Het schouw-toneel der aertsche schepselen

Afbeeldende allerhande menschen, beesten, vogelen, visschen, &c. Met een beschrijvende haer gestalte, hoedanigheden, natuur, krachten, eygenschappen, en genegentheden; met 160 figuren

[p. 187]

Van de Struys- en Avoselte-Vogel.

DEse Vogel is seer groot, (uytgenomen de Grijpsus) magh met recht de grootste, ofte ten weynighsten onder de aldergrootste gestelt worden. Diodorus maeckt hem den Kameel gelijck. Plinius seght, dat hy sijn hals hoogh opsteeckende, de hooghte van een Ruyter te Paerdt sittende, te boven komt. Hy heeft een kleene, maer scherpen beck, in sijn hooft 't welck kleen is, wordt nauwlijcks breyn gevonden, het is met weynigh hayrtjens beset, welcke aen het Wijfken bleeck geel, aen het Manneken geelder zijn, den hals uyt den doncker roodt geverft: de ooghscheelen zijn wederzijdts, als die van een Mensch, de bovenste met hayren beset, bysonder alle andere Vogelen: een langen hals, den rugh (wiens vederen in 't Manneken heel zwart, in 't Wijfje doncker en sacht, in ghedaente van wol zijn) is soo breedt, datse een sogendt Kindt kan dragen; de pennen van de vleugels zijn van de selfde verw, maer aen 't opper-deel geheel wit, heeft binnen sijn vleugels scherpe pennen, en soo andere seggen beenachtige punten, met welcke hy sich selven prickelt, en als met spooren tot het rasser loopen aendrijft. Doch Alvorandus dese nauwkeurigh soeckende, heeftse aen haer niet gevonden; de pennen van haer staert, zijn in het Manneken wit, en in het Wijfken donckerachtigh; de heupen zijn grof, smal eyndigende ontrent het dey-been, hebbende eenigermaten gelijckheyt met eens Menschen dey-been; de beenen zijn die van den Kameel niet ongelijck, tot beyde de harde knien met veel harde schobben bedeckt zijnde, haer voeten geklauwt als Harte-voeten, in welcke sy een steen weten te vatten, die sy ter vlucht na haer vervolgers achter uyt slingeren, en daer door te rugh doen deynssen. Hy wordt om sijn zwaerlijvigheydt van de aerde niet opgeheven, loopt nochtans soo snel voort, als sijn vleugels die hy tot dien eynde uytspant, windt gevat hebben, dat geen Ruyter te Paerdt

[p. 188]

sittende, in een volle galop hem kan achterhalen.

Sy onthouden haer in Africa, Lybia, Aethiopia, Arabia, en Syria, in Moorenlandt zijn de grootste: sy beminnen de woestijnen en waterachtighe plaetsen, en worden somwijlen soo overvloedigh gesien, datse een Ruyters Leger afbeelden. Hy is in het eeten seer onbeschoft, en van een wonderlijcke natuur, datse alles konnen verduwen, en verteeren, watse sonder onderscheyt inslocken, 't zy yser, stael, beenderen, en steenen, schrijft Strabo. Een die een Struys overvoerde, van Brentio ghevraeght zijnde, seyde, dat hy het yser wel inslockte, maer weder geheelijck, of weynigh vermindert uytwierp. Albertus ghetuyght, dat hy haer wel yser voorghesmeten heeft, nochtans 't selfde niet wilden inslocken, gelijck sy deden de groote beenen, aen stucken geslagen, en de keyselsteenen. Dese Vogels na haer groote zijn seer bot, en overnuftigh, want als sy haer hooft en hals achter een hegge, ofte in het gras konnen verbergen, soo menen sy dat haer gantsch lijf bedeckt is.

Sy zijn seer geyl, en paren gelijck den Bractriaensche Cametus, op de rugh neder leggende. Het Wijfken leght in de Hoymaendt wel 80, of meer eyeren, die heel groot, ende van harde schillen zijn, welcke om haer wijdtheydt, van de Garamanten tot Drinckvaten gebruyckt worden, dese worden in het zandt geleydt, zijnde door de hitte der sonne uytgebroedt, den eenen voor, den ander na, en niet te gelijck gekipt.

Haer pluymen dienen door haer schoone verwe, en menigerleye coleuren, op de Helmetten der Krijghs-lieden tot cieraet, welcke by de Turcken, alleen de Janitsers zijn toegelaten te dragen.

Het vleesch van den Struys, eeten de Arabiers, Aethiopers, en Egyptenaers, waer van daen sy de naem van Struys-eeters ghekreeghen hebben. Heliogabalus heeft eens 600 Struys-hoofden, om des selfs herssenen te eeten, opgedist. Sy hebben een groote steen in den maegh, die een kracht heeft, aen de hals ghedragen, om de zwacke maegh in 't koocken der spijse behulpigh te zijn.