10) < t'shertogen (8,9), noot (11,14) < j. de smidt (12,13), sueiro (18,15) < claerhout (16,17), re (19,22) < crabbe 20,21), euterpe (23,26) < langhart (24,25), angoni (30,27) < pardo (28,29), b. de smidt (31,34)

[p. 197]

< helmans (32,33), carro (35,38) < scholier (36,37), stuytelinck (39,42) < wonsel (40,41), weerdt 1590 (43,46) < feytens (44,45)

Aantekeningen

Aanwinsten: Vervliet: crabbe, stuytelinck, euterpe, langhart, peeters.

Ontbreken: farneze, gallo, balbi.

Deze bundel was hoogstwaarschijnlijk bestemd voor Eymbrecht Tholinckx (peeters 147). peeters komt vlak na titelvel en voorwerk, en is het binnenste buiten gevouwen, zodat de oorspronkelijke p. 3 thans fungeert als p. 1. Deze behandeling heeft tot gevolg dat de ode tot de voormelde mecenas nu op de meest prominente plaats terecht gekomen is. Voeg daarbij dat geen enkel ander exemplaar van dit vel op een dergelijke manier gehanteerd is.

MPM R7.2

Beschrijving

Samenstelling: PW (41 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn onregelmatig afgesneden, d.w.z. reeds voor het boek de huidige band kreeg; de bladen meten 318 bij ± 175 mm.

Band: gekartonneerd; drie schutbladen voor- en achteraan.

Herkomst: Bulletin...Olivier, Bruxelles, 1876 (mei), 38, nr. 348/13; (tekst uit een andere veilingcatalogus ingeplakt op de versozijde van het voorplat).

Inhoud

titelvel 1592-1593 (1,4) < voorwerk 1589-1590 (2,3), sweerdts f 1 (5), halmale (6,9) < t'shertogen (7,8), claerhout(10,15) < noot (11,14) < j. de smidt (12,13), sueiro (16,21) < re (17,20) < crabbe (18,19), angoni (27,22) < b. de smidt (23,26) < helmans (24,25), pardo (28,33) < scholier (29,32). < wonsel (30,31), opmeer (34,37) < peeters (35,36), weerdt 1590 (38,41) < feytens (39,40)

Aantekeningen

Aanwinsten: Vervliet: sweerdts, opmeer.

Ontbreken: carro, gallo, balbi, farneze, stuytelinck, euterpe, langhart.

Deze bundel was bijna zeker bestemd voor Arnoud Coesart (sweerdts 103); de pagina met de ode te zijner ere komt voor op het oorspronkelijke sweerdts f 1^v. De enige mogelijkheid om deze blz. als recto te laten fungeren, bestond erin het vel middendoor te scheuren, wat in dit geval dan ook gebeurd is. Hierbij is de tweede helft niet meer opgenomen in deze bundel.

GUB R570(2)

Beschrijving

Samenstelling: PW (41 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 278 (282) bij 185 mm.

Band: in halfperkament; voor- en achteraan één gekleurd schutblad.

Herkomst: aan GUB geschonken door Alphonse Willems in juni 1876.

Inhoud

titelvel 1592-1593 (1,4) < voorwerk 1589-1590 (2,3), helmans (5,6), b. de smidt (7,8), weerdt 1590 (9,10), stuytelinck (11,12), t'shertogen (13,14), j. de smidt (15,16), opmeer f 2 (17), langhart (18,19), euterpe (20,21), farneze (22,25) < halmale (23,24), noot (26,27), claerhout (31,28) < scholier (29,30), carro (32,33), pardo (34,35), angoni (37,36), sueiro (39,38), wonsel (40,41)

[p. 198]

Aantekeningen

Ontbreken: peeters (definitief), feytens, crabbe, sweerdts, gallo, tassis, balbi, re.

Elders (zie blz. 179) is reeds gezegd dat de huidige binding niet overeenstemt met de oorspronkelijke volgorde der katernen. Dit wordt bevestigd door de aanwezigheid van helmans (1591) op de plaats waar normaal een der meest recente vellen voorkomt. Ook weerdt 1590 is op een allesbehalve orthodoxe manier te midden van de gewone vellen ingelast, zonder rekening te houden met zijn specifieke functie van slotvel. Deze weinig gelukkige schikking komt slechts in deze bundel voor.

ASB C91676

Beschrijving

Samenstelling: PW (8 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn aan de buitenmarge sterk afgesneden en meten 289 (290) bij 180 mm.

Band: gekartonneerd; drie schutbladen voor- en achteraan.

Herkomst: Bulletin...Olivier, Bruxelles, 1876 (mei), 38, nr. 348/15; bibliotheek Fernand Donnet (stempel op tweede schutblad vooraan). Aangekocht op veiling Donnet, 29 oktober 1928 (nota op titelpagina); zelfde lot als ASB C91675.

Inhoud

titelvel 1593-1594 (1,4) < voorwerk 1589-1590 (2,3), chefs [1] (5,8) < chefs [2] (6,7)

Aantekeningen

Aanwinsten:	Vervliet: titelvel 1593-1594.
	s'Conincx: chefs [1], chefs [2].

Typische bundel in plaquette-vorm, bestemd voor een der leden van de raad van financiën, vermeld in chefs [1] f 1; zie ook blz. 180.

BKM geen signatuur

Beschrijving

Samenstelling: PW (8 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 306 (308) bij 193 mm.

Band: in halfleer.

Herkomst: uit de bibliotheek van dokter J. Floren, Brecht, 1897 (stempel op de binnenzijde van het voorplat).

Inhoud

titelvel 1593-1594 (1,4) < voorwerk 1589-1590 (2,3), chefs [1] (5,8) < chefs [2] (6,7)

Aantekeningen

Identiek met ASB C91676; zie dan ook de Aantekeningen aldaar.

GUB R1209

Beschrijving

Samenstelling: PW (31 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen hebben nog ten dele de originele afmetingen, 316 bij 203 mm.

Band: oorspronkelijk slap perkamenten omslag, waarvan de rechter bovenhoek hersteld is; voor- en achteraan één schutblad.

Herkomst: bibliotheek jezuïetencollege te Mechelen (nota op de titelpagina: ‘Soc[ieta]tis Jesu Mechlinia

[p. 199]

Bib. maj.’); bibliotheek C.P. Serrure (op de rectozijde van het schutblad vooraan is een knipsel gekleefd met de beschrijving van dit exemplaar, afkomstig uit Catalogue de la bibliothèque de M.C.P. Serrure, Bruxelles, 1873, 11, 103 nr. 2601; deze bundel is identiek met nr. 626 in Catalogue de la bibliothèque de M.C.P. Serrure, Bruxelles, 1872, 1, 81); bibliotheek R. della Faille (nota op de binnenzijde van het omslag achteraan: ‘De la vente R. della Faille. Anvers 1878 n^o 967...’); zie Catalogue...René della Faille, Anvers, 1878, 158, nr. 967; op de veiling van deze laatste bibliotheek aangekocht voor de huidige bewaarplaats.

Inhoud

titelvel 1593-1594 (1,2), chefs [1] (3,6) < chefs [2] (4,5), fuentes (7,11) < tassis f 2 (8) en euterpe (9,10), halmale (12,15) < t'shertogen (13,14), angoni (16,19) < vergano (17,18), re (20,23) < j. de smidt (21,22), claerhout (24,27) < opmeer (25,26), feytens (28,31) < wonsel (29,30)

Aantekeningen

Aanwinsten:	Vervliet: fuentes
	s'Conincx: vergano.

Ontbreken: carro, noot, sueiro, pardo (definitief), scholier, farneze (definitief), b. de smidt (definitief), crabbe, stuytelinck (definitief), langhart (definitief), sweerdts, gallo, voorwerk 1589-1590 (definitief), weerdt 1590 (definitief), helmans.

Hoogstwaarschijnlijk is deze bundel aangelegd voor een der leden van de raad van financiën, die immers vlak na het titelvel opgesomd worden. Misschien is zelfs meer bepaald Philippe Sterck als bestemmeling bedoeld, want de ingrijpende correctie in chefs [1] r. 14 is slechts in dit exemplaar vastgesteld. Voor de plaatsing van feytens als slotvel, zie blz. 179.

PBM 324

Beschrijving

Samenstelling: PW (31 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden.

Band: origineel slap perkamenten omslag; voor- en achteraan resten van groene linten.

Herkomst: reeds in 1661 aanwezig in de huidige bewaarplaats⁶⁰.

60 Mededeling van M.M. Piquard.

Inhoud

titelvel 1593-1594 (1,2), chefs [1] (3,6) < chefs [2] (4,5), fuentes (7,11) < euterpe (8,9) en tassis f 2 (10), halmale (12,15) < t'shertogen (13,14), angoni (16,19) < vergano (17,18), re (20,23) < j. de smidt (21,22), claerhout (24,27) < opmeer (25,26), feytens (28,31) < wonsel (29,30)

Aantekeningen

De samenstelling van deze bundel is identiek met die van het voorgaande exemplaar. Enkel de plaatsing van tassis f 2 binnen dezelfde katern verschilt. Voor aanwinsten en ontbrekende vellen zie men dan ook de rubrieken bij GUB R1209. De bestemmeling van deze bundel mag eveneens in hetzelfde voormelde gezelschap, de raad van financiën, gezocht worden.

MPM R44.4

Beschrijving

Samenstelling: PW (32 folio's).

Nummering: ontbreekt.

[p. 200]

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 311 (312) bij 197 mm. angoni is in zijn geheel zeer goor.

Band: in halfleer; vooraan drie en achteraan vier schutbladen. Het eerste schutblad achteraan, dat nog tot de oorspronkelijke binding kan behoord hebben, draagt op de rectozijde enkele probationes pennae, geïnspireerd op de naastliggende tekst van vveerdt 1593 f 2^v.

Herkomst: niet achterhaald.

Inhoud

titelvel 1593-1594 (1,2), fuentes (3,4), noot (5,6), euterpe (7,8), angoni (9,10), crabbe (11,12), opmeer (14,13), j. de smidt (15,16), scholier (17,18), claerhout (20,19), gallo (21,22), carro (23,24), helmans (25,26), wonsel (27,28), feytens (29,30), vveerdt 1593 (31,32)

Aantekeningen

Aanwinst:	Vervliet: vveerdt 1593.
Ontbreken:	sueiro, t'shertogen, sweerdts, tassis (definitief), balbi, re, halmale, vergano, chefs [1] (definitief), chefs [2] (definitief).

De huidige samenstelling van deze bundel levert ons geen houvast i.v.m. een mogelijke bestemmeling: fuentes, dat vlak na het titelvel voorkomt, is geen zeer recente aanwinst. Ook de rest van de bundel stempelt deze tot een eigenaardig conglomeraat: heel wat vellen ontbreken, die in het hierna volgende exemplaar wel aanwezig zijn. De enige reden om deze bundel na GUB R1209 en MPM 324 te plaatsen, bestaat in het voorkomen van vveerdt 1593.

BKB VH23888

Beschrijving

Samenstelling: PW (44 folio's).

Nummering: de moderne foliëring in potlood is foutief. Zij loopt van 2 (titelvel 1593-1594 f 2^r) tot 43 (vveerdt 1593 f 2^r), waarbij na 12 (noot f 2^r) het volgende blad (claerhout f 1^r) overgeslagen is. Onderaan is, eveneens in potlood, de onpare paginering aangebracht; deze is correct en loopt van 3 tot 87 (vveerdt f 2^r).

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 307 (309) bij 195 mm.

Band: in gespikkeld kalfsleer (18de eeuw); voor- en achteraan één schutblad.

Herkomst: bibliotheek Charles van Hulthem (op de binnenzijde van het voorplat zijn ex-libris, voorstellend een studeerkamer, d.i. ex-libris nr. 3; zie Biographie nationale, Bruxelles, 1886-1887, IX, 704 (Victor Jacques)).

Inhoud

titelvel 1593-1594 (1,2), moneglia (3,4), halmale (5,8) < t'shertogen (6,7), noot (9,12) < opmeer (10,11), claerhout (16,13) < euterpe (14,15), re (17,20) < j. de smidt (18,19), sweerdts (21,24) < helmans (22,23), scholier (25,28) < crabbe (26,27), sueiro (29,34) < angoni (30,33) < vergano (31,32), balbi (35,38) < carro (36,37), feytens (39,42) < wonsel (40,41), vveerdt 1593 (43,44)

Aantekeningen

Aanwinst: Vervliet: moneglia.

Ontbreken: gallo (definitief), fuentes (definitief).

Deze bundel is hoogstwaarschijnlijk aangelegd voor Benedetto Moneglia. Immers, geen enkele der beproefde aanwijzingen in dit verband ontbreekt: moneglia is de meest recente aanwinst, en wordt daarbij vlak na het titelvel geplaatst.

[p. 201]

BKB VH23889

Beschrijving

Samenstelling: PW (92 folio's).

Nummering: de pare paginering in potlood bovenaan is onvolledig, want zij begint met 2 (titelvel 1593-1594 f 2^r) en eindigt dan ook met 182 (vveerdt 1593 f 2^r). De paginering in potlood, aangebracht in de binnenhoeken onderaan, is correct en compleet (1-184).

Staat: de bladen zijn gelijkmatig afgesneden en meten 306 bij 200 mm.

Band: in halfleer; voor- en achteraan drie schutbladen, waarvan telkens het buitenste gekleurd.

Herkomst: Van der Noots eigen exemplaar; bibliotheek Charles van Hulthem.

Inhoud

titelvel 1593-1594 (1,2), chefs [1] (3,4), chefs [2] (5,6), inkoomste (7,8), arnesto (9,10), farneze (11,12), sterckheyt (13,14), halmale (15,16), bejar (17,18), leiua (19,20), deybarra (21,22), fuentes (23,24), moneglia (26,25), sueiro (27,28), vergano (29,30), georges (31,32), daems (33,34), crabbe (35,36), angoni (37,38), tassis (39,40), wonsel (41,42), scholier (43,44), gallo (45,46), re (47,48), carro (49,50), balbi (51,52), pardo (53,54), orco (55,56), bentinc (57,58), feytens (59,60), noot (61,62), j. de smidt (63,64), helmans (65,66), claerhout (67,68), euterpe (69,70), t'shertogen (71,72), ghysens (73,74), damant (75,76), mechelman (77,78), stuytelinck (79,80), b. de smidt (81,82), etten (83,84), opmeer (85,86), langhart (87,88), peeters (89,90), vveerdt 1593 (91,92)

Aantekeningen

Aanwinsten:	Vervliet: mechelman en de verdere produktie van 1594, d.i.: bejar, etten, deybarra, damant, georges, orco, ghysens, bentinc
	s'Conincx: de verdere produktie van 1594 en 1595, d.i.: inkoomste, arnesto, sterckheyt.
Ontbreken:	de produktie van 1588, de titelvellen vóór 1593-1594, perrenot, catanio, vrouwen, voorwerk 1589-1590, weerdt 1590, sweerdts.

Voor de volgorde der vellen en het belang van deze bundel, zie blz. 205 e.v.

ASB C31382

Beschrijving

Samenstelling: PW (98 folio's).

Nummering: ontbreekt.

Staat: de bladen zijn sterk afgesneden en meten 290 bij 182 mm.

Band: tot 1971 gekartonneerd; thans in halfperkament; voor- en achteraan één schutblad.

Herkomst: Bulletin...Olivier, Bruxelles, 1876 (mei), 39, nr. 348/18; (knipsel uit nog een andere catalogus op versozijde van het voorplat gekleefd). Aangekocht voor ASB op veiling J.J.Ph. van den Bemden (3 april 1916; nota op de titelpagina); zie Catalogue d'une belle collection de livres anciens et modernes provenant de la mortuaire d' un amateur distingué, dont la vente publique aura lieu le mercredi 8 mars 1916, et les 2 jours suivants, Anvers, 1916, 52, nr. 680.

Inhoud

inkoomste (1,4) < arnesto (2,3), farneze (5,12 ) < sterckheyt (6,11) < halmale (7,10) < bejar (8,9), vrouwen (13,14), deybarra (15,26) < fuentes (16,25) < leiua (20,17) < amodeo (18,19), moneglia (24,21) < sueiro (22,23), vergano (27,34) < georges (28,33) < daems (32,29) < crabbe (30,31), angoni (35,40) < tassis (36,39) < wonsel (37,38), scholier (41,44) < gallo (42,43), re (45,52) < perrenot (46,51) < carro (47,50) < balbi (48,49), pardo (53,60) < orco (54,59) < bentinc (55,58) < feytens (56,57), noot (61,68) < j. de smidt (62,67) < helmans (63,66) < claerhout (64,65), euterpe (69,76) < t'shertogen (70,75) < ghysens (71,74) < damant (72,73),

[p. 202]

stuytelinck (77,84) < b. de smidt (78,83) < etten (79,82) < mechelman (80,81), sweerdts (85,90) < opmeer (89,86) < langhart (87,88), vveerdt 1593 (91,98) < peeters (92,97) < grammey (93,96) < aelmoesseniers (94,95)

Aantekeningen

Aanwinsten:	Vervliet: mechelman en de verdere produktie van 1594, d.i. bejar, etten, deybarra, damant, georges, orco, ghysens, bentinc
	s'Conincx: de verdere produktie van 1594 en 1595, d.i. inkoomste, arnesto, sterckheyt.

Ontbreken: alle titelvellen, roy, vveerdt 1588, catanio, voorwerk 1589-1590, weerdt 1590, chefs [1], chefs [2]. Voor de volgorde der vellen, die schijnt af te wijken van de ordening in BKB VH23889, en voor het belang van deze bundel, zie blz. 207.