| |
Kapittel XXXVII.
DEwyle ik dan uwe behulpzaemheit zoo nodigh hebbe, en derhalven zoo hertelyk begeere, en dewyle 't ook uw' geluk is, zynde veerdigh ter penne, dat gy my, maer byzonder onze Heer, en my te gelyk dienen kont, en my helpen meught in onze Heere wederom te zoeken, zoo voegt u doch in alle zorgvuldigheit om my niet in gebreke te blyven daer in, en als dan, wanneer ik uwe hulpe van nooden hebbe: dat gy door uwe loomheit, die door uwe begeerlykheden veroorzaekt wort, my uwe hulpe niet en onttrekt, och! in dezen heb ik zoo veel over u te klagen, uwe begeerlykheden, die meer na lust als na noot geformeert zyn, hebben zoo dikmael en zoo meenighmael my uwe hulpe onttrokken, en als ik dan zonder u niet werken kan, daer leit dan al 't werk van | |
| |
ons Heer te zoeken, of 't wiert gantsch bedurven.
En weet gy wat begeerlykheit dat ik meen? in 't gemeen alle de uwe, want zy alle voeren kryg tegen my, maer in 't byzonder die begeerlykheden tot slaep, die gy niet van nooden hebt om my te dienen: de begeerlykheit tot spyse en drank, die u letten om met my uwe Heer levendig te zoeken, het gebruik van dat voetzel daer door gy loom en traegh en lusteloos wert, en onbequaem tot de gebeden, tot het onderzoek van Gods woort, tot de t'samenspraken van geestelyke en ziel-roerende dingen, want gy moest my dienen met al uwe macht, en gy hindert my, dies klaegh ik in dezen over u.
En gy hebt ook reden om in dezen over my te klagen, dat ik het niet ernstig genoegh, niet yverig genoeg, daer op en zette om u te helpen: dat ik u niet voor 't hooft en stoote als gy u te stout maekt, en het daer na zakken laet om my maer te letten, ik moeste u al anders tegen gaen, en zien eerst na langen stryt wie van ons beide 't winnen zoude.
Och, myne ziele, hier heb ik zoo veel over u te klagen, gy en strydt niet genoegh, en als dan deze begeerlykheden 't haere gedaen hebben, dan makenze ook u moedeloos, en zuchtende en verlegen, en gestadiger krachteloos om haer te overwinnen, want hoe gy u zwakker betoont, hoe zy sterker worden, en u meer quellen en letten.
Maer doet zoo, handelt verstandelyk met haer, alsze wat begeeren (want zy moeten haer portie hebben, op dat gy door 't lichaem des zelfs dienst genietet) zoo gae dan henen, en vraegt haer niet watze begeert, maer vraegt my wat- | |
| |
ze van nooden hebben, en hoe veel zy van nooden hebben om u te dienen; en indien ik het u voor hene zoo perfect niet zeggen kan, zoo vraegt u zelve telkens als gy haer wat geeft, om u te dienen, ofze tot uw' dienst genoeg hebben, of meer vereissen, en ziet ofze ook stout worden om u te beletten in uwe Heere te zoeken.
Ziet dit wil ik zeggen: als uwe natuerlyke begeerte levendigh wort, en nootzakelyk voetzel door spys of rust voor haer eist; zoo volgt niet haere lust, maer uw' oordeel in de zelve te voeden: gebruikt dat voetzel en zoo veel, als gy oordeelt dat uw' lighaem bequaemst zal maken om uwe ziele te dienen, en de zelve te helpen in uwen Heere te zoeken.
En denkt dan niet om lustige begeerlykheden, komenze op, slaetze voor't hooft, en werkt met uw oordeel: overlegt maer gedurigh, hoe zal ik nu myn ziele de meeste trouwe, en de meeste dienst en liefde bewyzen, op dat deze begeerten haere kracht niet en betoonen tot letzel van myn ziele, als die bezigh is, of begeering van haer Heer te zoeken; doch dit voornemen moet gy u vast houden, myn ziele, en laet het uw' verstant, uw' memorie, uw oordeel, u telkens weder te binnen brengen.
Doch hoort dan ook gereed en gewillig: 't is een listige vyant, gy behoeft my nu niet te vragen, mach ik, nooit myn begeerte volgen, ziende op hoedanigheit; gy weet dat wel, uwe Heer geeft het u alles, alleen gebruikt het tot zyn dienst, en om u zelve tot zyn dienst bequaem te maken, en om my te dienen waer ik uwen dienst begere en vereische om ons Heer te zoeken.
| |
| |
En, als gy my in dezen veel dienst zult bewyzen, zoo zal 't u zeer veel lichter vallen om my te dienen door een matige rust des nachts; doch om my hier in uwe hulpe te beter te bewyzen, zoo gebruikt uw' oordeel byzonder ook over de spyze des avonds, dat die gezont en licht te verteeren zy, op dat ik u doch vroeg tot myn dienst genieten mach: weest doch ook byzonder des avonds bedachtzaem over de hoedanigheit en over de hoeveelheit der spyze, daer aen is u veel gelegen om my by tyds te helpen in het zoeken van onze Heere.
En ik weet by na niet welk van beiden ik u meest zal recommanderen, te zorgen voor de hoedanigheit, of te zorgen over de hoeveelheit, ik recommandeer het u beide zeer ernstigh, en laet 'er u byzonder aen gelegen zyn; het welvaren van uw' ziel en lichaem beide, beide te gelyk, is 'er aen vast, dewyle de eene zonder d'ander in u zoo zelden en zoo spaerzaem zyn werk doen wil.
En dan isser noch een begeerlykheit, myne ziele die gy ook dooden moet, die u ook zeer hindert om uwe Heer inwendigh, vry, te zoeken: dat wy nu gezeit hebben raekt u uitwendig, maer daer ik nu op zie, dat raekt uwe inwendige verhinderinge. Ziet, dit meen ik, die onmatige begeerte tot de gunst of liefde der mensche, dat gy daer inwendig zoo aen vast bent, dat u des zelfs genot, of missinge kan helpen of hinderen in uw' Heer met een vrye Geest te zoeken en te dienen.
Want als het hert ergens anders vast is, als aen de Heere zelfs, zoo kan 't den Heere niet wel
zoeken: en denkt nu niet, dat raekt my wei- | |
| |
nig: neen, gy zyt in dezen zoo vry niet,
want waerom doch bent gy in desselfs genot levendiger als in dit te missen? zegt gy my, 't is de liefde van Gods kinderen daer ik iets, en veel mede op hebbe, en daer ik veel mede op hebben mach, ik zegge, 't is wel en 't is waer, maer gy moest 'er zoo veel niet mede ophebben dat u des zelfs missen te lusteloozer maekte om uwe Heer te zoeken of te dienen, die begeerte tot die liefde en gunst moeste u immers dienen om uwe Heer te bequamer te konnen zoeken, en dan gaetze zoo verre datze u in dezen belet, want uw' hert is als gebonden, gy hebt 'er te veel begeerte toe, gy neemt 'er te veel contentement is; want als gy wat van uw Heer vervremt zyt, en zy vervremden met een van u, zoo vergroot dat uwe droefheit, die doch op 't hoogste moeste zyn om 't missen van uw Heer alleen.
Ondersteunt gylieden my met de flesschen, en versterkt my met d'appelen.
Ia zoekt en begeert vry verquikkinge door haer, maer dat de droefheit of verquikkinge zyn gewigt geeft, moet alleen uwes Heeren gunst of vervremdinge zyn: en die gunst of vervremdinge van uwe Heer moest gy maer zien in haere gunst of vervremdinge: en derhalven moest gy in en door 't haere slechts zien dat dat uwes Heeren is: en uwe Heere, weet gy, dat gy om zyn zelfs wille meest en byzonderlyk moet lief hebben, hoe hy zig aen u vertoont, of niet vertoont, zoo moest gy dan met het middel waer door hyze u vertoont, of niet vertoont, ook zoo veel niet op hebben, dat dat uwe droefheit of blydschap grooter of gevoeliger maekte, die sterke begeerte daer toe is u hinderlyk.
| |
| |
Hoewel gy hare liefde zeer hoog achten, en hertelyk beminnen moet, en ook zeer begeeren meugt, ook moet deze begeerte u nimmermeer noch ergens in beletten om uw' Heer te vryer in den Geest te zoeken, gy moet los en vry zyn, en u alzoo los en vry houden van en aen al die begeerlykheden, die u beletten konnen om uwe Heer te zoeken.
Och myn Heere, gy zeidet eens, als u de Zoone vry maekt zoo zult gy waerlyk vry zyn, dat is de waerheit Heere: doet my des zelfs kracht ondervinden, om my te maken van alle zondige begeerlykheden; doch laet ik in de liefde tot uwe kinderen doch noch veel overvloediger worden, alleene zuivert dezelve van die eigen liefde, waer door ik haer zoo lief hebbe, en haer liefde zoo begeere om mynent wille, daer gy doch in ons altyt de eerste en de laetste zyn moet, en derhalven onze begeerten tot malkanderen in u gegront, en in u altoos rustende.
Hoort, myn waerde ziele, dewyle gy daer op gezet zyt, namentlyk, om uwe Heere te zoeken, en tot dien einde te weeren en uit de weg te doen dat u hier in mogt hinderen, zoo raed ik u ook op die begeerte van uw' hert te letten: daer door gy zoo geerne den goeden en oprechten vergenoegt in uw' bedryf ontrent en aen haer; dat gy zoo geerne hebt, als gy 't goed voor haer beoogt en verzoekt, dat haer dat dan ook gevalt, en hare liefde tot u opwekt; het moeste zyn de liefde tot uwes Heeren dienst die u bewoog, en het contentement van uw' Heer dat gy beoogde, en daer gy dan ook in rustedet.
Beliefde het uwe Heer u het contentement van die gene die gy door de liefde zocht te dienen | |
| |
daer by te geven, 't mocht en moest u aengenaem zyn; maer zoo niet, gy moest daer zoo veel niet mede op hebben, gy moest daer los aen zyn: dit komt u al van die eigen liefde, dat gy u zelve te lief hebt, en daer om wilt gy door het geen gy toen in uwes Heeren dienst dedet, al wat mede voor u vinden.
't Moest u genoeg zyn uw' Heer te dienen en liefde te bewyzen, het ging dan met u zoo als 't mocht, zyn welbehagent bestieren moest u genoeg vergenoegen geven, het ging voor de rest zoo 't ging.
Want een mensche, of de menschen zouden wel meest gevallen konnen nemen in dat doen daer gy uwe Heer de minste getrouwheit mocht bewyzen, byzonder, indien dat iets waer dat met haer gebrek wat over een quam, en derhalven stilletjes maer haer nature, zoo niet des zelfs zondigheit contenteerde, en gy mocht het ook zoo perfekt juist dan niet onderscheiden, zoo kont gy u zelve en haer wel best contentement doen, met het geringste werk, ziende te veel op haer kontentement, en om dat te voldoen niet genoeg wakker zynde, en strydende tegen uwe begeerlykheden tot dat contentement, dat u doch, indien gy 't bequaemt, dikmael stil van uw' Heer afleiden mocht, en het missende, te dichter by hem bleeft, en u met zyne alwetenheit en goetkeuringe alleen te beter vergenoegdet, daer ontrent als dan, en in andere gelegentheden enkelyker en eenvoudiger 't ooge houden zoudet.
Gy moet enkel daer op gezet zyn om uwe Heer in alle getrouwigheit te dienen, en zyn welbehagen te beoogen allenthalve: geeft hy | |
| |
u 't contentement van zyn kinderen daer dan by, 't is wel, ziet daer zyne goetheit in, en het wekke u te meer op om uw' Heer ook in haer liefde en trouwe te bewyzen, te meer te dienen.
Maer bekoomt gy 't niet, weest te vreden met uwen Heere dienst en liefde bewezen te hebben, en
met zyn vergenoegen daer in: maer laet die begeerlykheit, om als dan ook de heilige te
vergenoegen, henen gaen, zyt daer niet op gezet, hebbet met des zelfs genot of missen niet te
veel op:
Wat gy in dezen verkrygt of verliest; legt het maer aen om uwe Heer te zoeken, en getrouw te zyn; oeffent maer uw' werk als eens Christens werk, en laet uw' Heer daer over disponeren, en dat bestieren, en uitslach geven, zoo als 't hem behaegt en goetdunkt, 't is altyt best zoo als 't uwe Heer bestiert, en 't moet u genoeg zyn hem te dienen, en door die weg zyn gunst, en zyn genoegen in uw werk te vinden.
De verdere begeerlykheden moeten weg, of zy beletten u om uwe Heer in een vryen geest te zoeken, en te dienen, en in dat werk alsdan zuiver te doen, of gedaen hebbende dat zuiverlyk Gode als op te offeren: oeffent gy maer getrouwheit aen uw' Heer, en vergenoegt u met zyne gunst alleen te genieten, en met zyn goetkeuringe alleen over uw' Christelyk werk.
|
|