Het bosken en Het theatre

[p. 358]

Bijlage I Guillaume de Poetou

(Vlg. hiervóór pag. 67-77 en 94-96)

Omtrent deze dichter, afkomstig uit Béthune, is niet veel meer bekend dan dat hij een viertal bundels uitgaf, waarvan er twee hun titel ontlenen aan zijn zinspreuk ‘En Labeur Liesse’. Deze vier bundels zijn:

1.	La grande liesse en plus grand labeur. Dédié aux seigneurs Stephano Gentilli et Johanni Grimaldi, pour estrennes qu'il leur souhaite très heureuses (Antwerpen, Silvius, 1565)
2.	Hymne de la marchandise consacrée tont à tous illustres sénateurs et magistrats, comme à tous nobles personnages exerçant le gentil train de marchandise (Antwerpen, Silvius, 1565)
3.	A Iesu-Christ, Cantique pour la mémorable et insigne Victoire des Chrestiens contre les Turcs devant l'Ile de Malte, en l'An M.D.LXV. En vers Lyriques, Par Guillaume de Poetou Betunois (Antwerpen, Aeg. Diest, 1566)
4.	Suite du Labeur en Liesse, de Guillaume de Poetou Betunois. Dedié à Monsieur Ian Van-der Noot, Eschevin de la flourisante Anvers, non moins noble et genereus, que docte et vertueus (Antwerpen, Aeg. Diest, 1566)

Generaal J. Willems te Brussel is de gelukkige bezitter van de beide laatste bundels, samengebonden in één band. Kanunnik Fl. Prims vestigde de aandacht op dit uiterst zeldzame boekje in een korte studie: ‘Een Fransch poëet uit het wonderjaar 1566’ (Antwerpiensia 1934, pag. 169-177). Dank zij de welwillendheid van generaal Willems was ik in de gelegenheid het boekje zelf in te zien, waarbij bleek dat de gehele verzenwisseling tussen Van der Noot en De Poëtou, zoals deze in Het Bosken voorkomt, uit de Suite du Labeur en Liesse is overgenomen:

Suite du Labeur en Liesse	Het Bosken
pag. 1. verso:	= fol. E. 7. verso:
A Mon Seigneur Ian Van-der Noot, mon Mecene, & vray fauteur de tous bons esprits	Guillaume de Poetou, A l'Auteur. Sonet.
pag. 2. recto-7. recto:	= fol. C. 2. recto-C. 7. verso:
Av mesme Seignevr. Ode.	Guillaume de Poetou, A Monsieur I. Vander Noot, Gentilhomme & Escheuin de la tresnoble & fleurissante ville d'Anvers. Ode.
pag. 7. verso:	= fol. E. 8. recto:
Par Mon Seigneur Ian van-der Noot à Guillaume de Poetou, pour responce:	Responce de l'Auteur, Audit Guillaume de Poetou. Sonet.
pag. 7. verso-11. verso:	= fol. C. 8. recto-D. 4. recto:
Par le susdit Mon Seigneur Van-der Noot au mesme Poetou, Ode	L'auteur, audict Guillaume de Poetou, Poët Betunois pour response. Ode.
pag. 34. recto:	= fol. E. 8. verso:
A Mon Seigneur Ian Van-der Noot, Eschevin de la flourissante Anvers, Sonnet	Replique dudit G.D. Poetou, Audit Seigneur I. Van-der Noot. Sonet.
pag. 65. verso:	= fol. F. 1. recto:
Av noble Seignevr Mon Seignevr Ian Van-der Noot, Eschevin d'Anvers, mon Mecene, & fauteur de tous bons esprits, Sonnet (met onderschrift:)	Autre Sonet dudit Poetou, Au Poete son Moecene, en luy dediant vn Liure. Sonet.
DE TA NOBLESSE Le treshumble, tresobeissant, & tresdeuot Guillaume de Poetou Betunois

[p. 359]

Zoals uit het laatste sonnet blijkt, heeft De Poëtou de sonnetten op Van der Noot opzettelijk aan het begin, in het midden en aan het einde van zijn bundel geplaatst, om zodoende zijn gehele werk onder de bescherming van diens naam te stellen.

Al deze verzen zijn - afgezien van kleine wijzigingen in spelling en interpunctie waaraan ik verder geen aandacht besteed, en van de (in SdL ontbrekende) strofen-nummering in De Poëtou's ode - onveranderd in Het Bosken overgenomen; wel was het een enkele maal mogelijk door vergelijking der beide teksten een drukfout in Van der Noots bundel te achterhalen.

Slechts in zijn grote antwoord-ode (fol. C.8.r^o-D.4.r^o van Het Bosken) blijkt Van der Noot enige wijzigingen te hebben aangebracht, die wel allerminst ingrijpend zijn, maar toch als even zovele verbeteringen moeten worden beschouwd. Ik laat een overzicht van deze plaatsen hieronder volgen:

Suite du Labeur en Liesse	Het Bosken
reg. 17. Soit, ó POETOV,...	Soit mon Poetou,...
reg. 33. Voir', ó POETOV,..	Voire Poetou,...
reg. 53. Pour vray, POETOV,	Pour vray Amy,...
reg. 81. Là, ó, ils vont parmy...	Là, vont ils donc parmy...
reg. 98. Les noms de ceux, ó, qu'ils ont publiés,	Les noms de ceux qu'ils nous ont publiés,
reg. 107. Sans luy seroit la gloire, ó, inutille	Sans luy seroit la gloire inutille
reg. 123. Car du tombeau, ó Poetou, tu les tire,	Car du tombeau viuement tu les tire,
reg. 133. Soit, ó POETOV, que ie veille...	Soit donc Amy que ie veille...
reg. 148. Est dechassée en arriere,...	Sont dechassés en arriere,...
reg. 171. Pour, ó, de toy, qui...	Pour de toy seul, qui...
reg. 180. Et d'Esculape, ó, les doux fruits gouster:	Et d'Esculape, les tresdoux fruits gouster:
reg. 185. Traueille donc, ó POETOV,...	Trauaille donc mon Poetou,...

Het al te gemakkelijke en overdadige gebruik van het exclamatorische ‘ó’ en van de naam ‘Poetou’ is in de latere versie terecht zoveel mogelijk beperkt.