Verzamelde gedichten

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Groningen, signatuur: 32.085 NIJH 015

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Verzamelde gedichten van Martinus Nijhoff in de editie van W.J. van den Akker en G.J. Dorleijn in de derde druk uit 2001. De eerste druk is uit 1990.

 

redactionele ingrepen

p. 195: het gedicht heeft geen titel, de eerste regel ‘Wanneer ik, in den nacht en in het waaien, op’ is tussen vierkante haken als titel toegevoegd.

p. 235: het gedicht heeft geen titel, de eerste regel ‘Wees hier aanwezig, allereerste geest’ is tussen vierkante haken als titel toegevoegd.

p. 255: het gedicht heeft geen titel, de eerste regel ‘Wie is het, die zoo hoog gezeten’ is tussen vierkante haken als titel toegevoegd.

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. 2, 30, 32, 44, 46, 56, 58, 94, 96, 108, 114, 118, 120, 132, 134, 144, 152, 164, 166, 184, 194, 210, 224, 244, 262, 264, 275, 286, 302, 332, 344, 372, 374, 408, en 462) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[pagina 1]

VERZAMELDE GEDICHTEN

 

[pagina 3]

M. NIJHOFF VERZAMELDE GEDICHTEN

Tekstverzorging W.J. van den Akker en G.J. Dorleijn

2001 Uitgeverij Bert Bakker Amsterdam

 

[pagina 4]

© Erven Nijhoff / A. Oosthoek

© 2001 samenstelling en tekstverzorging W.J. van den Akker en G.J. Dorleijn

Omslagontwerp Tessa van der Waals

Typografie Rudo Hartman

ISBN 90 351 2305 0

Uitgeverij Bert Bakker is onderdeel van Uitgeverij Prometheus

 

[pagina 5]

	DE WANDELAAR	15
De wandelaar		15
Het licht		16
Na een jaar		17
Middag		18
Lente		19
De tuinman		20
De eenzame		21
Bruckner		22
Sonate		23
Polonaise		24
Pierrot		25
Maria Magdalena		26
Het einde		27
Rondeel		28
Tempo di menuetto		29
	scherzo	33
Zondagmorgen		33
Sneeuwliedje		34
Holland		35
Zingende soldaten		36
Straat-muzikant		37
Het strijkje		38
Clown		39
De Chineesche danser		40
De alchemist		41
De laatste dag		42
De troubadour		43

 

INHOUD

 

[pagina 6]

	de vervloekte	47
i	Wreed heb ik in je weeke vleesch gebeten,	47
ii	Je bent zoo hard voor mij als de eenzaamheid:	48
iii	Het was zoo goed bij jou, het was zoo goed -	49
iv	Een draaiorgel gilt 's middags in de straat,	50
v	Mijn hoofd is in de oneindigheid der nacht	51
vi	Een werklijkheid komt door mijn hoofd heen scheuren:	52
vii	Ik zie het zonlicht in de kamer branden	53
viii	Alleen God weet waarom ik bij je kwam,	54
ix	Omdat het moest, namen mijn handen hem,	55
	het zachte leven	59
Het liedje van den simpele		59
Het vrome kasteel		60
Con sordino		61
De Heilige		62
Boehme		63
Rust		64
Het meisje		65
Aan mijn kind i		66
Aan mijn kind ii		67
Aan mijn kind iii		69
Het oude huis		70
Herinnering		71
Moeder		72
	PIERROT AAN DE LANTAARN; EEN CLOWNESKE RAPSODIE	75
	VERSPREIDE GEDICHTEN (1913-1917)	97
Occasio post est calva		97
De vrouw in het rood		99
Roeien ('s middags)		101
Roeien ('s avonds)		102
Het juffertje in het groen		103
Morgen-gebed		104

 

 

[pagina 7]

De lantaren		105
De rozen		106
	ineengebroken	109
i	Je was zoo hard voor mij als de eenzaamheid:	109
ii	Een draaiorgel gilt 's middags in de straat,	110
iii	Weer komt een werklijkheid mijn hoofd door scheuren:	111
iv	Alleen God weet waarom ik bij je kwam,	112
	NAGELATEN GEDICHTEN (1913-1917)	115
Babel		115
Beelden		116
	VORMEN	121
	houtsneden	121
Satyr en Christofoor		121
Soldatenkerstmis		123
De soldaat die Jezus kruisigde		124
Het groote lijden		125
Memlinc		126
Tweespraak		127
Johannes		128
Het Bruidje		129
De kinderkruistocht		130
	kleine liederen	135
Shakespeare's Winteravondsprookje		135
Het derde land		136
Het schip		137
Liedje		138
De Profundis		139
Twee reddeloozen		140
Zwerver en elven		141
	steenen tegen den spiegel	145
Levensloop		145
De danser		146

 

 

[pagina 8]

De verbrandende lampion		147
Het souper		148
De vogel		149
Aubrey Beardsley		150
	tuinfeesten	153
De twee pauwen		153
Lili Green		154
Adieu		155
Page		156
Mozart		157
De kloosterling		158
Fuguette		159
Het tuinfeest		160
Kleine prélude van Ravel		161
	dagboekbladen	167
De jongen		167
Novalis		168
De kerstboom		169
De wolken		170
Langs een wereld		171
Tweeërlei dood		173
Het steenen kindje		174
	kerstnacht	176
	VERSPREIDE GEDICHTEN (1917-1925)	185
Het groote lijden		185
Nacht		186
Jacques		187
Het tuinfeest		188
Kristal en sterren; een ode		189
Twee teksten van Hugo Wolf i		190
Twee teksten van Hugo Wolf ii		191
Van Suylensteijn, van Suylensteijn,		192

 

 

[pagina 9]

	NAGELATEN GEDICHTEN (1917-1925)	195
Wanneer ik, in den nacht en in het waaien, op		195
De idioot in de lente		196
Midzomer		197
De eenzame en zijn hart		198
Memlinc		199
De toast		200
De vreemde schipbreuk		202
Satyr en Christofoor		206
	NIEUWE GEDICHTEN	211
	zes gedichten	211
De twee nablijvers		211
Het veer		212
De soldaat en de zee		215
Het klimop		219
Het lied der dwaze bijen		220
Het kind en ik		222
	acht sonnetten	225
Aan een graf		225
Florentijns Jongensportret		226
Haar laatste brief		227
Impasse		228
De nieuwe sterren		229
De vogels		230
Ad infinitum		231
De moeder de vrouw		232
	awater	235
	VERSPREIDE GEDICHTEN (1925-1940)	245
De twee duiven		245
Oorkonde aangeboden aan Jan Wils 30 Juli 1928		248
Herinnering		249
Limmerick		251

 

 

[pagina 10]

Het bezoek		252
Verborgen schrijver		254
Wie is het, die zoo hoog gezeten,		255
Uit Heine's ‘Heimkehr’		257
De schrijver		258
Het jaar 1572		259
De schrijver		261
	voor dag en dauw	265
Open brief		265
i	De tekentafel voor het brede raam	267
ii	Terwijl de kam het goud schraapt bij elkaar	268
iii	Verwachtingen en haren eenmaal grijs	269
iv	Hij knoopt, om 't licht te temperen voor 't kind	270
v	Hij was een avond vroeg naar bed gegaan.	271
vi	De kamer hardt de lucht niet langer van	272
vii	Niet zonder stap voor stap het oor te lenen	273
viii	Wij stonden in de keuken, zij en ik.	274
De schrijver		276
Bij de dood van Albert Verwey		277
Samenspraak		280
Veertig jaar		282
	NAGELATEN GEDICHTEN (1925-1940)	287
De Nachtmis		287
Het uitstel		288
De vijand		289
De steen		290
De kreupele		291
Martinus		293
Uit Heine's ‘Heimkehr’		294
Dolores' ontbijt		295
Mercedes		296
Bertha van Antwerpen		297

 

 

[pagina 11]

De schiettent		299
Op het oude-mannen- en vrouwenhuis te Purmerend		300
	HET UUR U GEVOLGD DOOR EEN IDYLLE	305
	het uur u	305
	een idylle	320
	ENIGE ROMANTISCHE GEDICHTEN	333
Droefenis		333
De dood van de wolf		334
De slapende Boaz		338
De verheerlijkten		342
	VERSPREIDE GEDICHTEN (1940-1953)	345
In plaats van foto		345
Bij het graf van den Nederlandschen onbekenden soldaat gevallen in de Meidagen 1940		347
Gebed om vrede		348
De grot		350
Het zwetende beeld		351
Kinderkruistocht		353
‘Wij zijn vrij’		355
Tot de gevallenen		356
Wonderbare spijziging		357
Diepenbrock		358
Mij bracht de macht der duisternis		359
Het eerste wonder		360
Een woord van dank		362
De hippopotamus		363
De hartekreet van J. Alfred Prufrock		365
Hoe onbehagelijk het is Mr Eliot te ontmoeten		370
Gedenkenis		369

 

 

[pagina 12]

	NAGELATEN GEDICHTEN (1940-1953)	375
Het huis		375
Vriezen deed het dat het kraakte		376
Holland		377
Prinses Wilhelmina		378
De reis van de Drie Koningen		380
Het winterkoninkje		382
Slaap, mijn kind...		384
Psalm 3		385
Psalm 16		387
Psalm 21		388
Psalm 23		390
Psalm 60		391
Psalm 67		393
Psalm 150		394
Het gras op de heuvel		395
Elsa Wertman		397
Hamilton Greene		398
Hortense Robbins		399
Pauline Barrett		400
Dominee Abner Peet		401
Mrs Williams		402
Knowlt Hoheimer		403
Lydia Puckett		404
Sarah Brown		405
Johnnie Sayre		406
Edith Conant		407
Verantwoording		409
Aantekeningen		419
Register op titels en beginregels		451