De akkoorden van het gemoed

[p. 237]

Frans Sagers
Drie gedichte
(Mooder; Kîndjes winsch; Alles sjturft neet!)

Mooder

Nao Carmen Silva

De schoonste naam op 't waereldrònjd,
Het leefste wôrd in mînsenmònjd,

Is: Mooder!

Gein wôrd hilt zooveul zaachtheid in,
Hèèt, ongeleerd, zoo deepen zin

As: Mooder!

Gein wôrd hèèt grooter kracht en macht,
Wen het op kînjerwengskes lacht,

As: Mooder!

Wen het oet kînjeruigskes blinkt,
Of waal van kînjerlipkes klinkt,

As: Mooder!

Wie veult ein vrouw gelùkkig zich,
Wen zie aan 't weegske zit van 't wicht,

As: Mooder!

Mer vraogt God trùg, waat Hè ins gaaf.
Dan sjteit heur kînjd gedùldig aaf:

De Mooder!

Kîndjes winsch

Vrii nao Carmen Sylva

Kòm, mooder, pakt mich op den schoot,
Miin bukske is nog dreug!
Miin uigskes zeen zoo zwaor as lood, -
Henrike is toch zoo meug!

Noe, mooder, zingt het leedje veur:
‘Dao boeten lùpt ein schaop!’
Det is waat ich 'et leefste heur, -
Henrike dè hèèt sjlaop!

[p. 238]

 

Dan, mooder, drèjt gauw oet 'et leecht,

 

As geer mich hùbt gekùst,

 

Ein Ingelke sjteit aan miin weeg, -

 

Henrike sleept gerùst!

Alles sjturft neet!

Nao het Dietsc

Ein reuske sjtòng einzaam in bleui in den hôf,
De winjd kwaam heel scherp opgesjtôken,
En schùdde het bleumke zoo roew en zoo grôf,
De blaedjes die vlogen bald rònjd, prònt wie sjtôf -
Knap aaf waas ziin kùpke gebrôken!

Ein mùschke vloog hoog in de wolken, heel blii,
Toen is 't door 'nen arend gegrepen,
Eerst heurde me 't zingen ein leedje zoo vrii,
Mer later hel schirpen en piépen daobii -
Mòrs dood waas 'et deerke geknepen!

Zwaor hoostend, benauwd, loog in 't hutjen ein wicht,
Ein Ingelke 't weegske schoof ôpen:
‘Leef kînjdje,’ zoo klònk 'et, ‘doot d'uigskes ins dicht,
Dan weurs doe ein Ingelke, schooner as ich!’ -
Veur good bleef 't schepselke sjlaopen!

En reuske, en mùschke, bei waren zii dood,
Wie zanjd veur de bies, gauw versjtôven,
Mer d'Ingel noom 't sjlaopende wicht in den schoot,
(Oos Heere ziin leefde is wònjerlik groot!)
Zii twee gingen God eeuwig lôven!

Deze drie Roermondse dialectgedichten verschenen onder de titel ‘Gedichten’ in Limburg's Jaarboek 7 (1900) 176-178. Ze werden door Frans Sagers vanuit Amsterdam ingezonden onder het motto ‘Limburgsche tale / So claer ende hel / Als een kerstale, / Die minnic wel! / Du waers so mine moeder sprac / So soet als 't liet der nachtegale, / Die singhen op den groenen tac.’ De gedichten werden door het Provinciaal Genootschap ‘Limburg’ bekroond met een zilveren en bronzen medaille. Blijkens een ongedateerd kranteknipsel dat zich bevindt tussen het ons door Dr. J.C.P. Kats uit Maastricht ter inzage gegeven en nu in de

[p. 239]

documentatieverzameling van de Gemeentelijke Archiefdienst Roermond gedeponeerde materiaal, is het derde gedicht ‘Alles sjturft neet!’ met weglating van de auteursnaam (er staat wel: ‘Is onbekind’!) ook in de Roermondse krant De Nieuwe Koerier gepubliceerd.

De spelling hebben we wederom ongewijzigd gelaten. Men leze ‘sj-’ voor ‘sch-’ in beginpositie, ‘ao’ voor ‘ô’, ‘ae’ voor ‘èè’, ‘ö’ voor ‘ù’, ‘ie’ voor ‘î’ en voor ‘ii’. In de tweede regel van de laatste strofe van ‘Alles sjturft neet!’ komt het woord ‘bies’ voor. Dit betekent: snijdende, gure wind; ook regen- of hagelbui (zie J.C.P. Kats, Remunjs Waordebook, Roermond 1985, 32).

De carnavalssociëteit ‘De Flarussen’ rond 1900. Tweede van links in de achterste rij is Frans Sagers (1865-1928). ‘De Flarussen’ verzorgden Bonte Avonden en voerden ook dialecttoneel op. Als mascotte voerden zij een ezel mee.