|
| |
Kapittel XXXII.
MAer, evenwel myn goede, lieve, en altyt liefhebbende Heere, hoe zal ik doch recht vragen over een particulier geval? en hoe zal ik uw antwoort klaer verstaen, en alzoo my daer na reguleren? och dat het u behaegde myne ziele dit zoo duidelyk te leeren datze haer daer over niet weder behoefde moede te maken, datze 't maer resoluit zochte de doen.
Hoort myn waerde ziele, ziet, kent, en considereert altyt wel en de zaken en haere omstandigheden over de welke gy uwes Heeren raet u aengaende begeert, en let wel waer ontrent uwe bekommeringen meest zyn, of over de zaek, of over de maniere, om de zelve uit te werken: en na dat als dan uwe bekommeringen zyn, daer na fatsoeneert uwe vragen, en daer na tracht uwes Heeren antwoort te vatten, dit moet gy wel onthouden: dit zal u groot licht konnen toebrengen en in 't vragen, en in 't antwoort uwes Heeren te verstaen, en het te doen | |
| |
in vrymoedigheit en resoluytheit zonder omslingeringen.
Als gy dit nu wetet, zoo onderzoekt uwe minder of meerder verplichtinge tot uitwerkinge van die zake, en dien volgens tot bekommeringe over de maniere, want het mochte en zaek zyn van grooten gewigte en van byzonderen gevolge daer uwe Heer u in verschoonen woude, indien gy 'er u zelfs uithielt, en waerom zoud gy zoo een groote last op uw' hals halen, indien uwe Heere dezelve u niet op en legt? weest niet vele meesters, myne broeders, wetende dat gy te zwaerder oordeel zult ontfangen, dat kan hier ook passen.
Wanneer zoud' ik my dan moeten verplicht houden tot een zaek? en hoe zoud' ik weten tot welke zaek? woudet gy my dat doch klaerder en duidelyk en zeker leeren, o myne alderliefhebbenste en trouwe Heere. Hoort, myne ziele, een zaek waer over gy u verplicht moet houden om uw' Heere raet te vragen, moet een zaek zyn daer gy over verlegen bent, daer gy niet door zien kond: want dat gy, nu van God geleert zynde, wetet, of gereet zelfs konnet zien in uwe conscientie gaende, wat behoeft gy dat uwe Heer, die groote en machtige en alleen wyze Heere zoo expres te vragen, en als zyn minste dienaer het u veerdig zeggen kan?
Maer is 't een zaek waer over gy verlegen zyt, en die gy niet doorzien konnet, en waer over gy nochtans bekommert zyt, vraegt dan: alleene houd een goede manier, waer van ik u laestmael al leerde.
Weest ook niet bekommert over uw' werk ontrent een zaek in dat opzigt, als uwe Heere | |
| |
uw' werk daer ontrent niet en vordert: daer uwe Heer u geen last op en leyt, legtze daer u zelve niet op, gy hebt immers lasts genoeg die u van uwe Heer opgelegt is.
Hoe zoud' ik weten wat last my opgelegt is of niet? en dien volgende waer toe ik verplicht of niet verplicht ben?
Die verplichtingen die u burgerlyke, natuerlyke, uitwendig Godsdienstige alleen, zeggen konnen, daer van en behoef ik u niet te leeren, als alleene dat gy die alle doet als een Christen betaemt, op een heilige en zedelyke manier, dat gy in dat alles ook uwe Heere ziet, kent, en erkent, en 't als in zyne tegenwoordigheit doet, en dat gy dien alleen onderwerpt uwe verdere Christens verplichtinge.
Gy vraegt my, welke zyn dat dan? Die, waer toe uw' talent, dat gy als een Christen ontfangen hebt, bequaem is, en hoe gy dat best aenleggen zult, om uw' Heer daer mede te dienen; dit woudet gy wel weten, myne ziele, is 't niet waer? Wel, lettet naeuw waer over dat zig uwe innige verlichtingen, gedachten, bekommeringen, en bewegingen meest uitspreiden: wat die byzonderlyk en meest tot haer voorwerp nemen: en in welke zaken uwe Heere door uwe hant het gelukkigste doet voortgaen: wat u by uitnementheit is aenvertrouwt: dit moet gy te meerder in acht nemen, indien 't wat extraordinaris, of wat van byzondere gewigte en gevolge is: indien 't weinige met u hebben, en indien 't nochtans byzonder kan dienstig zyn voor Gods eer, en Christi Koninkryk.
Ziet daer over leit u te laste om daer in getrouw te zyn en is uw gemoet bekommert over yets | |
| |
van zulke zaken, en kond gy 'er niet doorzien, vraegt uwe Heere dan vry, hy is zoo goet, hy zal u niet licht verlegen laten: alleen vraegt verstandig, en onderwerpende: ziet eerst dan ter dege hoe, en waer zig uwe bekommeringen meest opdoen, of over de zaek, of over de manier, en stelt dat bezadigt en ordentelyk voor, op het bedachtzaemste dat gy kond.
Lettet dan wel en luistert ter degen op antwoort van uwe Heer, en examineert het antwoort wel of het al uwes Heeren tael en maniere van spreken is, eer gy daer op resolveert.
Want dat gy uitwendig met woorden mochtet vraegen, dat hoort uwe en uwes Heeren vyand ook wel, en indien 't hem toegelaten wiert tot uwe beproevinge, hy zoude zyn best doen om u te verleiden en te bedriegen, en zig tot dien einde te verbergen onder de gedaente van een Engel des lichts; daerom examineert 't eerst wel, indien gy iets aenneemt voor uwes Heeren antwoort.
Waer aen zoude ik het antwoort best examineren en onderscheiden, of 't al myns Heeren antwoort is, of een bedriegelyk van myns Heeren vyant?
Ziet myne ziele, uwes Heeren antwoort u aengaende zult gy ontfangen of in uw' verstant, begryp, oordeel, door redenkavelinge en overlegginge alleen: of gy zult het ontfangen ook mede en lichter in uwe herte en in des zelfs gevoeligheden, en dan zal 't u bewegen: als nu uwe Heere u overredet en te gelyk beweegt in, en nae, en door die verlichtingen, dan zal hy u wel met een een indruk van zyn liefde geven, en door zyn Geest in u getuigen dat die Geest, die | |
| |
u leert, de waerheit is: gy zult dan wel weten dat het geen bedrog en is; en indien gy vlytig zyne wacht waerneemt, en u door alle middelen zoekt gedurig by hem te houden, en dan u en hem betamelyk vraegt, gy zult alzulk antwoort door zyne goetheit over gewigtige zaken al veeltyts na alle apparentie steets ondervinden.
Maer het zal 't op aen komen, te weeten, wanneer gy uwes Heeren antwoort door overleggingen en redenkavelen zult moeten verstaen, en als dan uwe genegentheden aen de eene zyde meer gezet zyn als aen de andere, of aen de eene zyde by uitnementheit gezet zyn, zoo dat de sterkte uwer genegentheit uwe oogen als verduistert, echter gy en wilt niet uwe genegentheit, maer alleen uwes Heeren raet volgen: doch gy kondze niet verstaen: gy houd uwe genegentheden verdacht van eigen zin: hoe hier in klaer verlicht te zien, om te volgen, dat waer nu uwe begeerten is 't niet waer? ja zoo is 't.
Hoort doch, gy weet immers wel hoe goet dat uwe Heere is, door die zyne goetheit zal hy u, wanneer hy u iets raet, wel laten zien dat zyn raet best is: immers doen weten dat zy goet is, en dit moet gy immers ook weten, hoe zoud gy 't anders uit den geloove doen? goet niet alleen in zig zelve, maer ook goet in opzigt van uw' aenpart aen die zaek, en goet in alle haere omstandigheden van tyt, van plaets, van maniere, en wyze.
En om dat te onderzoeken, zoo ziet wat u beweegt en gaende maekt, of gaende maken zoude: zyt gy 't meest, zoo houd het verdacht, en gaet niet voort, ten zy gy wat gewichtigers | |
| |
in 't oog hebt: maer is't Gods eer, of 't ryke Christi, en beweegt u de liefde daer toe, 't is goet dat geene dat gy zien komt dat uit liefde tot het koninkryke Christi, en uit liefde tot Gods eere voortkomt, en die einden beoogt, te weten, de vorderinge van 't ryke Christi, en de eere Gods, dat is goet, gaet daer maer op aen, altyt het woordt Gods als een regel in 't ooge houdende, dat zal de vyant van 't ryke Christi niet raden, ook en kan immers niemant het herte bewegen in liefde als de Heere, en de bewegingen ten goede moeten dan immers van Gods Geest komen.
Natuurlyke bewegingen werken maer natuurlyk, en gemeene bewegingen des geestes bewegen maer over gemene en uitwendige dingen des godsdiensts: maer die innige bewegingen over de geestelykste dingen, die de liefde tot Gods eer en Christi ryk, die in waerheit daer toe aenzetten, die en konnen niet anders als goet zyn, en derhalven moet ook goet zyn dat van haer voortkomt, zoo de boom is, zoo is zyne vrucht, en aen de vrucht kent men de boom: en om dit te eerder of te klaerder uit te vinden, zoo houdt u geweten deze staeltjes voor, dan eens een van eigen liefde, dan eens een van eigen zin, eigen eer, eigen genoegen etc: dan eens een van de liefde Christi: van de hoogheit Gods: van Gods weerdigheit: van het gebodt Gods: van het welbehagen Gods: van uwe plichtinge: van de gemene of byzondere stichtinge etc. ziet eens welk staeltje haer eerst en best raekt; waerze eerst en meest gevoelig wort: wat haer meest vergenoegen zoude: en na dat staeltje is dat dan op haer past, daer na zult gy haer gestalte zien.
|
|
Auteursrechtvrij