| |
Tvveede deel.
Eerste vvtcomen.
Nero, Seneca.
Maer seght my Seneca, wie isser die daer leeft,
Die d'eer verliesingh vreest, en d'oude deugt noch heeft?
Die door bermherticheyt de vreese can verwinnen,
En door de reden laet gheleyden sijne sinnen.
De deught heeft meerder cracht dan 't ijser dat ghy draeght;
Want die rechtueerderich is, heeft alle vrees' veriaeght.
Dat is al sotterny; de vrees' verwint de reden.
Niet; maer sy baert de deught, en die stelt ons te vreden.
Ghenomen sy baert deught, vergaet de vreese dan?
Ia sy, door dat de deught de vreese dwinghen can,
De vreese dede my Brittanicus verworghen.
Soo leyt dan uwe deught door vreese gantsch verborghen.
'T is eere voor het rijck, dat Caesar wort ghevreest.
'T is waer, maer 't waer meer eer, waer het door deught gheweest.
Wie voeghet min als my te vreesen voor het leuen?
Aan niemant, maer noch min daer oorsaeck toegheuen.
Maer als men siet, de daet, diemen door vreese wacht?
Dan is de vrees' vergaen wt ons bevreest ghedacht.
In my is sy verweckt, want ik sien mijn bederuen,
Soo ick niet voor en gaen mijn moeder te doen steruen.
Al dat sy roept, is wraeck, sindt dat sy heeft verhoort,
Dat ick door mijn ghebodt den Ionghen heb vermoort.
Haer Goddelijcke spijs sal sy te wercke stellen,
Waer med' sy Claudius ghefonden heeft ter hellen,
Soo ick haer gheef den tijd, die haer te langh verdriet.
Ach hemels! moet ick sien dat my ghewelt gheschiet?
En dat ick van een vrou ghedwonghen word' te wreken,
Die my, en mijnen staer, heeft doruen teghen spreken?
Haer stellen teghen my? ha dwaesheyt van een vrouw!
Ick sien, ick sien, haer doodt, eer dat sy crijght berouw.
| |
| |
Haer stellen teghen my? my, die sy moest verblijden?
'T is recht, als of sy woud' den hemel gaen bestrijden.
Den blicxem, en het vier rooft sy, Iupijn, veel eer,
Dan my het Roomsche rijck, dat Nero kent voor Heer.
Haer eyghen hoouerdy sal haer, haer, straf verleenen.
Haer eyghen hoouerdy sal sy met leedt beweenen.
'T waer schade voor het rijck, dat daer in wies den haet.
Ghy siet se dwinght my self te te straffen haer verraet,
Dat onse vrientschap breckt, door noot, door recht en wetten.
Daerom moet mijne straf all' haer verraet beletten:
'T is beter sonder vrees' als deughdelijck vernaemt.
Siet dat de quade faem u niet te laet beschaemt.
De princen sijn door 't rijck gheen kinders, maer eer goden.
Wie sal dan doruen eens berispen mijn gheboden?
Maer als ick my bedenck, seght, Burrus, dat ick wil
Dat hy den staet verlaet, en stracx hem houde stil.
De Vorsten, die het rijck wel seker willen bouwen,
En moghen gheenen staet aen yemant langh betrouwen:
Want suyghen sy haer satt' aen haer ghewenst gheluck,
Soo vallen sy daer naer seer licht in ongheluck:
Recht als veel dronckaerts doen, die niet en worden droncken,
Soo langh haer Bacchus wort met ouervloedt gheschoncken,
Voor dat sy in de locht seer vol ghedroncken gaen;
Dan vallen sy daer neer, en connen niet ghestaen:
Dat ick van hem ghevoel, weet ick door 't ondervinden.
D'ondanckbaerheyt is quaet, by eerelijcke vrienden.
Hoe Caesar 't schijnt den haet verwint u ghansch ghemoet:
Neen, neen, bedwinght u self, om die u valt te voet:
Denckt om u oude deught, en op mijn onderwijsen.
Waer door men u in 't rijck van yeder hoorde prijsen.
Denckt, Caesar, bidd' ick, denckt op u saechtmoedicheyt,
Die tot den Hemel hoogh, met lof was verbreyt.
Hoe langh is 't dat ghy liet (recht soo ghy waert verheuen)
Het rond' woort aen de wacht, seer goede moeder geuen?
Hoe langh is 't dat ghy swoert dat ghy wout in dit rijck
Soo heerschen, dat ghy sout Augusto sijn ghelijck?
Hoe lang is 't, ô niet langh, doen ghy twee hadt verwesen,
Dat ghy beclaeghe dat ghy schrijuen cost, en leven?
Wat ghaeft ghy aen 't Seneci voor antwoort na haer groet,
| |
| |
Wast niet, als ick dat hebb' verdient, met woorden goet.
Hoe wilt ghy dan u eer, aen ydel dwaesheyt hanghen,
En uwen trouwsten vriendt benemen sijn verlanghen,
Die al sijn eere vindt in uwen dienst te doen?
Weet ghy niet dat den haet crijgt voetsel van 't vermoen?
Bandt Paris wt het rijck, hy voordert u verderuen.
Is sijn beclaghingh vals, soo sal den booswicht steruen.
Staet op, om uwen 't wil, blijft Burrus in 't beuel:
Maer neemt ghy aen de saeck, en ondersoeckt die wel.
En ghy, seght Burrus aen, dat hy my stracx comt spreken.
En dat ick hem vergheef, de schult van sijn ghebreken.
Dan, als ick my bedenck', hoe Paris quam te nacht,
Verschrickelijck beroert in sijn bevreest ghedacht,
Soo dunckt my dat ick hoor, hoe sy haer heeft versworen,
En teghen my, en 't rijck, verradery vercoren.
Ick weet, en ken haer schult, sy snackt naer mijne doodt;
Haer hert is, voor een vrou, te boos, te wreet, te groot.
Ia niet dan moort, en bloet, daerom sal sy het drincken,
En daer se meest na haeckt daer sal sy in versincken.
Ghy Goden, die met cracht cont rechten onse saeck,
Wreeckt die om wraecke roept, door cracht van uwe wraeck.
Oft laet ghy my 't ghewelt om seluer wt te voeren;
Soo sal ick wraecke doen, al sou ick 't rijck beroeren.
'T is rechte tiranny, dat door ghewelt gheschiet.
'T ghewelt betaemt den gheen, die ouer veel ghebiet:
'T is eerlijck voor het hooft, dat hem ontsien de leden.
In Caesar sy den vré, door goddelijcke reden.
De gramschap is door haer versonden wt mijn hert.
Die, bidd' ick, dat sy veel en meerder in u wert.
Op dat sy uwe ziel met hare cracht bestralen.
De cracht van hare deught heeft u tot hier doen halen,
Door dat ick voor my heb te doen het swaerste stuck,
Waer aen ick waegh het rijck, mijn eer, en mijn gheluck.
'T gheluck van eenen Vorst hanght aen het wel beraden,
En dat hy door verstant can teghenspoet versmaden.
Dit segh ick, om dat ick besloten heb by my
De vreese wegh te doen, door macht van heerschappy.
De Hemels, locht en aerd' ,sijn vol van mijn getuyghen,
Dat haer hooueerdigh hert eer breken sou, als buyghen.
| |
| |
Haer wreetheyt ick geuoel, vermenghelt met den haet,
Waer mede sy bereyt haer grouwelijck verraet.
Paris heeft my vermaent, dat ick my wel moet wachten,
Indien ick wil ontgaen het net van haer ghedachten.
Ghy siet dat hy die speelt en siet gheen ouders aen:
Maer soeckt met alle list sijn voordeel gae te slaen.
Den noodt, die wetten breckt, can alle voordeel geuen.,
Noch beter can de deught ons heerelijck doen leuen.
Ach hemels? wat ick hoor! wat seght ghy Seneca?
Verwillight ghy den raet, die ick met leet verstae?
Verwillight ghy, dat 't kint de moeder sal doen steruen,
Om dat hy door dees daet sou winnen sijn verderuen?
Neen Caesar, desen raet is veel te ras bedacht,
Stelt doch de saeck in ons, of gheeft aen my de macht.
Ick sweyr by 't hooghe licht, en cracht van all' de Goden,
Dat, soo hy heeft misdaen, teghen des rijcx gheboden,
Of teghen uwen staet, dat hy tot hare straf,
Eer Phoebus onder gaet, sal ligghen in het graf.
De wetten gheuen tijdt, om saken te verweyren;
En die beclaghen wilt, moet dat met eedt besweyren.
Hoe sou dees groote saeck dan oock niet sijn verhoort,
Te meer sy moeder is, die meerder eer behoort?
Neen Caesar, u ghemoet laet dat met reden dwinghen:
Let op d'omstandicheyt, den noodt en ander dinghen.
Waer sijnse, die, claght u hebben aenghedaen?
Dat sy, naer 't roomsch ghebruyck, by haer beclaghingh staen.
Wie meer als Paris toch heft dese clacht begonnen?
En wie is om sijn quaet meer in het recht verwonnen?
Wanneer is desen raet bedacht, en ouerleyt,
Dan 's nachts, en als ghy aet, als ons den lust verleyt?
Neen Caesar, desen raet sal u voorseker maken,
Dat ghy naer dwaesheyt rieckt, en naer gheen ander saken.
Wie is daer, die den naem met recht van Caesar heeft,
Dan uwe moghentheyt, die door den voorspoet leeft?
Wie can sy beter 't rijck, dan haren soon, beuelen?
'K laet staen, dat sy hem dat soo schandigh af sou stelen.
Vergheeft my, grooten Vorst, verstout ick mijn natuer,
Dat ick mijn woorden spreeck, door yuer wat te stuer,
'T is om dat sijn ghemoet sijn trouw'heyt moet bewijsen.
| |
| |
De reden is het stael, en snijdich sweert der wijsen.
Wel aen, gaet beyd'by haer, en ondersoeckt haer wel;
Maer dat sy niet en merckt den list van mijn beuel.
|
|