Het bosken en Het theatre

[p. 128]

^*Tot een schilderye, ^*

* [I.5.v^o]

* tot: (met betrekking) op; bouen te midde weghen:aan de bovenkant in het midden; Prieel: bloementuin, lusthof, paradijs

waerin bouen te midde weghen een Prieel gheschildert was vol open inganghen, waerop aldus gheschreuen stont.

Tprieel dat ghy hier siet, bediet ons Godes genadé ¹
Dié altyts open staet, nacht en dach, vroech en spade, ²
Deur al de werelt wyt, voor die op hem betrouwen,
Op dat al die dorsten, vry comen drincken souwen,
Wt dé fonteyné suet des leuens sonder flouwen. ^{4-5 5}

Siet broeders hoé de wet té waghen is gheseten, ⁶
Hebbendé in heur hant een lanci met veel croken, ⁷
Dwelck bediet dat heur cracht deur Christum is ghebroken: ⁸
Met tweé peerden wordt sy ghetoghen om te weten ⁹
Dat sy in d'oudé wet slauen waren vol sneuens, ¹⁰
Maer d'ooghen hebbendé op Gods beloften claer, ¹¹
Nemen den toeganck oock na dé fonteyn des leuens. ¹²

V endé uwes saeds God wil ick syn ende blyuen, ¹³
Tot inder eewicheyt: v God sult ghy my schryuen. ¹⁴

Christus genadich croont in ons syn eygen wercken,
In synder ghemeynten waghen tghelooue rust, ¹⁶
Den welcken vier dieren trecken somen mach mercken, ¹⁷
Die ons allé leeraers bedieden die met lust ¹⁸
Ghedreuen van Gods geest worden tonsen verstercken. ^18-19

Comt alle die daer dorst, comt drinct wt de fonteyne,
Comt drinct d'leuen om niet, comt ryck, erm, groot en cleyne. ^20-21

Almachtich God, ó minnelycke Heere, ²²
Verleent my toch, t'wort v van my ghebeden, ²³
Wysheyt, verstant, sterckheyt, al t'ouwer eere, ²⁴

Met suete seden. ²⁵

1 bediet: maakt duidelijk

2 spade: laat

4-5 vgl. Johannes 4:13-15, 7:37-38

5 suet: zoet; sonder flouwen: die haar kracht niet verliest

6 té waghen: op een wagen

7 lanci: lans; croken: breuken

8 dwelck bediet: wat betekent (vgl. voor deze regel b.v. Romeinen 10:4)

9 ghetoghen: voortgetrokken; om te weten: om te doen uitkomen

10 sy: nl. de Oud-Testamentische gelovigen; in d'oudé wet: onder het oude Verbond; vol sneuens: vol zonden (vgl. Romeinen 7:1 en 5-6)

11 claer: glanzend, duidelijk

12 nemen den toeganck: zich begeven (vgl. over dit geloof bij Abraham, Romeinen 4); na: naar

13 V endé uwes saeds God: de God van u en van uw zaad (vgl. Genesis 9:9)

14 v God sult ghy my schryuen: als uw God zult gij mij vermelden

16 in synder ghemeynten waghen: in de (allegorisch afgebeelde) wagen Zijner Gemeente

17 den welcken: nl. de wagen; vier dieren: bedoeld zijn de vier dieren uit Openbaringen 4:6-7 (symbolen voor de vier Evangelisten); somen mach mercken: zoals men kan zien

18 ons alle leeraers bedieden: voor ons de betekenis hebben van (duiden op) alle leraars

18-19 die met lust.... verstercken: die door Gods Geest gedreven worden met begeerte (nl. tot het verkondigen van Gods Woord) ter versterking van ons (geloof)

20-21 vgl. Jesaja 55:1, Johannes 7:37 Sapphicum carmen: Sapphische ode (met gebruikmaking van de Sapphische strofe). Sappho (± 600 v. Chr.) was de beroemdste dichteres uit het oude Griekenland, van wie echter slechts twee gedichten volledig bewaard zijn. Haar strofe-vorm werd later in het Latijn overgebracht (Catullus)

22 minnelycke: liefderijke

23 van: door

24 al t'ouwer eere: alles tot Uw eer

25 suete: zoete, (hier) goede.

[p. 129]

[p. 130]

^*Sonet.

Op v betrou ick God, weest toch myn toeuerlaet,

Ghy hebt ouer my macht, onnut syn myn goey wercken: ²

Maer ick suecke belust den voorspoet uwer kercken ³

Want op d'afgods dienaers sal comen alle quaet.

De Heere is den gront daer myn rent' vast op staet, ⁵

D'best eerfdeel (siet) es my toe comen tot versterken, ⁶

Gheloeft sy god die my onderwyst en doet mercken, ⁷

Ick roep hem, hy verhoort en troost my hoe dat gaet. ⁸

Siet hierom is myn hert verheucht, myn tonge lacht,

Wel wetende dat ghy myn lichaem inder eerden ¹⁰

Gheenen eewigen slaep en sult laten aenueerden, ¹¹

Maer sult my inden wech des leuens deur v cracht

Leyden, daer ic sal sien v aensicht met verblyen,

Want de oprechte vreucht is by v t'allen tyen. ¹⁴

* [I.6.v^o]

2 goey: goede

3 suecke belust: zoek met vreugde

5 den gront daer... staet: de vaste grondslag van mijn bezit, de oorsprong van mijn geestelijke rijkdom

6 d'best eerfdeel: het beste erfdeel (vgl. Romeinen 8:17); es my toe comen tot versterken: is mij ten deel gevallen om mij kracht te geven

7 en doet mercken: en doet acht geven (op wat Hij zegt)

8 dat: dat het

10 wel wetende: omdat ik zeker weet

11 aenueerden: aanvaarden, beginnen

14 oprechte: ware, volmaakte.

18. met lust - T. met lust,

* slincke: linker; waren: bevonden zich, waren afgebeeld; de wet met... Testament: de Wet (de Tien Geboden, hier voorgesteld als een allegorische figuur) met de voornaamste figuren uit het Oude Testament

* [I.6.r^o]

* de selue: dezelfde

* rechte: rechter; was: bevond zich, was afgebeeld

* de selue: dezelfde; ontrent: in de nabijheid van

Sonet. 1. toeuerlaet - T touerlaet 6. eerfdeel (siet) es - T eerfdeel siet es 8. hoe dat gaet. - T hoe dat gaet, 9. lacht, - T lacht 14. vreucht - vreucbt
Den eersten Psalm. 4. vergeten - T vegeten 10. dort en valt, door sdoods suchten, - T dors' en valt, door dsoods suchten,