Een aendachtig leerling van den Heere Jezus, door Hem zelf geleert, zonder hulp van menschen

Kapittel XXV.

NA 't Avontmael: komt nu, myn waerde ziele, vertel my een weinigje van het goede dat uwe Heere u gedaen heeft, hebt gy hem

[p. 116]

ook vernomen? hebt gy hem ook gezien? bent gy hem ook gewaer geworden? waerom vraegt gy my dat? wel om dat ik uwe begeerten gezien hebbe, zoo woude ik ook wel weten of uwe Heere de zelve gezien hadde; want om dat ik u lief hebbe, zoo woude ik zeer geerne hooren van u geluk, en vraegt my daer niet na, myns Heeren goetheit zy geprezen eeuwiglyk en altoos: maer zegt my doch wat particuliers van die goetheit.

Waer zoud' ik beginnen of eindigen, zy quam my heel in een oneindige gedaente voor, wat zoude ik u daer van zeggen? ei laet dat tusschen myn Heer en my alleen, en laet ons wat gemeenzamer handelen, dan derf ik vrymoediger met u spreken.

Zegt my eens hoedanige kennisse en erkentenisse hebt gy van die liefde, met welke de Heere Iezus de zyne lief heeft; en van dat zegel daer door hy haer die zyne liefde op en in het herte drukt, en 't haer weten, zien, en gevoelen laet, en haer daer mede vergenoegt: kent gy die liefde wel, myne ziele, en weet gy des zelfs beduidenisse wel? ei zegt 'er my dan wat van, ik woude daer zoo geerne wat van met u spreken.

Ia maer wat zal ik u daer van zeggen? dat is dat innerlyke verborgene in uwen Heere: biddet hem zelfs, dat hy u leere wat die liefde is, en wat het te zeggen is, als hy die de zyne op en in het herte drukt, en daer mede doet vergenoegt zyn; och myn zoete en lieve Heere, woudet gy dit myn ziele door uwe goetheit leeren en doen weten, wat gy haer geschonken hebt, zy woude het zoo geerne weten; ei leert het

[p. 117]

haer door die uwe liefde, goedertierene Heere.

Hoort, myne ziele, gy weet noch wel van laestmael, dat de liefde van zulken nature is, datze haer vereenigen wil met dat gene datze lieft. Och ja, 't is zoo, dat is een goede bootschap, ga doch voort, als dan de Heere Iesus tot een ziele zeit, en 't haer beteekent en verzegelt, dat hy haer lief heeft, zoo heeft hy dien volgende ook voor om zig met de zelve te vereenigen; en het geluk van zoo een ziele met welke zig Iezus vereenigen wil en kan ik u niet uitdrukken.

Och kont gy my 'er niet wat of zeggen? wat is dat, o liefhebbende Heere? ik woude door dit te weten myne liefde tot u zoo geerne opwekken en brandende maken: hoort myne ziele, dat men lief heeft dat wil men goet doen, dat doet men gewilligh goet, dat doet men by uitnementheit goet, want men heeft 'er een hert voor, maer de Heere Iezus heeft by uitnementheid een hert voor die gene die hy lief heeft, en uit dat zyn herte komt het al voort, wat hy aen of voor haer doet: ja daer door heeft hy lust om haer wel te doen; en heeft hy tot u gezeit dat hy u lief heeft, zoo heeft hy buiten twyfel voor, u by uitnementheit goet te doen, want hy zeit het weinige van die hy al lief heeft.

Och! myn goede Heere, wat zal ik dan nu van die uwe goedertierene betuiginge verwachten? och! dat het die gemeynschap waer, waer na myne ziele zoo zucht, en verlangt, dan zalze eerst recht gelukkig worden, als gy door uw' uitnemende liefde u zelven by uitnementheit met haer vereenigen zult, zult gy dat doen Heere? zult gy dat doen? stilletjes myne ziele: uwe Heere is zoo goet, gy weet het niet hoe goet

[p. 118]

dat hy is, zegt hem maer in alle nederigheit hoe dat gy 't meent: och myn Heere, gy wetet dat ik zoo arm ben zonder u goet: zoo elendig ben zonder uwe hulpe: zoo blint ben zonder uw' licht: zoo jammerlyk ben zonder uwe bystant: zoo naekt ben zonder uwe kleederen: zoo doot ben zonder uw' leven: ja dat ik niet met allen ben zonder u: en daerom woud' ik u met al uw' goet wel gestadig in en by my hebben.

Ik derf het schier niet zeggen, maer om dat ik weet dat gy my lief hebt, zoo ben ik vrymoediger tegen u, ik woude wel alleen door uw' Geest leven, alleen door uw' licht zien, alleen door u, en in uwe hoogheit my verheffen: niemant kennen als u, niemant aenzien als u, niemant achten als u, niemant lief hebben als u.

Want myne broederen en susteren woude ik kennen, aenzien, achten, lief hebben alleen om uw' beelt in haer, en zoo zoudet 't om u zyn, en gy zout het zelfs zyn, ja alle schepzelen woud' ik alleen liefhebben, om het uwe in haer, en zoo om u.

En zoo, dunkt my, zoude ik deel krygen aen u, en aen al uw' goet: en gy aen al myn liefde, die zig dan met de uwe te beter vereenigen kon: en op dat daer door als dan onze bandt, ook van myne zyde, de beste en de vastste knoop krygen mochte.

Och Heere, ik woude u zoo geerne hertelyker, gevoeliger, en krachtiger lief hebben, en naeuwer met u vereenigt worden, woudet gy doch myne liefde tot u nu door de uwe tot my opwekken, levendig maken, werkzaem maken in uwen dienst tot u eere, och waer ik

[p. 119]

zoo gelukkig, dat ik nu geheel en alleen voor u leven mocht, u met een vryen Geest dienen, my zelve geheel aen u opofferen, en met een volkomen herte voor u alleen wandelen.

Maer, myn Heere, immers en kan ik u niets toebrengen ten zy dat gy 't my eerst geeft, zonder uw' goet en heb ik niets om u toe te brengen, en daerom en kan ik zonder gemeinschap met u niet leven, en, waer toe zoude my uwe liefde zyn indien 't u niet en behaegde u zelve met my te vereenigen: 't is zoo, myne ziele, doch arbeit verstandig, toont wat gy meent; want gy meent een goede en ongemeene portie van deze vereeniginge, gy meent een goede en gevulde mate van uwes Heeren Geest en beelt, zoo is het, wel dan moet gy noch een ander blaetjen omslaen om dit te leeren door de gemeinschap aen uwe Heere.

Die den Heere aenhangt is een Geest met hem, daer moest gy wat op werken, en overleggen wat dat te zeggen is: wat privilegie dat dat is; want nu uwe Heer u lief heeft, zoo en zal hy u dit voordeel niet onthouden, liefde wil doch vereenigen.

Een Geest met hem, wat is dat een innige, een krachtige, een levendige vereeninginge! och konde ikze ziende genieten, en genietende zien! waerom hebt gy doch myn ziele lief, o Heere, die zoo leelyk is, die zoo vuil is, die zoo mismaekt is, waerom hebt gyze lief? daer en is doch niets beminnelyks in, of 't is uw' eigen goet; ja maer gy bemint ze, om dat gyze goet wilt doen, en tot dien einde uw' Geest geven, en hoe kanze dan anders als u aenhangen en een Geest met u zyn; want uw' Geest is in haer

[p. 120]

en dat maekt de bant en vereeninginge: daer is de vastigheit.

Maer zal nu deze gemeinschap werkzaem zyn, o Heere, zoo moet het uw' Geest doen, want immers en heb ik anders geen leven waer door ik uwe gemeinschap betamelyk leven kan, als het leven van uw' Geest: en zoo leeft gy dan in my, Heere, en ik in u en door u, dat is immers zoo, want al wat ik leve zonder dit leven is meer een sterven als een leven: maer, myn Heere, ik woude wel levendiger met u leven, doe dat doch uitspruiten door die Geest die in u is, en te gelyk in my; want gy hebt my immers lief, is het niet waer Heere? hoort maer, en zwygt myne ziele.

Maer wat vrucht zal ik doch byzonder plukken van die vereeninginge, die gy door uwe liefde met my elendige, doch in u gelukkige, maekt? komt, myn verliefde ziele, weest dan nu nergens over bekommert als om uw' Heer alleen te behagen, en weest met zyne liefde alleen vergenoegt, en hout zyne liefde gedurig in uw' oog om uwe liefde tot hem op te wekken, levendig te houden, en door die zyne en uwe liefde aengezet te worden tot al uwe betrachtingen.

Och, myne ziele, wat zult gy uw' Heere vergelden, ja wat zult gy hem vergelden? is het een kleine zake van hem gelieft en bemint te worden? wat is dat dan een groote, en wat groote zaken en spruiten hier niet uit? maer wat is dat noch grooter, als u Heere dat zelfs tot u zeide? en zoo krachtig zeide, dat hy met een uw' herte en al uw' ingewant ontroerde, en uwe oogen raekte? als hy u tot bewys van zyn hertelyk meenen een teeken beloofde, en terstont

[p. 121]

gaf, en de verquikkingen door zyn Geest daer by, en u stilletjes indrukte dat gy die meerder vewachten zoudet: Wat is dit uw' voordeel groot, myne ziele, wat zult gy uw' Heere vergelden, wat zult gy hem weder toebrengen? mediteer daer wel ter dege en gestadig op.

Maer waerom spreekt gy nu zoo recht uit, gisteren waert gy zoo achterhoudende: ja, ik moeste het my zelven eerst wat dieper indrukken: en ik zie dat ik door achterhouden u niet genoeg raken of bewegen kan, en ik moet u by my hebben om zyne goedertierentheit te looven; looft den Heere myne ziele, en al wat binnen in my is zynen heiligen naem, looft den Heere myne ziele en vergetet geene van zyne weldaden, die uw' leven van 't verderf verlost, die u kroont met goedertierentheit en barmhertigheit, genadig is de Heere, barmhertig is de Heere, hy en doet ons niet na onze zonden, en hy en vergelt ons niet na onze misdaden, zoo hoog als de Hemel is boven de Aerde is zyne goedertierentheit geweldig over die hem vreezen: zoo verre het Oosten is van het Westen, zoo verre doet hy onze overtredingen van ons, gelyk hem een vader ontfermt over zyne kinderen zoo ontfermt hem de Heere over die, die hem vreezen, die ook zyn eigen Zoone niet gespaert en heeft maer heeft hem voor ons overgegeven, en ons alles met hem geschonken, daerom zal myn hert en mont des Heeren lof verkondigen eeuwiglyk en altoos.

Maer, myne ziele, wat isser noch onderscheit in een zake te hebben, en in te weten dat menze heeft? wat isser noch onderscheit en te gelooven op het woort van een dienaer, of in de Heere

[p. 122]

zelfs te hooren spreken? wat isser noch onderscheit in zyne woorden alleen te hooren, of tot bevestinge van zyne woorden een teeken van hem zelfs te ontfangen? en dat te weten, dat hy 't ons geeft? en op dat men 't niet en vergete, een onderpant daer by te krygen, waer by men 't gedurig herdenken kan, ja het de Heere zelfs al wederom en al wederom te hooren zeggen, en de ziele in te drukken?

Hoe is het mogelyk dat gy u zelve niet en verliest door dit heerlyke, dit voortreffelyke, dit beminnelyke te bezien? hoe is het mogelyk dat u dit noch zoo min beweegt? och myn Heere, drukket het onderpant van uwe liefde myn herte wat dieper in, doe my des zelfs uitnementheit, en beminnelykheit, en voortreffelykheit wat naekter en klaerder zien en gevoelen, en ik zal 'er levendiger door roemen de name uwer goetheit: hoort myne ziele, het is een eeuwige liefde, het is een gestadige liefde, het is een onveranderlyke liefde, het is een gedurig werkzame liefde, het is zulken hertelyken liefde, zulken onbegrypelyken liefde, zulken allenthalvene liefde, zulken getrouwen liefde, zulken zuiveren liefde, zulken onbedenkelyken en onuitsprekelyken liefde, ik en kan 't u niet zeggen; zy leit uwe Heere zoo diep in 't herte, en hy draegtze u zoo innerlyk toe: het uitwendige dat gy daer van ziet, is verre weg het minste.

En daerom, myne ziele, wort zoo wys, en ziet in alle bewyzen van uwes Heeren liefde op zyn herte, daer uit het alles voorkomt: o dat herte! gy hebt my het herte genomen met een uwer oogen, met een keten van uwen hals, zeidet gy eens tegen die, wiens ziele u lief hadde:

[p. 123]

vriendelyke Heere, wat is het doch te zeggen uw' herte te hebben? en uw' herte genomen te hebben, is uw' herte dan het uwe niet meer? of is het als buiten uwe macht door de liefde die gy uwe gunstgenoten toedraegt?

Ey leert my doch door uwe werkzame liefde, hoe ik dit vatten zal, hoe deze waerheit my raken zal, op dat ik uwe uitnemende liefde mach vermelden meer dan de wyn, d'oprechte hebben u lief, o Heere.